Yıl: 2021 Cilt: 26 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 196 - 207 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5578/flora.20219921 İndeks Tarihi: 21-05-2021

Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması

Öz:
Giriş: Türkiye’de, HIV-1 ile infekte kişi sayısı 2011-2018 yılları arasında beş kat artış göstermiş; 2019’da 20202 HIV ile infekte birey ve 1786 AIDS hastası bildirilmiştir. Hekimlerin HIV ile infekte hastalarla ilgili tıbbi, etik, hukuki ve sosyal konulardaki bilgilerinin güncel-lenmesi ve bu hastaları takip eden hekim sayısının artırılması gerekmektedir. Bu çalışmada infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji (EHKM) hekimlerinin tanı, tedavi ve takipte yaşadıkları sorunların belirlenmesi ve farkındalıklarının artırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 400 EHKM hekimine 39 soruluk anket formu elektronik posta ile gönderilmiştir. Toplamda 131 hekimin sonuçları analiz edilmiştir. İstatistiksel analizde kategorik veriler için ki kare testi kullanılmış ve %95 güven aralığında 0.05’in altındaki p değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. İstatistiksel analizler için SPSS v 21.0 programı kullanılmıştır.Bulgular: Çalışmaya katılan 131 hekimin 89’u (%67.9) kadındır, %75.6’sı (n= 99) HIV ile infekte hastaları takip ettiğini belirtmiştir. Hasta takip eden ve etmeyen hekimlerin meslekte ortalama çalışma süreleri sırasıyla 16.0 ± 10.4 (1-44) ve 11.9 ± 5.6 (2-26) yıldır. Hasta takip etmeyen 32 hekimin 22’si (%68.8) uygun koşulları olduğunda takip etmek istediğini belirtmiştir. Hekimlerin HIV ile infekte hasta takip etmemesinin en sık nedenleri takipte kullanılacak laboratuvar testlerine erişilememesi (%56.3 n= 18) ve hastane/poliklinik şartlarının yetersiz olmasıdır (%50.0 n= 16). HIV ile infekte hasta takip eden 99 hekimden 87’si (%87.8) tanı testlerinin tümüne eri-şebilmekte, 98 hekim (%98.9) en az birine erişebilmektedir. Hasta takibinde en çok zorlanılan konular hastanın sosyal güvencesinin olmaması (%43.4) ve hastalık konusunda yakınlarının bilgilendirilmesidir (%37.4). Hekimlerin %72.7’si sosyal özellikleri sorunlu olan hasta grubunun (mental bozukluk, ilaç bağımlılığı ve mahkûmlar) yönetiminde zorlanmaktadır. Hekim-hasta uyumu (%96), ilaç pozo-lojisi (%79.8) ve sigorta sorunları (%79.8) tedavi uyumunu etkileyen faktörlerin başında gelmektedir.Sonuç: HIV ile infekte hasta takip eden hekimlerin en zorlandığı konular sosyal güvencesi olmayan hastaların takibi, hasta yakınlarının bilgilendirilmesi ve sosyal olarak sorunlu hastaların yönetimidir. Hekimlerin hasta takip etmemesinin en sık nedenleri laboratuvar test-lerine erişilememesi ve hastane şartlarının yetersiz olmasıdır. Çalışmamız çıktıları ülkemizdeki infeksiyon hastalıkları hekimlerinin eğitim planlarına katkı sağlayacaktır. Hekim hasta uyumunun artırılması bu hastalıkla mücadelede önemlidir.
Anahtar Kelime:

The Approach of Infectious Diseases Physicians to Patients Infected with HIV in Turkey; Socrates Study

Öz:
Introduction: In Turkey, the number of infected people with HIV-1 increased five-fold between the years 2011-2018. In 2019, 20202 HIV-infected individuals and 1786 AIDS patients were reported. It is necessary to update the physicians’ knowledge on medical, ethical, legal and social issues about HIV infected patients, and to increase the number of physicians following these patients. In this study, it was aimed to determine the problems experienced by infectious diseases and clinical microbiology (IDCM) physicians on diagnosis, treatment and follow-up and to increase their awareness.Materials and Methods: In the study, a questionnaire with 39 questions was sent to 400 IDCM physicians via e-mail. The results of 131 physicians in total were analyzed. In statistical comparison, chi-square test was used for categorical data, and p value below 0.05 was accepted as statistically significant in 95% confidence interval. SPSS v 21.0 program was used for statistical analysis.Results: Of the 131 physicians who participated in the study, 89 (67.9%) were females, 75.6% of these physicians stated that they follow HIV-infected patients. Average working durations of the physicians who followed and did not follow the patients were 16.0 ± 10.4 (1-44) and 11.9 ± 5.6 (2-26) years, respectively. Of the 32 physicians who did not follow the patients, 22 (68.8%) stated that they wanted to follow patients on provided conditions. The most common reasons for physicians not following HIV-infected patients are lack of access to laboratory tests (56.3% n= 18) and inadequate hospital/outpatient conditions (50.0% n= 16). Of the 99 physicians who follow HIV-infected patients, 87 (87.8%) can access all diagnostic tests, and 98 physicians (98.9%) can access at least one. The most commonly found difficulties in patient follow-up are the lack of social insurance of the patient (43.4%) and informing relatives about the disease (37.4%). Seventy-two point seven percent of the physicians have difficulties in the management of the patient group (mental disorder, drug addiction and prisoners) who has social problems. Physician-patient compliance (96%), drug posology (79.8%) and insurance problems (79.8%) were found to be the leading factors affecting treatment compliance.Conclusion: The most challenging issues of physicians following HIV-infected patients are the follow-up of patients without social insurance and the management of socially problematic patients. The most common reasons for physicians not following these patients are inaccessibility to laboratory tests and insufficient hospital conditions. Our study outputs will contribute to the education plans of infectious diseases physicians in our country. Increasing physician patient compliance is important in combating this disease.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Dairesi Başkanlığı HIV-AIDS İstatistik. Erişim Tarihi: 2 Mayıs 2019. Erişim adresi: https:// hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/862-hiv-aids/ 1135-h%C4%B1v-aids-istatislik.html
  • 2. Del Rio C. The global HIV epidemic: What the pathologist needs to know. Semin Diagn Pathol 2017 Jul;34(4):314- 17.
  • 3. Greenberg AE, Gordon CM, Purcell DW. Promotion of Research on the HIV Continuum of Care in the United States: The CFAR HIV Continuum of Care/ECHPP Working Group. J Acquir Immune Defic Syndr 2017;74 Suppl 2:S75-S80.
  • 4. Breskin A, Adimora AA, Westreich D. Women and HIV in the United States. PloS One 2017;12(2):e0172367.
  • 5. Dokuzoguz B, Korten V, Gökengin D, Fincanci M, Yildirmak T. Transmission route and reasons for HIV testing among recently diagnosed HIV patients in HIV-TR cohort, 2011– 2012. J Int AIDS Soc 2014;17(4 Suppl 3):19595.
  • 6. Alp E, Bozkurt I, Doğanay M. Epidemiological and clinical characteristics of HIV/AIDS patients followed-up in Cappadocia region: 18 years experience. Mikrobiyol Bul 2011; 45(1):125-36.
  • 7. Erdinç FŞ, Dokuzoğuz B, Ünal S. Changing trends in the epidemiology of Turkey. In: 30th IUSTI Europe Conference (15-17 September 2016, Budapest, Hungary) Abstract Book. UK: International Union Against Sexually Transmitted Infections, 2016: 115-6.
  • 8. Şengöz G, Pehlivanoğlu F. İnsan bağışıklık eksikliği virüsü/ edinsel immün yetmezlik sendromu: Dünyada ve Türkiye’de epidemiyolojik değişimler. Med Bull Haseki 2017;55:248-53.
  • 9. Gökengin D. Türkiye’de HIV İnfeksiyonu: Hedefe Ne Kadar Yakınız? Klimik 2018;31(1):4-10.
  • 10. Sandelowski M, Barroso J. Toward a metasynthesis of qualitative findings on motherhood in HIV-positive women. Res Nurs Health 2003;26(2):153-70.
  • 11. Lee SJ , Li L, Iamsirithaworn S, Khumtong S. Disclosure challenges among people living with HIV in Thailand. Int J Nurs Prac 2013; 19(4), 374-80.
