Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi

Yıl: 2002 Cilt: 35 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 105 - 142 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi

Öz:
ABD kökenli yönetim bilgisinin uluslararası yayılımının farklı ülkelerdeki yönetim uygulamalarının türdeşleşmesine neden olduğu belirtilmektedir. Ancak, bu türdeşleşme etkisine rağmen, transfer edilen yönetim bilgisinin yayılım sürecinin ve içeriğinin, ulusal iş sistemlerinin etkisiyle ülkeden ülkeye farklılaşabileceği ileri sürülmektedir. Çalışmada, "koşulbağımlı türdeşleşme" biçiminde adlandırılabilecek bu tez, Türkiye'de Toplam Kalite Yönetiminin (TKY) yayılım süreci bağlamında sınanmaktadır. Bu amaçla, Türk iş sisteminin kendine özgü niteliklerinin, TKY'nin yayılım sürecini ve içeriğini ne derece etkilediği incelenmektedir. Çalışmada, TKY'nin yaydım sürecininin ulusal iş sistemince biçimlendiği ve yayma işlevini üstlenen aktörler tarafından yeniden kurgulandığı bulgulanarak, koşulbağımlı türdeşleşme tezinin desteklendiği belirlenmektedir. Çalışmada ayrıca, TKY yayılım sürecinde, ilgili aktörlerin toplumsal kimliklerinin yeniden kurgulandığı bulgulanmaktadır.
Anahtar Kelime: kurumsalcı kuram toplam kalite yönetimi yönetim bilgi sistemleri Türkiye

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Bibliyografik
  • Abrahamson, E. (1991), "Management Fads and Fashions: The Diffusion and Rejection of Innovations", Academy of Management Review, Vol. 16, No: 3, s. 586-612.
  • -------- (1996), "Management Fashion", Academy of Management Review, Vol. 21, No. 1, s. 254-285.
  • -------- (1997), "The Emergence and Prevalence of Employee Management Rhetorics: The Effects of Long Waves, Labor Unions, and Turnover, 1875-1992", Academy of Management Journal, Vol. 40, No: 3, s. 491-533.
  • Ahire, S.L.-Walller, M.A.-Golhar, D.Y. (1995), "Quality Management in TQM versus non-TQM Firms: An Empirical Investigation," InternationalJournal of Quality and Reliability Management, Vol.13, s. 8-27.
  • Alkan, H. (1998), "Türkiye'de İşadamı Örgütleri ve Devlet", Birikim, Sayı. 114, s. 43-62.
  • Alpender, G.G. (1967), "Entrepreneurs and Private Enterprises in Turkey," J.R. Hopper ve R.I. Lewin (Ed.) Turkish Administrator: A Cultural Survey, Ankara, s. 233-245
  • -------- (1996), "The International Popularization of Entrepreneurial Ideas", S.R.Clegg ve G. Palmer (Ed.) The Politics of Management Knowledge, Sage, Berkeley, CA, s. 80-98
  • Alvarez, J.L. (1998), "The Sociological Tradition and the Spread and Institutionalization of Knowledge for Action," J.L.Alvarez. (Ed) Diffusion and Consumption of Business Knowledge, Macmillan Press, London, s. 13-57
  • Anderson, J.C-Rungtusanatham, M.-Schroeder, R. G. (1994), "A Theory of Quality Management Underlying the Deming Management Method", Academy of Management Review, Vol. 19, s. 472-509.
  • Angın, C. (1997), Employee Involvement and Total Quality Management Practices and Results in Turkey 500 Companies. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Orta Doğu Teknik Üniversitesi, SBE, Ankara.
  • Arias, M.E. ve Guillen, M. (1998), "The Transfer of Organizational Techniques Across Borders: Combining Neo-Institutional and Comparative Perspectives", J.L.Alvarez. (Ed.) Diffusion and Consumption of Business Knowledge, Macmillan Press, London, s. 110-137
  • Barley, S.R. ve Kunda, G. (1992), "Design and Devotion: Surges in Rational and Normative Ideologies of Control in Managerial Discourse", Administrative Science Quarterly, Vol:37, s.363-399.
  • Bendix, R. (1956), Work and Authority in Industry: Ideologies of Management in the Course of Industrialization. Harper and Row,New York.
  • Berger, P.-Berger, B.- Kellner, H. (1974J, The Homeless Mind: Modernization and Consciousness, Vintage Books, New York.
  • Biçer, H. ve Güngör, C. (1994), "Toplam Kalite Yönetiminin 500 Büyük Sanayi İşletmemizde Uygulanması Üzerine Bir Araştırma", Değişen Kalite Anlayışı ve Toplam Kalite Yönetimi Sempozyumu Bildirileri, 4-5 Kasım 1993, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, s. 293-298
  • Buğra, A. (1990), "The Turkish Holding Company as a Social Institution", Journal of Economics and Administrative Sciences, Vol. 4, No: l, s. 35-51.
