Yıl: 2019 Cilt: 56 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 319 - 326 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20289/zfdergi.508122 İndeks Tarihi: 24-12-2020

Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi

Öz:
Amaç: Anaç ıslah programında geliştirilen bal kabağı anaç adaylarının örtüaltı hıyar yetiştiriciliğindeverim ve meyve kalite özellikleri bakımından performanslarının ticari anaçlarla ve aşısız bitkilerlekarşılaştırarak, en uygun ümitvar anaç adaylarının belirlenmesidir.Materyal ve Metot: Araştırmada, tür içi 10 adet melez bal kabağı anaç adayı ve iki ticari kabakanacı (TZ148 ve RS841) ile Maya ve Sardes ticari çeşitleri kalem olarak kullanılmıştır. Tüm anaçlar,Sardes ve Maya çeşitleri ile aşılanmıştır. Ayrıca, aşısız Maya ve Sardes çeşitleri, kontrol bitkileriolarak değerlendirilmiştir. Meyve kalite ve verim unsurlarının belirlenmesine yönelik olarak; meyveboyu (cm), meyve çapı (cm), meyve şekil indeksi, meyve eti sertliği (kg/cm2), suda çözünebilir kurumadde (%), titre edilebilir asitlik (mval/100 ml), ortalama meyve ağırlığı (g), bitki başına meyvesayısı (adet), erkenci verim (kg/da) ve dekara verim (kg/da) değerleri incelenmiştir.Bulgular: Araştırma sonucunda; aynı anaç üzerine aşılanan farklı hıyar çeşitlerinde incelenenmeyve kalite özelliklerinin önemli düzeyde farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Ümitvar kabakanaçlarıyla aşılanan hıyar bitkilerinin, aşısız kontrol bitkilerine göre erkenci verim ve dekara verimdeğerleri yönünden daha iyi sonuçlar verdiği saptanmıştır.Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, aşılı hıyar bitkisi üretiminde geliştirilen RS9 ve RS13hibrit bal kabağı anaç adaylarının, aşılı hıyar fidesi üretiminde ticari anaç potansiyellerinin oldukçayüksek olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime:

Determination of Yield and Quality Performances of Cucumber Cultivars Grafted with Different Pumpkin Rootstock Candidates on Küçük Menderes Basin

Öz:
Objective: The aim of this study was to compare the yield and fruit characteristics of the pumpkin rootstock candidates with commercial rootstocks and nongrafted plants in order to determine the most appropriate rootstock candidates. Material and Methods: In this research, 10 hybrid pumpkin rootstock candidates, two commercial rootstocks (TZ148 and RS841 cv.) were used as rootstocks. The rootstocks were grafted with Sardes and Maya commercial varieties and the nongrafted Sardes and Maya cultivars were used as the control. In order to determine the effect of rootstocks on cucumber fruit quality and yield components; fruit length (cm), fruit diameter (cm), fruit firmness (kg/cm2 ), soluble solids content (%), the titratable acidity (mval/100 ml), mean fruit weight (g), fruit number per plant, early and total yield (kg/da) parameters were examined. Results: It was determined that the properties examined in different cucumber varieties on the same rootstock differed significantly. In general, the cucumber plants grafted onto promising pumpkin rootstocks shown better results in terms of yield compared to nongrafted control plants. Conclusion: The results obtained from this study show that despite the preference of Cucurbita maxima x Cucurbita moschata hybrid rootstocks in grafted cucumber production, native RS9 and RS13 hybrid pumpkin candidates have economic potentials in the production of grafted cucumber seedlings.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Al-Debei, H.S., İ. Makhadmeh, R.İ. Abu-Al, A.M. Al-Abdallat, J.Y. Ayad and N. Al-Amin. 2012. Influence of different rootstocks on growth and yield of cucumber (Cucumis sativus L.) under the impact of soil-borne pathogens in Jordan. Journal of Food, Agriculture & Environment, 10(2): 343-349.
  • Balkaya, A. 2014. Aşılı sebze üretiminde kullanılan anaçlar. TÜRKTOB Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, 3(10): 4-7.
  • Balkaya, A., M. Engiz, S. Ermiş, İ. Duman, A.N. Onus, M. Özcan, F.G. Çelikel, İ. Demir, D. Kandemir ve M. Özer. 2015. Bahçe bitkileri tohumluğu üretimi ve kullanımında değişimler ve yeni arayışlar. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, Ankara, 985-1010.
  • Balkaya, A., İ. Erper, D. Kandemir ve H.Ş. Sarıbaş. 2018. Aşılı patlıcan üretiminde genetik kaynakların anaç ıslah programında değerlendirilmesi ve yerli hibrit anaçların geliştirilmesi. SAN-TEZ Projesi, Proje No: 0832.STZ.2014.
