Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 50 - 70 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.12981/mahder.497544 İndeks Tarihi: 24-03-2021

MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI

Öz:
Selendi İlçesi, Manisa’nın merkezden uzak, kültürel değişikliklerin en az olduğu,geleneklerine sıkı sıkıya bağlı ilçeleri arasındadır. Bu nedenle ilçede geleneksel tedaviyöntemlerinin çokça uygulandığı görülmektedir. Selendi’nin özellikle köylerinde bir kişirahatsızlık geçirdiğinde doktora gitmeden önce atalarından, büyüklerinden gördüğü tedaviyöntemlerini tercih etmektedir. Hasta olan kişi, önce geleneksel tedavi yöntemlerini denediktensonra doktora gitmekte veya modern tıbbın çare bulamadığı durumlarda gelenekselyöntemlere başvurmaktadır. İlçe halkının başka nedenlerle de ocaklara veya halk hekimlerinebaşvurduğu görülmektedir. Bunların başında ekonomik nedenler, eğitimsizlik, çevredekiocaklarda hastalığın iyileştiğine şahit olunması, bazı hastalıklarda modern tıbba ve doktoragüvensizlik gibi sebeplere bağlı olarak halk hekimliği yöntemlerinden faydalanılmaktadır.Ocak kültürü kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar ulaşan önemli bir gelenektir.Selendi yöresinde de hastalara şifa veren ocaklar oldukça yaygındır. İlçede tespit edilenocaklar, tek bir hastalığın tedavisi ile uğraştıkları gibi bazen birden fazla hastalığın datedavisini yapmaktadırlar. Yaptığımız yazılı kaynak ve alan araştırmaları sonucunda Selendiyöresinde aktif olarak sağaltım yapan çok sayıda ocak olduğu görülmüştür. Bu nedenleocakların hangi hastalıkları tedavi ettiği saha çalışması yapılarak tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

