Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi

Ayşe YOLCU (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
27 0
Yıl: 2021 Cilt: 46 Sayı: 206 Sayfa Aralığı: 27 - 46 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2020.8906 İndeks Tarihi: 20-05-2021

Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi

Öz:
Bu çalışma, matematiği öğrenme ve öğretme ile ilgili pedagojik uygulamaların tarihsel koşullar ile nasıl ilişkilendiğini ve Türkiye'nin erken Cumhuriyet yıllarında (1923-1940) belirli bir insan türü olarak problem çözen çocuğun oluşum süreçlerini şimdinin tarihi yöntemi ile araştırmaktadır. Veri kaynakları dönemin matematik öğretim programları, ders kitapları ve öğretmen kılavuz kitaplarıdır. Analiz, program ve öğretim materyallerinde modern özneyi ve ötekini oluşturan, normalleştiren, farklılaştıran ve sınıflandıran epistemolojik ilkelere odaklanmaktadır. Elde edilen bulgular, matematik eğitimini düzenleyen bilgi ve uygulamaların, bazılarını inançlı-disiplinli bedenler ve diğerlerini ulusun vatandaşı olarak tanınmaları için müdahale edilmesi gerekenler olarak belirleyen normatif prensipleri içerdiğini ortaya koymaktadır. Makale ayrıca matematik eğitiminin, sosyal düzeni güvenceye almak için henüz uyum sağlamamış bedenlere sunduğu pedagojik tedbirleri araştırmakta, her çocuğun matematik öğrenebilmesi için önerilen uygulamaların çocukların farklılıklarını yeniden ortaya koyduğunu görünür kılmaktadır. Sonuçlar, matematik eğitiminin ve çağdaş okullaşmanın kültürel politikaları açısından tartışılmıştır. Yapılan analiz, çocuklar arasındaki farklılıkların çok yönlü ve karmaşık tarihsel-kültürel-pedagojik süreçlerin ürünü olarak oluştuğunu belirgin kılarak, eğitimde eşitlik ve eşitsizlik konularını tarihsel bir perspektifte ele almasıyla alana katkıda bulunmaktadır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ader, E. (2016). Programlardaki veri öğrenme alanı içeriklerine bakış: Program verilerinin karşılaştırmalı incelemesi. M. F. Özmantar, A. Öztürk, ve E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 267-292). Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
  • Ader, E. (2018). Programlardaki veri ve olasılık öğrenme alanı içeriklerine karşılaştırmalı bir bakış. M. F. Özmantar, H. Akkoç, B. Kuşdemir Kayıran ve M. Özyurt (Ed.), Ortaokul matematik öğretim programları: Tarihsel bir inceleme içinde (s. 275-306). Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
  • Ahıska, M. (2003). Occidentalism: The historical fantasy of the modern. The South Atlantic Quarterly, 102(2), 351-379.
  • Ahıska, M. (2005). Radyonun sihirli kapısı: Garbiyatçılık ve politik öznellik. İstanbul: Metis.
  • Akyüz, Y. (2015). Türk eğitim tarihi M.Ö. 1000- M. S. 2004 (27. bs.). İstanbul: Pegem Yayıncılık.
  • Apple, M. W. (1992). Do the standards go far enough? Power, policy, and practice in mathematics education. Journal for Research in Mathematics Education, 23(5), 412-431. doi:10.2307/749562
  • Aslan, E. ve Olkun, S. (2011). Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk müfredatlarında ilköğretim matematiği. İlköğretim Online, 10(3), 991-1009. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000037925 adresinden erişildi.
  • Baldino, R. ve Cabral, T. (2018). Mathematics education and the juggernaut of capitalism. The Mathematics Enthusiast, 15(1), 178-200.
  • Bilgi, S. (2014). Monuments to the Republic: School as a nationalising discourse in Turkey. Paedagogica Historica, 50(3), 356-370. doi:10.1080/00309230.2013.833272
  • Bilgi, S. ve Özsoy, S. (2005). John Dewey’s travelings into the project of Turkish modernity. T. S. Popkewitz (Ed.), Inventing the modern self and John Dewey içinde (s. 153-177). New York, NY: Palgrave Macmillan.
  • Bora, T. (1996). İnşa döneminde Türk milli kimliği. Toplum ve Bilim, 71, 168-194.
  • Çınar, A. (2005). Modernity, Islam and secularism in Turkey: Bodies, places and time. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.
  • Çırak, S. ve Bay, E. (2016). Cumhuriyet dönemi matematik öğretim programlarının genel hedefleri bakımından değerlendirilmesi. M. F. Özmantar, A. Öztürk ve E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 95-124). Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
  • Dean, M. (1994). Critical and effective histories: Foucault’s methods and historical sociology. London, UK: Routledge.
