TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl: 2018 Cilt: 43 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 384 - 392 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15237/gida.GD18017 İndeks Tarihi: 27-01-2021

TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ

Öz:
Antep, Siirt ve Mardin yörelerinde yetişen bıttım ve fıstık örnekleri toplam yağ içeriği, yağ asidi, sterol, tokolkompozisyonları, toplam fenolik madde miktarları ve antioksidan aktiviteleri (oksijen radikali absorbans kapasitesiORAC) yönünden incelenmiştir. Örneklerin yağ miktarlarının 50.33 ile 54.00 g/100 g arasında değiştiği tespitedilmiştir. Tanımlanan sekiz yağ asidi arasında sırasıyla, en fazla 18:1ω9 (%55.78-75.10), 18:2ω6c, 16:0 ve 18:0bulunmuştur. Dokuz sterol ve yedi tokol izoformu (4 tokoferol ve 3 tokotrienol) arasında ise β-sitosterol (148.40-205.90 mg/100 g) ve γ-tokoferolün (33.57-43.94 mg/100 g) ilk sırada yer aldığı saptanmıştır. Örneklerin, toplamfenolik madde içeriğinin ise 3.03 - 4.52 mg gallik asit eşdeğer (GAE)/100 g yağ aralığında değiştiği tespit edilmiştir.Örnekler antioksidan aktivite açısından değerlendirildiğinde, ORAC değerlerinin 371.23-736.48 µmol Troloxeşdeğer (TE)/100 g yağ aralığında değiştiği gözlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre; farklı fıstık türlerinden eldeedilen yağların, yağda çözünür biyoaktif bileşikler açısından zengin birer kaynak olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

DETERMINATION OF FATTY ACID, STEROL, TOCOL COMPOSITIONS, TOTAL PHENOLIC CONTENTS AND ANTIOXIDANT ACTIVITIES OF TURPENTINE (PISTACIA TEREBINTHUS L.) AND PISTACHIO (PISTACIA VERA) OILS GROWN IN TURKEY

Öz:
Oils of turpentines and pistachios from Antep, Siirt and Mardin regions were evaluated for their fatty acid, tocol, and sterol compositions as well as total phenolic contents and oxygen radical absorbance capacities (ORAC). The oil content of the samples varied between 50.33 and 54.00 g/100 g nuts. Eight fatty acids were identified, among which 18:1ω9 predominated (55.78 - 75.10 %) in all samples, followed by 18:2ω6c, 16:0, and 18:0. Among nine phytosterols and seven tocol isoforms, β-sitosterol (148.40-205.90 mg/100 g) and γ-tocopherol (33.57-43.94 mg/100 g) were predominant in samples. Total phenolic contents ranged from 3.03 to 4.52 mg of gallic acid equivalents (GAE)/100 g oil. With regard to antioxidant activity, ORAC values were in the range of 371.23-736.48 µmol of Trolox equivalents (TE)/100 g oil. According to the results of the study, these oils extracted from different species, serve as a good source of nutrients, fat-soluble bioactives, and health-promoting components.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AL-Saghir, M.G., Porter, M.D. (2012). Taxonomic revision of the genus pistacia L. (Anacardiaceae). Am J Plant Sci, 3: 12-32.
  • Alasalvar, C., Pelvan, E. (2011). Fat-soluble bioactives in nuts. Eur J Lipid Sci Technol, 113(8): 943-949.
  • Alasalvar, C., Shahidi, F. (2009). Natural antioxidants in tree nuts. Eur J Lipid Sci Technol, 111(11): 1056-1062.
  • Barbour, J.A., Howe, P.R.C., Buckley, J.D., Bryan, J., Coates, A.M. (2014). Nut consumption for vascular health and cognitive function. Nutr Res Rev, 27: 131-158.
  • Bolling, B.W., Chen, C-Y. O., McKay, D.L., Blumberg, J.B., (2011). Tree nut phytochemicals: Composition, antioxidant capacity, bioactivity, impact factors. A systematic review of almonds, Brazils, cashews, hazelnuts, macadamias, pecans, pine nuts, pistachios and walnuts. Nutr Res Rev, 24: 244-275.
  • Bozorgi, M., Memariani, Z., Mobli, M., Surmaghi, M.H.S., Shams-Ardekani, M., Rahimi, R. (2013). Five Pistacia species (P. vera, P. atlantica, P. terebinthus, P. khinjuk, and P. lentiscus: a review of their traditional uses, phytochemistry, and pharmacology. Sci World J, 2013: 1-33.
  • Capannesi, C., Palchetti, I., Mascini, M., Parenti, A. (2000). Electrochemical sensor and biosensor for polyphenols detection in olive oils. Food Chem, 71(4): 553-562.
  • Catalan, L., Alvarez-Orti, M., Pardo-Gimenez, A., Gomez, R., Rabadan, A., Pardo, J.E (2017). Pistachio oil: A review on its chemical composition, extraction systems, and uses. Eur J Lipid Sci Technol, 119(5): 1-8.
  • Durmaz, G., Gokmen, V. (2011). Changes in oxidative stability, antioxidant capacity and phytochemical composition of Pistacia terebinthus oil with roasting. Food Chem, 128(2): 410-414.
  • Ertas, E., Bekiroglu, S., Ozdemir, I., Demirtas, I. (2013). Comparison of fatty acid, sterol, and tocol compositions in skin and kernel of turpentine (Pistacia terebinthus L.) Fruits. J Am Oil Chem Soc, 90(2): 253-258.
  • FAO (2016). FAOSTAT. http://www.fao.org/ faostat/en/#data/QC (Accessed: 09 January 2018).
  • Gogus, F., Ozel, M., Kocak, D., Hamilton, J., Lewis, A. (2011). Analysis of roasted and unroasted Pistacia terebinthus volatiles using direct thermal desorption-GCxGC-TOF/MS. Food Chem, 129(3): 1258-1264.
  • Huang, D., Ou, B., Hampsch-Woodill, M., Flanagan, J.A., Prior, R.L. (2002). Highthroughput assay of oxygen radical absorbance capacity (ORAC) using a multichannel liquid handling system coupled with a microplate fluorescence reader in 96-well format. J Agric Food Chem, 50: 4437-4444.
  • ISO 659 (2009). Oilseeds-Determination of oil content. ISO 9936 (2006). Animal and vegetable fats and oils-determination of tocopherol and tocotrienol contents by high-performance liquid chromatography.
  • ISO 12228 (1999). Animal and vegetable fats and oils-determination of individual and total sterols contents Gas chromatographic method.
  • ISO 12966-2 (2011). Animal and vegetable fats and oils-Gas chromatography of fatty acid methyl esters-Part 2: Preparation of methyl esters of fatty acids.
  • Kafkas, S. (2006). Phylogenetic analysis of the genus Pistacia by AFLP markers. Plant Syst Evol, 262(1-2): 113-124.
  • Kashaninejad, M., Mortazavi, A., Safekordi, A., Tabil, L. (2006). Some physical properties of Pistachio (Pistacia vera L.) nut and its kernel. J Food Eng, 72(1): 30-38.
  • Matthäus, B., Ozcan, M.M. (2006). Quantitation of fatty acids, sterols, and tocopherols in turpentine (Pistacia terebinthus Chia) growing wild in Turkey. J Agric Food Chem, 54(20): 7667- 7671.
  • Miraliakbari, H., Shahidi, F. (2008a). Antioxidant activity of minor components of tree nut oils. Food Chem, 111(2): 421-427.
  • Miraliakbari, H., Shahidi, F. (2008b). Lipid class compositions, tocopherols and sterols of tree nut oils extracted with different solvents. J Food Lipids, 15(1): 81-96.
  • Parfitt, D., Badenes, M. (1997). Phylogeny of the genus Pistacia as determined from analysis of the chloroplast genome. Proc Natl Acad Sci U S A, 94(15): 7987-7992.
