AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI
Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 1134 - 1150 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.12981/mahder.645861 İndeks Tarihi: 25-03-2021
AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI
Öz: Araştırmanın öncelikli amacı; Azerbaycan’ın dokuma kültürüne ait geleneksel düzdokumaların teknik, desen motif ve malzeme özelliklerinin incelenmesi ve giysilik kumaşnitelikleri kazandırılmak üzere yeni tasarımlarda ilham kaynağı olarak kullanılmasıdır.Tekstil sektöründe geleneksel ögeler sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle 60’ların sonlarınadoğru yaşanan modernizm sonrası süreçte giysilik kumaş sektöründe yoğun şekilde görülenbu eğilim günümüzde de devam etmektedir. Geleneksel teknikler ve malzemelerin günceltasarımlara taşınmasıyla sağlanan ve günümüzde önemi sıklıkla vurgulanan sürdürülebilirlikkavramına da hizmet eden bu tür tasarım çalışmaları kültürel, çevresel ve ekonomik getirileriçermektedir. Dolayısıyla, Azerbaycan’da üretilen, Türkçe sınıflandırmalarda ”düz dokumayaygılar” grubuna karşılık gelen ve Azerbaycan’da “havsız halılar” adı verilen guruptaki“cecim”, “palaz” ve “şedde” dokumalarının güncel tasarım diliyle değerlendirilmesiylesürdürülebilir tekstil üretim hareketlerine de katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Bu amaçlar doğrultusunda geleneksel Azerbaycan düz dokuma tiplerinden üçü, bütüncül biryaklaşım gösterilerek kumaş tasarımında ve giysi tasarımında esin kaynağı olarakkullanılacak ve yeni tasarımlara ulaşılacaktır. Çalışma sürecinde giysi tasarımı ve onunçalışma malzemesi olan dokuma kumaşlar form-desen, renk ve tuşe ilişkileri dikkate alınaraktümdengelim anlayışıyla ele alınacaktır.
Anahtar Kelime: MODERN FABRIC AND CLOTHING DESIGN APPLICATIONS IN THE CASE OF AZERBAIJAN’S JEJIM, PALAZ AND SHEDDE WEAVINGS
Öz: The main purpose of the research; To explore the technical, embroidery, motifs and material features of traditional weaving carpets of Azerbaijan’s weaving culture and use them to gain the quality of fabrics in new designs as a source of inspiration. National elements are often used in textile sector. Especially, in the late 60s during the modern period this trend was very noticeable in the fabric sector which continues nowadays. These kinds of design works have cultural environmental and economic benefits which are often emphasized today serve the concept of sustainability providing the transfer of traditional techniques and materials to the existing designs. Therefore, the aim of flat-weave carpets such as “jejim” , “palaz” and “shedde” produced in Azerbaijan is to contribute sustainable textile production by evaluating the existing design language. With the perspective of research three of the traditional Azerbaijani plain weaving types will be used as a source of inspiration in fabric design and garment design by taking a holistic approach and new designs will be achieved. During the working process, garment design and woven fabrics which are its working material will be worked with deductive approach by considering form-pattern, color and touch relations.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ACAR, Sedef - TOSUN, Ecem (2016). “Tülü ve Benzeri Dokumalar Örneğinde Tekstil Mirasının Güncel Tasarım Kavramıyla Buluşması”. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, II.Uluslararası Sanat ve Tasarım Kongresi Sözlü ve Poster Özet Bildiri Kitabı, 16-21 Ekim, s.115, İzmir: Dokuz Eylül Matbaası.
- ALİYEVA, Kübra (1996). “Halı Dokuma Sanatında “Lulubafi” İlme-Düğüm Forması ve “Palaz” Gibi Halılarda Tarihi Çağlara Bakış”. Türk Soylu Halkların Halı, Kilim, Cicim Sanatı Uluslararsı Bilgi Şöleni Bildirileri (27-31 Mayıs), s.36, Kayseri: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- EMERY, Irene (1995). The Primary structures Of Fabrics. An Illustrated Claacasification, Washington: Thames and Hudson Pbl.
