SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ

Kahraman ÇATI, (Düzce Üniversitesi, İşletme Fakültesi, DÜZCE, Türkiye)
Yalçın KARAGÖZ, (Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, SİVAS, Türkiye)
Fuat YALMAN, (Düzce Üniversitesi, İşletme Fakültesi, DÜZCE, Türkiye)
Yusuf ÖCEL (Düzce Üniversitesi, İşletme Fakültesi, DÜZCE, Türkiye)
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
26 2
Yıl: 2018 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 67 - 88 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 26-12-2020

SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ

Öz:
Bu çalışmanın amacı; hastaların sağlık okuryazarlık düzeylerinin memnuniyet düzeylerini ne ölçüde etkilediğini ortaya koymaya çalışmaktır. Bunun yanı sıra hastaların sosyo-demografik özelliklerine göre sağlık okuryazarlık düzeylerinin ve memnuniyet düzeylerinin farklılık gösterip göstermediğini belirlemek araştırmanın bir diğer amacıdır. Araştırmada anket tekniği kullanılmıştır. 350 hastanın doldurmuş olduğu anket değerlendirilmeye alınmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23.00 ve AMOS 23.00 paket programında değerlendirilmiştir. Araştırmada sağlık okuryazarlık ve memnuniyet ölçeklerinin geçerliliğini ortaya koymak için yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Yapılan açıklayıcı faktör analizi sonucunda faktörler belirlenmiştir. Daha sonra bu faktörlere doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Bu faktörler; “genel memnuniyet”, “sağlıkla ilgili sosyal medya haberlerini anlayabilme”, “kendi sağlık durumunu değerlendirebilme”, “acil sağlık bilgilerine ulaşabilme”, “sağlıklı yaşamaya önem verme ve sağlık haberlerinin doğruluğunu yargılayabilme” şeklindedir. Daha sonra belirlenen faktörlerle demografik değişkenler arasında anlamlı bir farklılığın olup olmadığını belirlemek için ANOVA analizi uygulanmıştır. Yapısal Eşitlik analizi ile sağlık okuryazarlık düzeyi ve memnuniyet ölçeklerinin tüm uyum iyiliği kriterleri açısından kabul edilebilir değerler ürettiği sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bu bulgular; sağlık okuryazarlığının hasta memnuniyetini etkilemede ortaya konulan kavramsal modelinin, geçerli bir model olduğunu göstermektedir. Bir diğer sonuç ise Sağlık okuryazarlığı ve hasta memnuniyeti arasındaki ilişki katsayılarının negatif olmasıdır. Dolayısıyla düşük sağlık okuryazarlık düzeyinin hasta memnuniyetini olumsuz etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

