Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri

Büyüköztürk, Şener; Karadeniz, Şirin; KARATAŞ, Serçin; KILIÇ, Ebru

Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri

Şener BÜYÜKÖZTÜRK, (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Ebru KILIÇ, (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Şirin KARADENİZ, (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Serçin KARATAŞ (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi

2 0

Yıl: 2004 Cilt: 10 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 212 - 229 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri

Öz:

Bu araştırmanın amacı, sınıf içi öğretmen davranışlarını belirlemede kullanılacak geçerlik ve güvenirlik düzeyi yüksek bir ölçme aracı geliştirmektir. Ayrıca, sınıf içi öğretmen davranışları ile cinsiyet ve kadro değişkenleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma grubu, katılımda gönüllü olan 101 ilköğretim öğretmeni ile 190 lise öğretmeninden oluşmuştur. 10 öğretmen ise branşını belirtmemiştir. Kapsam geçerliği için ölçekte yer alan 46 sorunun öğretmen davranışlarını örneklemedeki yeterliği ve amaca uygunluğunu incelemek amacıyla yedi uzmandan, Likert tipi beşli derecelendirme ölçeği kullanılarak görüş alınmıştır. Uzman değerlendirmesine göre amaca uygun olmayan dokuz madde taslak formdan çıkartılmıştır. SÖDÖ'nin yapı geçerliği, faktör yapısı, açımlayıcı faktör analizi (AFA, exploratory factor analysis) ile incelenmiştir. Ölçekte yer alan 22 maddenin birinci faktör yükünün .45 üzerinde olması ve kalan beş maddenin de .36 ve üzerinde yük değeri vermesi ölçeğin tek faktörlü olduğunu desteklemektedir. Ölçeğin AFA ile belirlenen faktör yapısının, modelin, verilerle ne derece uyum gösterdiğini belirlemek için doğrulayıcı faktör analizi (DFA, confirmatory factor analysis) yapılmıştır. DFA sonucu, verilerle modelin uyumlu olduğunu göstermektedir. Ölçeğin güveniriliği için Cronbach Alfa katsayısı (.904) ve Spearman Brown korelasyonu (.836) hesaplanmıştır. Ölçeğin zamana bağı tutarlı ölçümler verip vermediğini incelemek amacıyla test-tekrar test korelasyonuna bakılmış ve güvenirliği .84 olarak bulunmuştur. Analiz sonuçları, 27 maddeden oluşan SÖDÖ'nin tek faktörlü geçerlik ve güvenirlik düzeyi yüksek bir ölçek olduğunu; öğretmen davranışları arasında cinsiyet ve kadroya göre anlamlı farkların olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelime: sınıf geçerlik güvenirlik öğretmen davranışları öğrenci merkezli eğitim sınıf atmosferi

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Development of Teacher Behaviors Within Classroom Scale: Validity and Reliability Analysis

Öz:

The purpose of this research is to develop a valid and reliable measurement tool to determine teacher behaviors within classroom. In addition, the relationship between teachers'behavior and a) gender, and b) profession (classroom teachers or subject matter teachers) variables are examined. 301 teachers participated in this research. Voluntary participants were 101 primary school teachers and 190 secondary school -teachers working in different cities. 10 teachers didn't state his/her profession. To provide content validity, the draft form of the scale with 46 items was examined by seven experts on the 5 point Likert Scale. According to experts evaluations, 9 items that were not suitable for the aim of scale were extracted besides pilot survey with 37 items was formed and called as. TBCS (Teacher Behaviors Within Classroom Scale). The construct validity of TBCS was examined with EFA (exploratory factor analysis). Factor loadings of 22 items of the scale were greater than .45 and factor loadings of remaining 5 items were greater than .35. This result supported that the scale has one factor. To determine the degree of factor structure fiting with data, DFA (confirmatory factor analysis) was done by Lisrel 8.30 statistic software. The result was .028, so one factorial scale structure fits with the data. For reliability of the scale, Cronbach Alpha coefficient and Spearman Brown split-half correlation were computed. Cronbach Alpha coefficient was .904 (.893 for the first half, and .911 for the second half). Spearman Brown correlation computed as .836 (.805 for the first half, and .856 for the second half). To estimate the stability of measure over time, test-retest correlation was examined and computed as .84 The results of the analysis showed that the scale which has 27 items was reliable and valid with one factor. Also there was a statistically significant difference between teachers'behaviors and gender, and profession.