  • -------- (1994), State and Business in Turkey, State University of New York Press,Albany.
  • -------- (1997), "The Claws of the TIGERS", Privateview, Vol.1 No: 4/5, s.50-55.
  • -------- (1998), "Class, Culture, and State: An Analysis of Interest Representation by Two Turkish Business Associations", InternationalJournal of Middle East Studies, Vol. 30, No: 4, s. 521-540.
  • -------- (2000), Devlet-Piyasa Karşıtlığının Ötesinde, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Clark, T. ve Salaman, G. (1998), "Telling Tales: Management Gurus' Narratives and the Construction of Managerial Identity", Journal of Management Studies, Vol. 35, No: 2, s. 137-161.
  • Clegg, S.R. ve Palmer, G. (Ed) (1996), The Politics of Management Knowledge, Sage, London.
  • Cole.R.E. (1989), Strategies for Learning: Small-Group Activities in American, Japanese, and Swedish Industry, University of California Press, Berkeley.
  • Czaban, L. ve Whitley, R. (2000), "Incremental Organizational Change in a Transforming Society: Managing Turbulance in Hungary in the 1990s" Journal of Management Studies, Vol. 37, No: 3, 371-393.
  • Çelik, A. (1999), "Türkiye'deki İşadamı Örgütlerinin Kamu Yönetiminde Toplam Kalite Yönetiminin Uygulanabilirliğine İlişkin Görüşleri", Kamu Yönetiminde Kalite II. Ulusal Kongresi, TODAİE, Ankara, s. 55-68,
  • Dean, J.W., Jr. ve Bowen, D.E. (1994), "Management Theory and Total Quality: Improving Research and Practice through Theory Development", Academy of Management Review, Vol. 19, s. 392-418.
  • DiMaggio, P. J. ve Powell, W. W. (1983), "Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields" , American Sociological Review, Vol. 48, s. 147-160.
  • Ehrensal, K.N. (1995), "Discourses of Global Competition: Obscuring the Changing Labour Processes of Managerial Work", Journal of Organizational Change Management, Vol. 8, No: 5, s. 5-16.
  • Engwall, L. (1999), The Carriers of European Management Ideas, CEMP Report No:7, Uppsala.
  • Eser, U. (1994), "1980'lerde Türkiye'de Sanayi", Boratav, K.ve Türkcan, E. (Ed.) Türkiye 'de Sanayileşmenin Yeni Boyutları ve KiT'ler, Tarih Vakfı Yurt Yayınlan, İstanbul, s. 16-63,
  • Fairclough, N. (1992), Language and Powe, Longman, London.
  • -------- (1993), Discourse and Social Change, Polity Press, Cambridge.
  • -------- (1998), Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language, Addison Wesley Longman, New York.
  • Foucault, M. (1972), The Archaeology of Knowledge. (Cev. A.M.Sheridan Smith), Routledge, London.
  • Frenkel, M. ve Shenhav, Y. (1997), "The Political Embeddedness of Managerial Ideologies in Pre-State Israel: The Case of PPL 1920-1948", Journal of Management History, Vol. 3, No: 2, s. 120-144.
  • Gooderham, P.N.- Nordhaug, O.- Ringdal, K. (1999), "Institutional and Rational Determinants of Organizational Practices: Human Resource Management in European Firms" , Administrative Science Quarterly, Vol. 44, No: 3, s. 507-533.
  • Gökçe, A. (1997), "Toplumsal Sistemler", Önce Kalite, Cilt 5, Sayı 19, s. 22-25.
  • Gramsci, A. (1986), Hapisane Defterleri: Seçmeler. (Cev. Adnan Cemgil) Belge Yayınları, İstanbul.
  • Guillen, M. (1994), Models of Management: Work, Authority, and Organization in Comparative Perspective, The University of Chicago Press, Chicago.
  • Güven, S. (1994), "Yorum: Ülkemizde Toplam Kalite Yaklaşımı" Değişen Kalite Anlayışı ve Toplam Kalite Yönetimi Sempozyumu Bildirileri, 4-5 Kasım 1993, İTÜ; İstanbul, s. 137-139.
  • Heper, M. (1992), "The Strong State as a Problem for the Consolidation of Democracy: Turkey and Germany Compared", Comparative Political Studies, Vol. 25, No: 2, s.l 69-194.
  • Hornfeld, A. (1994), "Toplam Kalitenin Önemi", Değişen Kalite Anlayışı ve Toplam Kalite Yönetimi Sempozyumu Bildirileri, 4-5 Kasım 1993, İTÜ, İstanbul, s. 45-52. httpwww.kalder.org.tr, 27.8". 1999.
  • İstanbul Sanayi Odası, (1999) Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu (CD).
