Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 215 - 226 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-05-2021

İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması

Öz:
Anadolu’nun coğrafi konumu ve geçmişten günümüze kadar bu coğrafyada yaşamış olan farklı kültürlerin etkisi ile birçok tatlı çeşidiortaya çıkmıştır. Bu tatlı çeşitleri arasında tarihi yüzyıllar öncesine dayanan ve köklü bir geçmişe sahip olan baklava; tarihi, yapılıştekniği, farklı çeşitleri ve lezzetiyle hamur işi ve şerbetli tatlılar arasında ön plana çıkmaktadır. Osmanlı döneminde baklavanın lorlu,kavunlu gibi türlerinin yapıldığı kaynaklarda görülmektedir. Günümüzde de tüketicilerin istek ve beğenilerine göre yeni lezzetlerortaya çıkarmak adına farklı tatlarda baklavalar yapılmaktadır. Bu çalışmada, geçmişten günümüze baklava çeşitleri ve reçeteleriincelenerek geleneksel ve inovatif yaklaşımlarla meyveli baklavaların üretilmesi, geliştirilmesi, standardizasyonunun sağlanmasıve duyusal parametrelerinin tespit edilerek gastronomi sektörüne kazandırılması amaçlanmıştır. Yapılan çalışmada elma ve ananasmeyveleri ile beş farklı deneme gerçekleştirilmiş olup duyusal parametreleri (genel izlenim, meyve aroması, şerbet kıvamı, tekstürü,çıtırlık, yağ aroması, harç oranı, pişme oranı ve renk tonu) belirlenerek lezzet profil ve temel bileşen analizleri yapılmıştır. Elde edilensonuçlara göre elmada optimize edilen verilerin başka meyvelere uygun olmadığı gözlemlenerek her meyvenin kendi içerisindetekrar optimize edilmesi ve 3. denemede yer alan elmalı baklava reçetesinin kullanılması önerilmektedir.
Anahtar Kelime:

Premiumization of Ottoman Fruity Baklava with Innovative Approaches to Gastronomy

Öz:
The geographical location of Anatolia and the influence of the various cultures lived on this geography from past to present day have revealed many different types of desserts. Among these pastries and syrup desserts baklava, which dates back to centuries and have a deep-rooted past is coming to the forefront with its history, the way it is produced, different varieties and flavor. It has been confirmed from the sources that during Ottoman period different varieties of baklava such as with curd cheese, melon were also produced. Nowadays in order to create new tastes according to the demand and taste of the consumer’s different types of baklava is produced. In this study it has been aimed to produce, develop, standardize fruity baklavas with traditional and innovative approaches by examining baklava varieties and recipes from past to present day. Moreover, bringing in the gastronomy sector by determining sensory parameters. In the study, five different experiments were carried out with apple and pineapple fruits, taste profile and principal component analysis were done by determining sensory parameters (general impression, fruit flavor, fruit consistency, texture, crunchiness, oil aroma, dough ratio, cooking rate and color tone). According to the results obtained it was observed that the data optimized for apple is not suitable for other fruits and each fruit is suggested to be optimized within itself and the recipe for the baklava with apple is recommended to be used.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonim, (2015). Granny Smith. <http://www. elmatarim.com.tr/tr/m/elma-cesitleri/granny-smith. html>, [Erişim tarihi: 07.06.2018].
  • Anonim, (2007). Starking Delicious. <http:// www.agaclar.net/forum/yumusak-cekirdeklimeyveler/4516.htm>, [Erişim tarihi: 09.06.2018].
  • Altuğ, T. & Ova, G. & Demirağ, K. & Kurtcan, Ü. (2000). Gıda Kalite Kontrolü, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir
  • Ak, Z. (2019, 2 11). Ders:Tarih. Ders:Tarih: <https:// derstarih.com/baklava/>, [Erişim tarihi: 1.11.19].
  • Bynum, H. & Bynum, W. (2014). Dünyamızı Biçimlendiren Olağanüstü Bitkiler. (B. Kovulmaz, Çev.) Oğlak Yayınları, İstanbul
  • Çağlar, N. & Özaltın, N. F. (2013). Geleneksel Tatların Yöresel Tatlarla Buluşmasına Bir Örnek “Gül Sarması”. Akdeniz Sanat Dergisi, 6 (11), 56-64.
  • Ertaş, Y. & Karadağ, M. (2013). Sağlıklı Beslenmede Türk Mutfak Kültürünün Yeri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (2), 123.
  • Fayed, S. (2019, 11 4). Pistachio Baklava. The Spruce Eats: <https://www.thespruceeats.com/pistachiobaklava-recipe-2355441>, [Erişim tarihi: 6.11.2019]
  • Giannopoulos, E. (2017, 2 10). Baklava Recipe . My Greek Dish: <https://www.mygreekdish.com/recipe/ baklava-greek-walnut-pistachio-cake/>, [Erişim tarihi:6.11.2019].
  • Güzelbey, C. C. (1982). Gaziantep’e Özgü Yemekler. Türk Mutfağı Sempozyomu (s. 100). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları: 41, Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:12. Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Hourani, G. (2009). Diaspora and e-Commerce:The Globalization of Lebanese Baklava. Palma Journal, 105-137.
  • Işın, P. M. (2009). Gülbeşeker Türk Tatlıları Tarihi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
  • Sönmezdağ, S. & Kelebek, H. & Selli, S. (2012). Grand Nain (Musa Acuminita) Muzunun Aroma ve Bazı Fizikokimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Gıda, 6 (37), 326.
  • Nahya, Z. (1984). Geleneksel Türk Kültüründe Tatlı. Geleneksel Türk Tatlıları Sempozyumu (s. 99-100). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları: 51, Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:16. Başbakanlık Basımevi.
  • Güllü, N. (2007). Meyveli baklava da yapıldı, röportaj: Bora Özgen, <http://www.sisligazetesi.com.tr/meyvelibaklava-da-yapildi-7795h.htm>, [Erişim tarihi: 10.04.2018].
  • Perry, C. (2000). Göçebe Türkler, Katmerli Ekmek ve Baklavanın Orta Asya’daki Kökleri. S. Zubaida, & R. Tapper içinde, Orta Doğu Mutfak Kültürleri, Tarih Vakfı Türk Yayınları 104, (Ü. Tansel, Çev., s. 85-88) İstanbul
  • Perry, C. (2013, Mayıs 1). İlk Baklava Örneklerine Dair. Yemek ve Kültür, 20. (N. Pişkin, Çev.) Türkiye: Çiya Yayınları, İstanbul
  • Shipman, D., & Durmuş, B. (2017). The Effect of Culture on Food Consumption; a Case of Special Religious Days in Turkey. Journal of Food Research, 6(2), 92-98.
  • Şavkay, T. (1996). Medeniyet ve Coğrafya Değişmeleri Çerçevesinde Türk Mutfağı, Eskimeyen Tatlar: Türk Mutfak Kültürü, Vehbi Koç Vakfı Yayınları-7, Mas Matbaacılık A.Ş, İstanbul
  • Tezcan, M. (1982). Türklerde Yemek Yeme Alışkanlıkları ve Buna İlişkin Davranış Kalıpları. Türk Mutfağı Sempozyumu (s. 118). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları: 41, Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:12. Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Ünsal, A. (2009). Ayıntab›tan Gaziantep›e Yeme İçme, İletişim Yayıncılık A.Ş., İstanbul
  • Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük., <http://www. tdk.gov.tr/>, [Erişim tarihi: 28 Mart 2018].
  • Türkoğlu, S. (1984). Topkapı Sarayı Helvahane Ocağı (Tatlıcılar Teşkilatı).
  • Türk Pantent ve Marka Kurumu. (2019, 11 2). Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı İstatistikleri, <http:/www. turkpatent.gov.tr/>, [Erişim tarihi: 3 Kasım 2019].
  • Geleneksel Türk Tatlıları Sempozyumu (s. 89). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları: 51, Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:16. Başbakanlık Basımevi.
  • Uslu, M. (2016). Paylaşılamayan Türk Tatlısı Baklava. Yedikıta, (98), 51.
APA Bal M, Yıldırım M, Sonmezdag A (2019). İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. , 215 - 226.
Chicago Bal Merve,Yıldırım Mert,Sonmezdag Ahmet Salih İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. (2019): 215 - 226.
MLA Bal Merve,Yıldırım Mert,Sonmezdag Ahmet Salih İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. , 2019, ss.215 - 226.
AMA Bal M,Yıldırım M,Sonmezdag A İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. . 2019; 215 - 226.
Vancouver Bal M,Yıldırım M,Sonmezdag A İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. . 2019; 215 - 226.
IEEE Bal M,Yıldırım M,Sonmezdag A "İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması." , ss.215 - 226, 2019.
ISNAD Bal, Merve vd. "İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması". (2019), 215-226.
APA Bal M, Yıldırım M, Sonmezdag A (2019). İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 215 - 226.
Chicago Bal Merve,Yıldırım Mert,Sonmezdag Ahmet Salih İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. Turizm Akademik Dergisi 6, no.2 (2019): 215 - 226.
MLA Bal Merve,Yıldırım Mert,Sonmezdag Ahmet Salih İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. Turizm Akademik Dergisi, vol.6, no.2, 2019, ss.215 - 226.
AMA Bal M,Yıldırım M,Sonmezdag A İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. Turizm Akademik Dergisi. 2019; 6(2): 215 - 226.
Vancouver Bal M,Yıldırım M,Sonmezdag A İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması. Turizm Akademik Dergisi. 2019; 6(2): 215 - 226.
IEEE Bal M,Yıldırım M,Sonmezdag A "İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması." Turizm Akademik Dergisi, 6, ss.215 - 226, 2019.
ISNAD Bal, Merve vd. "İnovatif Yaklaşımlarla Osmanlı Meyveli Baklavasının Gastronomiye Kazandırılması". Turizm Akademik Dergisi 6/2 (2019), 215-226.