Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999

Yıl: 2002 Cilt: 35 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1 - 37 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999

Öz:
Bu makalede akademik bir alan olarak personel yönetimi Türkiye'de bağımsız bir kimlik kazandığı 1970'lerden başlayarak bugünlere kadarkl seyri ve kamu veya işletme yönetimi çerçevesinde ele alınmasının etkileri açısından incelenmektedir. Çalışma içerik analizine dayanmakta, veri temelini Türkiye 'de yayınlanan akademik nitelikteki dört dergide yer alan personel/insan kaynakları yönetimi makaleleri oluşturmaktadır. Bulgular "personelden insan kaynaklarına geçiş " iddiasının Türkiye 'ye 1980 'lerin sonlarına doğru nüfuz ettiğini, incelenen konular ve bakış açılarına da bazı etkiler yaptığını göstermektedir. Personel bilgisinin evrenselliği, Türkiye ortamını anlama, çalışmaların niyeti gibi yönlerdense alanın köklerinden gelen özelliklerinde sınırlı değişiklikler olduğu görülmektedir. Disiplinin kamu ve işletme yönetimi tarafları arasında da özellikle bakış açıları, evrenselci varsayımların yaygınlığı ve Türkiye'yle bağ kurma şekli açısından bazı farklar bulunmuştur.
Anahtar Kelime: personel yönetimi insan kaynakları yönetimi Türkiye literatür incelemesi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Alkan, İsmet (1938), Endüstri İşletme Ekonomisi ve Esas Meseleleri, İÜ İktisat Fakültesi, İstanbul (2. Baskı, 1946).
  • Aşıcı, Ömer (1971), Personel Yönetimi, EÜ İktisadi ve Ticari Bilimler Fakültesi, İzmir.
  • Aşkun, İnal Cem (1973), "Türkiye'de İşletmecilik Öğretimi ve Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisindeki Gelişmeler", Eskişehir İTİA Dergisi, 50. Yıl özel sayısı, s.1-63.
  • Aydın, Vahdet (1969), İşletme Organizasyonundaki Gelişmeler, AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi, Anakar.
  • Aysan, Mustafa ve Kurtuluş, Kemal (1973), Türkiye'de İşletmecilik Eğitiminin Durumu ve Gelişme İmkanları ile ilgili Araştırma Raporu, Sevk ve İdarecilik Eğitim Vakfı, İstanbul.
  • Baransel, Atilla (1964), İşletme ve Müesseselerde Personelin İşe - İşin Personele İntibakı, yayınlanmamış doktora tezi, İÜ İktisat Fakültesi, İstanbul.
  • Betınis, Warren G. (1965), "Davranış Bilimlerinin Yeni Rolü: Organizasyonda Değişimi Sağlama" (Çev. Vahdet Aydın), A Ü Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı l, 585-634.
  • Boğaziçi Üniversitesi (1976), Boğaziçi Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Broşürü, 1975-1977, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
  • Boyacıgiller, Nakiye A. (2000), "Örgüt Biliminden Türk Yöneticilerin Alacağı Dersler: Bazı Uyanlar ve Öneriler", Ayçan, Z. (Ed.), Akademisyenler ve Profesyoneller Bakış Açısıyla Türkiye'de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, s.3-23.
  • Boyacıgiller, Nakiye A. ve Adler, Nancy J. (1991), "The Parochial Dinosaur: Organizational Science in a Global Context", Academy of Management Review, Vol. 16, No. 2., s. 262-290.
  • Buğra, Ayşe (1994), State and Business in Modern Turkey, SUN Y Press, New York, NY.
  • Çankaya, Ali (1968), Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler, Cilt. l, SBF, Ankara.
  • Dulebohn, James H.-Ferris, Gerald R.-Stodd, James T. (1995), "The History and Evolution of Human Resource Management", Ferris, G. R.-Rosen, S. D.-Barnum, D. T.(Ed.), Handbook of Human Resource Management, Blackwell, Cambridge, MA, s. 18-40.
  • Dyer, Lee ve Schwab, Donald P. (1982), "Personnel/Human Resource Management Research", Kochan, T. A.-Mitchell, D. J. B. ve Dyer L. (Eds.), Industrial Relations Research in the 1970s: Review and Appraisal, Industrial Relations Research Association, Madison, WI, s. 187-220).
