Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)

YILMAZ, HIKMET; Tütüncü, Asiye

Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)

Hikmet Yılmaz, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Teorisi Anabilim Dalı, Trabzon, Türkiye)

Asiye Tütüncü (Kastamonu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Bankacılık ve Finans Anabilim Dalı, Kastamonu, Türkiye)

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi

1 0

Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 47 - 60 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-12-2020

Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)

Öz:

Bütçe açığı ve cari açık gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin yaşadıkları ekonomik problemlerin temel belirleyicileriarasında yer almakla birlikte ilgili makroekonomik değişkenlerin arasında bir ilişki olup olmadığı sıkça tartışma konusu yapılmaktadır. Bu çalışma kapsamında Türkiye içinbütçe açığı ile cari açık arasında nedensellik ilişkisi vevarsa nedenselliğin yönü araştırılmıştır. Söz konusu ilişki1975-2017 dönemi yıllık veri seti kullanılarak Hacker veHatemi-J (2006) Bootstrap nedensellik testi ve zamanladeğişen nedensellik testi kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, 1980-2008 döneminde değişkenler arasındaçift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmakla birlikte ilgili dönemin öncesi ve sonrasında cari açıktan bütçe açığınadoğru bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

The Relationship between Budget Deficit – Currency Deficit in Turkey: Time – Varying Causality Test (1975-2017)

Öz:

While budget deficit and current account deficit are among the main determinants of the economic problems experienced by both developed and developing countries, it is frequently discussed whether there is a relationship between the related macroeconomic variables. In this study, causal relationship between budget and current account deficit and the direction of causality, if any were investigated for Turkey. This relationship was analyzed using Hacker and Hatemi-J (2006) Bootstrap causality test using a time-varying causality test using the 1975-2017 period data set. As a result, although there is a bidirectional causality relationship between the variables during the 1980- 2008 period, there is a relationship between the current deficit and the budget deficit before and after the relevant period.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alkswani, Mamdouh A. (2001), “The Twin Deficits Phenomenon in Petroleum Economy: Evidence from Saudi Arabia”, http://www.mafhoum.com/press2/79E15.pdf (Erişim: 30.10.2018).
Arıcan, Erişah (2005), “Ricardocu Denklik Teoremi ve Teorilerde Kamu Açıklarına İlişkin Yaklaşımlar: Türkiye Ekonomisine İlişkin Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 20, S. 1: 77-94.
Ay, Ahmet; Karaçor, Zeynep; Mucuk, Mehmet; Erdoğan Savaş (2004), “Bütçe Açığı-Cari İşlemler Açığı Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği (1992-2003)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 12: 75-82.
Azapoğlu, Muhammed; Direkci Tuba (2015), “İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması 1998-2013”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, C. 7 S. 12: 74-89.
Bagnai, Alberto (2010), “Twin Deficits in CEEC Economies: Evidence from Panel Unit Root Tests”, Economics Bulletin, Vol. 30, No. 2: 1-9.
Baharumshah, A. Zubaidi; Lau, Evan (2005), “Budget and Current Account Deficits in SEACEN Countries: Evidence Based on the Panel Approach”, https://www.researchgate.net/profile/Ahmad_Baharumshah/publication/23745512/inline/jsViewer/54cbcbb00cf298d656598b26?inViewer=1&pdfJsDownload=1&origin=publication_detail&previewAsPdf=false (Erişim: 20.12.2018).
Bahmani-Oskooee, Mohsen (1989), “Effects of the US Government Budget on its Current Account: An Empirical Inquiry”, Quarterly Review of Economics and Business, No. 29: 76-91.
Balcilar, Mehmet; Özdemir, Z. Abidin; Arslantürk, Yalçın (2010), “Economic Growth and Energy Consumption Causal Nexus Viewed through a Bootstrap Rolling Window”, Energy Economics, No. 32: 1398-1410.
Barışık, Sadi; Kesikoğlu, Ferdi (2010), “Makro Ekonomik Değişken Olarak Bütçe Açığı-Cari Açık İlişkisi: Gelişmekte Olan Piyasalar Örneği”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, C. 25, S. 294: 109-127.
Barro, Robert J. (1974), “Are Government Bonds Net Wealth?”, Journal of Political Economy, Vol. 82, No. 6: 1095-1117.
Bayramoğlu, Arzu Tay; Öztürk, Zafer (2018), “Assessing the Twin and Triple Deficit Hypothesses in Developing Economies: A Panel Causality Analysis”, Global Approaches in Financial Economics, Banking and Finance, Springer, Cham, 209-225.
Bolat, Süleyman; Belke, Murat; Aras, Ozan (2011), “Türkiye’de İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı”, Maliye Dergisi, S. 161: 347-364.
Cardia, Emanuela (1997), “Replicating Ricardian Equivalence Tests with Simulated Series”, Southern Economic Journal, No. 54: 879-887.
Daly, Vince; Siddiki U. Jalal (2009), “The Twin Deficits in OECD Countries: Cointegration Analysis with Regime Shifts”, Applied Economics Lettes, No. 16, 1155-1164.
Darrat, Ali F. (1998), “Have Large Budget Deficits Caused Rising Trade Deficits?”, Southern Economic Jurnal, Vol. 54, No. 4: 879-887.
Dickey, David A.; Fuller, Wayne A. (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Assoc., No. 74: 427-431.
Dickey, David A.; Fuller, Wayne A.. (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, Vol. 49, No. 4: 1057- 1072.
Dünya Bankası, “Gross Domestic Product in Turkey”, https://databank.worldbank.org/data/ reports.aspx?source=world-development-indicators, (Erişim: 26.12.2018).
Enders, Walter; Lee, Bong-Soo (1990), “Current Account and Budget Deficits: Twins or Distant Cousins?”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 72, No. 3: 373-381.
Erdinç, Zeynep (2008), “İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950-2005 Yılları Arasında Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 8, S. 1: 209-222.
Hacker, R. Scott ve Hatemi-J, Abdulnasser (2006), “Tests for Causality between Integrated Variables Using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application”, Applied Economics, Vol. 38, No. 13: 1489-1500.
Helmy, Heba E. (2018), “The Twin Deficit Hypothesis in Egypt”, Journal of Policy Modeling, Vol. 40, No. 2: 328-349.
Inglesi-Lotz, Roula; Balcilar, Mehmet; Gupta, Rangan (2014), “Time-Varying Causality between Research Output and Economic Growth in US”, Scientometrics, 100:203-216.
Islam, M. Faizul (1998), “Brazil’s Twin Deficits: An Empirical Examination”, Atlantic Economic Journal, Vol. 26, No. 2: İyidoğan, Pelin; Erkam, Serkan (2013), “İkiz Açık Hipotezi: Türkiye İçin Ampirik Bir İnceleme (1987-2005)”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 15: 39-48.
Kim, Chul-Hwan; Kim, Donggeun (2006), “Does Korea have Twin Deficits?”, Applied Economics Letters, No. 13: 675-680.
Kulkarni, G. Kishore; Erickson, E. Lee (2001), “Twin Deficit Revisited: Evidence from India, Pakistan and Mexico”, The Journal of Applied Business Research, Vol. 17, No. 2: 97-104.
Lee, Junsoo; Strazicich, Mark C. (2003), “Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural Breaks”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 85, No. 4: 1082-1089.
Mangır, Fatih (2012), “Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi Testi (1980-2011)”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 5, S. 2: 136- 149.
Nargeleçekenler, Mehmet; Giray, Filiz (2013), “Assessing the Twin Deficits Hypothesis in Selected OECD Countries: An Empirical Investigation”, Business and Economics Research Journal, Vol. 4, No. 4: 1-23.
Oktar, Suat; Yüksel, Serhat (2016), “Avrupa Birliği Ülkelerinde İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği”, Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 11, S. 1: 46-61.
Pattichis, Charalambos (2004), “Budget and Trade Deficits in Lebanon”, Applied Economics Letters, No. 11: 105-108.
Pesaran, M.Hashem; Timmermann, Allan (2005), “Small Sample Properties of Forecasts from Autoregressive Models under Structural Breaks”, Journal of Econometrics, No. 129: 183-217.
Phillips, Peter C. B.; Perron, Pierre (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, Vol. 75, No. 2: 335-346.
Sever, Erşan; Demir, Murat (2007), “Türkiye’de Bütçe Açığı ile Cari Açık Arasındaki İlişkilerin VAR Analizi ile İncelenmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 2, S. 1: 47-63.
Summers, Lawrence H. (1988), “Tax Policy and International Competitiveness”, https://www.nber.org/chapters/c7931.pdf, (Erişim: 20.02.2019).
Telatar, Osman M. (2013), “Türkiye’de İkiz Açıklar Hipotezinin Geçerliliği”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Trabzon.
Toda, Hiro Y.; Yamamoto, Taku (1995), “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”, Journal of Econometrics, Vol. 66, No. 1: 225-250.
Tunçsiper, Bedriye; Sürekçi, Dilek (2011), “Türkiye’de İkiz Açıklar Hipotezinin Geçerliliğinin Zaman Serisi Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 11, S. 3: 103-120.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2018), Elektronik Veri Dağıtım Merkezi, Toplam Kamu Faiz Dışı Borçlanma Gereği – Düzey, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket, (Erişim: 26.12.2018).
Türkiye İstatistik Kurumu (2018), Konularına Göre İstatistikler, Yıllara Göre Dış Ticaret, http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, (Erişim: 26.12.2018).
Ulusoy, Ahmet (2017), Devlet Borçlanması, 10. Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Utkulu, Utku (2003), “Türkiye’de Bütçe Açıkları ve Dış Ticaret Açıkları Gerçekten İkiz mi? Koentegrasyon ve Nedensellik Bulguları”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 18, S. 1: 45-61.

APA	YILMAZ H, Tütüncü A (2020). Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). , 47 - 60.
Chicago	YILMAZ HIKMET,Tütüncü Asiye Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). (2020): 47 - 60.
MLA	YILMAZ HIKMET,Tütüncü Asiye Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). , 2020, ss.47 - 60.
AMA	YILMAZ H,Tütüncü A Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). . 2020; 47 - 60.
Vancouver	YILMAZ H,Tütüncü A Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). . 2020; 47 - 60.
IEEE	YILMAZ H,Tütüncü A "Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)." , ss.47 - 60, 2020.
ISNAD	YILMAZ, HIKMET - Tütüncü, Asiye. "Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)". (2020), 47-60.

APA	YILMAZ H, Tütüncü A (2020). Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 47 - 60.
Chicago	YILMAZ HIKMET,Tütüncü Asiye Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 15, no.1 (2020): 47 - 60.
MLA	YILMAZ HIKMET,Tütüncü Asiye Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.15, no.1, 2020, ss.47 - 60.
AMA	YILMAZ H,Tütüncü A Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2020; 15(1): 47 - 60.
Vancouver	YILMAZ H,Tütüncü A Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2020; 15(1): 47 - 60.
IEEE	YILMAZ H,Tütüncü A "Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15, ss.47 - 60, 2020.
ISNAD	YILMAZ, HIKMET - Tütüncü, Asiye. "Türkiye’de Bütçe Açığı – Cari Açık İlişkisi: Zamanla Değişen Nedensellik Testi (1975-2017)". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 15/1 (2020), 47-60.