TREATMENT CENTERS IN SELENDI DISTRICT OF MANISA

Öz:
Selendi District is among the Manisa’s districts, which are far from the city center, have least cultural alteration, and stick to their customs. Therefore, it is observed that traditional treatment methods are applied frequently. Especially in the villages of Selendi, when a person has a disorder, before seeing a doctor, s/he prefers treatment methods, which s/he learned, from his/her ancestors and elders. The person having a disorder sees a doctor after trying traditional treatment methods, or refers traditional methods in case of modern medicine finding no way. It is also observed that the district’s folk apply to centers or folk healers with other reasons. Foremost among them come financial reasons, uneducatedness, being witness to treatment of illness at surrounding centers, making use of folk medicine methods based on reasons such as distrust fullness to modern medicine and doctors for some of the illnesses. Center culture is an important custom which arrived today by being handed down from generation to generation. Centers, which treat patients, are quite common in Selendi region, too. Stated centers in the district are busy with only one illness’ treatment as well as several illnesses’ treatments. According to the research held by us, it is observed that the centers, which treat actively in Selendi region, are becoming rich. Therefore, the centers treat which illnesses are determined by doing a field study.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ACIPAYAMLI, Orhan (1969). “Türkiye Folklorunda Halk Hekimliği ve Özellikleri”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, XXVI, s. 1-9.
  • ACIPAYAMLI, Orhan (1989). “Türkiye Folklorunda Halk Hekimliğinin Morfolojik ve Fonksiyonel Yönden İncelenmesi”. Türk Halk Hekimliği Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • ALPTEKİN, Ali Berat (2010). “Türk Halk Hikâyelerinde Halk Hekimliği.” Millî Folklor, 11 (86), s. 5-19.
  • ARAZ, Rıfat (1995). Harput’ta Eski Türk İnançları ve Halk Hekimliği. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
  • ATAMAN, Mustafa (1973). “Halk Hekimliği: Mamıza Yalamak Üzerine”. Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, 15 (290), s. 6742.
  • BORATAV, Pertev Naili (1994). 100 Soruda Türk Folkloru. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
  • ELİADE, Mircea (1994). Ebedi Dönüş Mitosu. (Çev.: Ümit Altuğ), Ankara: İmge Kitabevi.
  • HINÇER, İhsan (1976). “İnançlarımız Açısından Yatırlar ve Ziyaretlerinin Müspet Yönleri.” I. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, C. 4, s. 133-140, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • KUMARTAŞLIOĞLU, Satı (2012). Türk Kültüründe Ateş ve Ocak Kültü, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • KUMARTAŞLIOĞLU, Satı (2015). “Fatma Ana Üzerine Anlatılan Efsaneler”. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C. 3, S. 6, s. 106-115.
  • ÖGER, Adem (2010). “Tarsus ve Çevresinde Sağaltma Ocakları ve Bunlara Bağlı Uygulamalar”. Turkish Studies, 5/1, s. 1231-1246.
  • ÖNGEL, Gülnur (1997). Denizli Halk Hekimliğinde Ocaklar. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • ÖZASLAN, Ayşegül (2012). Halk Hekimliğinde Ocaklık Kurumu ve Araban (Gaziantep) İlçesi Örneğinde Kadın Ocaklılar. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • TANYU, Hikmet (1967). Ankara ve Çevresinde Adak ve Adak Yerleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • TANYU, Hikmet (1976). “Türklerde Ateşle İlgili İnançlar”. I. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, C. 4, s. 283-304, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları,
  • TÜRKYILMAZ, Şuayip (2007). Selendi (Manisa) İlçe Merkezinin Coğrafi Etüdü. Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • ÜÇER, Müjgan (1973). “Ocaklar”. Sivas Folkloru, 1 (3), s. 5-9.
  • ÜÇER, Müjgan (1975). “Anadolu Folklorunda Fadime Ana”. Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı. s, 147-156, Ankara: Kültür Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları.
  • ÜÇER, Müjgan (1981). “Anadolu Folklorunda Fadime Ana (II)”. Türk Folkloru Araştırmaları, S. 1, s. 113-120.
  • URL-1: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.56a544f2a430d2.35048479 (Erişim: 25.01.2016)
  • URL-2: FLORİOTİ, H. Hande Duymuş (t.y.). “Eski Kültürlerde Köpeğin Algılanışı: “Eski Mezopotamya Örneği”, s. 59, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/ 18/1900/19962.pdf. (Erişim: 15.02.2018)
  • KK-1: Nazmi Kahraman, 57 yaşında, İlkokul Mezunu, Karabeyler Köyü.
  • KK-2: Fadime Kahraman, 55 yaşında, İlkokul Mezunu, Karabeyler Köyü.
  • KK-3: Selver Uslu, 68 yaşında, İlkokul Mezunu, Karabeyler Köyü.
  • KK-4: Ahmet Kum, 72 yaşında, Okuma-Yazma Yok, Mollaahmetler Köyü.
  • KK-5: Mehmet Ali Karakuş, 59 yaşında, İlkokul Mezunu, Yıldız Köyü.
  • KK-6: Hafize Ateş, 60 yaşında, Okuma-Yazma Yok, Kınık Köyü.
  • KK-7: Münevver İnce, 60 yaşında, Okuma-Yazma Yok, Mıdıklı Köyü.
  • KK-8: Tevfik Gürbüz, 80 yaşında, Okuma-Yazma Yok, Karabeyler Köyü.
  • KK-9: Burhan Ünal, 70 yaşında, İlkokul Mezunu, Emekli, Dumanlar Köyü (Babasından el almış).
  • KK-10: Cennet Ataşman, 85 yaşında, Okuma-Yazma Yok, Yakuplar Köyü.
  • KK-11: Ayşe Kılıç, 83yaşında, Okuma-Yazma Yok,Mıdıklı Köyü.
  • KK-12: İbrahim Kaçar, 64 yaşında, İlkokul Mezunu, Halılar Köyü.
  • KK-13: Fatma Koşer, 66 yaşında, İlkokul Mezunu, Avlaşa Köyü.
  • KK-14: Ahmet Kaygısız, 92 yaşında, Okuma-Yazma Yok, Dumanlar Köyü.
APA EROL ÇALIŞKAN Ş, ÇANLI E (2019). MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. , 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
Chicago EROL ÇALIŞKAN Şerife Seher,ÇANLI Erol MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. (2019): 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
MLA EROL ÇALIŞKAN Şerife Seher,ÇANLI Erol MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. , 2019, ss.50 - 70. 10.12981/mahder.497544
AMA EROL ÇALIŞKAN Ş,ÇANLI E MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. . 2019; 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
Vancouver EROL ÇALIŞKAN Ş,ÇANLI E MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. . 2019; 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
IEEE EROL ÇALIŞKAN Ş,ÇANLI E "MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI." , ss.50 - 70, 2019. 10.12981/mahder.497544
ISNAD EROL ÇALIŞKAN, Şerife Seher - ÇANLI, Erol. "MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI". (2019), 50-70. https://doi.org/10.12981/mahder.497544
APA EROL ÇALIŞKAN Ş, ÇANLI E (2019). MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 12(25), 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
Chicago EROL ÇALIŞKAN Şerife Seher,ÇANLI Erol MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 12, no.25 (2019): 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
MLA EROL ÇALIŞKAN Şerife Seher,ÇANLI Erol MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, vol.12, no.25, 2019, ss.50 - 70. 10.12981/mahder.497544
AMA EROL ÇALIŞKAN Ş,ÇANLI E MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2019; 12(25): 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
Vancouver EROL ÇALIŞKAN Ş,ÇANLI E MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2019; 12(25): 50 - 70. 10.12981/mahder.497544
IEEE EROL ÇALIŞKAN Ş,ÇANLI E "MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI." Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 12, ss.50 - 70, 2019. 10.12981/mahder.497544
ISNAD EROL ÇALIŞKAN, Şerife Seher - ÇANLI, Erol. "MANİSA-SELENDİ İLÇESİNDE SAĞALTMA OCAKLARI". Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 12/25 (2019), 50-70. https://doi.org/10.12981/mahder.497544