İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin
Yıl: 2020 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 134 - 145 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29128/geomatik.595574 İndeks Tarihi: 26-01-2021
İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin
Öz: Tarihi ve kültürel miras alanlar, bazen doğa şartları bazen de insan müdahalesi veiklimsel faktörlerin etkisiyle hızla değişime ve deformasyona uğrayan alanlardır. Bu türalanları korunmak için ileri teknolojilerden ve bilimsel çalışmalardan faydalanmakgerekmektedir. Bu amaçla kaya düşmelerinin yoğun olarak görüldüğü Mersin’debulunan Adam Kayaları ve yakın çevresi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bu çalışmanıngenel amacı, İnsansız Hava Aracı (İHA) sisteminden elde edilen yüksek kalitedekitopografik veriler kullanılarak bölgede olabilecek kaya düşmelerinin 3B modelininoluşturulması ve değerlendirilmesidir. Çalışma kapsamında, İHA sisteminin kayadüşmesi çalışmalarında kullanılabilirliği araştırılmıştır. Arazi çalışmaları kapsamındabulunan jeolojik malzemelerin tanımlaması yapılmış ve modelleme aşamasındakullanılmak üzere çalışma alanından alınan blok örneklerinin fiziksel, indeks ve mekanikparametreleri belirlenmiştir. Çalışmada, İHA sisteminden elde edilen yüksekdoğruluktaki verilerle oluşturulan Sayısal Yükseklik Modeli (SYM) kaya düşmelerinin 3Bmodellemesine imkân sağlayan ve değerlendirilmesinde kullanılan HY-STONEyazılımında girdi olarak kullanılmıştır. Sonuç olarak, İHA sistemi kullanılarak AdamKayaları civarındaki kaya düşmesi kaynak alanları değerlendirilmiş ve bölgedeki kayadüşme potansiyeli olan blokların modellemesi başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir.Çalışmanın çıktıları, kültürel mirasların korunması ve bu tür turistik alanlarda kayadüşmelerinden kaynaklanabilecek can ve mal kayıplarının önlenmesi açısından büyükönem taşımaktadır.
Anahtar Kelime: Evaluation of rock fall potential using data from unmanned aerial vehicles: A case of Adam Kayalar, Mersin
Öz: Historical and cultural heritage sites are areas that undergo rapid change and deformation due to natural conditions and sometimes human intervention and climatic factors. It is necessary to benefit from advanced technologies and scientific studies to protect such areas. Scientific studies can help to protect these areas. For this purpose, Adam Kayalar and its surroundings located in Mersin was selected as our study area where rock falls is very intense. The overall aim of this study is to construct 3D model and evaluate the potential of rockfall in the study area by using high quality topographic data obtained from Unmanned Aerial Vehicles (UAV). In this study, the usability of the UAV system in rockfall studies was investigated. The geological materials within the scope of the field studies were defined and the physical, index and mechanical parameters of the block samples taken from the study area were determined for the modeling stage. The high accuracy data obtained from the UAV system was used as an input in the 3D rockfall modeling software, HY-STONE, to be used for the evaluation of rockfalls. As a result, rockfall source areas around Adam Kayalar were evaluated and modeling of blocks with rockfall potential in the region was successfully performed by using UAV data. The outputs of the study are of great importance for the protection of cultural heritage and prevention of loss of life and property that may result from rock falls in such tourist areas.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Agliardi, F., Crosta, G. B., P. Frattini, P. (2009). Integrating rockfall risk assessment and countermeasure design by 3D modelling techniques. Natural Hazards Earth Syst. Sci., 9, 1059–1073.
- Alan, İ., Balcı, V., Elibol, H. (2014). 1/100000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Silifke, Paftaları,MTA, Ankara, 31-32.
- Arslanoğlu, M., Özçelik, M. (2005). Sayısal Yükseklik verilerinin iyileştirilmesi. TMMOB Harita ve Kadastro 10. Teknik Kurultayı, 28 Mart-1 Nisan, Ankara.
- Bonneau, D.A., Hutchinson D.J. (2019). The Use Of Terrestrial Laser Scanning for the Characterization of A Cliff-Talus System in the Thompson River Valley, British Columbia, Canada, Geomorphology 327, 598–609.
- Deliormanlı, A.H., Maerz, N.H., Otoo, J. (2014). Using Terrestrial 3D Laser Scanning And Optical Methods to Determine Orientations of Discontinuities At A Granite Quarry, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 66, 41–48.
- Esposito S., Fallavollita P., Wahbeh W., Nardinocchi C., and Balsi M. (2014). Performance Evaluation Of UAV Photogrammetric 3D Reconstruction". IGARSS, 12-25.
- Gonçalves, J.A., Henriques, R. (2015). UAV Photogrammetry for Topographic Monitoring of Coastal Areas, ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 104, 101–111. Google Earth, (2018). https://www.google.com.tr/intl/tr/earth/
- Guisado-Pintado, E., Jackson, Derek W.T.J., Rogers, D. (2019). 3D Mapping Efficacy Of A Drone And Terrestrial Laser Scanner Over A Temperate Beach-Dune Zone, Geomorphology, 328, 157– 172.
- Guzzetti, F. (2000). Landslide fatalities and the evaluation of landslide risk in Italy, Engineering Geology, 58, 89–107.
- Guzzetti, F., Crosta, G., Detti, R., Agliardi, F. (2002). “STONE: A Computer Program For The Threedimensional Simulation of Rock-Falls, Computers & Geosciences, 28, 1079–1093.
