TY - JOUR TI - Türkiye' de süt üretiminde iç ticaret hadleri ve risk analizleri AB - Bu çalışmada; iç ticaret hadlerinin 1984-2001 döneminde tarım (özellikle hayvansal ürünler ve süt) ve i sektörlerinden hangisi lehine geliştiğini saptamak ve incelenen hayvancılık sektöründe önemli bir yere sahip olan süt ürününde verim, fiyat ve brüt gelirlerinin seyirleri, dalgalanma dereceleri ve brüt gelirlerde yıldan yıla görülen istikrarsızlığın hangi oranlarda verim ve fiyat bileşenlerindeki dalgalanmalardan kaynaklandığını belirlemek amaçlanmıştır. İç ticaret hadleri; net değişim ve gelir ticaret hadleri olmak üzere iki şekilde hesaplanmıştır. Verim, fiyat ve brüt gelirdeki dalgalanmaların dereceleri, değişim ve tesadüfi değişim katsayılarının hesaplanması ile ortaya konulmuştur. Serilere uygun trend modeli olarak üssel model kullanılmıştır. Baz olarak 1987 yılı dikkate alındığında net değişim ticaret hadleri 1985-1990 döneminde süt üreticisinin aleyhine ve 1990-1993 döneminde süt üreticisi lehine bir seyir izlemiştir. 1994 yılı krizi nedeniyle düşüşe geçen iç ticaret hadleri 1998 yılında yeniden oldukça yüksek bir değere ulaşmıştır. Ancak 1999 yılı itibariyle tekrar düşüşe geçmiş ve şubat krizinin de etkisiyle 2001 yılında %95,28'e gerilemiştir. Ayrıca incelenen dönemde gelir ticaret hadlerinde yıllık ortalama artış hızı pozitiftir.Sonuçta, çiftçilerin gelirlerinde meydana gelen dalgalanmaların büyük oranda fiyat dalgalanmalarından kaynaklandığı belirlenmiştir. Hayvan başına süt veriminin azlığı, kesif yem fiyatlarının yüksekliği hayvan beslemede meraların ve kaba yemlerin yeterince kullanılmaması vb. faktörler süt maliyetlerini yükseltmektedir. Süte uygulanan teşvik primi uygulamalarının yeniden düzenlenmesi ve ödemelerinin düzenli olarak yapılmasının, süt üretimini artıracağı ifade edilebilir. Bunun için de ürün ve girdi fiyatları arasındaki dengeyi koruyabilecek politikaların etkin bir şekilde uygulanmasına ihtiyaç duyulmaktadır. AU - ESENGÜN, Kemal AU - AKÇAY, Yasar AU - UZUNOZ, Meral PY - 2004 JO - Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi VL - 21 IS - 2 SN - 1300-2910 SP - 39 EP - 48 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/39227 ER -