Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi

Kam, Menderes; alçelik, necdet

doi:10.35193/bseufbd. 669289

Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi

Necdet ALÇELİK, (Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Düzce, Türkiye)

Menderes KAM (Düzce Üniversitesi, Doktor Engin PAK Cumayeri Meslek Yüksekokulu, Makine ve Metal Teknolojileri, Düzce, Türkiye)

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi

54 1

Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 100. Yıl Özel Sayı Sayfa Aralığı: 256 - 269 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35193/bseufbd. 669289 İndeks Tarihi: 19-05-2021

Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi

Öz:

Dönen makine parçalarına dinamik kuvvetlerin etki etmesiyle bu parçalar üzerinde farklı frekans ve genliktetitreşim oluşabilmektedir. Çok küçük boyuttaki titreşimler rezonansa neden olurken büyük boyutlu titreşimlergürültünün oluşmasına neden olmaktadır. Dönen makine üzerinde eksen kaçıklığı ve dengesizlik ihmaledilemeyecek öneme sahip arızalardır. Eksen kaçıklığı ve dengesizliğin sebep olduğu titreşimler dönen milleraracılığı ile rulmanlı yataklara aktarılır. Bu çalışmada 1380 d/d sabit devirde dönen bir elektrik motorundanhareket alan yatak ekseni kaçık imal edilmiş bir dönen makine-mil sisteminin eksenel kaçıklığının vedengesizliğinin titreşime olan etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Dönen makine üzerinde 8 adet deneyyapılmış ve elde edilen veriler, dört kanallı VIBROTEST 80 model FFT analizi yapabilen veri toplama cihazı ilealınmıştır. Titreşim verilerinin toplam ortalaması, kare ortalamalarının karekökü (RMS) yöntemi ilebelirlenmiştir. Alınan bu veriler ışığında titreşim verilerinin tahammül edilebilir sınırlar içinde olup olmadığıdeğerlendirilmiştir

Anahtar Kelime:

Vibration Analysis of Axis Misalignment and Unbalance in Rotating Machineries

Öz:

Due to the dynamic forces acting on the rotating machine parts, vibrations of different frequency and amplitude can occur on these parts. Very small vibrations cause resonance while large vibrations cause noise. Axis misalignment and unbalance on the rotating machine are important failures. Vibrations cause to axis misalignment and unbalance and transfer to the rolling bearings employing rotating shafts. In this study, the effects of axial misalignment and unbalance of a rotating machine-shaft system resulting from a rotating electric motor at a constant speed of 1380 rev/min were investigated experimentally. Eight experiments were performed on the rotating machine and the data were obtained by the aid of four-channel VIBROTEST 80 model FFT analysis data collection device. The total average of the vibration data was calculated by the Root Mean Square (RMS) method. In the light of these data, it was evaluated whether the vibration values are within accaptablelimits or not.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Toprak, T.& Belek T. (1991). Endüstriyel Tesislerde Makine Performansının İzlenmesi ve Bilgisayar Destekli Bakım Planlaması. Brüel & Kjaer Teknik Personel Eğitimi Kurs Notları., İTÜ Makina Fakültesi.
[2] Altuntaş, Ö. (2007). Hava Araçlarında Dönel Makinaların Titreşimi ve Önemi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
[3] Orhan, S. (2003). Dönen Makinelerde Oluşan Arızalar ve Titreşim İlişkisi. Teknoloji, Yıl 6, sayı 3-4, 41-48.
[4] Karahan, M. M. F. (2005). Titreşim Analizi ile Makinalarda Arıza Teşhisi. Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
[5] Engür, A. İ. (2007). Kestirimci Bakımda Titreşim Analizi. Mühendis ve Makine, Cilt:48, Sayı: 570.
[6] Şanverdi, S. (2012). Dönen Makinalarda Sıvı Halkalı Dengeleme Sistemleri: Modelleme ve Analiz. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
[7] Uysal, V.& Morgül, Ö. K. (2015). Dönen makinelerdeki dengesizlik (balanssızlık) arızasının titreşim analizi ve faz açısı yardımıyla teşhisi. SAÜ Fen Bil Der 19. Cilt, 3. Sayı, s. 245-256.
[8] Kaplan, K., Bayram S., Kuncan M., & Ertunç, H.M. (2012). Otomatik Kontrol Ulusal Toplantısı”, TOK- 2012, 11-13 Ekim, Niğde.
[9] Kalyoncu, M. (2006). Titreşim Analizi ile Makina Elemanları Arızalarının Belirlenmesi. Mühendis ve Makine, Cilt: 47 Sayı: 552.
[10] Gohar, R., & Akturk, N. (1998). Vibrations associated with ball bearings. ImechE, 43-64.
[11] Karadoğan, H., & Belek, T. (1988). Endüstriyel vantilatörlerde uyarıcı dinamik bakım. 3. Ulusal Makina Teorisi Sempozyumu, DEU, İzmir, 94-105.
[12] Hariharan, V., & Srinivasan, P. (2009). Vibration analysis of misaligned shaftball bearing system. Indian Journal of Science and Technology, 2 No.9, 45-50.
[13] Xu, M., & Marangonı R.D. (1994). Vibration analysis of a motor-flexible coupling-rotor system subject to misalignment and unbalance, Part I: theoretical model analysis. Journal of Sound and Vibration, 663– 679.
[15] Köse, K. R. (2003). Makina Arızalarının Belirlenmesinde Titreşim Analizi. Mühendis ve Makine, Cilt:45 Sayı:538.
[16] Sinha, J.K., Lees A.W., & Friswell M.I. (2004). Estimating unbalance and misalignment of a flexible rotating machine from a single run-down. Journal of Sound and Vibration, 272, 967–989.
[17] Orhan S. (2002). Rulmanlarla Yataklanmış Dinamik Sistemlerin Titreşim Analizi ile Kestirimci Bakımı. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
[18] Kalkat, M., & Yiğiter N. (2000). Kütle dengesizliğinden kaynaklanan şaft Mekanik titreşimlerinin yapay sinir ağları ile analizi. Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, 51-59.
[19] Kumar, K.B., Diwakar G., & Satynarayana, M. R. S. (2012). Determination of Unbalance in Rotating Machine Using Vibration Signature Analysis. International Journal of Modern Engineering Research (IJMER), 2(5), 3415-342.
[20] Taghizadeh-Alisaraei A., Ghobadian B., & Tavakoli-Hashjin T, Mohtasebi S.S. (2012). Vibration analysis of a diesel engine using biodiesel and petrodiesel fuel blends. Fuel;102: 414–422.
[21] Uludamar, E., Tosun E., & Aydın K. (2016). Experimental and regression analysis of noise and vibration of a Compression ignition engine fuelled with various biodiesels. Fuel; 177:326–333.
[22] Sarıdemir S, 2013, ‘‘The effect of dwell angle on vibration characteristics of camshaft bearing housings’’, Journal of Mechanical Science and Technology; 27 (12):3571-77
[23] Sarıdemir, S., & Saruhan, H. (2014). Experimental analysis of maximum valve lift effects in cam-follower system for internal combustion engines. Journal of Mechanical Science and Technology; 28 (9): 3443- 3448.
[24] Sarıdemir, S., Alçelik, N., & Uygur, İ. (2016). Biyodizel-Dizel Yakıt Karışımlarının Motor Titreşimine Olan Etkisinin İncelenmesi. Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt: 13, No: 4, (103- 110).
[25] Analizsimulasyon.com internet sitesi (2019). Dönen Parçaların Titreşim ve Akustik Açıdan İncelenmesi. http://analizsimulasyon.com/donen-parcalarin-titresim-ve-akustik-acidan-incelenmesi/ (29.12.2019).
[26] Ayan, Ö. A. (2019). Döner Makine Elemanların Titreşim Analizi ile Kestirimci Bakımı. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
[27] Kam, M. (2016). Kriyojenik İşlem Görmüş Millerin Dinamik Davranışlarının Deneysel Analizi. Doktora Tezi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce.
[28] Esen, İ., Mızrak, C., & Polat, R. (2011). Yuvarlanmalı Yataklarda Eksen Kaçıklığının Rulman Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. 15. Ulusal Makine Teorisi Sempozyumu, Niğde Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 16-18.
[29] Saruhan, H., & Kam, M. (2016). Experimental spectral analysis of split sleeve bearing clearance effect on a rotating shaft system. Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi; 13(4): 1-8.
[30] Kam, M., Saruhan, H., & Güney, T. (2016). Kriyojenik işlem ve sıcak dövme işlemi uygulanmış millerin deneysel titreşim analizi. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi; 5(3): 21-30.
[31] Kam, M., & Saruhan, H. (2019). Kriyojenik işlem uygulanmış millerin yuvarlanmalı ve kaymalı yataklarda deneysel titreşim analizi. Politeknik Dergisi; 22(1): 129-134.

APA	alçelik n, Kam M (2020). Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. , 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
Chicago	alçelik necdet,Kam Menderes Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. (2020): 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
MLA	alçelik necdet,Kam Menderes Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. , 2020, ss.256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
AMA	alçelik n,Kam M Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. . 2020; 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
Vancouver	alçelik n,Kam M Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. . 2020; 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
IEEE	alçelik n,Kam M "Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi." , ss.256 - 269, 2020. 10.35193/bseufbd. 669289
ISNAD	alçelik, necdet - Kam, Menderes. "Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi". (2020), 256-269. https://doi.org/10.35193/bseufbd. 669289

APA	alçelik n, Kam M (2020). Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(100. Yıl Özel Sayı), 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
Chicago	alçelik necdet,Kam Menderes Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 7, no.100. Yıl Özel Sayı (2020): 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
MLA	alçelik necdet,Kam Menderes Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.7, no.100. Yıl Özel Sayı, 2020, ss.256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
AMA	alçelik n,Kam M Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 7(100. Yıl Özel Sayı): 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
Vancouver	alçelik n,Kam M Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 7(100. Yıl Özel Sayı): 256 - 269. 10.35193/bseufbd. 669289
IEEE	alçelik n,Kam M "Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi." Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7, ss.256 - 269, 2020. 10.35193/bseufbd. 669289
ISNAD	alçelik, necdet - Kam, Menderes. "Dönen Makinelerde Eksenel Kaçıklık ve Dengesizliğin Titreşim Analizi". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 7/100. Yıl Özel Sayı (2020), 256-269. https://doi.org/10.35193/bseufbd. 669289