  • Diaz, J. (2017). The paradox of making in/equality: A cultural history of reforming math for all. New York, NY: Routledge.
  • Dinç Artut P. ve Tarım K. (2016). İlkokul matematik dersi programlarının problem çözme açısından incelenmesi. M. F. Özmantar, A. Öztürk, ve E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 293-314). Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
  • Diversity in Mathematics Education (DiME) Center for Learning and Teaching. (2007). Culture, race, power and mathematics education. F. K. Lester (Ed.), Second handbook of research on mathematics teaching and learning içinde (s. 405-433). Charlotte, NC: Information Age.
  • Doğan, O. ve Haser, Ç. (2014). Neoliberal and nationalist discourses in Turkish elementary mathematics education. ZDM Mathematics Education, 46(7), 1013-1023. doi:10.1007/s11858-014-0605-z
  • Doğanay, A. ve Yeşilpınar Uyar, M. (2018). Ortaokul öğretim programlarının genel amaçları. M. F. Özmantar, H. Akkoç, B. Kuşdemir Kayıran ve M. Özyurt (Ed.), Ortaokul matematik öğretim programları: Tarihsel bir inceleme içinde (s. 77-121). Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
  • Ellis, M. W. ve Berry III, R. Q. (2005). The paradigm shift in mathematics education: Explanations and implications of reforming conceptions of teaching and learning. The Mathematics Educator, 15(1), 7- 17.
  • Ergün, M., Özmantar, M. F., Bay, E. ve Agaç, G. (2016). Cumhuriyetin ilanından günümüze eğitimde, program geliştirmede ve matematik programlarında yaşanan değişim ve gelişimler. M. F. Özmantar, A. Öztürk, ve E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 47-94). Ankara: Pegem Akademi.
  • Foucault, M. (1984). What is enlightenment?. P. Rabinow (Ed.), The Foucault reader içinde (s. 32-50), New York, NY: Pantheon Books.
  • Foucault, M. (1990). The history of sexuality. Volume I: An introduction (R. Hurley, Trans.). New York, NY: Vintage Books.
  • Foucault, M. (1991). Governmentality. G. Burchell, C. Gordon ve P. Miller (Ed.), The Foucault effect: Studies in governmentality içinde (s. 87-104). Chicago, IL: University of Chicago Press.
  • Foucault, M. (1995). Discipline and punish: The birth of the prison (A. Sheridan, Çev.). New York, NY: Vintage Books.
  • Gutiérrez, R. (2008) A “gap-gazing” fetish in mathematics education? Problematizing research on the achievement gap. Journal for Research in Mathematics Education, 39(4), 357-364.
  • Gutstein, E. (2006). Reading and writing the world with mathematics: Toward a pedagogy for social justice. New York, NY: Routledge.
  • Hacking, I. (1990). Taming of chance. Cambridge, MA: Cambridge University Press.
  • Hacking, I. (2007). Kinds of people: Moving targets. Proceedings of the British Academy, 151, 285-318
  • İncikabı, L. ve Korkmaz, S. (2018). Ortaokul matematik dersi öğretim programlarının sayılar öğrenme alanı bağlamında karşılaştırılması. M. F. Özmantar, H. Akkoç, B. Kuşdemir Kayıran ve M. Özyurt (Ed.), Ortaokul matematik öğretim programları: Tarihsel bir inceleme içinde (s. 185-208). Ankara: Pegem Akademi.
  • Kadıoğlu, A. (1996). The paradox of Turkish nationalism and the construction of official identity. Middle Eastern Studies, 32(2), 177-193. doi:10.1080/00263209608701110
  • Kilpatrick, J. (1992). A history of research in mathematics education. D. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning içinde (s. 3-38). New York, NY: Macmillan.
  • Kirchgasler, K. L. (2018). Moving the lab into the field: The making of pathologized (non)citizens in US science education. Curriculum Inquiry, 48(1), 115-137. doi:10.1080/03626784.2017.1409595
  • Kültür Bakanlığı. (1935). Ortaokul ve lise riyaziye programı kılavuzu. İstanbul: Devlet Basımevi.
  • Kültür Bakanlığı. (1936). İlkokul programı. İstanbul: Devlet Basımevi.
  • Lerman, S. (2000). The social turn in mathematics education research. J. Boaler (Ed.), Multiple perspectives on mathematics teaching and learning içinde (s. 19-44). Westport, CT: Ablex.
  • Maarif Vekaleti. (1930). İlkmektep müfredat programı. İstanbul: Devlet Matbaası.
  • Maarif Vekaleti Talim Terbiye Dairesi. (1933a). Ortamektep riyaziye dersleri I. kitap. İstanbul: Devlet Matbaası.
  • Maarif Vekaleti Talim Terbiye Dairesi. (1933b). Ortamektep riyaziye dersleri II. kitap. İstanbul: Devlet Matbaası.
  • Martin, D. B. (2013). Race, racial projects, and mathematics education. Journal for Research in Mathematics Education, 44(1), 316-333. doi:10.5951/jresematheduc.44.1.0316
  • Miller, P. (2004). Governing by numbers: Why calculative practices matter. A. Amin ve N. Thrift (Ed.), The Blackwell cultural economy reader içinde (s. 179-230). Oxford, UK: Blackwell Publishing.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2009). İlköğretim okulu ders programları: Matematik programı 6-7-8. Ankara: MEB.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2018a). Matematik dersi öğretim programı Ankara: MEB.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2018b). Güçlü yarınlar için 2023 eğitim vizyonu http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf adresinden erişildi.
  • National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
  • National Council of Teachers of Mathematics. (2014). Principles to action: Ensuring mathematical success for all. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
  • Organization for Economic Co-operation and Development. (2013). PISA 2012 Assessment and Analytical Framework: Mathematics, reading, science, problem solving and financial literacy. Paris, France: OECD Publishing.
  • Osmanoğlu, A. (2016). İlköğretim matematik ersi programlarının sayılar öğrenme alanının karşılaştırılması. M. F. Özmantar, A. Öztürk, ve E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 237-266). Ankara: Pegem Akademi.
  • Özmantar, M. F. ve Öztürk, A. (2017). Problem solving skills in primary mathematics curricula documents of the Republican period. International Journal of Social and Educational Sciences, 4(7), 120- 146. doi:10.20860/ijoses.318228
  • Pais, A. (2012). A critical approach to equity in mathematics education. O. Skovsmose ve B. Greer (Ed.), Opening the cage: Critique and politics of mathematics education içinde (s. 49-91). Rotterdam, Netherlands: Sense Publishers.
  • Pais, A. (2013). An ideology critique of the use-value of mathematics. Educational Studies in Mathematics, 84(1), 15-34. doi:10.1007/s10649-013-9484-4
  • Pais, A. (2019). Mathematics, capitalism and biosocial research. Educational Studies in Mathematics, 101(3), 373-386. doi:10.1007/s10649-018-9859-7
  • Poovey, M. (1998). A history of the modern fact: Problems of knowledge in the sciences of wealth and society. Chicago. IL: The University of Chicago Press.
  • Popkewitz, T. S. (2004). The alchemy of the mathematics curriculum: Inscriptions and the fabrication of the child. American Educational Research Journal, 41(1), 3-34. doi:10.3102/00028312041001003
  • Popkewitz, T. S. (2005). Inventing the modern self and John Dewey. New York, NY: Palgrave Macmillan.
  • Popkewitz, T. S. (2008). Cosmopolitanism and the age of school reform: Science, education, and making society by making the child. New York, NY: Routledge.
  • Popkewitz, T. S. ve Brennan, M. (1997). Restructuring of social and political theory in education: Foucault and a social epistemology of school practices. Educational Theory, 47(3), 287-313.
  • Popkewitz, T. S., Diaz, J. ve Kirchgasler, C. (2017). The reason of schooling and educational research: Culture and political sociology. T. S. Popkewitz, J. Diaz ve C. Kirchgasler (Ed.), A political sociology of educational knowledge: Studies of exclusions and difference içinde (s. 3-22). New York, NY: Routledge.
  • Porter, T. M. (1995). Trust in numbers: The pursuit of objectivity in science and public life. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  • Rose, N. (1985). The psychological complex: Psychology, politics and society in England 1869-1939. London, UK: Routledge and Kegan Paul.
  • Rose, N. (1999). Powers of freedom: Reframing political thought. London, UK: Cambridge University Press.
  • Rose, N. ve Miller, P. (1992). Political power beyond the State: Problematics of government. British Journal of Sociology, 43(2), 173-205. doi:10.2307/591464
  • Said, E. (1983). The world, the text, and the critic. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Schoenfeld, A. H. (2014). Mathematical problem solving. Orlando, FL: Academic Press, Inc.
  • Selçuk, Z. (2018). Sözün özü. Güçlü yarınlar için 2023 eğitim vizyonu içinde (s. 6-11). http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf adresinden erişildi.
  • Skovsmose, O. (2011). An invitation to critical mathematics education. Rotterdam, Netherlands: Sense Publishers.
  • Stanic, G. M. ve Kilpatrick, J. (1992). Mathematics curriculum reform in the United States: A historical perspective. International Journal of Educational Research, 17(5), 407-417. doi:10.1016/S0883- 0355(05)80002-3
  • Stein, M. K., Boaler, J. ve Silver, E. A. (2003). Teaching mathematics through problem solving: Grades, 6-12. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
  • Stinson, D. W. ve Walshaw, M. A. (2017). Exploring different theoretical frontiers for different (and uncertain) possibilities in mathematics education research. J. Cai (Ed.), Compendium of research in mathematics education içinde (s. 128-155). Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
  • Stoler, A. L. (2009). Along the archival grain: Epistemic anxieties and colonial common sense. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
  • Toluk Uçar, Z. (2018). Öğretim programları açısından cebirsel düşünmeye yaklaşımlar. M. F. Özmantar, H. Akkoç, B. Kuşdemir Kayıran ve M. Özyurt (Ed.), Ortaokul matematik öğretim programları: Tarihsel bir inceleme içinde (s. 209-246). Ankara: Pegem Akademi.
  • Tröhler, D. (2012). Languages of education: Protestant legacies, national identities, and global aspirations. New York, NY: Routledge.
  • Üstel, F. (2004). Makbul vatandaşın peşinde: II. Meşrutiyet'ten bugüne vatandaşlık eğitimi. İstanbul: İletişim.
  • Valero, P. (2004). Socio-political perspectives on mathematics education. P. Valero ve R. Zevenbergen (Ed.), Researching the socio-political dimensions of mathematics education içinde (s. 5-23). Dordrecht, Netherlands: Springer.
  • Valero, P. (2017). Mathematics for all, economic growth, and the making of the citizenworker. T. S. Popkewitz, J. Diaz ve C. Kirchgasler, (Ed.), A political sociology of educational knowledge: Studies of exclusions and difference içinde (s. 117-132). New York, NY: Routledge.
  • Van de Walle, J. A., Karp, K. S. ve Bay-Williams (2010). Elementary and middle school mathematics: Teaching developmentally (7. bs.). Boston, MA: Pearson Education Inc.
  • Yavuz, İ., Kerpic, A. ve Kepceoğlu, İ. (2016). İlkokul matematik öğretim programlarının geometri kapsamında yer alan içeriklerin karşılaştırılması. M. F. Özmantar, A. Öztürk, ve E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 193-210). Ankara: Pegem Akademi.
  • Yavuzsoy Köse, N. ve Özen Ünal, D. (2018). Ortaokul matematik öğretim programlarındaki reform hareketlerinin geometri öğrenme alanına yansıması. M. F. Özmantar, H. Akkoç, B. Kuşdemir Kayıran ve M. Özyurt (Ed.), Ortaokul matematik öğretim programları: Tarihsel bir inceleme içinde (s. 247-274). Ankara: Pegem Akademi.
  • Yolcu, A. (2017). Historicizing “math for all”. A. Chronaki (Ed.), Mathematics education and life at times of crisis. MES 9 conference proceedings. Vol. 2 içinde (s. 1011-1022). Volos, Greece: University of Thessaly Press.
  • Yolcu, A. (2019). Research on equitable mathematics teaching practices: Insights into its divergences and convergences. Review of Education, 7(3), 701-730. doi:10.1002/rev3.3163
  • Yolcu, A. ve Popkewitz, T. S. (2019). Making the able body: School mathematics as a cultural practice. ZDM Mathematics Education, 51(2), 251-261. doi:10.1007/s11858-018-1003-8
APA Yolcu A (2021). Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. , 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
Chicago Yolcu Ayşe Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. (2021): 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
MLA Yolcu Ayşe Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. , 2021, ss.27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
AMA Yolcu A Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. . 2021; 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
Vancouver Yolcu A Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. . 2021; 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
IEEE Yolcu A "Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi." , ss.27 - 46, 2021. 10.15390/EB.2020.8906
ISNAD Yolcu, Ayşe. "Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi". (2021), 27-46. https://doi.org/10.15390/EB.2020.8906
APA Yolcu A (2021). Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. Eğitim ve Bilim, 46(206), 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
Chicago Yolcu Ayşe Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. Eğitim ve Bilim 46, no.206 (2021): 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
MLA Yolcu Ayşe Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. Eğitim ve Bilim, vol.46, no.206, 2021, ss.27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
AMA Yolcu A Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. Eğitim ve Bilim. 2021; 46(206): 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
Vancouver Yolcu A Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi. Eğitim ve Bilim. 2021; 46(206): 27 - 46. 10.15390/EB.2020.8906
IEEE Yolcu A "Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi." Eğitim ve Bilim, 46, ss.27 - 46, 2021. 10.15390/EB.2020.8906
ISNAD Yolcu, Ayşe. "Türkiye'nin Problem Çözen Çocuğu: Matematik Eğitiminin Kültürel Alanlarının Tarihsel Bir Analizi". Eğitim ve Bilim 46/206 (2021), 27-46. https://doi.org/10.15390/EB.2020.8906
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 17:47

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları