Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 71 Sayfa Aralığı: 23 - 48 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.25095/mufad.396693 İndeks Tarihi: 21-01-2021

Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma

Öz:
Uzmanlık alanlarının geliştiği ve ayrıntılı bir hal aldığı günümüzde hakimin teknik ve özel konularda bilgi sahibi olma ihtimali azalmaktadır. Bu durumda hakimin özel ve teknik bilgi sahibi kişilerden yardım istemesi gerekmektedir. Türk Hukuk Sistemimiz; çözümü, uzmanlığı, özel ve teknik bilgiyi gerektiren hallerde, sürecin hızlanması ve adaletin sağlanması için, mahkemelere bilirkişiden yararlanma imkanını vermiştir. 3568 sayılı meslek yasasında SMMM ve YMM’lerin mali davalarda bilirkişilik yapmaları çalışma konuları arasında belirlenmiştir.Uzmanlaşmanın artmasıyla yargıda bilirkişilik müessesesinin önemi gittikçe artmaktadır. Ancak zaman zaman bu önemli müessese amacından uzaklaşarak kendisinden beklenen faydayı sağlayamamaktadır. Bu çalışmada, bilirkişilik müessesesi ile ilgili yaşanan sorunların, muhasebe uzmanlık alanıyla ilgili bilirkişilik bağlamında, SMMM ve hakimlerce, değerlendirilmesi yapılarak, tespit edilen sorunların çözümü için öneriler oluşturulmuştur.Bu amaçla, hazırlanan anket dava yoğunluğu fazla olan iller sıralamasına göre ilk üç il olarak İstanbul, Ankara ve İzmir’de toplam 190 hakim ve 204 SMMM’ye yüzyüze uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bilirkişilik müessesesi için ifade edilen sorunların SMMM bilirkişiler için büyük oranda geçerli olmadığı belirlenmiştir. Ancak SMMM’ler tarafından yapılan bilirkişilik müessesesinin daha etkin bir hale getirilmesi beklentisi olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

A Study on The Perceptıon of Accountıng Professıonals and Judges About The Problems Encountered in Expert Witnessing