- GULİYEVA, Minara - ACAR, Sedef (2018). “Azerbaycan Havsız Halılarının Bir Gurubu Hakkında Araştırma”. Kesit Akademi Dergisi, ss.19-33, ISSN: 2149-9225.
- GÜNGÖR, Tuncay (2007). Azerbaycan Dokuma Sanatında Minyatürün Yeri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı Yüksek Lisans Tezi.
- LARSEN, Jack Lenor - WEEKS, Jeanne (1975). Fabrics For Interiors. New York: Van Nostrand Reinhold Company.
- MALLET, Marla (2000). Woven Structures. Atlanta: Christopher Publications.
- PAŞAYEVA, Valide (2012). “Azerbaycan Cecimlerinin Sanatsal ve Teknik Özellikleri ile Günümüzdeki Durumu”. Arış Dergisi, S. 8, ss.103-111
- SEIVEWRIGHT, Simon (2013). Moda Tasarımında Araştırma ve Tasarım. Moda Tasarım Temelleri Dizisi 1. (Çev.: Burcu Bakın), İstanbul: Bilnet Matbaacılık.
- TAGHİYEV, Nuraddin - TAGHİYEVA, Narmina (2007). “On The Terminology of Azerbaijan Flatwoven Rugs”. I. Uluslararası Türk El Dokumaları Kongresi-01- 02 Kasım, ss.212-215, Konya: Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- TAĞIYEVA, Röya (2015). Azerbaycan Halı Ansiklopedisi. Bakü: AXDM.
- YANAR, Ayşem (2019). “Azerbaycan Halı Müzesi”. Akademik Sanat; Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi. Yaz/2019, ss.27-43
- BUZATTİ, Dino (1963). “Corriere della Sera” (Milan based daily)- July 17, http://www.kenscott.it/en/kenscott.html (Erişim: 11.10.2016)
- TAHİROV, Kerim (2012). “Azerbaycan Halısı”, Bakü: M.F.Axundov adına Milli Kitabxana, http://azcarpetmuseum.az/front/az/collections/8 (Erişim: 24.09.2018)
- Azerbaycan Halı Müzesi, (2017). Bakü/Azerbaycan.
| APA | ACAR S, Guliyeva Jamshıdı M (2019). AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. , 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| Chicago | ACAR SEDEF,Guliyeva Jamshıdı Minara AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. (2019): 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| MLA | ACAR SEDEF,Guliyeva Jamshıdı Minara AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. , 2019, ss.1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| AMA | ACAR S,Guliyeva Jamshıdı M AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. . 2019; 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| Vancouver | ACAR S,Guliyeva Jamshıdı M AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. . 2019; 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| IEEE | ACAR S,Guliyeva Jamshıdı M "AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI." , ss.1134 - 1150, 2019. 10.12981/mahder.645861 |
| ISNAD | ACAR, SEDEF - Guliyeva Jamshıdı, Minara. "AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI". (2019), 1134-1150. https://doi.org/10.12981/mahder.645861 |
| APA | ACAR S, Guliyeva Jamshıdı M (2019). AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 12(28), 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| Chicago | ACAR SEDEF,Guliyeva Jamshıdı Minara AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 12, no.28 (2019): 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| MLA | ACAR SEDEF,Guliyeva Jamshıdı Minara AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, vol.12, no.28, 2019, ss.1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| AMA | ACAR S,Guliyeva Jamshıdı M AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2019; 12(28): 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| Vancouver | ACAR S,Guliyeva Jamshıdı M AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2019; 12(28): 1134 - 1150. 10.12981/mahder.645861 |
| IEEE | ACAR S,Guliyeva Jamshıdı M "AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI." Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 12, ss.1134 - 1150, 2019. 10.12981/mahder.645861 |
| ISNAD | ACAR, SEDEF - Guliyeva Jamshıdı, Minara. "AZERBAYCAN’IN CECİM, PALAZ, ŞEDDE DOKUMALARI ÖRNEĞİNDE GÜNCEL KUMAŞ ve GİYSİ TASARIMI UYGULAMALARI". Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 12/28 (2019), 1134-1150. https://doi.org/10.12981/mahder.645861 |
