Yıl: 2020 Cilt: 23 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 1270 - 1284 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256 İndeks Tarihi: 02-03-2021

Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi

Öz:
Bu çalışmada, Türkiye’de koyun eti piyasası ile besi yemi piyasasıarasındaki uzun dönem oynaklık ilişkisi ve bu oynaklığın simetrikolup olmadığı 2010:01–2016:12 dönemi aylık verileri ile VAR –Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) modeli kullanılarak analiz edildi.Analiz sonuçlarına göre, yalnızca koyun eti getirisinin benzin ve dövizkuru değişkenlerinden etkilenmesine karşın, koyun eti ve besi yemipiyasasındaki uzun dönem oynaklıklar, hem kendi kısa ve uzundönem oynaklıklarından hem de çapraz piyasalardan etkilenmiştir.Enerji piyasası, koyun eti ve besi yemi piyasalarındaki uzun dönembelirsizliğini artıran bir unsur iken, buna karşılık döviz kuru piyasası,besi yemi piyasasındaki uzun dönem belirsizliğini düşürmektedir.Koyun eti ve besi yemi oynaklıkları arasındaki korelasyon düzeyinin2013 yılından itibaren düşüşe geçmesi ve büyük oynaklık sergilemesiaynı dönemde Türk Lirasının yabancı para birimine (özellikle ABDDoları ve Euro) karşı değer kaybetmesine bağlanabilir. Dolayısıylaistikrarlı bir döviz kuru piyasasına sahip olmak ekonomininbütününde olduğu gibi koyun eti piyasası ile besi yemi piyasasıarasında zaman boyutunda daha istikrarlı bir ilişkiye neden olacağıgöz ardı edilmemelidir.
Anahtar Kelime:

Estimating Volatility Transmission in Real Prices of Mutton, Fattening Fodder, Gasoline, and Exchange Rate in Turkey Using VAR – Asymmetric BEKK – GARCH (1, 1) Model

Öz:
In this study, the long–term volatility relation between the mutton market and fattening fodder market in Turkey and whether this pass– thorough was symmetric were estimated using 2010:01–2016:12 monthly data with VAR – Asymmetric BEKK – GARCH (1, 1) model. Results show that while only the mutton return was affected by the variables of gasoline and exchange rate, the long–term volatility in the mutton and fattening fodder markets was affected by both their short– term shocks and long–term volatility and cross–markets. While the energy market was a factor in increasing the long–term volatility in the mutton and fattening fodder markets, the exchange rate market, on the contrary, was a factor in reducing the long–term uncertainty in the fattening fodder market. The fact that the correlation level between mutton and fattening fodder volatilities has decreased since 2013, which can be attributed to the depreciation of the Turkish Lira against the foreign currencies (e.g., especially USD and Euro) in the same period leading great swings. Therefore, it should not be overlooked that having a stable foreign exchange market will cause a more stable relationship between the mutton market and the feed market as in the whole economy.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abbott PC, Hurt C, Tyner WE 2008. What’s Driving Food Prices? Oak Brook. IL: Farm Foundation: 1- 80.
  • Apergis N, Rezitis A 2003. Agricultural Price Volatility Spillover Effects: The Case Of Greece. European Review Of Agricultural Economics: 389-406.
  • Arslan S, 2017. Akaryakıt Fiyatlarının Küçük ve Büyük Baş Hayvan Fiyatlarına Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi: 271-283.
  • Assefa T, Meuwissen M, Lansink AO 2015. Price Volatility Transmission in Food Supply Chains, A Literature Review. Agribusiness 31(1): 3–13.
  • Cabrera BL, Schulz F 2016. Volatility Linkages Between Energy and Agricultural Commodity Prices. Energy Economics 54:190-203.
  • Cankurt M, Miran B, Şahin A 2010. Sığır Eti Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: İzmir İli Örneği 51(2): 16- 22.
  • Campiche JL, Bryant HL, Richardson JW, Outlaw JL 2007. Examining The Evolving
  • Chadwick MG, Bastan EM 2017. Beef Price Volatility in Turkey: Can Import Policy Affect the Price and Its Uncertainty. Research and Monetary Policy Department, Central Bank of the Republic of Turkey.
  • Chen ST, Kuo HI, Chen CC 2010. Modeling The Relationship Between The Oil Price and Global Food Prices. Applied Energy (87): 2517–2525.