  • Emre, Cahit (1998), "Yönetim Bilimi", Cumhuriyet Döneminde Türkiye 'de Bilim - Sosyal Bilimler H, TÜBA, Ankara, s. 35-55. Ete, Muhlis (1946), İşletme Ekonomisi Dersleri, Türk Ekonomi Dergisi, İstanbul.
  • Ferris, Gerald R.-Hochwater, Wayne A.-Buckley, M. Ronald-Harrell-Cook, G.-Frink, Dwight, D. (1999), "Human Resources Management: Some New Directions", Journal of Management, Vol. 25, No. 3, s. 385-415.
  • Fındıkoğlu, Ziyaeddin F. (1959-60), "Sınai Sosyoloji ve İnsan Münasebetleri Teorisi", İÜ İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt 21, Sayı l -4, 167-217.
  • Fındıkoğlu, Ziyaeddin F. (1946), Türkiyede İktisat Tedrisatı Tarihçesi ve İktisat Fakültesi Teşkilatı, İÜ İktisat Fakültesi, İstanbul.
  • Guillen, Maüro F. (1994), Models of Management, The University of Chicago Press, Chicago, İL. Hatipoğlu, Zeyyat (1964), Fabrika Organizasyonu ve Personel İdaresi, Anıl Yayınevi, İstanbul.
  • Heper, Metin (1975), "Türk Kamu Bürokrasisi İncelemelerinde Başlıca Temalar ve Kavramsal Metodoloji", Boğaziçi Üniversitesi Dergisi - Sosyal Bilimler, Cilt 3, s. 55-81.
  • Heper, Metin ve Berkman, Ümit (1979a), "Administrative Studies in Turkey: A General Perspective", International Social Science Journal, Vol. 31, s. 305-327.
  • Heper, Metin ve Berkman, Ümit (1979b), "Türkiye'de Kamu Yönetimi Araştırma ve Eğitiminde Kavramsal Kuram ve Yöntem Sorunları", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 12, Sayı 2, s. 3-18.
  • Hofstede, G. (1980), Culture's Consequences, Sage, Beverly Hills. Isaac, Alfred (1946), İşletme İktisadı, Cilt 2, II. fasikül (Çev. Ahmet A. özeken), Adnan Kitapevi, İstanbul.
  • İİE (1958), İşletme İktisadı Enstitüsü 1958-59 Tedrisat Programları ve 1957-58 Yıllığı, İÜ İktisat Fakültesi, İstanbul.
  • Kalkandelen, A. Hayrettin (1972), Personel Yönetimi ve Yönetimde Sistemler- İlkeler, TODAİE, Ankara.
  • Kaufman, Bruce E. (1993), The Origins and Evolution of the Field of Industrial Relations in the United States, ILR Press, Ithaca, New York.
  • Kaya, Yahya Kemal, (1995), "Türkiye'de Kamu Yönetimi Öğretimi", Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt 2, s. 249-269.
  • Legge, Karen (1995), Human Resource Management: Rhetorics and Realities, Macmillan, London. Locke, Robert R. (1989), Management and Higher Education since 1940, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Mahoney, Thomas A. ve Decktop, John R. (1986), "Evolution of Concept and Practice in Personnel Administration/Human Resources Management (PA/HRM)", Journal of Management, Vol. 12, No. 2, s. 223-241.
  • METU (1975), METU General Catalogue, 1975-1976, ODTÜ, Ankara.
  • METU (1970), METU General Catalogue, 1970-1971, ODTÜ, Ankara.
  • METU (1961), METU General Catalogue, 1961-1962, ODTÜ, Ankara.
  • Mıhçıoğlu, Cemal (1955), Personel İdaresinde Beşeri Münasebetler, AÜ Syasal Bilgiler Fakültesi, Ankara.
  • Miller, Frank (1966), Sanayide Beşeri Münasebetler, (Çev. Selçuk Yalçın ve Toker Dereli), İÜ İktisat Fakültesi, İstanbul.
  • Murphy, Kevin R. ve Jackson, Susan E. (l999), "Managing Work Role Performance: Challenges for Twenty-First-Century Organizations and Their Employees", Ilgen, D. R ve Pulakos, E. D. (Eds.), The Changing Nature of Performance: Implications for Staffing, Motivation and Development, Jossey-Bass Publishers, San Francisco, s. 325-365.
  • Oluç, Mehmet (1972), "İşletme Fakültesinin Kuruluş ve Gelişmesi", LÛ. İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt l, Sayı l, s. 1-15.
  • Öncü, Ayşe (1986), "Sosyoloji Oturumu Üzerine Yorum", Atauz, S. (Ed), Türkiye'de Sosyal Bilim Araştırmalarının Gelişimi, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ankara, s. 233-239.
  • Öz-Alp, Şan ve Artan, Sinan (1977), Türkiye'de Yayınlanmış İşletmecilik Kitapları, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Eskişehir.
  • Özen, Şükrü (2000), "Türk Yönetim/Organizasyon Yazınında Yöntem Sorunu: Kongre Bildirileri Üzerine Bir İnceleme", DAÜ Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt l, Sayı l, s. 89-119.
  • Özen, Şükrü (1995), "Kamu Yönetimi Yazınımız ve Örgütler-Yönetim Çalışma Alanı: Tehlikeli İlişkiler", Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt l, s. 71-96.
  • Özer, A. Cevat (1995), "Kamu Yönetimi Lisansüstü Uzmanlık Programı'nın Gelişimi ve Mezunlar Araştırması", Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt 2, s. 339-351.
  • Redding, S. G.-Norman, A.-Schlander, A. (1994), "The Nature of Individual Attachment to the Organization: A Review of East Asian Variations", Triandis, H. C.-Dunnette, M.-Hough, L. (Eds.), Handbook of Industrial and Organizational Psychology, 2. Basım, Cilt 4, Consulting Psychologists Press. Palo Alto, CA, s. 647-688.
  • Robert College (1969), Robert College Yüksek Okulu 1968-J969, 1969-1970 Catalogue, Istanbul
  • Roethlisberger, Fritz (1962), İşletme İdaresi ve Moral (Çev. Sabahaddin Zaim), İÜ İktisat Fakültesi.
  • Rosenweig, Philip M. ve Nohria, Nitin (1994), "Influences on Human Resource Management Practices in Multinational Corporations", Journal of International Business Studies, Vol. 25, No.2, s. 229-251.
  • Rowland, Kendrith M. ve Ferris Gerald R. (1982), "Perspectives on Personnel Management", Rowland, K. M. ve Ferris, G. R. (Eds.), Personnel Management, Allyn & Bacon, Boston, s. 2-23.
  • Sturm, Albert L. ve Mıhçıoğlu, Cemal (1959), Türk Amme İdaresi Bibliyografyası, 1928-1957, AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara.
  • Şenatalar, Ferhat (1975), Personel Yönetimi ve Beşeri İlişkiler, İİTİA Siyasal Bilimler Yüksek Okulu, İstanbul.
  • Taguiri, Renato ve Baransel, Atilla (1966), Organizasyonların Beşeri Yönü, İÜ İktisat Fakültesi.
  • Talaş, Cahit (1952), "Verimliğin Artırılmasında Psikolojik Faktörlerin Rolü", AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı l -4, 45-51.
  • Tortop, Nuri ve Anahtar, Mustafa A. (1976), Personel Yönetimi, Kalite Matbaası, Ankara.
  • Triandis, Harry C. (1994), "Cross-cultural Industrial and Organizational Psychology", Triandis, H. C.-Dunnette, M.-Hough, L. (Eds.), Handbook of Industrial and Organizational Psychology, 2. Basım, Cilt 4, Consulting Psychologists Press. Palo Alto, CA,s. 103-172.
  • TSİD (1971), Sevk ve idarecilik - Türkiye 'nin Kalkınmasında Temel Unsur, Türk Sevk ve İdare Derneği, İstanbul
  • Tutum, Cahit (1976), Personel Yönetimi, TODAİE, Ankara.
  • Uçansu, Tuna Çeteğin (1972), İktisat-İşletmecilik ve İdari İlimler Tez 'leri Bibliyografyası (1942-1971), İÜ İşletme Fakültesi, İstanbul.
  • Üsdiken, Behlül (2000), "The ideational bases of management education in Turkey: a historical perpective", bildiri, Academy of Management Annual Meeting, Toronto, Kanada, 4-9 Ağustos.
  • Üsdiken, Behlül (1996), "Importing Theories of Management and Organization", International Studies of Management and Organization, Vol. 26, No:3, s. 33-46.
  • Üsdiken, Behlül (1995), "Örgüt Kuramında Yeni Yol Ayrımları: Kuzey Amerika, Avrupa, Türkiye" Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt l, s. 97-110.
  • Üsdiken, Behlül ve Çetin, Demet (2001), "From Betriebswirtschaftslehre to Human Relations: Turkish Management Literature before and after the Second World War", Business History, Vol. 43, No:2, s. 99-124.
