Yıl: 2019 Cilt: 1 Sayı: 49 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21764/maeuefd.351482 İndeks Tarihi: 10-03-2021

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ

Öz:
Bu çalışma üniversite hazırlık sınıfı öğrencilerinindogmatik tutumlarının bireycilik ve kolektivizmtutumlarını ne düzeyde yordadığını belirlemek amacıylayapılmıştır. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve AnadoluÜniversitesi öğrencileri çalışmanın evreni olup 208’ikadın 196’sı erkek olmak üzere 394 kişi örneklemgrubunu oluşturmaktadır. Çalışmada Dogmatizm ölçeği ileBireycilik ve Kolektivizm Ölçeği kullanılmıştır.Dogmatizm ölçeğine açımlayıcı faktör analizi yapılarakyapı geçerliliği sağlanmıştır. Faktör analizi sonucundaDogmatizm ölçeği otoriteryenlik, yanılmazlık ve farklılığatahammülsüzlük olmak üzere üç boyuta ayrılmıştır. Dikeybireycilik düzeyinin orta, yatay bireycilik, dikeykolektivizm ve yatay kolektivizm düzeyinin ise yüksekolduğu bulunmuştur. Dogmatizm düzeyinin orta,dogmatizmin alt boyutlarından olan otoriteryenlikdüzeyinin düşük, yanılmazlık düzeyinin yüksek vefarklılığa tahammülsüzlük düzeyinin orta düzey olduğugörülmüştür. Öğrencilerin dogmatizmin otoriteryenlik,yanılmazlık ve farklılığa tahammülsüzlük alt boyutlarınailişkin tutum düzeylerinin yatay ve dikey bireycilik ileyatay ve dikey kolektivizm düzeylerini ne düzeydeyordadığını tespit etmek amacıyla çoklu doğrusalregresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucuna göredogmatizmin alt boyutlarının yatay kolektivizmiyordamadığı; dikey kolektivizmi düşük düzeyde; dikey veyatay bireyciliği ise orta düzeyde yordadığı bulunmuştur.Elde edilen bulgular, literatürdeki diğer araştırmalarlakarşılaştırılarak yorumlanmış ve bazı önerilersunulmuştur.
Anahtar Kelime:

ANALYZING THE PREDICTION LEVEL OF UNIVERSITY STUDENTS’ DOGMATIC ATTITUDES FOR VALUES OF INDIVIDUALISM AND COLLECTIVISM

Öz:
The study was conducted to determine to what extent dogmatic attitudes of university students in preparatory schools predict the individualism and collectivism attitudes. The population of the study was composed of students from Eskisehir Anadolu University and Osmangazi University and the sample group consisted of 394 students including 208 females and 196 males. The Dogmatism scale and the Individualism and Collectivism scale were used in the study. In order to obtain construct validity of the Dogmatism scale, an Exploratory Factor Analysis was carried out. As a result of the factor analysis, the dogmatism scale was divided into three dimensions as authoritarianism, infallibility and intolerance to differences. It was found that while vertical individualism level was medium, the levels of horizontal individualism, vertical collectivism and horizontal collectivism were found to be high. It was also observed that the level of dogmatism was medium, the level of authoritarianism was low, the level of infallibility was high and the level of intolerance to differences was medium. In order to determine to what extent the students’ attitude levels related to subdimensions of dogmatism such as authoritarianism, infallibility and intolerance to differences predict horizontal and vertical individualism and the levels of horizontal and vertical collectivism, the multiple linear regression analysis was conducted. According to the result of the analysis, it was found that the subdimensions of dogmatism did not predict horizontal collectivism and vertical collectivism at a low level and vertical and horizontal individualism at a medium level. The findings obtained from the study were compared with those of the other studies in literature. After they were interpreted, some suggestions were offered.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akarsu, B. (1984). Felsefe terimleri sözlüğü. Ankara: Savaş.
  • Baudrillard, J. (2010). Tüketim toplumu. İstanbul: Ayrıntı.
