Yıl: 2004 Cilt: 33 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 47 - 71 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma

Öz:
Kişilik kavramı, bireyin kendine özgü ve tutarlılık gösteren düşünce, duygu ve davranışları olarak tanımlanmaktadır. Özellikler, kişilerin belirli durumlar karşısındaki tepkilerini tanımlayan ve kişiler arası farklılıkları belirleyen kelimelerdir. Geçici ruh hali durumlarım, sosyal değerlemeleri ve fiziksel durumlara ilişkin değerlemeleri çıkardıktan sonra Allport, kişilik özellikleri ile ilgili olarak 4,500 kelime tanımlamıştır. Cattell'e göre 16 özellik kişiliği tanımlamada yeterlidir, bu özelliklere farklı düzeylerde sahip olma kişiler arası farklılıkları ortaya çıkarmaktadır. Eysenck, kişiliğin üç temel özelliğini dışa dönüklük, duygusal denge ve psikotizm olarak tanımlamıştır. Cattel ve Eysenck'in çalışmalarına karşın kişisel farklılıkların beş temel özellik ile açıklanabileceğine yönelik olarak bir fikir birliği gelişmektedir. Bu beş temel özellik için kullanılan terimler farklılık gösterebilmekle birlikte en fazla kullanılanlar dışa dönüklük, uyumluluk, sorumluluk (tedbirlilik), duygusal istikrar (nevrotizm) ve yeni deneyimlere açıklıktır. Bu çalışma ilaç sektöründe faaliyet gösteren satış temsilcilerinden elde edilen veriler yardımıyla beş kişilik özelliği ile bu özelliklere bağlı alt faktörleri incelemektedir.
Anahtar Kelime: psikoloji kişilik özellikleri kişilik

-

Öz:
Personality can be defined as an individual's unique and relatively stable patterns of thoughts, feelings and behaviors. Traits are summary terms that describe tendencies to respond in particular ways that account for differences among people. After eliminating words that referred to temporary moods, social evaluations or physical attributes, Allport found that 4,500 words remained as personality traits. According to Cattell 16 traits can be used to describe each of us; however, the levels of those traits vary from person to person, which accounts for our distinctiveness. Eysenck describe personality as consisting of three basic traits; extroversion, neuroticism andpsychoticism. Despite the work ofCattel and Eysenck, there is a growing consensus that personality traits can be reduced to five basic ones, although there is some disagreement about the precise labels for the five. The most common names for the "big five" are extroversion, agreeableness, conscientiousness, emotional stability (neuroticism) and openness to experience. This research analyzes these basic traits and subfactors of the traits depending on the data collected from sales representatives of a medical company.
Anahtar Kelime: psychology personality traits personality

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Barrick, Murray R., Mount, Michael K., Judge, Timothy A., (2001), "Personality and Performance at the Beginning of the New Millennium: What Do We Know and Where Do We Go Next?" Personality and Performance, Vol.9, Numbers 1/2
  • Budd, R.J., (1991), Occupational Personality Profile, The OPP Technical Manual, Bedfordshire: Psytech International Ltd.
  • Budd, R., (1992), 15 Factor Questionnaire, The 15FQ Technical Manual, Bedfordshire: Psytech International Ltd
  • Collins, Judith M., Gleaves, David H., (1998), "Race, Job Applicants, and the Five Factor Model of Personality: Implications for Black Psychology, Industrial / Organizational Psychology and the Five Factor Theory", Journal of Applied Psychology, Vol. 83, No.4
  • Costa, Paul., McCrae, Robert, (1992), Neo PI-R Professional Manual for the Revised NEO Personality Inventory (NEO PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEE-FFI), Psychological Assessment Resources Inc, Florida, USA
  • Dakin, Stephen, Jensen, Ross, (1994), "The Role of Personality Testing In Managerial Selection", Journal Of Managerial Psychology, Vol.9, No.5
  • Davis, Stephen R, Palladino, Joseph J., (1997), Psychology Second Ed., Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey
  • Dietz, Nancy, (1999), "Relative Importance of Personality Dimensions for Expatriate Selection: A Policy Capturing Study"; Advertising Age's Business Marketing, Vol. 84, Issue 1
  • Huffman, Karen, Vernoy, Mark, Vernoy, Judith; (1994), Psychology in Action, Third Ed. John Wiley & Sons, USA
  • Jackson, Douglas N., (1984), Personality Research Form, Port Huron, MI: Research Psychologists Press.
  • Judge, Timothy A,, Martocchio, Joseph J., Thoresen, Carl J.,(1997), "Five Factor Model of Personality and Employee Absence", Journal of Applied Psychology, Vol. 82, No.5
  • Macnab, Donald, Bakker, Shawn, (2001), Work Personality Index, Users Manual, Psychometrics Canada Ltd.
  • Mount, Michael K., Barrick, Murray R., (1998), "Five - Factor Model of Personality and Performance in Jobs Involving Interpersonal Interactions ",Human Performance, Vol. 11
  • Özkalp, Enver Ve Kirel, Çiğdem, (2001), Örgütsel Davranış, T.C. Anadolu Üniversitesi, Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayın No.149, ETAM A.Ş. Matbaa Tesisleri, Eskişehir
  • Robertson, Ivan, Kinder, Andrew, (1993), "Personality and Job Competences: The Criterion - Related Validity of Some Personality Variables ", Journal of Occupational & Organizational Psychology, Vol.66
  • Stanton, Neville, Matthews, Gerald, (1995), "Twenty One Traits of Personality an Alternative Solution for The Occupational Personality Questionnaire", Journal Of Management Development, Vol. 14, No. 7
  • Stevens, Charles D., (2001), "Selecting Employees for Fit: Personality and Preferred Managerial Style ", Journal of Managerial Issues, Vol.13, Issue 4
  • Tokar, David. M., Fischer, Ann R., Snell, Andrea F., (1999), "Efficient Assessment of the Five Factor Model of Personality: Structural Validity Analyses of the Neo Five Factor Inventory (Form S)", Measurement & Evaluation in Counseling & Development, Vol.32, Issue. 1
  • Witt, L.A., Burke, Lisa A., Barrick, Murray R., Ve Mount, Michael K., (2002), "The Interactive Effects of Conscientiousness and Agreeableness on Job Performance", Journal of Applied Psychology, February 1, Vol. 87, Issue 1
APA Ordun G (2004). Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. , 47 - 71.
Chicago Ordun Guven Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. (2004): 47 - 71.
MLA Ordun Guven Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. , 2004, ss.47 - 71.
AMA Ordun G Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. . 2004; 47 - 71.
Vancouver Ordun G Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. . 2004; 47 - 71.
IEEE Ordun G "Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma." , ss.47 - 71, 2004.
ISNAD Ordun, Guven. "Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma". (2004), 47-71.
APA Ordun G (2004). Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 33(2), 47 - 71.
Chicago Ordun Guven Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 33, no.2 (2004): 47 - 71.
MLA Ordun Guven Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, vol.33, no.2, 2004, ss.47 - 71.
AMA Ordun G Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2004; 33(2): 47 - 71.
Vancouver Ordun G Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2004; 33(2): 47 - 71.
IEEE Ordun G "Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma." İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 33, ss.47 - 71, 2004.
ISNAD Ordun, Guven. "Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerinin Analizine İlişkin Bir Çalışma". İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 33/2 (2004), 47-71.