Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma

Uysal, Melisa; Kabukçu Başay, Bürge; Ürüt, Atacenk; Hasmercan, Berkay; Usul, Beyzanur Eren; basay, omer

doi:10.5505/kpd.2020.80958

Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma

Bürge KABUKÇU BAŞAY, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Denizli, Türkiye)

Ömer BAŞAY, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Denizli, Türkiye)

Atacenk ÜRÜT, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıp Fakültesi Öğrencisi, Denizli, Türkiye)

Berkay HASMERCAN, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıp Fakültesi Öğrencisi, Denizli, Türkiye)

Melisa UYAR, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıp Fakültesi Öğrencisi, Denizli, Türkiye)

Beyzanur EREN USUL (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıp Fakültesi Öğrencisi, Denizli, Türkiye)

Klinik Psikiyatri Dergisi

82 18

Yıl: 2020 Cilt: 23 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 402 - 413 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5505/kpd.2020.80958 İndeks Tarihi: 26-05-2021

Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma

Öz:

Amaç: Çalışmamızın amacı hastanede çeşitli nedenlerle yatarak tedavi görmekte olan çocukların psikososyal güçlüklerinin, çocukla ilgili, ailesel-çevresel ve hastalık- tedavi ile ilgili nedenlerle ilişkisinin araştırılmasıdır. Yöntem: Şubat 2018 - Mayıs 2019 tarihleri arasında bir Üniversite Hastanesi yataklı servislerinde yatmakta olan 6-12 yaş arası çocukların (n = 171; 92 kız, 79 erkek; yaş ortalaması = 9.26 ± 2.17) yanında refakat eden bakım verenleri ile görüşme yapılarak çalışma için oluşturulmuş olan “Bilgi Formu” ve “Hastanede Yatan Çocuklar İçin PsikososyalSemptomlarıTanılamaÖlçeği” doldurulmuştur. Ölçeğin 5 alt boyutu üzerinden çocukların yaşadığı anksiyete, umutsuzluk, iletişim güçlüğü, öfke-saldırganlık, regresyon ve toplam psikososyal güçlük puanları değerlendirilmiş; bu güçlük-lerin çocuk, aile-çevre ve hastalık-tedavi ilişkili parametrelerle ilişkisi incelenmiştir. Bulgular: Küçük yaşta olma, düşük anne eğitimi, ailenin algıladığı sosyal desteğin düşük olması, uzun yatış süresi ve tedavi sürecindeki girişimsel işlemler psikososyal uyumun bozulması ile ilişkili bulunmuştur (p < .05). Kız çocukları erkeklere göre daha fazla regresyon göstermiştir (z=-2.269; p= .023*). Kırsal alanda ikamet eden ve hastaneye il dışından gelen çocuklarda iletişim güçlükleri daha fazladır (p<.05). Baba eğitimi, ailenin gelir durumu, ameliyat geçirmiş olma öyküsü ve kronik/akut hastalığa sahip olma istatistiksel olarak anlamlı farklılık oluşturmamıştır (p>.05). Sonuç: Yatarak tedavi sürecinde uyum güçlükleri açısından daha riskli olan çocukların farkında olmak, onların psikososyal uyumlarını artırmaya yönelik destek-leyici ve koruyucu önlemleri almak önemlidir.

Anahtar Kelime:

Hospitalized children: A study on the factors affecting psychosocial adjustment

Öz:

Objective: The aim of our study is to investigate the rela-tionship between the psychosocial difficulties of children who were hospitalized for various reasons, with child-related, familial, environmental and disease/treatment-related factors.Method: Between February 2018 - May 2019 the caregivers of 6 - 12 years old children (n =171; 92 girls, 79 males; mean age = 9.26 ± 2.17) who were treated in the inpatient services of a University Hospital were interviewed and an “Information form” construc-ted for the present study and “Psychosocial Symptom Diagnosis Scale for Inpatient Children” were filled. The anxiety, hopelessness, communication difficulties, anger-aggression, regression and total psychosocial difficulties of the children were evaluated over 5 sub-dimensions with the total scale score; the effects of child, family-environment and disease-treatment related parameters on psychosocial difficulties were assessed.Results:Younger ages, low maternal education, low perceived social support of the family, long hospital stay and inva-sive procedures in the treatment were associated with impaired psychosocial adjustment (p<.05). Girls showed more regression than boys (z=-2.269; p=.023*). Children who were living in rural areas and came to the hospital from outside the province were more likely to have communication difficulties (p<.05). Father's educa-tion, family income, history of having surgery, and ha-ving chronic/acute illness did not account for a statisti-cally significant difference (p>.05).Discussion: It is important to be aware of children who are at greater risk for adjustment difficulties during inpatient treatment. We should be sensitive and take supportive and protec-tive measures to improve their psychosocial compliance

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Shields L. A review of the literature from developed and developing countries relating to the effects of hospitalization on children and parents. Int Nurs Rev. 2001;48:29–37.
2. Cadman D, Boyle M, Szatmari P, Offord DR. Chronic illness, disability, and mental and social well-being: Findings of the Ontario Child Health Study. Pediatrics. 1987;79:805–13.
3. Doupnik SK, Henry MK, Bae H, Litman J, Turner S, Scharko AM, et al. Mental Health Conditions and Symptoms in Pediatric Hospitalizations: A Single-Center Point Prevalence Study. Acad Pediatr. 2017;17:184–90.
4. Small L, Mazurek Melnyk B, Sidora-Arcoleo K. The effects of gender on the coping outcomes of young children following an unanticipated critical care hospitalization. J Spec Pediatr Nurs. 2009;14:112–22.
5. Melnyk BM. Intervention studies involving parents of hospi-talized young children: an analysis of the past and future recom-mendations. J Pediatr Nurs. 2000;15:4–13.
6. Öztürk Y, Pekcanlar Akay Y. Kronik Pediatrik Hastalıklar ve Hastaneye Yatış. Ankara: Pekcanlar Akay A, Ercan ES, Perçinel E, ve Ark. Editörler. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Içinde.: Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği; 2016. p. 594–603.
7. Er DM. Çocuk, Hastalik, Anne-Babalar Ve Kardeşler. Cocuk Sagligi ve Hast Derg. 2006;49:155–68.
8. Drell M, White T. Children’s reaction to illness and hospital-ization. In: In: Sadock BJ, Sadock VA, editors Kaplan & Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry 8th ed II Philadelphia, PA. Lippincott Williams & Wilkins; 2004. p. 3425–3434.
9. Üstün G. Hastanede yatan çocuklar için psikososyal semptomları tanılama ölçeği’nin geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışmasi. Cumhuriyet Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 2007. Taylor & Francis Group;
10. Üstün G, Erşan EE, Kelleci M, Turgut H. Hastanede yatan çocuklarda psikososyal semptomların bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhur Med J [Internet]. 2014 Mar 13 [cited 2020 Mar 8];36(1):25. Available from: http://dergipark.gov.tr/doi/10.7197/cmj.v36i1.1008002456
11. Small L. Early predictors of poor coping outcomes in children following intensive care hospitalization and stressful medi-cal encounters. Pediatr Nurs. 2002;28:393–8, 401.
12. Erermis S. Hastalık Karşısında Çocuk ve Ergen. In: Çuhadaroğlu Çetin F, Coşkun A, Pehlivantürk B, ve Ark Editörler Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Temel Kitabı Içinde Ankara: Hekimler Yayın Birliği. 2008. p. 730–7.
13. Small L, Melnyk BM. Early predictors of post-hospital adjustment problems in critically ill young children. Res Nurs Heal. 2006;29:622–35.
14. Schonfeld DJ: The child’s cognitive understanding of illness. In Lewis M (ed): Child and Adolescent Psychiatry: AComprehensive Textbook. Baltimore, Williams & Wilkins,. In 1996. p. 943–7.
15. Baykara B, Güvenir T, Miral S Hastalik Ve Hastaneye Yatişin Çocuk Üzerine Etkisi) Ben Hasta Değilim- Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Psikososyal Yönü Içinde Ekşi A Ed. (1999) Nobel Kitabevleri, İstanbul, p. 374-378.
16. Kennedy C, Kools S, Kong SKF, Chen JL, Franck L, Wong TKS. Behavioural, emotional and family functioning of hospital-ized children in China and Hong Kong. Int Nurs Rev.2004;51:34–46.
17. Bonn M. The effects of hospitalisation on children: a review. Vol. 17, Curationis. 1994. p. 20–4.
18. Wright MC. Behavioural effects of hospitalization in chil-dren. J Paediatr Child Health. 1995;31:165–7.
19. Erikson H, Erikson JM. The life cycle completed. W.W. Norton; 1997. 134 p.
20. Erikson H. Childhood and society. Norton; p. 1963. 445
21. Piaget J. Part I: Cognitive development in children: Piaget development and learning. J Res Sci Teach. 1964;2:176–86.
22. Lerwick JL. Psychosocial implications of pediatric surgical hospitalization. Semin Pediatr Surg. 2013 Aug;22(3):129–33.
23. Bhargavi CN. Nursing Care Planning Resource, Volume 3: Child and Neonatal Health, 1st South Asia Edition. 2018. p. 6-7.