  • Phillips, K., Ruggio, D., Ashraf-Khorassani, M. (2005). Phytosterol composition of nuts and seeds commonly consumed in the United States. J Agric Food Chem, 53(24): 9436-9445.
  • Seeram, N.P., Zhang, Y., Bowerman, S., Heber, D. (2009). Phytochemicals and health aspects of pistachio (Pistacia vera L.). In: Tree Nuts: Composition, Phytochemicals, and Health Effects, Alasalvar, C., Shahidi, F. (Eds.), FL (USA): CRC Press, Taylor & Francis Group, Boca Raton.
  • Ternus, M.E., Lapsley, K., Geiger, C.J. (2009). Health benefits of tree nuts. In: Tree Nuts: Composition, Phytochemicals, and Health Effects, Alasalvar, C., Shahidi, F. FL (USA): CRC Press, Taylor & Francis Group.
  • USDA (2010), Oxygen Radical Absorbance Capacity (ORAC) of Selected Foods, Release 2, May 2010; U.S. Department of Agriculture, Beltsville, MD.
  • Venkatachalam, M., Sathe, S. (2006). Chemical composition of selected edible nut seeds. J Agric Food Chem, 54(13): 4705-4714.
  • Yazicioglu, T., Karaali, A. (1983). On the fatty acid composition of Turkish vegetable oils. Eur J Lipid Sci Technol, 85(1): 23-29.
  • Yildiz, M., Gurcan, S., Ozdemir, M. (1998). Oil composition of pistachio nuts (Pistacia vera L.) from Turkey. Eur J Lipid Sci Technol, 100(3): 84-86.
  • Zhang, J., Kris-Etherton, P., Thompson, J., Heuvel, J. (2010). Effect of pistachio oil on gene expression of IFN-induced protein with tetratricopeptide repeats 2: A biomarker of inflammatory response. Mol Nutr Food Res, 54: 83- 92.
APA PELVAN E, DEMİRTAŞ İ (2018). TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. , 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
Chicago PELVAN EBRU,DEMİRTAŞ İlknur TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. (2018): 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
MLA PELVAN EBRU,DEMİRTAŞ İlknur TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. , 2018, ss.384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
AMA PELVAN E,DEMİRTAŞ İ TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. . 2018; 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
Vancouver PELVAN E,DEMİRTAŞ İ TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. . 2018; 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
IEEE PELVAN E,DEMİRTAŞ İ "TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ." , ss.384 - 392, 2018. 10.15237/gida.GD18017
ISNAD PELVAN, EBRU - DEMİRTAŞ, İlknur. "TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ". (2018), 384-392. https://doi.org/10.15237/gida.GD18017
APA PELVAN E, DEMİRTAŞ İ (2018). TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. GIDA, 43(3), 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
Chicago PELVAN EBRU,DEMİRTAŞ İlknur TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. GIDA 43, no.3 (2018): 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
MLA PELVAN EBRU,DEMİRTAŞ İlknur TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. GIDA, vol.43, no.3, 2018, ss.384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
AMA PELVAN E,DEMİRTAŞ İ TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. GIDA. 2018; 43(3): 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
Vancouver PELVAN E,DEMİRTAŞ İ TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ. GIDA. 2018; 43(3): 384 - 392. 10.15237/gida.GD18017
IEEE PELVAN E,DEMİRTAŞ İ "TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ." GIDA, 43, ss.384 - 392, 2018. 10.15237/gida.GD18017
ISNAD PELVAN, EBRU - DEMİRTAŞ, İlknur. "TÜRKİYE’DE YETİŞEN BITTIM (PISTACIA TEREBINTHUS L.) VE FISTIK (PISTACIA VERA) YAĞLARININ YAĞ ASİDİ, STEROL, TOKOL KOMPOZİSYONLARI, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARLARI VE ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN BELİRLENMESİ". GIDA 43/3 (2018), 384-392. https://doi.org/10.15237/gida.GD18017