Yıl: 2004 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 241 - 270 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması

Öz:
Bu araştırmanın amacı, Eskişehir ilindeki eğitilebilir zihin özürlü çocukların devam ettiği bir ilköğretim okulu ve meslekî eğitim merkezindeki özel eğitim öğretmenlerinin zihin özürlü çocukların okuma yazma öğrenmeleri hakkındaki görüş ve önerilerini belirlemektir. Araştırmada,yedi öğretmen ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler tüme varım analizi tekniğiyle analiz edilmiştir. Tüme varım analizi sonucunda sekiz ana tema oluşmuştur. Öğretmenlerin çoğu zihin özürlü çocukların normal çocuklara benzer fakat geç; bazısı ise farklı bir şekilde okuma yazma öğrendiklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin görüşleri hem okumaya hazırlık hem de filizlenen okuryazarlık bakış açılarından kaynaklanmaktadır. Öğretmenler, zihin özürlü çocuklara okuma yazma öğretiminde pek çok sorunlarla karşılaştıklarını bildirmişlerdir. Ayrıca öğretmenlerin, bu sorunların çözümüne yönelik çeşitli önerileri saptanmıştır. İleriye yönelik uygulama ve araştırma önerilerine yer verilmiştir.
Anahtar Kelime: okuryazarlık öğretimi özel eğitim öğretmenleri zihinsel engelli çocuklar görüşme okur yazarlık özel eğitim

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Acar, Ç. (2000). Zihin özürlü çocuklarla çalışan özel eğitim öğretmenlerinin sınıflarında karşılaştıktan problem davranırlarla ilgili görüş ve önerileri. Sayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Akyol, H. (1997). Öğrenme güçlüğü olan çocuklara okuma yazma öğretimi. Millî Eğitim Dergisi, 136, 16-19. Alperen, N. (1990). Türkçe (güzel konuşma, okuma ve yazma) öğretim rehberi. İstanbul: Öğretmen Kitapları Dizisi. American Association on Mental Retardation. (2002). Mental retardation: Definition, classification, and systems of supports (10th ed.). Washington, DC: Author. Basal, M. & Batu, S. E. (2002). Zihin özürlü öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda alt özel sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Özel Eğitim Dergisi, 3 (2), 85-97. Berdine, W. H., & Blackhurst, E. A. (1981). Mental retardation. An introduction to special education. Boston: Little Brown. Berg, L. B. (1998). Qualitative research methods for social sciences. Boston: Allyn & Bacon. Blackhurst, E. A., & Berdine, W. H. (1993). An introduction to special education. New York, NY: Harpers Collins. Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Boston: Allyn & Bacon. Burns, E C., Roe, B. D., & Ross, E. E (1988). Teaching reading in today's elementary schools (4th ed.). Boston: Houghton Mifflin. Conners, E A. (1992). Reading instruction for students with moderate mental retardation: Review and analysis of research. American Journal on Mental Retardation, 96 (6), 577-597. Dereli, E (1987). Eğitilebilir geri zekalılar ilkokul Türkçe programının değerlendirilmesi. Sayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Emergent Literacy Project (1995). http://www.ets.uidaho.edu./cdhd/emerlit/about.html. web adresinden 15 Nisan 1999 tarihinde edinilmiştir. Eripek, S. (1989). Alt özel sınıf öğrencilerinin ilkokul sınıflan düzeyinde sesli okuma başarılarının değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 125-140. Eripek, S. (1996). Zihin engelli çocuklar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi "Sayınları. Eripek, S. (1998). Zihin engelliler-özel eğitim. İlköğretim öğretmenliği lisans tamamlama programı içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sayınları. Esen, H. (1990). Alt özel sınıflara devam eden 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin ilk okuma 'durumunun belirlenmesi (Bursa İlinde). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Fazio, B. B., Johnston, J. R., & Brandl, L. (1993). Relation between mental age and vocabulary development among children with mild mental retardation. American Journal on Mental Retardation, 97, 541-546. Goodman, K. (1986). What is whole in whole language? Portsmouth, NH: Heinemann Educational Books. Hall, N. (1987). The emergence of literacy. Portsmouth NH: Heinemann Educational Books. Harste, J. C., & Burke, C. (1977). A new hypothesis for reading teacher research: Both teaching and learning of reading are theoretically based. In P D. Pearson (Ed.), Reading: Theory, research, and practice. Charleston, SC: National