  • Kalder (1998), Toplam Kalite Yönetimi Eğitimi Notları, Kalder, İstanbul.
  • Kantarcı, H. (1994), "Sanayide Toplam Kalitenin Yaşama Geçirilmesi", Değişen Kalite Anlayışı ve Toplam Kalite Yönetimi Sempozyumu Bildirileri, 4-5 Kasım 1993, iTÜ, İstanbul, s. 33-39.
  • Kavrakoğlu, İ. (1998), Toplam Kalite Yönetimi, Kalder Yayınları, İstanbul.
  • Kocaman, F. (1994), Kalite Yönetiminde Yönetici Sorumluluğu ve Türk İmalat Sanayiinde TKY Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi) İstanbul Üniversitesi, SBE, İstanbul.
  • Lammers, C.J. (1990), "Sociology of Organizations around the Globe: Similarities and Differences between American, British, French, German and Dutch Brands", Organization Studies, Vol. 11, s. 179-205.
  • Lawler, E.E.-Mohrman, S.A.- Ledford, G.E. (1992), Employee Involvement in Total Quality Management, Jossey Bass, San Francisco.
  • Martin, D. (1995), "From Mechanical Engineering to Re-engineering: Would Taylor be Pleased with Modern Management", Journal of Management History, Vol. 1, No: 2, s. 38-51.
  • Mayer, M.C.J. ve Whittington, R. (1999), "Strategy, Structure and 'Systemness': National Institutions and Corporate Change in France, Germany and the UK, 1950-1993" Organization Studies, Vol. 20, No: 6, 933-959.
  • Orru, M.- Hamilton, G.G.- Biggart, N.W. (1991), "Organizational Isomorphism in East Asia" , Powell, W.W. ve DiMaggio, PJ. (Ed.) The New Institutionalism in Organizational Analysis, University of Chicago Press, Chicago, s. 361-389
  • Önce Kalite (1997), Ahmet Piker ile Söyleşi, Cilt 5, Sayı 19, s. 15-17.
  • Önce Kalite (1997), Tanju Argun ile Söyleşi Söyleşi, Cilt 5, Sayı 19, s. 18-21.
  • Önce Kalite (1998), "21. Yüzyıl'a Doğru, Ulusal Kalite Hareketi'nde Bütünleşelim" , Cilt 6, Sayı 27, s. 13-17.
  • Önce Kalite (1998), Hakan Kilitçioğlu ile Söyleşi, Cilt 6, Sayı 26, s. 12-14.
  • Önce Kalite (1998), Kalder Başkanı Dr. Yılmaz Argüden'le Söyleşi, Cilt 6, Sayı 27, s. 8-11.
  • Özen, Ş. (2000), "Kurumsal Kuram Işığında TKY'nin Türkiye'deki Yayılım Sürecinin Dinamikleri" , 8 Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri, 25-27 Mayıs 2000, Erciyes Üniversitesi, Nevşehir, s. 303-319.
  • Parlak, S. (1994), Sanayi İşletmelerinde Toplam Kalite Anlayışı ve Uygulamaya Ait Örnekler, (Yayınlanmamış Doktora Tezi),Istanbul Üniversitesi, SBE, Istanbul.
  • Pastor, J.C.- Meindl, J.- Hunt, R. (1998), "The Quality Virus: Inter-Organizational Contagion in the Adoption of Total Quality Management" ,Alvarez, J.L. (Ed) Diffusion and Consumption of Business Knowledge, Macmillan Press, London, s. 201-218.
  • Powell, T.C. (1995), "Total Quality Mangement as Competitive Advantage: A Review and Empirical Study", Strategic Management Journal, Vol. 16, s. 15-37.
  • Powell, W.W. ve DiMaggio, P.J. (Ed..) (1991), The New Institutionalism in Organizational Analysis, University of Chicago Press, Chicago.
  • Sabuncu, M.(1994), 2. Ulusal Kalite Kongresi Açılış Konuşması. 2. Ulusal Kalite Kongresi: Hizmet Sektöründe Toplam Kalite Yönetimi, 11-12 Kasım 1993, TUSİAD-KalDer, İstanbul, s. 17-18.
  • Sethi, S.P.-Namiki, N.- Swanson, C.L. (1984), The False Promise of Japanese Miracle, Pitman, London.
  • Sidi, V. (1994), "Koç 2000 Projesi", Değişen Kalite Anlayışı ve Toplam Kalite Yönetimi Sempozyumu Bildirileri, 4-5 Kasım 1993, İTÜ, İstanbul, s.66-69.
  • Sönmez, M. (1988), Türkiye'de Holdingler: Kırk Haramiler, Arkadaş Yayınevi, Ankara.
  • Star (1999), Kalite Misyoneri: Kalder Başkanı Yılmaz Argüden'le Söyleşi, 22 Mayıs 1999, Ekonomi Sayfası.
