Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi
Yıl: 2019 Cilt: 10 Sayı: Ek Sayı Sayfa Aralığı: 45 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-02-2021
Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi
Öz: Turizm gelirleri cari işlemler açığının giderilmesinde önemli bir role sahiptir. Türkiye ekonomisinde cari açığın finansmanı son yıllardaçokça tartışılan bir konu olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de turizm gelirleri ve cari işlemler dengesi arasındaki ilişkiyi 2003:Q1-2017:Q4 dönemi için uzun dönemli Yapısal VAR yöntemiyle analiz etmektir. Çalışmanın etki tepki analizleri bulguları, turizm gelirlerindebir şok meydana geldiğinde 2. döneme kadar cari işlemler dengesini pozitif etkilediğini göstermiştir. Bu sonuç, turizm gelirlerinin cariaçık üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Çalışmanın varyans ayrıştırma test sonuçlarına göre, cari işlemler dengesindekideğişmelerin %90’ı yine kendinde meydana gelen şoktan kaynaklanmaktadır. Yalnız, bu etki giderek azalmaktadır. Cari işlemlerdengesi üzerinde turizm gelirlerinin etkisi ise %10’dur. Buna göre cari işlemler dengesinde meydana gelen değişimin %10’u turizmgelirlerinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, bu etki giderek artmaktadır.
Anahtar Kelime: The Analysis of The Relationship between Tourism Revenues and Current Account Balance in Turkey
Öz: Tourism revenues have an important role in dealing with the current deficit. Financing of the current account deficit in Turkey's economy has been a much discussed topic in recent years. The aim of this study is to analyse the relationship between tourism revenues and current deficit balance in Turkey during the period between 2003:Q1 and 2017:Q4 through long-term Structural VAR Method. The impulse-response findings of the study show that the current deficit balance is affected positively until the 2nd term when a shock occurs in the tourism revenues. This result shows how effective the tourism revenues are over the current deficit. According to the variance decomposition test results, 90% of the changes in the current deficit balance originates from the shocks occurring within itself. However, this effect is continuously getting lower. The ratio of tourism revenues on the current deficit balance is 10%. According to this, 10% of the changes in the current transaction balance result from tourism revenues. Meanwhile, this effect continuously goes up.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbaş, Y.E., Zeren, F. ve Özekicioğlu, H. (2013). Türkiye’de Parasal aktarım mekanizması: Yapısal VAR Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 187-198.
- Alp, E. A., ve Genç, E. G. (2015). The relation between current account deficit and tourism: The case of Turkey. International Journal of Economics and Financial, 5(2), 448-453.
- Antonakakis, N., Dragouni, M. & Filis, G. (2015). How strong is the Linkage between tourism and economic growth in Europe?. Economic Modelling, S.44, s.142-155.
- Bal, H., Akça, E.E. ve Bayraktar, M. (2016). The contribution of tourism to economic growth: A research on the Turkey. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), 1-20.
- Esen, E. ve Özata, E. (2017). Turizmin ekonomik büyümeye etkisi: Turizme dayalı büyüme hipotezinin Türkiye için geçerliliğinin ARDL modeli ile analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 43-58.
- Eşiyok, B.A. (2012). Türkiye ekonomisinde cari açık sorunu ve nedenleri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 49 (569), 63-86.
- Cihangir, M., Erkan, B., ve Harbalioglu, M. (2014). The effect on current account of net tourism revenues ın Turkey. European Scientific Journal,10(13), 47-65.
- Chen, C. & Chiou-Wei., S. Z. (2009). Tourism expansion, tourism uncertainty and economic growth: New evidence from Taiwan and Korea. Tourism Management, (30), 812-818.
- Çelik, T.T. ve Taş, O. (2007). Etkin piyasalar hipotezi ve gelişmekte olan hisse senedi piyasaları. İTÜ Dergisi/B – Sosyal Bilimler, 4 (2), 11-22.
- Dritsakis, N. (2004). Tourism as a long-run economic growth factor: An empirical investigation for Greece using causality analysis. Tourism Economics, 10(3), 305-316
- Göçer, İ. (2011). Türkiye ödemeler bilançosu dengesinin sürdürülebilirliği: sınır testi yaklaşımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,(29), s.263-278.
- Güvenek, B., Alptekin, V. ve Çetinkaya, M. (2010 ). Enflasyon ve dolaylı vergilerden elde edilen gelirler arasındaki ilişkinin VAR yöntemiyle analizi. Kamu-iş, 11(3),1-28.
- Gülbahar, O. (2008), Turizmin Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Cari İşlemler Dengesine Etkisi. Journal of Qafqaz University, (24), 154-168.
- Greenidge, K., Holder, C. & Moore, A. (2011). Current account deficit sustainability: the case of Barbados. Applied Economics, 43(8), 973-984.
- Hakkio, C. S. & Rush, M. (1991). Is the Budget Deficit Too Large?. Economic Inquiry, (29), 425-- 429.
- Hepaktan, E. ve Çınar, S. (2010). Turizm sektörünün Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 135-154
- Kara, O., Çömlekçi, İ., ve Kaya, V. (2012). Turizm gelirlerinin çeşitli makroekonomik göstergeler ile ilişkisi: Türkiye örneği (1992–2011). AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 75-100.
- Kristo, J. (2014). Evaluating the tourism-led economic growth hypothesis in a developing country: The case of Albania. Mediterranean Journal of Social Sciences ,5(8), 39–51.
- Louca, C. N., Avanidou, K. & Suranga, S. (2016). Tourism and economic growth: time series Evidence from Italy. Journal of Regional Socio-Economic Issues, 6(3), 6-25.
- Lorde, T., Lowe, S., & Francis, B. (2013), Do tourism receipts contribute to the sustainability of current account deficits: a case study of Barbados. International Journal of Tourism Research, 15(6), 620-624.
- Malik, S., Chaudhry, I.S., Sheikh, M.R. & Farooqi, F.S. (2010), “Tourism, economic growth and current account deficit in Pakistan: Evidence from co-entegration and causal analysis”, European Journal of Economics Finance And Administrative Sciences, (22), s.21-31.
- Ongan, S. (2008), The sustainability of current account deficits and tourism receipts in Turkey. The International Trade Journal, 22(1), 39-62.
- Özkök, F., Tufan, E. ve Hamarat, B. (2007). Effect of tourism income on current account deficit in Turkey. International Tourism Biennial, Çanakkale, April-May, s.250-261.
- Sağlam, Y. ve Güreşci, G. (2018). Petrol Şoklarının Makroekonomik Göstergeler Üzerine Etkileri: OPEC için Yapısal VAR analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, (640), 27-47
- Şit, M. (2016). Türkiye ekonomisinde net turizm gelirlerinin cari işlemler açığını azaltmadaki etkisinin analizi: 1980-2015 dönemi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 57-67.
- Temurlenk, S. (1998). Türkiye’de iktisadi dalgalanmaların analizi: bir yapısal VAR modeli uygulaması. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 12(1-2), 55-70.
- Tokmakçıoğlu, K. ve Özçelebi, O. (2018). Yapısal var modeli çerçevesinde kısa ve uzun vadeli faiz oranları ile reel döviz kuru arasındaki etkileşimler: ABD-İngiltere örneği. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 9(1), 1-16.
- Thano, R. (2015). The impact of tourism on the balance of payments. American Journal of Economics, Finance and Management, 1(5), 529-536.
- Ünsal, M. E. (2009). Makro İktisat. Ankara: İmaj Yayıncılık.
- https://www.tcmb.gov.tr
- https://data.oecd.org
APA | SANCAR ÖZKÖK C, Akbas Y (2019). Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. , 45 - 58. |
Chicago | SANCAR ÖZKÖK Canan,Akbas Yusuf Ekrem Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. (2019): 45 - 58. |
MLA | SANCAR ÖZKÖK Canan,Akbas Yusuf Ekrem Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. , 2019, ss.45 - 58. |
AMA | SANCAR ÖZKÖK C,Akbas Y Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. . 2019; 45 - 58. |
Vancouver | SANCAR ÖZKÖK C,Akbas Y Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. . 2019; 45 - 58. |
IEEE | SANCAR ÖZKÖK C,Akbas Y "Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi." , ss.45 - 58, 2019. |
ISNAD | SANCAR ÖZKÖK, Canan - Akbas, Yusuf Ekrem. "Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi". (2019), 45-58. |
APA | SANCAR ÖZKÖK C, Akbas Y (2019). Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(Ek Sayı), 45 - 58. |
Chicago | SANCAR ÖZKÖK Canan,Akbas Yusuf Ekrem Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10, no.Ek Sayı (2019): 45 - 58. |
MLA | SANCAR ÖZKÖK Canan,Akbas Yusuf Ekrem Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.10, no.Ek Sayı, 2019, ss.45 - 58. |
AMA | SANCAR ÖZKÖK C,Akbas Y Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 10(Ek Sayı): 45 - 58. |
Vancouver | SANCAR ÖZKÖK C,Akbas Y Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 10(Ek Sayı): 45 - 58. |
IEEE | SANCAR ÖZKÖK C,Akbas Y "Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi." Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, ss.45 - 58, 2019. |
ISNAD | SANCAR ÖZKÖK, Canan - Akbas, Yusuf Ekrem. "Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi". Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10/Ek Sayı (2019), 45-58. |