  • Bekar, N.K., D. Kandemir ve A. Balkaya. 2017. Aşılı hıyar yetiştiriciliğinde kullanılan bal kabağı (Cucurbita moshata Duch.) anaçlarının meyve kalitesi ve verim unsurları üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(3): 36- 45.
  • Bruton, B.D., W.W. Fish, W. Roberts and T.W. Popham. 2009. The influence of rootstock selection on fruit quality attributes of watermelon. The Open Food Science Journal, 3: 15-34.
  • Cohen, R., Y. Burger, C. Horev, A.nKoren and M. Edelstein. 2007. Introducing grafted cucurbits to modern agriculture: The Israeli experience. Plant Disease, 91(8): 916-923.
  • Colla, G., Y. Roupahel and M. Carderelli. 2006. Effect of salinity on yield, fruit quality, leaf gas exchange, and mineral composition of grafted watermelon plants. HortScience 41(3): 622-627.
  • Colla, G., Y. Rouphael, E. Rea and M. Cardarelli. 2012. Grafting cucumber plants enhance tolerance to sodium chloride and sulfate salinization. Scientia Horticulturae, 135: 177–185.
  • Davis, A.R. and P. Perkins-Veazie. 2005. Rootstock effects on plant vigour and watermelon fruit quality. Cucurbit Genetics Cooperative Report, 29: 39-42.
  • Davis, A.R., P. Perkins-Veazie, R. Hassell, A. Levi, S.R. King and X. Zhang. 2008a. Grafting effects on vegetable quality. HortScience, 43: 1670-1672.
  • Davis, A.R., P. Perkins-Veazie, Y. Sakata, S. Lopez-Galarza, J.V. Marato, S.G. Lee, Y.C. Huh, Z. Sun, A. Miguel, S.R. King, R. Cohen and J.M. Lee. 2008b. Cucurbit grafting. Critical Reviews in Plant Sciences, 27: 50-74.
  • Edelstein, M., J. Tyutyunik, E. Falik, A. Meir, Y. Tadmor and R. Cohen. 2014. Horticultural evaluation of exotic watermelon germplasm as potential rootstocks. Scientia Horticulturae 165: 196–202.
  • Edelstein, M., R. Cohen, A. Gur, M. Elkabetz, S. Pivonia, R. Grosch, P. Forster and D. Schwarz. 2017. Performance of interspecific Cucurbita rootstocks compared to theirparental lines. Scientia Horticulturae 216: 45-50.
  • Farhadi, A., H. Aroeii, H. Nemati, R. Salehi and F. Giuffrida. 2016. The effectiveness of different rootstocks for improving yield and growth of cucumber cultivated hydroponically in a greenhouse. Horticulturae, 2(1): 1-7.
  • Göçmen, M., A. Balkaya, E.S. Kurtar, İ. Şimşek and O. Karaağaç. 2014. Kabak (Cucurbita spp.) genetik kaynaklarının hıyar (Cucumis sativus L.) anaç ıslah programında değerlendirilmesi ve yerli hibrit anaçlarının geliştirilmesi. TUBITAK-TEYDEB, Proje Sonuç Raporu (311O194), 140s.
  • Güngör, B. 2015. Kabak anaç çeşit adaylarının aşılı mini karpuz yetiştiriciliğinde değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü YLTez, Samsun.
  • Güngör, B. ve A. Balkaya. 2016. Yerli kabak anaç çeşit adaylarının aşılı mini karpuzun vejetatif büyümesi üzerine kantitatif etkilerinin incelenmesi. Bahçe Özel Sayı, VII. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri, 2: 21-26.
  • Haung, Y., R. Tang, Q. Cao and Z. Bie. 2009. Improving the fruit yield and quality of cucumber by grafting onto the salt tolerant rootstock under NaCl stress. Scientia Horticulture, 122(1): 26-31.
  • Huitrón-Ramírez, M.V., M. Ricardez-Salinas and F. Camacho. 2009. Influence of grafted watermelon plant density on yield and quality in soil infested with melon necrotic spot virus. HortScience, 44(7): 1838-1841.
  • Karaağaç, O. and A. Balkaya. 2013. Interspecific hybridization and hybrid seed yield of winter squash (Cucurbita maxima Duch.) and pumpkin (Cucurbita moschata Duch.) lines for rootstock breeding. Scientia Horticulturae, 149: 9-12.
  • Karaağaç, O., A. Balkaya ve N.E. Kafkas. 2018. Karpuzda (Citrullus lanatus) meyve kalitesi ve aroma özellikleri üzerine anaçların etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33: 92-104.
  • King, R., A.R. Davis, X. Zhang and K. Crosby. 2010. Genetics, breeding and selection of rootstocks for Solanaceae and Cucurbitaceae. Scientia Horticulturae, 127(2): 106–111.
  • Krumbein, A. and D. Schwarz. 2011. Grafting – A chance to enhance flavour and health-promoting compounds in tomato fruits? In: International Symposium on Vegetable Grafting, 3 – 5 October, Viterbo, Italy.
  • Kurum, R. 2010. Hıyar (Cucumis sativus L.) yetiştiriciliğinde farklı anaç/çeşit kombinasyonlarının bitki gelişimi, verim ve bitki besin elementleri kapsamları üzerine etkilerinin araştırılması. SDÜ, Fen Bil. Enst. Dok. Tezi, Isparta.
  • Kurum, R. ve A.F. Fırat. 2014. Hıyarda Anaç Islah Projesi, BATEM. Lee, J.M. and M. Oda. 2003. Grafting of herbaceous vegetable and ornamental crops. Horticultural Reviews, 28: 61-124.
  • Lee, J.M. and M. Oda 2010. Current status of vegetable grafting: diffusion, grafting techniques, automation. Scientia Horticulturae, 127( 2): 93-105.
  • Marsic, K.N. and M. Jakse 2010. Growth and yield of grafted cucumber (Cucumis sativus L.) on different soilless substrates. Journal of Food, Agriculture & Environment, 8(2): 654-658.
  • Roberts, W., W. Fish, B. Bruton, T. Popham and M. Taylor. 2005. Effect of watermelon grafting of fruit yield and quality. Watermelon Research Group. HortScience, 40(3): 871.
  • Rouphael, Y., C. Mariateresa, C. Giuseppe and R. Elvira. 2008. Yield, mineral composition, water relations, and water use efficiency of grafted mini-watermelon plants under deficit irrigation. HortScience 43(3): 730-736.
  • Rouphael, Y., A.H. Mouneimne, C.M. Rivera, M. Cardarelli, A. Marucci and G. Colla. 2010. Allometric models for non-destructive leaf area estimation in grafted and ungrafted watermelon. Journal of Food, Agriculture & Environment, 8 (1): 161-165.
  • Salehi, R., A.K. Kashi and R. Javanpoor. 2008. Effect of grafting on survival of cucumber, watermelon and melon plants grafted onto Cucurbita spp. rootstocks by hole-insertion grafting. Acta Horticulture (ISHS), 771: 141-144.
  • Schwarz, D., Y. Rouphael, G. Colla and J.H. Venema. 2010. Grafting as a tool to improve tolerance of vegetables to abiotic stresses: Thermal stress, water stress and organic pollutants. Scientia Horticulturae, 127(2): 162-171.
  • Seong, K.C., J.M. Moon, S.G. Lee, Y.G. Kang, K.Y. and Kim H.D. Seo. 2003. Growth, lateral shoot development, and fruit yield of white-spined cucumber (Cucumis sativus cv. Baekseong-3) as affected by grafting methods. Journal of the Korean Society for Horticultural Science, 44: 478–482.
  • Singh, H. and M. Soltan. 2016. Vegetable grafting – a tool to improve vegetable productivity. Advances in Plants & Agriculture Research, 4(4): 302-303.
  • Taylor, M., B. Bruton, W. Fish and W. Roberts. 2006. Cost benefit analyses of using grafted watermelons for disease control and the fresh-cut market. Proceeding Cucurbitaceae, 277-285.
  • TÜİK. 2018. Bitkisel Üretim İstatistikleri, https://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 14.10.2018)
  • Tüzel, Y., H. Duyar, G. Öztekin ve A. Gül. 2009. Domates anaçlarının farklı dikim tarihlerinde bitki gelişimi, sıcaklık toplamı isteği, verim ve kaliteye etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 46 (2): 79-92.
  • Tüzel, Y., A. Gül, H.Y. Daşgan, G.B. Öztekin, S. Engindeniz ve H.F. Boyacı. 2015. Örtüaltı yetiştiriciliğinde değişimler ve yeni arayışlar. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-1, 12-16 Ocak Ankara, 685-709.
  • Uysal, N. 2010. Farklı anaçların sera hıyar yetiştiriciliğinde bitki gelişimi, verim ve meyve kalitesine etkileri. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Ensitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
  • Velkov, N. and G. Pevicharova. 2016. Effects of cucumber grafting on yield and fruit sensory characteristics. Zemdirbyste-Agriculture, 103(4): 405‒410.