- Kasprak, A., Bransky, N.D., Sankey, J.B., Caster, J., Sankey, T.T., (2019). The effects of topographic surveying technique and data resolution on the detection and interpretation of geomorphic change, Geomorphology, 333, 1–15.
- Kromer, R.A., Hutchinson, D.J., Lato, M.J., Gauthier, D., Edwards, T. (2015). Identifying rock slope failure precursors using LiDAR for transportation corridor hazard management, Engineering Geology, 195, 93–103.
- Lai, P., Samson, C., Bose, P. (2014). Visual enhancement of 3D images of rock faces for fracture mapping, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 72, 325–335.
- Lan, H., Martin, C.D., Zhou, C., Lim, C.H. (2010). Rockfall hazard analysis using LiDAR and spatial modeling, Geomorphology 118, 213– 223.
- Lato, M.J., Vöge, M. (2012). Automated mapping of rock discontinuities in 3D lidar and photogrammetry models, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 54,150– 158.
- Salvini, R., Francioni, M., Riccucci, S., Bonciani, F., Callegari, I. (2013). Photogrammetry And Laser Scanning for Analyzing Slope Stability And Rock Fall Runout Along The Domodossola–Iselle Railway, The Italian Alps, Geomorphology, 185, 110–122.
- Solazzo, D., Sankey J.B., Sankey T.T., Seth M.M., (2018), Mapping and Measuring Aeolian Sand Dunes With Photogrammetry And Lidar From Unmanned Aerial Vehicles (UAV) and Multispectral Satellite Imagery on the Paria Plateau, AZ, USA, Geomorphology, 319, 174– 185.
- Şanlıoglu, I., Zeybek, M., Karauguz, G. (2013). Photogrammetric Survey and 3D Modeling of Ivrız Rock Relief in Late Hittite Era. Mediterranean Archaeology and Archaeometry, 13, 147-157.
- Thoeni, K., Giacomini, A., Lambert, C., Sloan, S.W., Carter, J.P. (2014). A 3D Discrete Element Modelling Approach for Rockfall Analysis with Drapery Systems, International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 68, 107–119.
- Uysal, M., Uslu, A. (2017). Arkeolojik Eserlerin Fotogrametri Yöntemi İle 3B Modellenmesi: Demeter Heykeli Örneği. TUFUAB IX. Teknik Sempozyumu.
- Vasuki, Y., Holden, E., Kovesi, P., Micklethwaite, S. (2014). Semi-Automatic Mapping of Geological Structures Using UAV-Based Photogrammetric Data: An Image Analysis Approach, Computers & Geosciences, 69, 22–32.
- Yakar, M., Yılmaz, H.M., Yıldız, F., Zeybek, M., Sentürk, H., Çelik, H. (2009). Silifke-Mersin Bölgesinde Roma Dönemi Eserlerinin 3B Modelleme Çalışması ve Animasyonu. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs, Ankara.
- Walton, G., Diederichs, M.S., Weinhardt K., Delaloye D., Matthew J.L., Punkkinen A. (2018). Change detection in drill and blast tunnels from point cloud data, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 105, 172-181.
- Wenzhong, S., Deng S., Wenbing, X., (2018). Extraction of Multi-Scale Landslide Morphological Features Based on Local Gi* Using Airborne Lidar-Derived DEM, Geomorphology 303, 229–242.
- URL-1: https://www.google.com/search?q=adam+ kayalar&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0 ahUKEwjhneyw2MDjAhW3QkEAHc0QBYEQ_A UIESgB&biw=1229&bih=610.
| APA | Agca M, GULTEKIN N, KAYA E (2020). İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. , 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| Chicago | Agca Müge,GULTEKIN NURGUL,KAYA EFDAL İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. (2020): 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| MLA | Agca Müge,GULTEKIN NURGUL,KAYA EFDAL İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. , 2020, ss.134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| AMA | Agca M,GULTEKIN N,KAYA E İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. . 2020; 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| Vancouver | Agca M,GULTEKIN N,KAYA E İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. . 2020; 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| IEEE | Agca M,GULTEKIN N,KAYA E "İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin." , ss.134 - 145, 2020. 10.29128/geomatik.595574 |
| ISNAD | Agca, Müge vd. "İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin". (2020), 134-145. https://doi.org/10.29128/geomatik.595574 |
| APA | Agca M, GULTEKIN N, KAYA E (2020). İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. Geomatik, 5(2), 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| Chicago | Agca Müge,GULTEKIN NURGUL,KAYA EFDAL İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. Geomatik 5, no.2 (2020): 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| MLA | Agca Müge,GULTEKIN NURGUL,KAYA EFDAL İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. Geomatik, vol.5, no.2, 2020, ss.134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| AMA | Agca M,GULTEKIN N,KAYA E İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. Geomatik. 2020; 5(2): 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| Vancouver | Agca M,GULTEKIN N,KAYA E İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin. Geomatik. 2020; 5(2): 134 - 145. 10.29128/geomatik.595574 |
| IEEE | Agca M,GULTEKIN N,KAYA E "İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin." Geomatik, 5, ss.134 - 145, 2020. 10.29128/geomatik.595574 |
| ISNAD | Agca, Müge vd. "İnsansız hava aracından elde edilen veriler ile kaya düşme potansiyelinin değerlendirilmesi: Adam Kayalar örneği, Mersin". Geomatik 5/2 (2020), 134-145. https://doi.org/10.29128/geomatik.595574 |