  • Bauman, Z. (2005). Bireyselleşmiş toplum. İstanbul: Ayrıntı.
  • Bauman, Z. (2006). Küreselleşme. İstanbul: Ayrıntı.
  • Baran, İ. H. (2012). Türkiye kültüründe kolektivizm: bir meta analiz. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Genelkurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı, İstanbul.
  • Büte, M. (2011). Algılanan örgüt ikliminin etik olmayan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 25(2).
  • Büyüköztürk, Ş., Çokluk Ö. ve Köklü N. (2012). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem
  • Büyüköztürk Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem
  • Chiou, J. (2001). Horizontal and vertical ındividualism and collectivism among college students in the United States, Taiwan, and Argentina, The Journal of Social Psychology, 141(5), 667-678.
  • Dardot, P. ve Laval, C. (2012). Dünyanın yeni aklı: neoliberal toplum üzerine deneme. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Demirbolat, A. O. (2011). Öğretmenlerin bürokratik sosyalleşme düzeyleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi 1(2), 41-55.
  • Ercan, H. (2013). Genç yetişkinlerde benlik kurgusu üzerine bir çalışma. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 5(2), 157-178.
  • Foucault, M. (2015). Biyopolitikanın doğuşu. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Gambetti, Z. (2009). İktidarın dönüşen çehresi: neoliberalizm, şiddet ve kurumsal siyasetin tasfiyesi. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(40).
  • Gilson, E. (1952). Dogmatism and Tolerance. International Journal, 8(1), 7-16.
  • Gouveia, V. V., Clemente, M. ve Espinosa, P. (2003). The horizontal and vertical attributes of individualism and collectivism in a spanish population. The Journal Of Social Psychology, 143(1), 43-63.
  • Göregenli, M. (1995). Kültürümüz açısından bireycilik-toplulukçuluk eğilimleri: bir başlangıç çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 10(35), 1-14.
  • Gürses, İ. (2007). Din eğitimi kişilik ilişkisi üzerine bir araştırma. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(2), 79-122.
  • Hançerlioğlu, O. (1976). Felsefe ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin kısa tarihi. İstanbul: Sel Yayıncılık
  • Hofstede, G. (2015). National culture. Erişim Tarihi: 19.11.2015 http://geerthofstede.com/turkey.html
  • Hofstede, G., Hofstede, G. J. Ve Minkov, M. (2010). Cultures and organizations. New York: McGraw Hill.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2001). İnsan aile kültür. İstanbul: Remzi.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z. (2014). Dünden bugüne insan ve insanlar sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim.
  • Karadağ, E. (2009). Spiritual leadership and organizational culture: A study of structural equation model. Educational Sciences: Theory & Practice, 9(3), 1357-1405.
  • Lukes, S. (1995). Bireycilik. (İ. Serin, Çev.) Ankara: Ark Yayınevi
  • Lohman, M. C. (2010). An unexamined triumvirate: Dogmatism, problem solving, and HRD. Integrative Literature Review, 9(1), 72-88.
  • Machan, T. (2000). Capitalism and individualism. Christchurch: Cybereditions Corparation.
  • Marshall G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. Ankara
  • Neuman W.L. (2007). Toplumsal araştırma yöntemlerinde nitel ve nicel yaklaşımlar. İstanbul: Yayın Odası
  • Örs, H. B. (2015). 19. yüzyıldan 20. yüzyıla modern siyasal ideolojiler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Özbek M.F. (2010). Yatay ve dikey bireycilik & kolektivizm ile para etiği ilişkisi: türk ve kırgız üniversite öğrencileri üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10(3). 23-42
  • Paddock, C. E. ve Swanson, N. E. (1986). Open versus closed minds: The effect of dogmatism on an analyst's problem solving behavior. Journal of Management Information Systems, 3(3), 111-122.