  • Terziovski, M. ve Samson, D. (1999) "The Link between Total Quality Management Practice and Organizational Performance", InternationalJournal of Quality and Reliability Management, Vol. 16, s. 226-237.
  • Thomas, G.M.- Meyer, J.-Ramirez, F.- Boli, J. (1987), Institutional Structure: Constituting State, Society, and Individual. Sage, Newbury Park.
  • Tuckman, A. (1995), "Ideology, Quality and TQM" , Wilkinson, A. ve Willmott, H. (Ed.) Making Quality Critical, Routledge, London, s.54-81.
  • Üsdiken, B. (1996), "Importing Theories of Management and Organization: The Case of Turkish Academia" , International Studies of Management and Organization, Vol. 26, No: 3, s. 33-46.
  • Üsdiken, B.- Selekler, N.- Çetin, D. (1998), "Türkiye'de Yönetim Yazınına Egemen Anlayışın Oluşumu: Sevk ve İdare Dergisi Üzerine Bir İnceleme" , Amme İdaresi Dergisi, Cilt 31, Sayı l, s. 57-88.
  • Üsdiken, B. ve Pasadeos, Y. (1993), "Türkiye'de Örgütler ve Yönetim Yazını" , Amme İdaresi Dergisi, Cilt 26, Sayı 2, s. 73-93.
  • -------- (1995), "Organizaitonal Analysis in North America and Europe: A Comparison of Co-sitation Networks" , Organization Studies, Vol.16, s. 503-526.
  • van Dijk, T. (1987), Handbook of Discourse Analysis (4 cilt), Academic Press, New York.
  • -------- (1993), "Principles of Critical Discourse Analysis" , Discourse and Society, Vol. 4, No: 2, s. 249-283.
  • Wallerstein, I. (1988), The Modern World-System (3 cilt), Academic Press, New York.
  • Westney, D .£.(1987), Imitation and Innovation: The Transfer of Western Organizational Patterns to Meiji Japan, Harvard University Press, Cambridge.
  • Whitley, R. (1994), "Societies, Firms and Markets: the Social Structuring of Business Systems", Whitley, R. (Ed.) European Business Systems, Sage, London, 5-45.
  • Whitley, R. (1998), "Internationalization and Varieties of Capitalism: the Limited Effects of Cross-National Coordination of Economic Activities on the Nature of Business Systems", Review of International Political Economy, Vol. 5, No: 3, s. 445-481.
  • Wilkinson, A. ve Willmott, H. (Ed) (1995), Making Quality Critical, Routledge, London.
  • Xu, Q. (1999), "TQM as an Arbitrary Sign for Play: Discourse and Transformation", Organization Studies, Vol. 20, No: 4, s. 659-681.
  • Yang, C.Y. (1984), "Demystifying Japanese Management Practices", Harvard Business Review, Nov/Dec, s. 172-182.
  • Yücaoğlu, E. (1999), "İşadamı ve Devlet" ,Görüş, Şubat, s. 50-53.
  • Zbaracki, M.J.(1998), "Rhetoric and Reality of Total Quality Management", Administrative Science Quarterly, Vol. 43, s. 602-636.
  • Zeith, G.-Mittal, V.-McAulay, B. (1999), "Distinguishing Adoption and Entrenchment of Management Practices: A Framework for Analysis", Organization Studies, Vol. 20, No: 5,s.741-776.
APA Ozen S (2002). Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. , 105 - 142.
Chicago Ozen Sukru Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. (2002): 105 - 142.
MLA Ozen Sukru Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. , 2002, ss.105 - 142.
AMA Ozen S Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. . 2002; 105 - 142.
Vancouver Ozen S Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. . 2002; 105 - 142.
IEEE Ozen S "Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi." , ss.105 - 142, 2002.
ISNAD Ozen, Sukru. "Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi". (2002), 105-142.
APA Ozen S (2002). Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. Amme İdaresi Dergisi, 35(1), 105 - 142.
Chicago Ozen Sukru Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. Amme İdaresi Dergisi 35, no.1 (2002): 105 - 142.
MLA Ozen Sukru Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. Amme İdaresi Dergisi, vol.35, no.1, 2002, ss.105 - 142.
AMA Ozen S Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. Amme İdaresi Dergisi. 2002; 35(1): 105 - 142.
Vancouver Ozen S Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi. Amme İdaresi Dergisi. 2002; 35(1): 105 - 142.
IEEE Ozen S "Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi." Amme İdaresi Dergisi, 35, ss.105 - 142, 2002.
ISNAD Ozen, Sukru. "Toplam Kalite Yönetiminin Türkiye'de Yeniden Kurgulanması: Koşul Bağımlı Türdeşleşme Tezinin Bir Testi". Amme İdaresi Dergisi 35/1 (2002), 105-142.