TY - JOUR TI - İRAN’DA DEVLET, SERMAYE VE SINIFLAR: NÜKLEER PROGRAMA YÖNELİK YAPTIRIMLARIN ETKİLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME AB - Bu makalenin amacı İran nükleer programına yönelik tek veçok taraflı uluslararası yaptırımların İran İslamCumhuriyeti’nde devlet, sermaye ve sınıflar üzerindekietkilerini tahlil etmektir. Makale yaptırımların literatürdesıklıkla ele alınan jeopolitik boyutu veya devlet davranışıüzerindeki etkisi yerine bu politikaların toplumsal boyutunutartışacaktır. Tarihsel Sosyoloji’nin vurguladığı uluslararasıalanın iç alanı kurucu niteliğinden hareketle yaptırımlarındevlet-toplum kompleksinde neden olduğu yapısaldönüşümlere odaklanacaktır. Çalışma öncelikle İran’da devlet,sermaye ve sınıflar arasındaki ilişkilerin devrim sonrasındaşekillenen temel dinamiklerini inceledikten sonra sırasıyla2006-2016 arası ve 2018 sonrası dönemde nükleer programayönelik yaptırımların ekonomik ve toplumsal sonuçlarını,devlet arenasında güçlendirdiği kurum ve şahısları ve içsiyasetteki söylem ve meşruiyet inşasına tesirinideğerlendirecektir. Bu bağlamda makale yaptırımların İran’daarkaik yapıları ve ahbap-çavuş kapitalizmini beslediğini;Devrim Muhafızları’nın yükselen ekonomik gücü ve kontrolüile devletin militarizasyonunu, güvenlik aktörlerini vezihniyetini güçlendirdiğini; ülkede orta sınıf ile işçi sınıfınıyoksullaştırırken, devlete güdümlü yeni zenginler yarattığınıtespit etmektedir. İran’da devlet uluslararası ekonomikbaskılar neticesinde bir yandan devrim sonrası direnişsöylemini ekonomide de üreterek yoksullaşan sınıflar nezdindemeşruiyetini korumaya çalışırken, neoliberalleşmeninaçmazları ve yaptırımlar devleti rızadan çok zora yaslanan birsiyasete sevk etmektedir. Makalede yaptırımların sosyal vejeopolitik boyutları arasındaki ilişkiye de değinilecek veyaptırımların yarattığı sosyal dönüşümün jeopolitik boyutubelirleyecek patikaları, aktör ve yapıları inşa ettiğivurgulanacaktır. AU - Sen, Gulriz PY - 2019 JO - Alternatif Politika VL - 11 IS - (Özel Sayı) SN - 1309-0593 SP - 91 EP - 119 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/387903 ER -