THE IMPACT ON PATIENT SATISFACTION OF HEALTH LITERACY

Öz:
The purpose of this study is to try to demonstrate to what extent the patients’ health literacy levels affect satisfaction level of patients. In addition, it is another aim of the research to determine whether the levels of health literacy and satisfaction differ according to the socio-demographic characteristics of the patients. The questionnaire method is used in the research. The questionnaire is evaluated which 350 patients filled out. The data that is obtain from the questionnaires is analyzed by the SPSS 23.00 and AMOS 23.00 package program. In this study, structural equation modeling is used to demonstrate the validity of health literacy and satisfaction scales. As a result of explanatory factor analysis, factors are determined. Then confirmatory factor analysis is applied to these factors. These factors are “overall satisfaction”, “to understand social media news related to health”, “to evaluate their health status”, “access to emergency medical information”, “to give importance to healthy living and to evaluate the accuracy of health news.Later, ANOVA analysis is applied to determine whether there is a significant difference between the demographic variables and the determined factors. İt is reached to conclusion that health literacy level measure and satisfaction measure produce acceptable values in terms of all the criteria of goodness of fit with structure equation analysis . All these findings indicate that the conceptual model revealing effect of health literacy on satisfaction of the patient is a valid model. Another result is the negative correlation between health literacy and patient satisfaction. Therefore, it has been achieved that low health literacy negatively affects patient satisfaction.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Agustin, Clara ve Jadgip Singh; (2005), “Curvilinear Effects of Consumer Loyalty Determinanats in Relational Exchanges”, Journal of Marketing Research, XLII, ss.96-108.
  • Altunışık, R., Çoşkun R., Bayraktaroğlu S., Yıldırım E., (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Spss Uygulamalı. 6. Bas ım, Sakarya Yayıncılık.
  • Aytaç M., Öngen B. (2012) “Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi” İstatistikçiler Dergisi 5.
  • Baker, D.W., Gazmararian, J.A., Williams, M.V. Scott, T., Parker R.M. Green, D., Ren, J., Peel, J. (2004). Health literacy and use of outpatient physician services by medicare managed care enrollees. J Gen Intern Med, 19: 215–20.
  • Bakır, Y. (2006). Sağlık Kuruluşlarında Pazarlama Faaliyetleri, Müşteri Memnuniyeti. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay: Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi.
  • Baş, T. (2001). Anket, Ankanra, Seçkin Yayıncılık.
  • Baydaş, Abdulvahap, (2014) “Customer Satisfaction in Private Health Organizations: An Empirical Study”, Review of Applied Socio-Economic Research, Vol: 8, Issue 2/2014), pp. 43-56.
  • Bayat, M.; Baydaş, A. ve Atlı, C. (2015). Hizmet Sektörünün Kavramsal Tanımı ve Ulusal Ekonomilerdeki Önemi, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 5/ Cilt: 5/ Sayı:9/ Bahar 2015.
  • Baur C. (2010). National action plan to improve health literacy; U.S. Departmant of Health and Human Services Office of Disease Prevention and Health Promotion, ss: 7-8.
  • Bryne, B. M. (2010) Structual Eguation Modeling With AMOS, 2. Edition, Routledge/Taylor & Francis, New York.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 2. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Şener. (2015). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 21. Baskı, Pegem Yayınları, Ankara.
  • Çatı, K., Koçoğlu, C. M. (2008). Müşteri Sadakati İle Müşteri Tatmini Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma.  Selcuk University Social Sciences Institute Journal,  19.
  • De Walt DA, Dilling MH, Rosenthal MS, Pignone MP. (2007). Low parental literacy is associated with worse asthma care measures in children. Ambul Pediatrics, 7(1):25–31.
  • Forbes LM, Brown NH (1995), Developing an instrument for measuring patient satisfaction, AORN Journal, 61 (4):737-743.
  • Hair, J. F., Anderson R. E., Tahtam R. L., Black W. C. (1998). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Prentice Hall International Inc.
  • İlhan, M., Çetin B. (2014). LISREL ve AMOS Programları Kullanılarak Gerçekleştirilen Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Analizlerine İlişkin Sonuçların Karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(2), 26-42
  • Kanj M, Mitic W. (2009). Consultants to the Eastern Mediterranean Region, World Health Organization. Health Literacy and Health Promotion Definitions, Concepts and Examplesin the Eastern Mediterranean Region Individual Empowerment Conference Working Document, 16, ss: 1-46.
  • Karagöz S., (1991) “Faktör Analizi Tekniği Kullanarak üniversite Öğrencilerinin gazete tercihinde Etkin Faktörlerin Belirlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Karagöz, Y. (2014). SPSS 21.1 Uygulamalı Biyoistatistik Eczacılık, Diş Hekimliği ve Sağlık Bilimleri İçin. 1. Basım, Nobel Yayıncılık.
  • Keleher, H. and Hagger, V., (2007). Australian Journal of Primary Health, Vol. 13, No. 2, ss: 24-30.
  • Kirsch I. (2001). The International Adult Literacy Survey: Understanding what was Measured. Princeton, NJ: Educational Testing Service, Erişim: [www.ets.org/Media/Research/pdf/RR-01-25-Kirsch.pdf], Erişim Tarihi: 15.011.2016
  • Kline, P. (1994). An Easy Guide To Factor Analysis. London: Routledge
  • Lin, C-C. (1996), Patient satisfaction with nursing care as an outcome variable: dilemmas for nursing evaluation researchers. Journal of Professional Nursing, 12(4): 737-743.
  • Mancusa M.J., (2008). Health Literacy: A Concept / Dimensional Analysis, Nursing and Health Sciences, 10: 248-255.
  • Mansuco, J.M. (2009). “Assessment and Measurement of Health Literacy: An Integrative Review of the Literature”. Nursing and Health Sciences, 11, 77-89.