  • Ciaian P, Kancs A 2011a. Food, Energy and Environment, İs Bioenergy The Missing Link? Food Policy (36): 571-580.
  • Ciaian P, Kancs A 2011b. Interdependencies İn The Energy Bioenergy Food Price Systems, A Cointegration Analysis, Resour, Energy Econ (33): 326-348.
  • Çelik Ş 2015. Impact Of İnflation, Dollar Exchange Rate and İnterest Rate On Red Meat Production İn Turkey, Vector Autoregressive (VAR) Analysis. Chinese Business Review 14(8).
  • de Gorter H, Drabik D, Just DR 2013. The Perverse Effects of Biofuel Public-Sector Policies. Charles H. Dyson School of Applied Economics and Management, Cornell University, Ithaca, New York 14853-7801.
  • Dong X, Ulgiati S, Yan M, Zhang X. Gao W 2008. Energy and Emergy Evaluation of Bioethanol Production from Wheat in Henan Province, China. Energy Policy (36): 3882-3892.
  • Du X, Yu CL, Hayes DJ 2011. Speculation and Volatility Spillover İn The Crude Oil and Agricultural Commodity Markets, A Bayesian Analysis. Energy Economic (33): 497-503.
  • Engle RF, 1982. Autoregressive conditional heteroscedasticity with estimates of the variance of United Kingdom inflation. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 987-1007.
  • Engle F, Kroner F 1995. Multivariate Simultaneous Generalized ARCH.
  • Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) 2018. ESK 2016. Et ve Süt Kurumu, 2016 Yılı Sektör Değerlendirme.
  • Fakari B, Aliabadi M.M. F, Mahmoudi H, Kojori M 2016. Volatility Spillover and Price Shocks İn Iran’s Meat Market. Custos e Agronegocio 12(2): 84-98.
  • FAO 2016. Gıda ve Tarım Örgütü : http://www.fao. org/faostat/en/#data/PM
  • FAO 2017. Gıda ve Tarım Örgütü.
  • Fernández JM 2014. Long Run Dynamics of World Food, Crude Oil Prices and Macroeconomic Variables, A Cointegration VAR Analysis. Bristol Economics Discussion (14): 646.
  • Gilbert CL 2010. How To Understand High Food Prices. J. Agric. Econ. (61): 398-425.
  • Headey D, Fan S 2008. Anatomy Of A Crisis: The Causes And Consequences Of Surging Food Prices. Agricultural Economics 39: 375-391.
  • Karkacıer O 2000. “Türkiye Süt ve Süt Ürünleri İthal Talep Analizi”, Turk J. Agric. For (24): 421-427.
  • Kesavan T, Aradhyula SV, Johnson SR 1992. Dynamics and Price Volatility İn Farmretail Livestock Price Relationships. Journal Of Agricultural and Resource Economics 17(2): 348- 361.
  • Khiyavi PK, Moghaddasi R, Eskandarpur B, Mousavi, 2012. Spillover Effects Of Agricultural Products Price Volatilities İn Iran, Journal Of Basic and Applied Scientific Researc 2(8): 7906-7914.
  • Maetz M 2013. Food Security-Defi Nition And drivers. http,//www.hungerexplained.org/Hungerexplained/ Food_security_files/Foo
  • McFarlane L 2016. Agricultural Commodity Prices and Oil Prices, Mutual Causation. Outlook Agric 45(2): 87–93.
  • Mitchell D 2008. A Note on Rising Food Prices. Washington, DC, The World Bank.
  • Nazlioglu S, Erdem C, Soytas U 2012. Volatility Spillover Between Oil and Agricultural Commodity Markets. Energy Economics:658-665.
  • Nazlioglu S, Erdem C, Soytas U 2013. Volatility spillover between oil and agricultural commodity markets. Energy Economics 36: 658–665.