  • Pamuk, Ş. (2004). Karşılaştırmalı açıdan Türkiye'de iktisadi büyüme 1880-2000. (A.H. Köse, F. Şenses, E. Yeldan (Ed.) İktisat üzerine yazılar 1: Küresel düzen: birikim, devlet ve sınıflar içinde. İstanbul: İletişim.
  • Sakal, O. ve Yıldız, S. (2015). Bireycilik ve toplulukçuluk değerleri, kariyer çabaları ve kariyer tatmini ilişkisi. Journal of Yaşar University, 10 (40).
  • Sasse, G. (2014). Investigating the effecets of dogmatism on openness and empathy in counselors in training. Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of Wyoming, Wyoming.
  • Sennett, R. (2011). Yeni kapitalizm kültürü. İstanbul: Ayrıntı.
  • Singelis, T. M.,Triandis, H. C., Bhawuk, D. ve Gelfand, M. J. (1995). Horizontal and vertical dimensions of individualism and collectivism: A theoretical and measurement refinement. Cross-Cultural Research, 29: 240-275.
  • Swindell, D. H. ve L'Abate, L. (1970). Religiosity, dogmatism, and repression-sensitization. Journal for the Scientific Study of Religion, 9(3), 249-251
  • Şahin, G. (2008). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin demokratik tutumları ile dogmatik düşünce biçimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Taylor, C. (2006). Yanlış anlaşmalar: Cemaatçi, liberal tartışması. A. Berten, P. D. Sılvelra ve H. Pourtoıs içinde, Liberaller ve cemaatçiler (s. 77-104). Ankara: Dost.
  • Ton, İ. A. (2008). The effect of individualism-collectivism and trust on workplace empowerment. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul
  • Tunçay, M. (2011). Batı'da siyasal düşünceler tarihi: Yeni çağ. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Tolunay A. (2001). The Relationship Between Religiosity, Dogmatism, and Moral Reasoning. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul
  • Triandis, H. C. (2001). Individualism-collectivism and personality, Journal of Personality, 69(6), 907- 924.
  • Türkmen, M. (2012). Öznel iyi oluşun yapısı ve ana baba tutumları, özsaygı ve sosyal destekle ilişkisi: bir model sınaması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9.
  • Yayla, A. (2002). Liberalizm. Ankara: Liberte.
  • Yayla, A. (2014). Liberal bakışlar. İstanbul: Profil.
APA Kahveci H, Gultekin M, Eker D (2019). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. , 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
Chicago Kahveci Hakkı,Gultekin Mustafa,Eker Derya ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. (2019): 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
MLA Kahveci Hakkı,Gultekin Mustafa,Eker Derya ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. , 2019, ss.1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
AMA Kahveci H,Gultekin M,Eker D ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. . 2019; 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
Vancouver Kahveci H,Gultekin M,Eker D ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. . 2019; 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
IEEE Kahveci H,Gultekin M,Eker D "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ." , ss.1 - 22, 2019. 10.21764/maeuefd.351482
ISNAD Kahveci, Hakkı vd. "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ". (2019), 1-22. https://doi.org/10.21764/maeuefd.351482
APA Kahveci H, Gultekin M, Eker D (2019). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(49), 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
Chicago Kahveci Hakkı,Gultekin Mustafa,Eker Derya ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1, no.49 (2019): 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
MLA Kahveci Hakkı,Gultekin Mustafa,Eker Derya ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.1, no.49, 2019, ss.1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
AMA Kahveci H,Gultekin M,Eker D ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 1(49): 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
Vancouver Kahveci H,Gultekin M,Eker D ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 1(49): 1 - 22. 10.21764/maeuefd.351482
IEEE Kahveci H,Gultekin M,Eker D "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, ss.1 - 22, 2019. 10.21764/maeuefd.351482
ISNAD Kahveci, Hakkı vd. "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DOGMATİK TUTUMLARININ BİREYCİLİK VE KOLEKTİVİZM DEĞERLERİNİ YORDAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1/49 (2019), 1-22. https://doi.org/10.21764/maeuefd.351482