TY  - JOUR
TI  - Codex Cumanicus’da Yer Alan Tıbbi ve Psikolojik Terminolojiye Bakış
AB  - Giriş: Codex Cumanicus Türk dili tarihinin en önemli eserlerinden birisidir. Eserin 1290-1330 tarihleri arasında, Avrupalı misyonerlerve tüccarlar tarafından yazıldığı düşünülmektedir. Eserin yazıldığı coğrafya Karadeniz’in kuzeyinde Kuman-Kıpçak Türklerininyaşadığı bölgedir. Eser, Latin alfabesinin Türkçeye uyarlandığı ilk örnek olarak kabul edilmektedir. Bu yönüyle dilbilimciler tarafındanoldukça değerli bir kaynak olarak kabul edilmiştir. Eser, bu özelliğinin yanı sıra her bir kelime için aynı kelimeye işaret eden farklıdillerden (Latince, Kumanca/Türkçe, Farsça, Almanca) ifadeleri içerisinde barındırdığından anlama ilişkin olarak da önemli verilersunmaktadır.Amaç: Bu çalışmada Latin alfabesi ile yazılmış ilk Türkçe eser olan Codex Cumanicus’da yer alan tıbbi ve psikolojik terimlerin ortayakonulması ve kısaca tartışılması amaçlanmıştır.Yöntem: Çalışma Haziran – Ekim 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın gerçekleştirilmesi amacıyla MustafaArgunşah ve Galip Güner tarafından içerisinde tıpkıbasımlarına da yer verilerek ve tam metin olarak Türkçeye kazandırılan CodexCumanicus adlı eser incelenmiştir. İnceleme sonunda elde edilen tıbbi ve psikolojik terimler tablolar halinde tematize edilereksunulmuştur.Bulgular: Eser, misyonerler ve tüccarlar tarafından pratik amaçlarla kullanıma uygun olarak yazıldığı için döneminin gündelik dilinide yansıtmaktadır. Aynı zamanda metin içerisinde çok sayıda tıbbi ve psikolojik göndermeli ifadenin yer aldığı görülmüştür. Örneğin;ateş, hava, su, yer gibi unsurlar ile bunların bedende karşılık geldikleri durumlar; organlar ve duyular; karakter yapıları; hastalık,sağlık ve iyileşme gibi ifadeler bunlardan bazılarıdır.Sonuç: Özellikle kullanılan terimlerin Latince ve diğer bazı dillerdeki karşılıklarının metinde bir arada yer alıyor olmasının terimlerintıbbi ve psikolojik kullanımına ve anlamlarına ilişkin önemli veriler sunduğu düşünülmüştür.
AU  - YILDIZ, ABDULLAH
DO  - 10.31020/mutftd.715019
PY  - 2020
JO  - Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi
VL  - 10
IS  - 3
SN  - 1309-761X
SP  - 436
EP  - 457
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/399959
ER  -