Öz:
In our day, as the fields of expertise improve and get more detailed, the possibility of a judge to be knowledgeable with technical and specific subjects decreases. In such cases, the judge needs to ask for information to individuals having specific and technical knowledge. The Turkish Judicial System allows the courts to consult experts in order to accelerate the process and secure the justice, in cases the solution of which requires expertise and specific or technical knowledge. In the law act 3568, experts have been defined as duties in financial consultants and independent auditors’ field. The importance of the institution of expertise increases, as specialization rises. However, that important institution sometimes moves away from its aim and thus, is unable to provide the expected benefit. In this study, the problems of the institution of expertise were assessed in the context of expertise in specialized field of accounting, by the professionals of the field and judges, and suggestions were made as to the solution of identified problems. To this end, the prepared survey was applied face-to-face on 190 judges and 204 independent accountants and financial advisors in İstanbul, Ankara and İzmir which rank among the top three cities having the highest number of lawsuits. According to the results of the study, the problems expressed about the institution of expertise were found not to be substantially applicable for independent accountant and financial advisor experts. Nevertheless, it was confirmed that the expertise activities of independent accountants and financial advisors are expected to be more effective.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adalet Bakanlığı (2010), “Bilirkişilik Sistemindeki Sorunların Tespiti ile Çözüm Önerisi Geliştirilmesi ile İlgili İnceleme Raporu”, Rapor No: 2010/4.
  • Adalet Bakanlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü (2010), “Yargılamada Bilirkişilik Müessesesi”. <http://www.abgm.adalet.gov.tr/pdf/bilirki%C5%9Fi%20rapor%2014.2.2011.pdf> (09.04.2014)
  • Adalet Bakanlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü (2010), “Yargılamada Bilirkişilik Müessesesi Hakkında Mukayeseli Çalışma”, Görüşme Taslağı.
  • Akyol, Şener (1991), Hukuk Usulünde Bilirkişilerle İlgili Bazı Problemler, Mukayeseli Hukukta Bilirkişilik ve Sorunları, İstanbul.
  • Arslan, Ramazan (2000), “Bilirkişilik, Sorunlar ve Çözüm Önerileri (tebliğ)”, İzmir Barosu Yargı Reformu 2000 Sempozyumu, 6 Nisan.
  • Aşçıoğlu, Çetin (2000), “Bilirkişilik Sorunu”, Hukuk Kurultayı, Ankara Barosu Yayını, 2000. Bulut, Erhan (2001), “Bilirkişi Seçimi ve Bilirkişi Raporlarının Bağlayıcılığı”, Mevzuat Dergisi, ss.1-9.
  • Centel, Nur, Zafer, Hamide (2008), Ceza Muhakemesi Hukuku, (5271 Sayılı Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu İle İlgili Mevzuata Göre Yenilenmiş ve Gözden Geçirilmiş 5. Bası), Beta Yayınları, İstanbul, Ocak.
  • Çınar, Sinan (2009), “Türk Vergi Hukukunda Bilirkişilik Kurumu ve Analizi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Deryal, Yahya (2004), “Bilirkişi Uygulamasında Problemli Alanlar ve Bazı Öneriler”, Günışığı Dergisi, Şubat.
  • İnan, Atilla (2005), “Bilirkişiliğin Sosyolojik Gelişimi, Bilirkişi Etiği ve Bilirkişilerin Güncel Sorunları (tebliğ)”, İSMMMO Bilirkişi Eğitim Semineri, TÜRMOB Yayını, Ankara, Şubat.
  • İslamoğlu, Ahmet Hamdi (2009), SPSS Uygulamalı Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, (1. Baskı), Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
  • İstanbul Barosu (2010), “Türk Hukuk Sisteminde Bilirkişilik”. <http://www.istanbulbarosu.org.tr/detail.asp?CatID=1&SubCatID=1&ID=4866> (14.06.2014)
  • Kalaycı, Şeref (2010), “Faktör Analizi”, Şeref Kalaycı (Edit.) (2010), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (5. Baskı), Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Ankara.
  • Kayış, Aliye, “Güvenirlilik Analizi”, Şeref Kalaycı (Edit.) (2010), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (5. Baskı), Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Ankara.
  • Mecek, Hüseyin (2011), “Ceza Muhakemesinde Bilirkişilik”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Özdamar, Kazım (2013), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Yenilenmiş 9. Baskı, Nisan Kitabevi, Eskişehir.
  • Salkaya, Şükrü (2000), “HUMK’da Bilirkişilik (Ehlivukuf), Uygulama ve Karşılaşılan Sorunlar”, TÜRMOB II. Bilirkişi Eğitim Semineri, Ankara.
  • Soydan, Başar (2008), “Türk Vergi Yargısında Bilirkişilik”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Sungur, Onur (2010), “Korelasyon Analizi”, Şeref Kalaycı (Edit.) (2010), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (5. Baskı), Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Ankara.
  • Tankut, Tuğrul, Ersoy, Uğur, “Bilirkişinin Görevi ve Sorumluluğu”. <http://www.e-kutuphane.imo.org.tr/pdf/12961.pdf > (18.04.2014)
  • Tanrıver, Süha (2009), “Hukuk Yargısı Bağlamında Bilirkişilikle İlgili Temel Problemler ve Çözüm Arayışları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, ss.575-594.
  • Törüner, Ekrem (2000), “Bilirkişilik Uygulamasında Karşılaşılan Sorunlar”, TÜRMOB II. Bilirkişi Eğitim Semineri, Ankara.
  • Yıldırım, Ramazan- Odyakmaz, Zehra- Atik, Ayşegül, Çoban- Çalışkan, Ahmet, Ziya- Ersöz, Ahmet, Kürşat- Deniz, Yusuf (2011), “İdare Mahkemeleri Örneğinde Bilirkişilik Uygulamaları”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss.9-38.
  • Yücel, Ali, Rıza (2011), “Yeni 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Yasasında Bilirkişilik”, Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, ss.67-77.
APA MERİÇ A, ERKUŞ H, KAYGUSUZOĞLU M (2016). Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. , 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
Chicago MERİÇ Arzu,ERKUŞ Hakan,KAYGUSUZOĞLU Mehmet Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. (2016): 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
MLA MERİÇ Arzu,ERKUŞ Hakan,KAYGUSUZOĞLU Mehmet Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. , 2016, ss.23 - 48. 10.25095/mufad.396693
AMA MERİÇ A,ERKUŞ H,KAYGUSUZOĞLU M Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. . 2016; 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
Vancouver MERİÇ A,ERKUŞ H,KAYGUSUZOĞLU M Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. . 2016; 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
IEEE MERİÇ A,ERKUŞ H,KAYGUSUZOĞLU M "Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma." , ss.23 - 48, 2016. 10.25095/mufad.396693
ISNAD MERİÇ, Arzu vd. "Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma". (2016), 23-48. https://doi.org/10.25095/mufad.396693
APA MERİÇ A, ERKUŞ H, KAYGUSUZOĞLU M (2016). Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 0(71), 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
Chicago MERİÇ Arzu,ERKUŞ Hakan,KAYGUSUZOĞLU Mehmet Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi 0, no.71 (2016): 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
MLA MERİÇ Arzu,ERKUŞ Hakan,KAYGUSUZOĞLU Mehmet Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, vol.0, no.71, 2016, ss.23 - 48. 10.25095/mufad.396693
AMA MERİÇ A,ERKUŞ H,KAYGUSUZOĞLU M Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2016; 0(71): 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
Vancouver MERİÇ A,ERKUŞ H,KAYGUSUZOĞLU M Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2016; 0(71): 23 - 48. 10.25095/mufad.396693
IEEE MERİÇ A,ERKUŞ H,KAYGUSUZOĞLU M "Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma." Muhasebe ve Finansman Dergisi, 0, ss.23 - 48, 2016. 10.25095/mufad.396693
ISNAD MERİÇ, Arzu vd. "Bilirkişilik Müessesesinde Yaşanan Sorunlarla İlgili Muhasebe Meslek Mensupları Ve Hakimlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma". Muhasebe ve Finansman Dergisi 71 (2016), 23-48. https://doi.org/10.25095/mufad.396693