  • Marley, Kathryn A.; David A. Collier ve Susan M. Goldstein; (2004), “The Role of Clinical and Process Quality in Achieving Patient Satisfaction in Hospitals”, Decision Sciences, 25(3), ss.349-369.
  • McCray, A.T. (2005). Promoting Health Literacy. J Am Med Inform Assoc, 12: 152-163.
  • Midili, Ö. (2011). Hizmet Sektöründe Müşteri Memnuniyetinin Pazarlamaya Etkisi. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul: Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
  • Nakip, M. (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS) Destekli Uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Nielsen-Bohlman L, Panzer Allison M., Kindig D. Health Literacy: A Prescription to End Confusion. Committee on Health Literacy. Institute of Medicine of the National Academies. The National Academies Press. Washington: DC; 2004; 65-81.
  • Nutbeam D. (2000). Health Literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15 (3), 259-267.
  • Oliver, R. L. (1999). Whence consumer loyalty?.  the Journal of Marketing, Vol 63, 33-44.
  • Özdamar K. (2002) “Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi” Kaan Kitabevi, Eskişehir.
  • Rudd RE, Anderson JE, Oppenheimer S, Nath, Green, J. (2007) Health Literacy: An Update of Medical and Public. In Review of Adult Learning and Literacy. Eds: Comings J, Garner B, Smith C, Vol 7, America, p.175199.
  • Safeer, R.S., Keenan, J. (2005). Health Literacy: The Gap Between Physicians and Patients, American Family Physician, 72(3): 463–468
  • Schumacker, R. E. (2006). Conducting Specification Searches With Amos. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 13 (1), 118-129.
  • Sezer, A. ve Kadıoğlu, H. (2014). Yetişkin sağlık okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17:3.
  • Simonds SK: Health education as social policy. Health Education Monograph 1974, 2: 1-25.
  • Sitzia, J., Wood, N. (1998), Patient satisfaction with cancer chemotherapy nursing : a review of the literatüre, international Journal of Nursing Studies, 35(1/2): 1-12.
  • Sørensen et al. BMC Public Health 2012, http://www.biomedcentral.com/1471-2458/12/80
  • Sørensen K, Broucke SV, Pelikan JM, Fullam J, Doyle G, Slonska Z, Kondilis B, Stoffels V, Osborne RH, Brand H. (2013). Measuring Health Literacy in Populations: Illuminating the Design and Development Process of the European Health Literacy Survey Questionnaire (HLS-EU-Q),BMC Public Health, 13:948.
  • Sosyal Güvenlik Kurumu. (2012). Sağlık uygulama tebliği. Erişim Tarihi 10 Nisan 2016, http://www.sgk.gov.tr/ wps/portal/tr/mevzuat/yururlukteki_mevzuat/tebligler.
  • Taşgit, Y. E. (2013) İş Çevresi, Kurum Kültürü ve İşletme Stratejileri Arasındaki İlişkiler: Otel İşletmeleri Üzerinde Bir Araştırma, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Gebze.
  • Tavşancıl E. (2002) “Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi” Nobel Yayıncılık, Ankara.
  • Tokuda, Y., Doba, N., Butler, J.P., Paasche-Orlow, M.K. (2009). Health literacy and physical and psychological wellbeing in Japanese adults, Patient Education and Counseling, 75: 411–417.
  • Top, M., Tarcan, M., Güler, H., & Tekingündüz, S. (2010). Hastane Sektöründe Yatan Hastaların Hasta Tatmini ve Hastane Kalitesi Algılamalarının Değerlendirilmesi: İzmir İli Sağlık Bakanlığı Hastaneleri Örneği. Akademik Bakış Dergisi, 22, 1-29.
  • Weıss, B. D., and Coyne, C. (1997). “Communicating With Patients Who Cannot Read”, New England Journal of Medicine, 337(4), 272–274.
  • Williams MV, Parker RM., Baker DW, Parikh NS, Pitkin K, Coates WC, Nurss JR.(1995). Inadequate Functional Health Literacy Among Patients at Two Public Hospitals. JAMA, 274(21): 1677-1682.
  • Yılmaz, Meryem. (2001), “Sağlık Bakım Kalitesinin Bir Ölçütü: Hasta Memnuniyeti, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(2), ss.69-74.
  • Yine HS, Dreyer BP, Foltin G, van Schaick L, Mendelsohn AL. (2007). Association of low caregiver health literacy with reported use of nonstandardized dosing instruments and lack of knowledge of weightbased dosing. Ambul Pediatr, 7(4): 292–298.
  • Zarcadoolas, C. and Pleasant, A. (2008). Health literacy in the digital world. In J.C. Parker & E. Thorson (Eds.), Health communication in the new media landscape (pp. 303-322). New York: Springer Publishing.
APA ÇATI K, KARAGOZ Y, Yalman F, ÖCEL Y (2018). SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. , 67 - 88.
Chicago ÇATI Kahraman,KARAGOZ YALÇIN,Yalman Fuat,ÖCEL Yusuf SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. (2018): 67 - 88.
MLA ÇATI Kahraman,KARAGOZ YALÇIN,Yalman Fuat,ÖCEL Yusuf SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. , 2018, ss.67 - 88.
AMA ÇATI K,KARAGOZ Y,Yalman F,ÖCEL Y SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. . 2018; 67 - 88.
Vancouver ÇATI K,KARAGOZ Y,Yalman F,ÖCEL Y SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. . 2018; 67 - 88.
IEEE ÇATI K,KARAGOZ Y,Yalman F,ÖCEL Y "SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ." , ss.67 - 88, 2018.
ISNAD ÇATI, Kahraman vd. "SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ". (2018), 67-88.
APA ÇATI K, KARAGOZ Y, Yalman F, ÖCEL Y (2018). SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 67 - 88.
Chicago ÇATI Kahraman,KARAGOZ YALÇIN,Yalman Fuat,ÖCEL Yusuf SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 14, no.1 (2018): 67 - 88.
MLA ÇATI Kahraman,KARAGOZ YALÇIN,Yalman Fuat,ÖCEL Yusuf SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.14, no.1, 2018, ss.67 - 88.
AMA ÇATI K,KARAGOZ Y,Yalman F,ÖCEL Y SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 14(1): 67 - 88.
Vancouver ÇATI K,KARAGOZ Y,Yalman F,ÖCEL Y SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 14(1): 67 - 88.
IEEE ÇATI K,KARAGOZ Y,Yalman F,ÖCEL Y "SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ." Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14, ss.67 - 88, 2018.
ISNAD ÇATI, Kahraman vd. "SAĞLIK OKURYAZARLIĞININ HASTA MEMNUNİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ". Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 14/1 (2018), 67-88.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 16:17

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları