Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler

VATANSEVER, Nursel; PEHLİVAN, Seda

doi:10.32708/uutfd.468622

Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler

Seda PEHLİVAN, (Bursa Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Nursel VATANSEVER (Bursa Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

18 6

Yıl: 2019 Cilt: 45 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 47 - 53 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32708/uutfd.468622 İndeks Tarihi: 28-04-2021

Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler

Öz:

Çalışma, hemşirelerin yaşlıya yönelik tutumlarının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırma,çalışmaya katılmayı kabul eden 217 hemşire ile yapıldı. Çalışmanın verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan “Hemşire Bilgi Formu”,“UCLA Yaşlı Tutum Ölçeği” ve “KOGAN Yaşlı Tutum Ölçeği” ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde, student t testi, ANOVA, Pearsonkorelasyon analizleri yapıldı. Hemşirelerin yaş ortalamasının 33.79±7.05 yıl, çalışma sürelerinin 11.40±7.69 yıl olduğu belirlendi. Hemşirelerin%70.5’i evli, %83.9’unun ailesinde en az bir yaşlı yakını olduğu ve %34.1’inin çalıştığı klinikte yatan hastaların yarısından fazlasınınyaşlı olduğunu ifade etti. Hemşirelerin yaşlı yönelik tutumlarının olumlu olduğu, yaş ve çalışma yılı arttıkça yaşlıya yönelik tutum puanınınarttığı saptandı (p<0.05). Evli, çocuk sahibi olan, yaşlı yakını olan, anne/babası vefat etmiş olan hemşirelerin yaşlı yönelik tutum puanortalamalarının daha yüksek olduğu ve özel birimlerde çalışanların en düşük yaşlı tutum puan ortalamasına sahip olduğu belirlendi (p<0.05).Hemşirelerin geriatri hemşireliği dersini alma durumunun yaşlı yönelik tutumunu etkilemediği belirlendiğinden, toplumsal, kültürel vebireysel değerlerin yaşlıya yönelik tutumu etkilediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime:

Attitudes of Nurses towards the Elderly and Affecting Factors

Öz:

