Yıl: 2021 Cilt: 18 Sayı: 69 Sayfa Aralığı: 220 - 235 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-05-2021

LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ

Öz:
L. N. Tolstoy (1828-1910) ilk gençlik yıllarında Arap-Türk edebiyatlarını gelecekteki uzmanlık alanı olarak seçti. 1844’te Kazan Üniversitesi’nin Arap-Türk Edebiyatları Bölümü’nü kazandı. Burada Türkçe öğrenmeye başladı. Türkçe, onda Türk kültürüne karşı ilgi uyandırdı. [18]60’larda Muhammed adlı bir kitapçık yayımladı. Bu kitapçıkta Türklerin yaşamlarından da bahsetti. 1878’deki Türk-Rus savaşında esir düşen ve Tula’ya götürülen Türkleri ziyaret etti ve onlarla Türk kültürü hakkında sohbetler etti. Türklere esir düşen ve sonra Rusya’ya dönen köylülerle de Türklerin yaşam şekilleri, ahlaki yapıları üzerine konuşmalar yaptı. Tolstoy, 1881’de Türkiye’ye gelen ve onun eserlerini Türkçeye çevirmek isteyen Olga Lebedeva ile mektuplaştı. Lebedeva’dan Türkiye hakkında bilgiler aldı. Türk kültürü ve yaşam şekline dair değişik kaynaklardan öğrendiklerini Rusça Okuma Kitapları, Okuma Çemberi, Her Güne Dair Bilge Sözler, Hayat Yolu vd. eserlerine dâhil etti. 1900’ün başlarında Türk yazarlarla ve basın temsilcileri ile mektuplaşarak onlara eserlerinde önemsemeleri gereken konular hakkında tavsiyelerde bulundu. Tolstoy’un eserlerini Baha Tevfik, Raif Necdet, Vahdet Gültekin, Nazım Hikmet, Zeki Baştımar, Leyla Soykut, Erol Güney, Hasan Ali Ediz gibi Türk edebiyatının seçkin temsilcileri Türkçeye çevirdi. Reşat Nuri Güntekin,İsmailHabib, Halit Fahri Ozansoy, Sabahattin Ali, Suat Derviş vb. Türk edebiyatçıları Tolstoy’dan etkilendiklerini belirttiler.
Anahtar Kelime:

LEV NIKOLAYEVICH TOLSTOY ANDTURKEY: HIS INFLUENCE ON TURKISH LITERATURE

Öz:
In his youth years L. N. Tolstoy chose Arabic-Turkish literature as his future specialty. He enrolled in the Department of Arabic-Turkish Literature at Kazan University, started learning Turkish. In 1860’s he published a booklet called Muhammed where he spoke of the lives of the Turks. Tolstoy visited Turks in Tula who were taken captive by Russians in the 1878 Turkish-Russian war, talked to them about Turkish culture. He also talked to the Russian villagers who were captured by the Turks and then later returned to Russia about the life and moral structures of the Turks. Tolstoy corresponded with the translator Olga Lebedeva who came to Turkey in 1881 on his books’s translation into Turkish language. Tolstoy received information about Turkey from her. Tolstoy reflected the gained information on the lifestyle of Turks and Turkish culture in his works like Russian Reading Books, Reading Circle, Life Path etc. In the early 1900’s Tolstoy started correspondences with Turkish writers. Turkish writers such as Baha Tevfik, Raif Necdet, Vahdet Gültekin, Nazım Hikmet, Zeki Baştimar translated Tolstoy’s works into Turkish language. Trukish writers like Reşat Nuri Güntekin, Halit Fahri Ozansoy, Sabahattin Ali confessed that Tolstoy had a profound impact on their literarycreativity
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Erişime Açık
  • ELPAT’ESKİ, S. (1909). “Ko dnyu Gogolya”. Ruskie Vedomosti,95.
  • GERTSEN, A. İ. (1954). Sobranie Soçineniy. I. Moskva: Mısl.
  • GORDLEVSKİ, V. A. (1910). “Turki o Tolstım”. Ruskie Vedomosti. 283.
  • GORDLEVSKİ, V. A. (1911). “Tolstoy v Tursii”. İzvestiya Tolstovskovo Muzeya. 3-5.
  • KORBUT, M. M. (1930). Kazanskiy Gosudarstvennıy Universitet imeni V.İ. Ulyanova-Lenina za 125 let. T. I. Kazan: Kazan Üniversitesi Yayınları.
  • MİKHAYLOV, M. S. (1953). “Lev Tolstoy i yazıki turetskoy semyi”. Akademiku Vladimiru Aleksandroviçu Gordloskomu k evo semidisyatuletiyu. Moskva: Nauka.“İz pisma S. A. Tolstoy k T. A. Kuzminskoy”. Ot 22 Avgusta 1877 g. L. N. Tolstoy Devlet Müzesi El Yazması Bölümü. Moskva.
  • MOLOSTVOY, N. G. -P. A. SERGEENKO (1909). “Lev Tolstoy”. Vıpusk I. St. Petersburg. I: 114.
  • TOLSTOY, L. N. (1958). Polnoe sobranie soçinenii v 91 tome. Moskva: Khudojestvennaya Literatura.
  • TOSLTAYA, A.S. (1928).Dnevniki1860-1891. Moskva: M.&C. Sabaşnikovıkh.
  • VESELOVSKİY, Yu. A. (1911). “Beseda s Tolstım”. O Tolstom. Vospominaniya i kharakteristiki predstaviteley razliçnıkh natsii. Moskva: “Knina”. 1.
  • ZAGOSKİN, N. P. (1894). “Kont L. N. Tolstoy v ego studençeskie godı”. İstoriçeskiy Vestnik. Moskva. 1: 95
APA ŞİFMAN A, ÜSTÜNYER İ (2021). LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. , 220 - 235.
Chicago ŞİFMAN A. İ.,ÜSTÜNYER İlyas LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. (2021): 220 - 235.
MLA ŞİFMAN A. İ.,ÜSTÜNYER İlyas LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. , 2021, ss.220 - 235.
AMA ŞİFMAN A,ÜSTÜNYER İ LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. . 2021; 220 - 235.
Vancouver ŞİFMAN A,ÜSTÜNYER İ LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. . 2021; 220 - 235.
IEEE ŞİFMAN A,ÜSTÜNYER İ "LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ." , ss.220 - 235, 2021.
ISNAD ŞİFMAN, A. İ. - ÜSTÜNYER, İlyas. "LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ". (2021), 220-235.
APA ŞİFMAN A, ÜSTÜNYER İ (2021). LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. Karadeniz Araştırmaları, 18(69), 220 - 235.
Chicago ŞİFMAN A. İ.,ÜSTÜNYER İlyas LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. Karadeniz Araştırmaları 18, no.69 (2021): 220 - 235.
MLA ŞİFMAN A. İ.,ÜSTÜNYER İlyas LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. Karadeniz Araştırmaları, vol.18, no.69, 2021, ss.220 - 235.
AMA ŞİFMAN A,ÜSTÜNYER İ LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. Karadeniz Araştırmaları. 2021; 18(69): 220 - 235.
Vancouver ŞİFMAN A,ÜSTÜNYER İ LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ. Karadeniz Araştırmaları. 2021; 18(69): 220 - 235.
IEEE ŞİFMAN A,ÜSTÜNYER İ "LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ." Karadeniz Araştırmaları, 18, ss.220 - 235, 2021.
ISNAD ŞİFMAN, A. İ. - ÜSTÜNYER, İlyas. "LEV NİKOLAYEVİÇ TOLSTOY VE TÜRKİYE: TÜRK EDEBİYATINA ETKİSİ". Karadeniz Araştırmaları 18/69 (2021), 220-235.