  • 12. Pozitif Yaşam Derneği. Türkiye’de HIV ile yaşayanların yaşadıkları hak ihlalleri raporu. 2008. Erişim adresi: http:// pozitifyasam.org/tr/tamamlanan-projeler/turkiyede-hivpozitiflerin yasadiklari-hak-ihlalleri-raporu.html.
  • 13. Hasta Hakları Yönetmeliği (1998, 01 Ağustos) Resmi Gazete (Sayı: 23420) Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/ TR,10461/hasta-haklari-yonetmeligi.html
  • 14. Türk Ceza Kanunu: Kanun Numarası: 5237 Kabul Tarihi: 26/9/2004 Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 12/10/2004 Sayı :25611 Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 43.
  • 15. Dünya Tabipleri Tıp Etiği El Kitabı, Türk Tabipler Birliği Yayınları.
  • 16. Umumi Hıfzısıhha Kanunu (1930, 24 Nisan) Resmi Gazete (Sayı: 1489) Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.3.1593.pdf
  • 17. Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü (1961, 19 Nisan) Resmi Gazete (Sayı: 10786) Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 2.4.5984.pdf.
  • 18. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye HIV/ AIDS Kontrol Programı (2019-2024). Ankara: 2019 Erişim Adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/ depo/birimler/Bulasici-hastaliklar-db/hastaliklar/HIV-ADS/ Tani-Tedavi_Rehberi/HIV_AIDS_Tani_Tedavi_Rehberi.pdf.
  • 19. Nah K, Nishiura H, Tsuchiya N, Sun X, Asai Y, Imamura A. Test-and-treat approach to HIV/AIDS: a primer for mathematical modeling. Theor Biol Med Model 2017;14:16.
  • 20. Sayhan H. Anestezi polikliniğine başvuran hastalarda preoperatif HbsAg, Anti-HCV, Anti-HIV Seroprevalansı. Van Tıp Dergisi 2015;22(2):80-3.
  • 21. Assoumou L, Thormann F, Soulié C, Caby F, Dudoit Y, Marcelin A-G, et al. Routine screening for HIV, hepatitis B virus and hepatitis C virus in individuals undergoing oral and maxillofacial surgery. HIV Med 2019;20(5):353-8.
  • 22. Rewri P, Sharma M, Vats DP, Singhal A. Seroprevalence, risk associations and costanalysis of screening for viral infections among patients of cataract surgery. Indian J Ophthalmol 2018;66(3):394-9.
  • 23. Ahmed R, Bhattacharya S. Universal screening versus universal precautions in the context of preoperative screening for HIV, HBV, HCV in India. Indian J Med Microbiol 2013;31:219‑25.
  • 24. Karabay O, Kaya G, Öğütlü A. The effect of training on the notification of sharp ınstrument ınjuries. MJIMA 2014;3.
  • 25. Çiçek-Şentürk G, Tekin A, Gürbüz Y, Tütüncü EE, Sevinç G, Kuzi S, et al. Retrospective investigation of 9 years of data on needlestick and sharps injuries: Effect of a hospital infection control committee. Am J Infect Control 2019;47(2):186-90.
  • 26. Beltrami EM, Williams IT, Shapiro CN, Chamberland ME. Risk and management of blood‑borne infections in health care workers. Clin Microbiol Rev 2000;13:385‑40.
  • 27. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Updated guidelines for antiretroviral postexposure prophylaxis after sexual, injection-druguse, or other nonoccupational exposure to HIV - United States, 2016. April 18:1-91.
  • 28. Rapisarda V, Loreto C, Vitale E, Matera S, Ragusa R, Coco G, et al. Incidence of sharp and needle-stick injuries and mucocutaneous blood exposure among healthcare workers. Future Microbiol 2019 Jun;14:27-31.
  • 29. World Health Organization (WHO). Consolidated Guidelines On HIV Testing Services 5cs: Consent, Confidentiality, Counselling, Correct Results And Connection. 2015. Erişim Tarihi: 2 Şubat 2019. Available from: https://apps.who.int/ iris/bitstream/handle/10665/179870/9789241508926_ eng.pdf;jsessionid=0BDC4F6A0783ACFCD2B1B020E0AEA- 5E9?sequence=1
  • 30. Azap A, Ergönül Ö, Memikoğlu KO, Yeşilkaya A, Altunsoy A, Bozkurt GY, et al. Occupational exposure to blood and body fluids among health care workers in Ankara, Turkey. Am J Infect Control 2005;33:48-52.
  • 31. Kose S, Mandiracioglu A, Mermut G, Kaptan F, Ozbel Y. The social and health problems of people living with HIV/AIDS in Izmir, Turkey. Eur J Med 2012;44(1):32.
  • 32. Hogan TP, Palmer CL. Information preferences and practices among people living with HIV/AIDS: results from a nationwide survey. J Med Lib Assoc 2005;93(4):431.
  • 33. Li L, Wu S, Wu Z, Sun S, Cui H, Jia M. Understanding family support for people living with HIV/AIDS in Yunnan, China. AIDS and Behavior 2006;10(5):509-17.
  • 34. Garnett GP, Anderson RM. Factors controlling the spread of HIV in heterosexual communities in developing countries: patterns of mixing between different age and sexual activity classes. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B. Biol Sci 1993;342(1300):137-59.
APA Yildiz Y, DEMİR Y, Ören M, Karaşahin Ö, AKDEMİR KALKAN İ, Dal T, ayhan m, ÇELEN M (2021). Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. , 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
Chicago Yildiz Yesim,DEMİR YAKUP,Ören Merve,Karaşahin Ömer,AKDEMİR KALKAN İrem,Dal Tuba,ayhan merve,ÇELEN MUSTAFA Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. (2021): 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
MLA Yildiz Yesim,DEMİR YAKUP,Ören Merve,Karaşahin Ömer,AKDEMİR KALKAN İrem,Dal Tuba,ayhan merve,ÇELEN MUSTAFA Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. , 2021, ss.196 - 207. 10.5578/flora.20219921
AMA Yildiz Y,DEMİR Y,Ören M,Karaşahin Ö,AKDEMİR KALKAN İ,Dal T,ayhan m,ÇELEN M Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. . 2021; 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
Vancouver Yildiz Y,DEMİR Y,Ören M,Karaşahin Ö,AKDEMİR KALKAN İ,Dal T,ayhan m,ÇELEN M Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. . 2021; 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
IEEE Yildiz Y,DEMİR Y,Ören M,Karaşahin Ö,AKDEMİR KALKAN İ,Dal T,ayhan m,ÇELEN M "Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması." , ss.196 - 207, 2021. 10.5578/flora.20219921
ISNAD Yildiz, Yesim vd. "Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması". (2021), 196-207. https://doi.org/10.5578/flora.20219921
APA Yildiz Y, DEMİR Y, Ören M, Karaşahin Ö, AKDEMİR KALKAN İ, Dal T, ayhan m, ÇELEN M (2021). Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 26(1), 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
Chicago Yildiz Yesim,DEMİR YAKUP,Ören Merve,Karaşahin Ömer,AKDEMİR KALKAN İrem,Dal Tuba,ayhan merve,ÇELEN MUSTAFA Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi 26, no.1 (2021): 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
MLA Yildiz Yesim,DEMİR YAKUP,Ören Merve,Karaşahin Ömer,AKDEMİR KALKAN İrem,Dal Tuba,ayhan merve,ÇELEN MUSTAFA Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, vol.26, no.1, 2021, ss.196 - 207. 10.5578/flora.20219921
AMA Yildiz Y,DEMİR Y,Ören M,Karaşahin Ö,AKDEMİR KALKAN İ,Dal T,ayhan m,ÇELEN M Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi. 2021; 26(1): 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
Vancouver Yildiz Y,DEMİR Y,Ören M,Karaşahin Ö,AKDEMİR KALKAN İ,Dal T,ayhan m,ÇELEN M Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi. 2021; 26(1): 196 - 207. 10.5578/flora.20219921
IEEE Yildiz Y,DEMİR Y,Ören M,Karaşahin Ö,AKDEMİR KALKAN İ,Dal T,ayhan m,ÇELEN M "Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması." Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 26, ss.196 - 207, 2021. 10.5578/flora.20219921
ISNAD Yildiz, Yesim vd. "Türkiye’de İnfeksiyon Hastalıkları Hekimlerinin HIV ile İnfekte Hastaya Yaklaşımı; Sokrates Çalışması". Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi 26/1 (2021), 196-207. https://doi.org/10.5578/flora.20219921