Reading Conference. Heilman, A. W, Blair, T R., & Rupley, W. H. (1990). Principles and practices of teaching reading (7th ed.). New York: Macmillan Publishing Company. Katims, D. S. (1996). The emergence of literacy in elementary students with mild mental retardation. Focus on Autisim and Other Disabilities, 11 (3), 147-158. Kircaali-Iftar, G. & Tekin, E- (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri Ankara: Türk Psikologlar Derneği Tayınları. Kırcaali-Iftar G., & Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitini danışmanlığı aracılığıyla uygulanan resimH fişlerle okuma yazma, öğretiminin etkililiği. Özel Eğitim Dergisi, 2 (3), 3-13. Kvale, S. (1996). Interviews: An introduction to qualitative research interviewing. California: Sage Publications. McMahon, R., Richmond, M.G., & Reeves-Kazelskis, C. (1998). Relationships between kindergarten teachers' perceptions of literacy acquisition and children's. Journal of Educational Research, 91 (3), 173-183. Oktay, A. (1982). Okulöncesi dönemde öğrenme ve okumaya hazırlıklı olmak. Eğitim ve Bilim, 39, 11-18. Öz, F. (1998). Uygulamalı ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık. ' Özen, A. (.1999). Gelişimsel yetersizliği olan gocukların annelerine eğitim uzmanlarıyla çalışırken gerekli olan etkili iletişim becerilerinin kazandırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, AnadohiNÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. .. Özyürek, M. (1999). Bireysel farklılığa psikolojik yaklaşımlarıyla bakış. Ankara: Karatepe Mayınlan. Palton, Q. M. (1990). Qualitative evaluation and research methods (2nd Ed,»), California: Sage. Polloway, E. A., & Palton, J. R. (1993). Strategies for teaching learners with special needs (4th ed.), New "îbrk: Macmillan. Teale, W. H., & Sulzby, E. (1986). Emergent literacy: writing and reading. Norwood, NJ:Ablex. Tekin, E. (1996). İşlevsel ve etkili bireyselleştirilmiş eğitim programlan. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (2), 111-122. Uzuner, Y."(l996). Filizlenen okuryazarlık 'Emergent literacy'. Sevgi Çiçekleri, Zihinsel yetersizlik Araştırma, Eğitim, ve Haber Dergisi, l (1), 27-29. Uzuner, Y. (1999). Niteliksel araştırma yöntemlerinin özellikleri. IV. Ulusal Eğitim. Bilimleri Kongresi Bildirileri içinde (s. 428- 439). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi kayınları. Vuran, S. (1996). Bireyselleştirilmiş öğretim materyallerinin hazırlanması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 ( 1), 75-82. Vygotsky, L. S. (1978). Mildin society. Cambridge, MA: Harvard University. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Uzuner, Y. (1997). Sosyal bilimlerdeniteliksel araştırma yaklaşımı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilim Araştırmacıları Birimi (ESAM).
APA ÇOLAK A, Uzuner Y (2004). Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. , 241 - 270.
Chicago ÇOLAK Aysun,Uzuner Yildiz Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. (2004): 241 - 270.
MLA ÇOLAK Aysun,Uzuner Yildiz Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. , 2004, ss.241 - 270.
AMA ÇOLAK A,Uzuner Y Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. . 2004; 241 - 270.
Vancouver ÇOLAK A,Uzuner Y Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. . 2004; 241 - 270.
IEEE ÇOLAK A,Uzuner Y "Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması." , ss.241 - 270, 2004.
ISNAD ÇOLAK, Aysun - Uzuner, Yildiz. "Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması". (2004), 241-270.
APA ÇOLAK A, Uzuner Y (2004). Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 241 - 270.
Chicago ÇOLAK Aysun,Uzuner Yildiz Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 4, no.2 (2004): 241 - 270.
MLA ÇOLAK Aysun,Uzuner Yildiz Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.4, no.2, 2004, ss.241 - 270.
AMA ÇOLAK A,Uzuner Y Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2004; 4(2): 241 - 270.
Vancouver ÇOLAK A,Uzuner Y Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2004; 4(2): 241 - 270.
IEEE ÇOLAK A,Uzuner Y "Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4, ss.241 - 270, 2004.
ISNAD ÇOLAK, Aysun - Uzuner, Yildiz. "Zihin Özürlü Çocukların Okuma Yazma Öğrenmeleri ve Özel Eğitim Öğretmenleri: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Araştırması". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 4/2 (2004), 241-270.