Yıl: 2021 Cilt: 29 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 77 - 85 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-05-2021

ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL

Öz:
Bu çalışmada, bir conta fabrikasındaki yeniden dolaşım ve makine uygunluk gibi sürece özgü kısıtların bulunduğu bir esnek atölye tipi çizelgeleme problemi ele alınmıştır. Klasik makine çizelgeleme problemlerinde son işin tamamlanma zamanı, ağırlıklı tamamlanma zamanı, toplam gecikme gibi verimliliği veya maliyeti enküçükleyecek amaçlar ele alınmaktadır. Son yıllarda ise, sürdürülebilir üretim süreçlerinin önem kazanmasıyla bu amaçlara ek olarak, enerji odaklı amaç fonksiyonları gündeme gelmiştir. Bu çalışmada, klasik çoğu çizelgeleme problemlerinden farklı olarak, toplam enerji tüketimini ve toplam ağırlıklı tamamlanma zamanını enküçükleyecek çok amaçlı bir matematiksel model geliştirilmiştir. Bu modelin performansı, GAMS/Cplex çözücüsünde küçük boyutlu test problemleri ve fabrikadaki gerçek hayat problemleri kullanılarak test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

A BI-OBJECTIVE MATHEMATICAL MODEL FOR ENERGY-EFFICIENT FLEXIBLE JOB SHOP MACHINE SCHEDULING PROBLEM

Öz:
In this study, a flexible job shop scheduling problem with particular constraints such asrecirculation and machine suitability in a gasket factory is discussed. In classical machinescheduling problems, the objectives that minimize productivity or cost such ascompletion time, weighted completion time, total delay are addressed. In recent years, inaddition to these objectives, energy-oriented objective functions have become criticalwith the increasing importance of sustainable production processes. In this study, unlikemost classical scheduling problems, a multi-objective mathematical model is developedto minimize total energy consumption and total weighted completion time. Theperformance of this model has been tested using small-scale test problems and real-lifeproblems from the factory in the GAMS/Cplex solver. The obtained results are discussed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aqel, G. A., Li X. ve Gao L. (2019). A modified iterated greedy algotihm for flexible job shop scheduling problem. Chinese Journal of Mechanical Engineering, 32 (21). doi: https://doi.org/10.1186/s10033-019- 0337-7
  • Deliktaş, D., Torkul O. ve Üstün Ö. (2019). A flexible job shop cell scheduling with sequence-dependent family setup times and intercellular transportation times using conic scalarization method. International Transactions in Operational Research, 26 (6), 2410-2431. Erişim adresi: https://onlinelibrary.wiley.com /doi/epdf/10.1111/itor.12407
  • Demircioğlu, M. (2019). Yapay sinir ağları kullanarak enerji tasarruflu atölye tipi çizelgeleme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28 (3), 143-154. doi: https://doi.org/10.35379/ cusosbil.644997
  • French, S. (1982). Sequencing and scheduling: an ıntroduction to the mathematics of the job-shop. New York: Ellis Horwood Series.
  • Karabulut, M. A. ve Saraç, T. (2019). Kapasite kısıtlı esnek atölye tipi çizelgeleme problemi için üç aşamalı bir çözüm yaklaşımı ve bir işletmede uygulanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27 (3), 233-241. doi: http://dx.doi.org/10.31796/ ogummf.613268
  • Meng, L., Zhang, C., Shao, X. ve Ren, Y. (2019). MILP models for energy-aware flexible job shop scheduling problem. Journal of Cleaner Production, 210, 710-723. doi: https://doi.org/10.1016/ j.jclepro.2018.11.021
  • Mousakhani, M.(2013). Sequence-dependent setup time flexible job shop scheduling problem to minimise total tardiness. International Journal of Production Research, 51(12), 3476-3487. doi: https://doi.org/10.1080/00207543.2012.746480
  • Salido, M. A., Escamilla, J., Giret A. ve Barber, F. (2016). A genetic algorithm for energy-efficiency in job-shop scheduling. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 85, 1303-1314. Erişim adresi: https://link.springer.com/content/ pdf/10.1007/s00170-015-7987-0.pdf
  • Saraç, T., Sipahioğlu, A. ve Akyol Özer, E. (2020). A twostage solution approach for plastic injection machines scheduling problem. Journal of Industrial and Management, 13 (5). doi: http://dx.doi.org/10.3934/jimo.2020022
  • Wang, H., Jiang, Z., Wang, Y., Zhang, H. ve Wang, Y. (2018). A two-stage optimization method for energysaving flexible job-shop scheduling based on energy dynamic characterization. Journal of Cleaner Production, 188, 575-588. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.03.254
  • Wang, S., Wang, X., Chu, F. ve Yu, J. (2019). An energyefficient two-stage hybrid flow shop scheduling problem in a glass production. International Journal of Production Research, 58 (8), 2283–2314. doi: https://doi.org/10.1080/00207543.2019.1624857
  • Wu, X. ve Sun, Y. (2018). A green scheduling algorithm for flexible job shop with energy-saving measures. Journal of Cleaner Production, 172, 3249-3264. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.10.342
  • Xing, L. N., Chen, Y. W., Wang, P., Zhao, O. S. ve Xiong, J. (2010). A knowledge-based ant colony optimization for flexible job shop scheduling problems. Applied Soft Computing, 10 (3), 888–896. doi: https://doi.org/10.1016/j.asoc.2009.10.006
  • Zhang, G., Gao, L. ve Shi, Y. (2011). An effective genetic algorithm for the flexible job-shop scheduling problem. Expert Systems with Applications, 38 (4), 3563-3573. doi: https://doi.org/10.1016/ j.eswa.2010.08.145
APA AKYOL OZER E, Dincer S, Tamer H (2021). ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. , 77 - 85.
Chicago AKYOL OZER EMINE,Dincer Sevcan,Tamer Hüseyin ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. (2021): 77 - 85.
MLA AKYOL OZER EMINE,Dincer Sevcan,Tamer Hüseyin ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. , 2021, ss.77 - 85.
AMA AKYOL OZER E,Dincer S,Tamer H ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. . 2021; 77 - 85.
Vancouver AKYOL OZER E,Dincer S,Tamer H ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. . 2021; 77 - 85.
IEEE AKYOL OZER E,Dincer S,Tamer H "ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL." , ss.77 - 85, 2021.
ISNAD AKYOL OZER, EMINE vd. "ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL". (2021), 77-85.
APA AKYOL OZER E, Dincer S, Tamer H (2021). ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), 29(1), 77 - 85.
Chicago AKYOL OZER EMINE,Dincer Sevcan,Tamer Hüseyin ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online) 29, no.1 (2021): 77 - 85.
MLA AKYOL OZER EMINE,Dincer Sevcan,Tamer Hüseyin ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), vol.29, no.1, 2021, ss.77 - 85.
AMA AKYOL OZER E,Dincer S,Tamer H ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online). 2021; 29(1): 77 - 85.
Vancouver AKYOL OZER E,Dincer S,Tamer H ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online). 2021; 29(1): 77 - 85.
IEEE AKYOL OZER E,Dincer S,Tamer H "ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), 29, ss.77 - 85, 2021.
ISNAD AKYOL OZER, EMINE vd. "ENERJİ-ETKİN ESNEK ATÖLYE TİPİ MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÇOK AMAÇLI BİRMATEMATİKSEL MODEL". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online) 29/1 (2021), 77-85.