This study was descriptively conducted to determine the attitudes towards the elderly of nurses and affecting factors. The study was conducted with 217 nurses who agreed to participate in the study. Data were collected with prepared by the researchers “Nurse Information Form”, “UCLA Geriatric Attitude Scale” and “KOGAN’s Attitudes Toward Aging Scale. In the evaluation of the data, student t testi, ANOVA and Pearson correlation analyzes were performed. The mean age of the nurses were 33.79±7.05 years and the mean duration of nurses' work were 11.40±7.69 years. 70.5% of nurses were married and 83.9% were at least one elderly relative, and 34.1% were stated that more than half of the inpatients were elderly. Attitudes towards the elderly of nurses were positive, and the attitudes towards the elderly increased as the age and working year increased (p<0.05). It was determined that nurses who have married, children, elderly relatives and whose parents have died have a higher mean attitude towards elderly people and nurses who working in private units have the lowest attitude towards elderly scores (p<0.05). Because nurses taking geriatric nursing course does not affect the elderly attitude, it was concluded that social, cultural and individual values affect attitude towards elderly.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Küçükgüçlü Ö, Mert H, Akpınar B. Reliabilityandvalidity of Turkishversion of attitudestowardoldpeoplescale. J ClinNurs 2011;20:3196-203.
2. Kurt G, Beyaztaş YF, Erkol Z. Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti. Adli Tıp Dergisi 2010;24(2):32-9.
3. www.tuik.gov.tr. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. Sayı:27595, 15 Mart 2018.
4. Kulakçı H. Hemşirelik lisans programı birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin yaşlılık ve yaşlanmaya ilişkin düşüncelerinin ve görüşlerinin değerlendirilmesi. DEUHYO ED 2010;3(1):15-22.
5. Adıbelli D, Türkoğlu N, Kılıç D. Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. DEUHYO ED 2013;6(1):2-8.
6. Ayaz Alkaya S, Birimoğlu Okuyan C. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı bireylere yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2017;4(1):43-52.
7. Ayoǧlu F N, K ulakçı H , A yyıldız T K, A slan G K, V eren F . Attitudes of turkishnursingandmedicalstudentstowardelderlypeople. J TranscultNurs 2014;25(3):241-8.
8. Arun Ö, Pamuk D. Kurumsal bakım sektöründe ageism: yaşlı bakım personelinin yaşlanma ve yaşlılığa ilişkin ayrımcı tutumlarının nedenleri ve müdahale önerileri. MediterraneanJournal of Humanities 2014;4(2):19-33.
9. Sahin S, Mandiracioglu A, Tekin N, Senuzun F, Akcicek F. Attitudestowardtheelderlyamongthehealthcareproviders: reliabilityandvalidity of Turkishversion of the UCLA GeriatricsAttitudes (UCLA-GA) scale. ArchGerontolGeriatr 2012;55:205-9.
10. Liu YE, Norman IJ, While AE. Nurses' attitudestowardsolderpeople: a systematicreview. Int J NursStud 2013;50(9):1271-82.
11. Cozort RW. Studentnurses’ attitudesregardingolderadults: Strategiesforfosteringimprovementthroughacademia. Teachingand Learning in Nursing 2008;3:21-5.
12. Neville C. Undergraduatenurseattitudestowardolderadultsandperceptions of workingwitholderadults: an analysis of measurementinstruments. NurseEducToday 2015;35(1):183-8.
13. Reuben DB, Lee M, Davis JW Jr, Eslami MS, Osterweil DG, Melchiore S, Weintraub NT. Development andvalidation of a geriatricsattitudesscaleforprimarycareresidents. J AmGeriatrSoc 1998;46(11):1425-30.
14. Uğurlu N, Karakaya MG, Çıtak Karakaya İ, et al. Turkishversion of kogan’soldpeoplescale: a validityandreliabilitystudy. TurkishJournal of Geriatrics 2011;14(2):145-53.
15. Duyan V, Gelbal S. Yaşlılara yönelik tutum ölçeğinin bir grup üniversite öğrencisi üzerinde türkçeye uyarlama çalışması. TurkishJournal of Geriatrics 2013;16(2):202-9.
16. Kogan N. Attitudestowardoldpeople: thedevelopment of a scaleand an examination of corraletes. J AbnormSocPsychol 1961;64:44-54.
17. Kalaycı I, Yazıcı SÖ, Özkul M, Helvacı G. Sağlık çalışanları ve öğrencilerinin yaşlılara yönelik tutumları: sistematik derleme. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;2(1):21-30.
18. Adibelli D, Kılıç D. Difficultiesexperiencedbynurses in olderpatientcareandtheirattitudestowardtheolderpatients. NurseEducToday. 2013;33(9):1074-8.
19. Cheong SK, Wong TY, Koh G. AttitudestowardtheelderlyamongSingaporemedicalstudents. AnnAcadMedSingapore 2009;38:857-61.
20. Aud MA, Bostick JE, Marek KD, McDaniel RW. Introducingbaccalaureatestudentnursestogerontologicalnursing. J ProfNurs 2006;22:73-8.
21. Kalınkara V, Kalaycı I. Yaşlıya evde bakım hizmeti veren bireylerde yaşam doyumu, bakım yükü ve tükenmişlik. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2017;10(2):19-39.
22. Tufan F, Yuruyen M, Kizilarslanoglu MC, et al. Geriatricseducation is associatedwithpositiveattitudestowardolderpeople in internalmedicineresidents: a multicenterstudy. ArchGerontol- Geriatr 2015;60(2):307-10.
23. Söderhamn O, Lindencrona C, Gustavsson SM. Attitudestowardolderpeopleamongnursingstudentsandregisterednurses in Sweden. NurseEducToday 2001;21(3):225-9.
24. Yılmaz E, Özkan S. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010;3(2):35-53.
25. Duru-Aşiret G, Türten-Kaymaz T, Canbolat Ö, Kapucu S. Hemşirelerin yaşlıya ilişkin tutumları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2015;17(1):10-20.
26. Karadağ E, İnkaya BV, Karatay G. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları attitudes of nursingstudentstowardsageism. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2012;28(2):31-40.
27. Usta YY, Demir Y, Yönder M, Yildiz A. Nursingstudents’ attitudestowardageism in Turkey. ArchGerontolGeriatr 2012;54(1):90-3.
28. McLafferty E. A comparison of nurseteachers' andstudentnurses' attitudestowardhospitalisedolderadults. NurseEducToday 2005;25(6):472-9.
29. Huang YF, Liang J, Shyu YI. Ageismperceivedbytheelderly in Taiwanfollowinghipfracture. Arch Gerontol Geriatr 2014;58 (1):30-26.
30. Erdemir F, Kav S, Citak EA, Hanoglu Z, Karahan A. A Turkishversion of Kogan'sattitudetowardolderpeople (KAOP) scale: reliabilityandvalidityassessment. ArchGerontolGeriatr 2011;52(3):e162-5.
31. Elbi H , A ltan S , R ahman S , Ö zyurt BC, Ş ahin S, Çam FS. Theattitudes of medicalstudentstowardtheelderly. TurkishJournal of Geriatrics 2015;18(4):299-304.
32. Eloranta S, Arve S, Isoaho H, Aro I, Kalam-Salminen L, Routasalod P. Finnishnurses’ perceptions of care of olderpatients. Int J NursPract 2014;20(2):204-11.
33. Akın B, Seviğ Ü, Karataş N. Türkiye’de gerontoloji hemşireliği eğitimi (I): bir sertifika eğitim programı geliştirme çalışması programın dayandığı temeller, deneyimler ve eğitim programı önerisi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001;5(1):33-9.

APA	PEHLİVAN S, VATANSEVER N (2019). Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. , 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
Chicago	PEHLİVAN Seda,VATANSEVER Nursel Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. (2019): 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
MLA	PEHLİVAN Seda,VATANSEVER Nursel Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. , 2019, ss.47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
AMA	PEHLİVAN S,VATANSEVER N Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. . 2019; 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
Vancouver	PEHLİVAN S,VATANSEVER N Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. . 2019; 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
IEEE	PEHLİVAN S,VATANSEVER N "Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler." , ss.47 - 53, 2019. 10.32708/uutfd.468622
ISNAD	PEHLİVAN, Seda - VATANSEVER, Nursel. "Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler". (2019), 47-53. https://doi.org/10.32708/uutfd.468622

APA	PEHLİVAN S, VATANSEVER N (2019). Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 45(1), 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
Chicago	PEHLİVAN Seda,VATANSEVER Nursel Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 45, no.1 (2019): 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
MLA	PEHLİVAN Seda,VATANSEVER Nursel Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.45, no.1, 2019, ss.47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
AMA	PEHLİVAN S,VATANSEVER N Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2019; 45(1): 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
Vancouver	PEHLİVAN S,VATANSEVER N Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2019; 45(1): 47 - 53. 10.32708/uutfd.468622
IEEE	PEHLİVAN S,VATANSEVER N "Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler." Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 45, ss.47 - 53, 2019. 10.32708/uutfd.468622
ISNAD	PEHLİVAN, Seda - VATANSEVER, Nursel. "Hemşirelerin Yaşlıya Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörler". Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 45/1 (2019), 47-53. https://doi.org/10.32708/uutfd.468622