  • Üsdiken; Behlül ve Çetin, Demet (1999a), "Importers of managerial ideas: Turkish academia before and after the Second World War", bildiri, Academy of Management Annual Meeting, Chicago, Illinois, ABD, 6-11 Ağustos
  • Üsdiken, Behlül ve Çetin, Demet (1999b), "Türkiye'de Akademik Dünyanın Yönetme İşine Yaklaşımında 1950'li Yıllarla Birlikte ne Değişti?", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 32, Sayı 4, Aralık, s. 47-65.
  • Üsdiken, Behlül ve Erden, Zeynep (2001), "Örnek Alma, Mecbur Tutulma ve Geçmişe Bağımlılık: Türkiye'de Yönetim Yazınında Değişim", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 34, Sayı 4.
  • Üsdiken, Behlül ve Pasadeos, Yorgo (1993), "Türkiye'de Örgütler ve Yönetim Yazını", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 26, Sayı 2, Haziran, s. 73-93.
  • Üsdiken, Behlül ve Pasadeos, Yorgo (1992a), "Türkiye'de Yayınlanan Yönetimle ilgili Makalelerdeki Atıflar Üzerine Bir İnceleme", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, Haziran, s, 107-134.
  • Üsdiken, Behlül ve Pasadeos, Yorgo (1992b), "Türkiye'de Yayınlanan Veri Temelli Makalelerde Yöntem", ODTÜ Gelişme Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, s. 249-266.
  • Üsdiken, Behlül-Selekler, Nisan-Çetin, Demet (1998), "Türkiye'de Yönetim Yazınına Egemen Anlayışın Oluşumu: Sevk ve İdare Dergisi Üzerine bir İnceleme", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 31, Sayı 3, Eylül, s. 58-87.
  • Üstüner, Yılmaz (1995), "Kamu Yönetimi Disiplininde Kimlik Bunalımı", Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, Cilt l, s. 59-69.
  • Üstüner, Yılmaz (1986), "Kamu Yönetimi Disiplininde Yöntem Sorunları", Atauz, Sevil (Ed.), Türkiye'de Sosyal Bilim Araştırmalarının Gelişimi, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ankara, s. 141-152.
  • Var, Turgut (1970), Alfabetik İşletmecilik Bibliyografyası, 1938-1968, ODTÜ, Ankara.
  • Wren, Daniel A. (1994), The Evolution of Management Thought, (4. basım), Wiley, New York, NY.
  • Yalçın, Selçuk (1971), Personel idaresi, İÜ İşletme Fakültesi, İstanbul.
APA ÜSDİKEN B, WASTI S (2002). Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. , 1 - 37.
Chicago ÜSDİKEN Behlül,WASTI S. Arzu Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. (2002): 1 - 37.
MLA ÜSDİKEN Behlül,WASTI S. Arzu Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. , 2002, ss.1 - 37.
AMA ÜSDİKEN B,WASTI S Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. . 2002; 1 - 37.
Vancouver ÜSDİKEN B,WASTI S Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. . 2002; 1 - 37.
IEEE ÜSDİKEN B,WASTI S "Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999." , ss.1 - 37, 2002.
ISNAD ÜSDİKEN, Behlül - WASTI, S. Arzu. "Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999". (2002), 1-37.
APA ÜSDİKEN B, WASTI S (2002). Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. Amme İdaresi Dergisi, 35(3), 1 - 37.
Chicago ÜSDİKEN Behlül,WASTI S. Arzu Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. Amme İdaresi Dergisi 35, no.3 (2002): 1 - 37.
MLA ÜSDİKEN Behlül,WASTI S. Arzu Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. Amme İdaresi Dergisi, vol.35, no.3, 2002, ss.1 - 37.
AMA ÜSDİKEN B,WASTI S Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. Amme İdaresi Dergisi. 2002; 35(3): 1 - 37.
Vancouver ÜSDİKEN B,WASTI S Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999. Amme İdaresi Dergisi. 2002; 35(3): 1 - 37.
IEEE ÜSDİKEN B,WASTI S "Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999." Amme İdaresi Dergisi, 35, ss.1 - 37, 2002.
ISNAD ÜSDİKEN, Behlül - WASTI, S. Arzu. "Türkiye'de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya " İnsan Kaynakları" Yönetimi, 1972-1999". Amme İdaresi Dergisi 35/3 (2002), 1-37.