Anahtar Kelime: teacher behaviors student centered education classroom atmosphere classroom validity reliability

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Anderson, J.C. & Gerbing D.W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood comfirmatory factor analysis. Psychometrika, 49, 155-173.
Aytaç, T. (2003). 21.yüzyılın başında öğretmenin ve öğretmenin değişen rolleri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi. 4 (45). Milli Eğitim Bakanlığı, http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/sayi45/aytac. htm adresinden 17.01.04 tarihinde ulaşılmıştır.
Bal, H. (1999). Öğrenci merkezli eğitim. http://adana.meb.gov.tr/SAYFALAR/ ome.htm adresinden 29/11/2002 tarihinde ulaşılmıştır.
Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (Genişletilmiş 3. Baskı). Ankara: PegemA.
Cole, D.A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019-1031.
Dunkin, M. J. (1987). Teachers' Sex. The International Encyclopedia of Tezching and Teacher Education, Edited by M. J. Dunkin, Pefgamon Pres, New York, 606-608.
Good, T. L, Sikes, J.'N. Ve Brophy, J. E. (1973). Effects of teachers sex and student sex on classroom interaction. Journal of Educational Psychology, 65(1). 74-87.
Hara, K. (1995). Teacher centered and child centered pedagogical approaches in teaching children's literature. Education, 115(3). 332-338.
EARGED (Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi) (2004). Öğrenci Merkezli Eğitim. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, _____http://earged.meb.gov.tr/mlo/ome.htm> adresinden 17.01.04 adresinden ulaşılmıştır.
Jonassen, D. H. (2000). Revisiting activity theory as a framework for designing student-centered learning environments. In D. H. Jonassen & S. M. Land (Eds.), Theoritical Foundations of Learning Environments. 89-121. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Kline; P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
Kohn, A. (1994). Grading: The issue is not how but why. Educational Leadership, 52 (2), 38-41.
Marsh, H.W., Balla, J.R., & McDonald, R.P.(1988). Goodness-of-fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391-410.
Marsh, H.W. ve Hocevar, D. (1988). A new more powerful approach to multitrait-multimetot analyses: Apllication of seceond order confirmatory factor analysis. Journakl of Applied Psychology, 73, 107-117.
Özgüven, E. (1994). Psikolojik testler. Ankara:Yeni Doğuş Matbaası.
Öztürk, B. Ve Koç, G. (2001). Öğretmen beklentileri ve öğrenci üzerindeki etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 27(3). 359-395.
Passman, R. (2001) Experiences with student-centered teaching and learning in high-stakes assessment environments. Education, 122. (1). 189-199.
Pedersen, S. ve Lui, M. (2003). Teachers' beliefs about issues in the implementation of a student centered learning environment. Educational Technology Research and Development, 51 (2). 57-76.
Pierce, J.W. ve Kalkman, D.L. (2003) Applying learner-centered principles in teacher education. Theory into Practice, 42(2). 127-132.
Shepard, L (2000). The role of classroom assesment in teaching and learning. CSE Technical Report.
Singer, E. (1996). Espoused teaching paradigms of college faculty. Research in Higher Education, 37(6). 656-679
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3, (6), 49-74.
Tabachnick, B. G, & Pideli, LS. (2001). Using multivariate statistics (Fourth edition). Boston: Ally and Bacon.
Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı [TTKB]. (2004). Öğrenci merkezli eğitim. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, http://ttkb.meb.gov.tr/fenbilgisi/doc/ OgrMerEgt.pdf adresinden 17.01.04 tarihinde ulaşılmıştır.
UNESCO (2002). Information and communication technology in teacher education, A Planning Guide, Paris.

APA	Büyüköztürk Ş, KILIÇ E, Karadeniz Ş, KARATAŞ S (2004). Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. , 212 - 229.
Chicago	Büyüköztürk Şener,KILIÇ Ebru,Karadeniz Şirin,KARATAŞ Serçin Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. (2004): 212 - 229.
MLA	Büyüköztürk Şener,KILIÇ Ebru,Karadeniz Şirin,KARATAŞ Serçin Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. , 2004, ss.212 - 229.
AMA	Büyüköztürk Ş,KILIÇ E,Karadeniz Ş,KARATAŞ S Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. . 2004; 212 - 229.
Vancouver	Büyüköztürk Ş,KILIÇ E,Karadeniz Ş,KARATAŞ S Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. . 2004; 212 - 229.
IEEE	Büyüköztürk Ş,KILIÇ E,Karadeniz Ş,KARATAŞ S "Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri." , ss.212 - 229, 2004.
ISNAD	Büyüköztürk, Şener vd. "Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri". (2004), 212-229.

APA	Büyüköztürk Ş, KILIÇ E, Karadeniz Ş, KARATAŞ S (2004). Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(38), 212 - 229.
Chicago	Büyüköztürk Şener,KILIÇ Ebru,Karadeniz Şirin,KARATAŞ Serçin Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 10, no.38 (2004): 212 - 229.
MLA	Büyüköztürk Şener,KILIÇ Ebru,Karadeniz Şirin,KARATAŞ Serçin Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, vol.10, no.38, 2004, ss.212 - 229.
AMA	Büyüköztürk Ş,KILIÇ E,Karadeniz Ş,KARATAŞ S Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2004; 10(38): 212 - 229.
Vancouver	Büyüköztürk Ş,KILIÇ E,Karadeniz Ş,KARATAŞ S Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2004; 10(38): 212 - 229.
IEEE	Büyüköztürk Ş,KILIÇ E,Karadeniz Ş,KARATAŞ S "Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri." Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10, ss.212 - 229, 2004.
ISNAD	Büyüköztürk, Şener vd. "Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri". Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 10/38 (2004), 212-229.