  • Vural, H., D. Eşiyok ve İ. Duman. 2000. “Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme)” E.Ü.Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, E.Ü Basımevi, s: 440, Bornova.
  • Yamasaki, A., M. Yamashita and S. Furuya. 1994. Mineral concentrations and cytokinin activity in the xylem exudate of grafted watermelons as affected by rootstocks and crop load. Journal of the Japanese Society for Horticultural Science, 62(4): 817-826.
  • Ya-qin, Z. and B. Zhi-long. 2007. Effects of grafting on the growth and quality of cucumber fruits. Acta Horticulturae, 761: 341-347.
  • Yarşi, G., S. Rad ve Y. Çelik. 2008. Farklı anaçların Kybele F1 hıyar çeşidinde verim, kalite ve bitki gelişimine etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(1): 27-34.
  • Yassin, H. and S. Hussen. 2015. Reiview on role of grafting on yield and quality of selected fruit vegetables. Global Journal of Science Frontier Research: (D) Agriculture and Veterinary, 15(1): 1-15.
  • Yetişir, H., N. Sarı and S. Yücel. 2003. Rootstock resistance to Fusarium wilt and effect on watermelon fruit yield and quality. Phytoparasitica, 31(2): 163-169.
  • Zhong, Y.Q. and Z.L. Bie. 2007. Effects of grafting on the growth and quality of cucumber fruits. Acta Horticulture, 761: 341–347.
  • Zhou, J., H. Hu, X. Li, R. Zhao, G. Li and P. Yang. 2010. Effects of rootstock on fruit yield and quality of hydroponically cultivated grafted cucumber under NaCl stress. Acta Horticulturae, 871: 63- 70.
  • Zhu, J., Z.L. Bie and Y.N. Li. 2006a. Evaluation of salt resistance of cucumber at seed germination and rootstock-seedling stages. Scientia Agricultura Sinica, 39(04): 772-778.
  • Zhu, J., Z.L. Bie, R. Xu, M. Tang and Y. Pei. 2006b. Effects of different rootstocks on the growth, yield, and quality of cucumber fruits. Journal of Huazhong Agricultural University 5: 668–671.
APA YOLDAS F, Kandemir D, KOBAL BEKAR N, BALKAYA A, göçmen m (2019). Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. , 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
Chicago YOLDAS FUNDA,Kandemir Dilek,KOBAL BEKAR Nur,BALKAYA Ahmet,göçmen münevver Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. (2019): 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
MLA YOLDAS FUNDA,Kandemir Dilek,KOBAL BEKAR Nur,BALKAYA Ahmet,göçmen münevver Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. , 2019, ss.319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
AMA YOLDAS F,Kandemir D,KOBAL BEKAR N,BALKAYA A,göçmen m Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. . 2019; 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
Vancouver YOLDAS F,Kandemir D,KOBAL BEKAR N,BALKAYA A,göçmen m Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. . 2019; 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
IEEE YOLDAS F,Kandemir D,KOBAL BEKAR N,BALKAYA A,göçmen m "Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi." , ss.319 - 326, 2019. 10.20289/zfdergi.508122
ISNAD YOLDAS, FUNDA vd. "Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi". (2019), 319-326. https://doi.org/10.20289/zfdergi.508122
APA YOLDAS F, Kandemir D, KOBAL BEKAR N, BALKAYA A, göçmen m (2019). Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(3), 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
Chicago YOLDAS FUNDA,Kandemir Dilek,KOBAL BEKAR Nur,BALKAYA Ahmet,göçmen münevver Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 56, no.3 (2019): 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
MLA YOLDAS FUNDA,Kandemir Dilek,KOBAL BEKAR Nur,BALKAYA Ahmet,göçmen münevver Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.56, no.3, 2019, ss.319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
AMA YOLDAS F,Kandemir D,KOBAL BEKAR N,BALKAYA A,göçmen m Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2019; 56(3): 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
Vancouver YOLDAS F,Kandemir D,KOBAL BEKAR N,BALKAYA A,göçmen m Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2019; 56(3): 319 - 326. 10.20289/zfdergi.508122
IEEE YOLDAS F,Kandemir D,KOBAL BEKAR N,BALKAYA A,göçmen m "Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi." Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56, ss.319 - 326, 2019. 10.20289/zfdergi.508122
ISNAD YOLDAS, FUNDA vd. "Farklı Bal Kabağı Anaç Adayları ile Aşılı Hıyar Çeşitlerinin Küçük Menderes Havzasındaki Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi". Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 56/3 (2019), 319-326. https://doi.org/10.20289/zfdergi.508122