  • OECD-FAO,2012-2017: http://www.susurlukticaret borsasi. com/images/df
  • Rajagopal D, Zilberman D 2007. Review of Environmental, Economic and Policy Aspects of Biofuels. Policy Research Working Paper 4341.The World Bank,
  • Rezitis AN, Nicholas A 2003. Agricultural Price Volatility Spillover Effects: The Case Of Greece. European Review of Agricultural Economics 30(3): 389-406
  • Rezitis AN, Stavropoulos KS 2012. Greek Meat Supply Response and Price Volatility İn A Rational Expectations Framework: A Multivariate GARCH Approach. European Review of Agricultural Economics 39(2): 309–333
  • Rezitis AN 2015. The Relationship Between Agricultural Commodity Prices, Crude Oil Prices And US Dollar Exchange Rates: A Panel VAR Approach and Causality Analysis. International Review of Applied Economics 29(3): 403-434
  • Rosegrant M, Tingju Z, Msangi S, Sulse T 2008. Global Scenarios for Biofuels: Impacts and Implications. Applied Economic Perspectives and Policy 30(3): 495-505
  • Saghaian S, Özertan, Tergüç H, 2013. Dynamics of Price Transmission and Market Power in the Turkish Beef Sector: 1-23.
  • Saygi H, Bayhan B 2011. Analysis of Turkey’s İmport Demand of Fishery Products”. African Journal of Agricultural Research 6(7): 1853-1856.
  • Shahzad SJH, Hernandez J.A, Al-Yahyaee K.H 2018. Asymmetric Risk Spillovers Between Oil and Agricultural Commodities. Energy Policy (118):182- 198.
  • Serra T, Zilberman D 2013. Biofuel-Related Price Transmission Literature, A Review. Energy Economics (37):141-151.
  • Şeker İ, Özen A, Güler H, Şeker P, Özden İ 2011. “Elazığ’da Kırmızı Et Tüketim Alışkanlıkları ve Tüketicilerin Hayvan Refahı Konusundaki Görüşleri”. Kafkas Univ Vet. Fak. Dergi 17(4): 543- 550.
  • TCMB EVDS 2018. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Elektronik Veri Dağıtım Sistemi : https: //evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket
  • TÜİK 2018. Tüketim Harcama İstatistikleri. http,//www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1012 TÜKETBİR 2018. Türkiye Kırmızı Et Üreticiler Birliği.
  • TÜRKİYEBİR 2018. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği.
  • Urak F, Bozma G, Bilgic A 2018. Türkiye’de Buğday, Arpa, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR(1)- Asimetrik BEKK -GARCH (1, 1) Modeli ile Tahmin Edilmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Derg 21(4): 565-579.
  • Zhang Z, Lohr L, Escalante C, Wetzstein M 2010. Food Versus Fuel, What Do Prices Tell Us? Energy Policy (38): 445-451.
APA ÖZDEMİR F, urak f, Bilgic A, YAVUZ F (2020). Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. , 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
Chicago ÖZDEMİR FERDA,urak faruk,Bilgic Abdulbaki,YAVUZ FAHRI Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. (2020): 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
MLA ÖZDEMİR FERDA,urak faruk,Bilgic Abdulbaki,YAVUZ FAHRI Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. , 2020, ss.1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
AMA ÖZDEMİR F,urak f,Bilgic A,YAVUZ F Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. . 2020; 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
Vancouver ÖZDEMİR F,urak f,Bilgic A,YAVUZ F Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. . 2020; 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
IEEE ÖZDEMİR F,urak f,Bilgic A,YAVUZ F "Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi." , ss.1270 - 1284, 2020. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
ISNAD ÖZDEMİR, FERDA vd. "Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi". (2020), 1270-1284. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
APA ÖZDEMİR F, urak f, Bilgic A, YAVUZ F (2020). Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(5), 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
Chicago ÖZDEMİR FERDA,urak faruk,Bilgic Abdulbaki,YAVUZ FAHRI Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 23, no.5 (2020): 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
MLA ÖZDEMİR FERDA,urak faruk,Bilgic Abdulbaki,YAVUZ FAHRI Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, vol.23, no.5, 2020, ss.1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
AMA ÖZDEMİR F,urak f,Bilgic A,YAVUZ F Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi. 2020; 23(5): 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
Vancouver ÖZDEMİR F,urak f,Bilgic A,YAVUZ F Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi. 2020; 23(5): 1270 - 1284. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
IEEE ÖZDEMİR F,urak f,Bilgic A,YAVUZ F "Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi." Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23, ss.1270 - 1284, 2020. 10.18016/ksutarimdoga.vi.631256
ISNAD ÖZDEMİR, FERDA vd. "Türkiye’de Koyun Eti, Besi Yemi, Benzin Reel Fiyatlarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR – Asimetrik BEKK – GARCH (1, 1) Modeli İle Tahmin Edilmesi". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 23/5 (2020), 1270-1284. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.631256