Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi

CAN, Filiz; KOÇAK, Rahşan

Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi

Rahşan KOÇAK, (Başkent Üniversitesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Filiz CAN (Hacettepe Üniversitesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, Ankara, Türkiye)

Fizyoterapi Rehabilitasyon

20 0

Yıl: 2003 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 80 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi

Öz:

Amaç: Bu çalışma, kronik böbrek yetmezliği nedeniyle hemodiyalize giren hastalara uygulanan rehabilitasyonun, günlük yaşam aktiviteleri, yaşam kalitesi ve yorgunluk düzeylerine olan etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Gereç ve yöntem: Çalışmaya, ortalama yaşları 39.06±9.95 olan ve 1.5-11 yıldır diyalize alınan toplam 15 hasta alındı. Haftada 3 gün, 4 saat süre ile ayaktan hemodiyalize giren hastalar tedaviye alınmadan önce Ve sonra günlük ve sosyal yaşam aktiviteleri, yaşam kalitesi ve fiziksel yorgunluk -seviyeleri yönünden değerlendirildiler. Solunum egzersizleri, germe ve kuvvetlendirme egzersizlerinin yanı sıra, bisiklet ergometresi ile egzersiz eğitiminden oluşan fizyoterapi ve rehabilitasyon programı, diyaliz günleri dışında haftada 3 gün 8 hafta süre ile uygulandı. Sonuçlar: Tedavinin sonunda hastaların günlük ve sosyal yaşam aktivitelerindeki düzeyleri, bunlarla ilgili parametrelerden biri olan ev içi sosyal aktivitelere katılım hariç, tüm parametrelerde istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). Hastaların yaşam kaliteleri ile ilgili fiziksel ve sosyal iyilik düzeyi anketinde, tedaviden sonra özellikle yorgunlukla ilgili parametrelerde azalma gözlemlendi. Cardenas'ın yorgunluk skalasına göre tedavi öncesi 3.26$pm$0.43 olan yorgunluk puanlan, tedaviden sonra 2.80±0.54 puana düştü (p<0.05). Tartışma: Kronik böbrek yetmezliğine bağlı hemodiyaliz tedavisi gören hastalara uygulanan rehabilitasyonun, hastaların yaşam kalitesini, günlük ve sosyal yaşam aktivite düzeylerini yükselttiği ve yorgunluk düzeylerini azalttığı sonucuna varıldı. Bu sonuçların, farklı egzersiz programlarının farklı parametrelerle değerlendirildiği daha geniş serili çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelime: Egzersiz Böbrek yetmezliği, kronik Yorgunluk Renal diyaliz Günlük yaşam etkinlikleri Anketler Yaşam kalitesi

Konular: Genel ve Dahili Tıp Rehabilitasyon Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Pediatri

The effect of rehabilitation on activities of daily living and fatigue level in hemodialysis patients

Öz:

The effect of rehabilitation on activities of daily living and fatigue level in hemodialysis patients Purpose: This study was carried out to determine the effect of rehabilitation on activities of daily living, -quality of life and fatigue level in patients receiving hemodialysis. Material and methods: A total of 15 patients, with a mean age of 39.06±9.95 years and receiving dialysis for 1.5-11 years were included in the study. The patients undergoing hemodialysis for 4 hours a day, 3 days per-week were assessed for daily living and social activities, quality of life and physical fatigue levels before and after rehabilitation. The physiotherapy and rehabilitation program, consisting of exercise training using a bicycle ergometer combined with breathing exercises, stretching and strengthening exercises was applied to the patients on non-dialysis days 3 times a week for a total of 8 weeks. Results: In all parameters of daily living and social activity scale with exception of in-house social activities, a statistically significant difference was found upon completion of rehabilitation (p<0.05). A significant diminishing in fatigue level according to the "Physical and Social Wellness Scale" which shows the quality of life was observed. The fatigue level which was 3.26$pm$0.43 points according to the Cardenas's fatigue level scale before the treatment was reduced to 2.80$pm$0.54 points after the treatment (p<0.05). Conclusion: It was concluded that the rehabilitation program for the patients with chronic renal failure undergoing hemodialysis, improves quality of life, daily and social living activity levels and decreases fatigue level. These results need to be supported by the other studies with larger series using different parameters and different exercise programs.

Anahtar Kelime: Activities of Daily Living Questionnaires Quality of Life Exercise Kidney Failure, Chronic Fatigue Renal Dialysis

Konular: Genel ve Dahili Tıp Rehabilitasyon Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Pediatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Wing AJ. Causes of end-stage renal failure. In. Cameron S, Davison AM, Grunfeld JP, Kerr D, Ritz E, eds. Oxford Textbook of Clinical Nephrology. Oxford: Oxford Medical Pub; 1992:1227-1236.
2. Kırdı N. Kronik böbrek hastalarında fizik tedavi ve rehabilitasyon. Fizyoterapi Rehabilitasyon. 1991;6:72- 84.
3. Gray PJ. Management of patients with chronic renal failure. Role of physical therapy. Phys Ther. 1982;62:173-176.
4. Kutner NG, Brogan DJ. Assisted survival, aging, and rehabilitation needs: comparison of older dialysis patients and age-matched peers. Arch Phys Med Rehabil. 1992;73:309-315.
5. Kutner NG, Cardenas DD, Bower JD. Rehabilitation, aging and chronic renal disease. Am J Phys Med Rehabil. 1992;71:97-101.
6. Gutman RA, Stead WW, Robinson RR. Physical activity and employment status of patients on maintenance dialysis. N Engl J Med. 1981;304:309-313.
7. Snyder TE. An exercise program for dialysis patients. Am J Nurs. 1989;89:362-364.
8. Lundin AP. Rehabilitation following a kidney transplant. Transplant Proc. 1993;25:2505.
9. Tews HP, Schreiber WK, Huber W, et al. Vocational rehabilitation in dialyzed patients. A cross-sectional study. Nephron. 1980;26:130-136.
10. Curtin RB, Klag MJ, Bultman DC, et al. Renal rehabilitation and improved patient outcomes in Texas dialysis facilities. Am J Kidney Dis. 2002;40:331-338.
11. Rubin J, Case G, Bower J. Comparison of rehabilitation in patients undergoing home dialysis. Arch Intern Med. 1990;150:1429-1431.
12. Konstantinidou E, Koukouvou G, Kouidi E, et al. Exercise training in patients with end-stage renal disease on hemodialysis: comparison of three rehabilitation programs. J Rehabil Med. 2002;34:40-45.
13. Koufaki P, Nash PF, Mercer TH. Assessing the efficacy of exercise training in patients with chronic disease. Med Sci Sports Exerc. 2002;34:1234-1241.
14. Byrne C, Vernon P, Cohen JJ. Effect of age and diagnosis on survival of older patients beginning chronic dialysis. JAMA. 1994 Jan 5;271:34-36.
15. Kutner NG, Cardenas DD. Rehabilitation status of chronic renal disease patients undergoing dialysis: variations by age category. Arch Phys Med Rehabil. 1981;62:626-630.
16. Evans RW, Manninen DL, Garrison LP Jr, et al. The quality of life of patients with end-stage renal disease. N Engl J Med. 1985;312:553-559.
17. Levin NW. Quality of life and hematocrit level. Am J Kidney Dis. 1992;20(1 Suppl 1):16-20.
18. Terada I, Hyde C. The SF-36: an instrument for measuring quality of life in ERSD patients. EDTNA ERCA J. 2002;28:73-76.
19. Chiou II, Burnett CN. Values of activities of daily living. A survey of stroke patients and their home therapists. Phys Ther. 1985;65:901-906.
20. Simmons RG, Anderson CR, Abress LK. Quality of life and rehabilitation differences among four end-stage renal disease therapy groups. Scand J Urol Nephrol Suppl. 1990;131:7-22.
21. Cardenas DD, Kutner NG. The problem of fatigue in dialysis patients. Nephron. 1982;30:336-340.
22. Kettner A, Goldberg A, Hagberg J, et al. Cardiovascular and metabolic responses to submaximal exercise in hemodialysis patients. Kidney Int. 1984;26:66-71.
23. Colangelo RM, Stillman MJ, Kessler-Fogil D, et al. The role of exercise in rehabilitation for patients with endstage renal disease. Rehabil Nurs .1997;22:288-292, 302.
24. Koufaki P, Mercer TH, Naish PF. Effects of exercise training on aerobic and functional capacity of end-stage renal disease patients. Clin Physiol Funct Imaging. 2002;22:115-124.
25. Headley S, Germain M, Mailloux P, et al. Resistance training improves strength and functional measures in patients with end-stage renal disease. Am J Kidney Dis. 2002;40:355-364.
26. DePaul V, Moreland J, Eager T, et al. The effectiveness of aerobic and muscle strength training in patients receiving hemodialysis and EPO: a randomized controlled trial. Am J Kidney Dis. 2002;40:1219-1229.
27. Oh-Park M, Fast A, Gopal S, et al. Exercise for the dialyzed: aerobic and strength training during hemodialysis. Am J Phys Med Rehabil. 2002;81:814- 821.
28. Painter PL, Nelson-Worel JN, Hill MM, et al. Effects of exercise training during hemodialysis. Nephron. 1986;43:87-92.
29. Dew MA, Simmons RG. The advantage of multiple measures of quality of life. Scand J Urol Nephrol Suppl. 1990;131:23-30.
30. Juergensen PH, Zemchenkov A, Watnick S, et al. Comparison of quality-of-life assessment in Russia and the United States in chronic peritoneal dialysis patients. Adv Perit Dial. 2002;18:55-57.
31. Pugh-Clarke K, Koufaki P, Rowley V, et al. Improvement in quality of life of dialysis patients during six months of exercise. EDTNA ERCA J. 2002;28:11- 12.
32. Iborra Molto C, Pico Vicent L, Montiel Castillo A,et al. Quality of life and exercise in renal disease. EDTNA ERCA J. 2000;26:38-40.
33. Blake C, Codd MB, Cassidy A, et al. Physical function, employment and quality of life in end-stage renal disease. J Nephrol. 2000;13:142-149.
34. Callahan MB, LeSage L, Johnstone S. A model for patient participation in quality of life measurement to improve rehabilitation outcomes. Nephrol News Issues. 1999;13:33-37.

APA	KOÇAK R, CAN F (2003). Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. , 80 - 86.
Chicago	KOÇAK Rahşan,CAN Filiz Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. (2003): 80 - 86.
MLA	KOÇAK Rahşan,CAN Filiz Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. , 2003, ss.80 - 86.
AMA	KOÇAK R,CAN F Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. . 2003; 80 - 86.
Vancouver	KOÇAK R,CAN F Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. . 2003; 80 - 86.
IEEE	KOÇAK R,CAN F "Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi." , ss.80 - 86, 2003.
ISNAD	KOÇAK, Rahşan - CAN, Filiz. "Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi". (2003), 80-86.

APA	KOÇAK R, CAN F (2003). Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 14(2), 80 - 86.
Chicago	KOÇAK Rahşan,CAN Filiz Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon 14, no.2 (2003): 80 - 86.
MLA	KOÇAK Rahşan,CAN Filiz Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, vol.14, no.2, 2003, ss.80 - 86.
AMA	KOÇAK R,CAN F Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon. 2003; 14(2): 80 - 86.
Vancouver	KOÇAK R,CAN F Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon. 2003; 14(2): 80 - 86.
IEEE	KOÇAK R,CAN F "Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi." Fizyoterapi Rehabilitasyon, 14, ss.80 - 86, 2003.
ISNAD	KOÇAK, Rahşan - CAN, Filiz. "Hemodiyaliz hastalarında rehabilitasyonun günlük yaşam aktiviteleri ve fiziksel yorgunluk düzeyine etkisi". Fizyoterapi Rehabilitasyon 14/2 (2003), 80-86.