TY  - JOUR
TI  - HÜSÜN VE KUBUH NİÇİN HAKİKÎ DEĞİL DE İTİBÂRÎDİR?: SEYFEDDÎN elÂMİDÎ ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME
AB  - İnsan fiillerindeki değerin kaynağı konusundaki görüş ayrılıklarından doğan hüsün-kubuh (iyilik-kötülük)meselesi, Sünnî düşünce ile Mu‘tezilî düşünce arasındaki temel tartışmalardandır. Bu makalede Eş‘arî âlimSeyfeddin el-Âmidî’nin (öl. 631/1233), fiildeki hüsün-kubuh değerlerinin zâtî olduğunu savunan Mu‘tezile’yekarşı, fiildeki bu değerlerin zâtî olmayıp itibârî olduğunu nasıl temellendirdiği konusu ele alınmıştır. Âmidîözelinde Eş‘arîler’e göre insanın, bu dünyada övgüye âhirette de sevâba ya da bu dünyada kınanmaya âhirette decezâya müstehak olacağı fiiller hasen ya da kabîh olarak adlandırılır. Buna göre insanın fiili onu dünyada övgüyeâhirette de sevaba ulaştırırsa bu fiil hasen fiil, şayet bu dünyada kınanmayı âhirette de cezâyı gerektirirse bu fiilkabîh fiil olur. Fiildeki bu değerler, sadece şeriatın belirlemesiyle oluşur. Yani insan aklı hangi fiillerin bukategoriye girdiğini bilemez. Hasen ve kabîhin doktrinde tartışma konusu olan bu anlamının yanında sahipolduğu iki anlam daha vardır. Bunlar: 1.Amaca veya tabiata uygunluk ve aykırılık; 2. Failin yapma hakkınınolması hususlarıdır. Fakat bu iki anlam hakkında tartışma yoktur.
AU  - DUMANGÖZ, TUĞBA
PY  - 2020
JO  - Kader
VL  - 18
IS  - 1
SN  - 2602-2710
SP  - 115
EP  - 151
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/394681
ER  -