24. Vaz LE, Wagner D V., Ramsey KL, Jenisch C, Austin JP, Jungbauer RM, et al. Identification of Caregiver-Reported Social Risk Factors in Hospitalized Children. Hosp Pediatr. 2020;10:20–8.
25. Campbell JM, Cardona L. The Consultation Liasion Process to Pedaitrics. In: Martin A, Volkmar FR, Editors. In Child and Adolescent Psychiatry a Comprehensive Textbook. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilki. Elsevier; 2004. p. 912-920
26. Commodari E. Children staying in hospital: a research on psychological stress of caregivers. Ital J Pediatr. 2010;36:40.
27. Çöp E, Dinç GŞ, Kültür SEÇ. Kronik Hastalığı Olan Çocukların Annelerinde Baş Etme Becerilerinin Psikiyatrik Belirtiler ile İlişkisi: Bir Ön Çalışma. Türkiye Çocuk Hast Derg. 2016;10:170–6.
28. Uzun P. Çocuk Hematoloji-Onkoloji Hastalarının Ebeveynlerinin Tükenmişlik Düzeyleri Ve Baş Etme Biçimlerinin; Çocukların Psikolojik Belirtileri Üzerine Etkisi Açısından İncelenmesi. Haliç Ü. Sosyal Bilimler Enstitisü. Yüksek Lisans Tezi. 2016.
29. Doupnik SK, Hill D, Palakshappa D, Worsley D, Bae H, Shaik A, et al. Parent Coping Support Interventions During Acute Pediatric Hospitalizations: A Meta-Analysis. Pediatrics [Internet]. 2017 Sep;140(3):e20164171. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28818837
30. Fink S V. The influence of family resources and family demands on the strains and well-being of caregiving families. Nurs Res. 1995;44:139–46.
31. Menezes M, Moré CLOO, Barros L. Social Networking Family of Caregivers during Hospitalization of Children. Rev da Esc Enferm da USP. 2016 Jun;50(spe):107–13.
32. Currie J, Lin W. Chipping away at health: More on the rela-tionship between income and child health. Health Aff. 2007;26:331–44.
33. Conger RD, Conger KJ, Martin MJ. Socioeconomic status, family processes,and individual development. Vol. 72, Journal of Marriage and Family. NIH Public Access; 2010. p. 685–704.
34. Rennick JE, Johnston CC, Dougherty G, Platt R, Ritchie JA. Children’s psychological responses after critical illness and exposure to invasive technology. J Dev Behav Pediatr. 2002;23:133–44.
35. Chung A. Long-term Hospitalization and the Impact on Emotional Well-being of a Child. 2014. Sociology. 2. May;
36. Stuber ML, Kazak AE, Meeske K, Barakat L, Guthrie D, Garnier H, et al. Predictors of posttraumatic stress symptoms in childhood cancer survivors. Pediatrics. 1997;100:958–64.
37. Kazak AE, Meeske K, Penati B, Barakat LP, Christakis D, Meadows AT, et al. Posttraumatic stress, family functioning, and social support in survivors of childhood leukemia and their mothers and fathers. J Consult Clin Psychol. 1997;65:120–9.
38. Rennick JE, Morin I, Kim D, Johnston CC, Dougherty G, Platt R. Identifying children at high risk for psychological seque-lae after pediatric intensive care unit hospitalization. Pediatr Crit Care Med. 2004 Jul;5:358–63.
39. O’Conner-Von S. Preparing children for surgery--an integra-tive research review. Vol. 71, AORN journal. No longer pub-lished by Elsevier; 2000. p. 334–43.
40. Li HCW, Lam HYA. Paediatric day surgery: Impact on Hong Kong Chinese children and their parents. J Clin Nurs. 2003;12:882–7.
41. Gulur P, Fortier MA, Mayes LC, Kain ZN. Perioperative Behavioral Stress in Children. In: A Practice of Anesthesia for Infants and Children. Content Repository Only!; 2019. p. 25-34.e3.
42. Hysing M, Elgen I, Gillberg C, Lundervold AJ. Emotional and behavioural problems in subgroups of children with chronic illness: Results from a large-scale population study. Child Care Health Dev. 2009;35:527–33.

APA	Kabukçu Başay B, basay o, Ürüt A, Hasmercan B, Uysal M, Usul B (2020). Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. , 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
Chicago	Kabukçu Başay Bürge,basay omer,Ürüt Atacenk,Hasmercan Berkay,Uysal Melisa,Usul Beyzanur Eren Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. (2020): 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
MLA	Kabukçu Başay Bürge,basay omer,Ürüt Atacenk,Hasmercan Berkay,Uysal Melisa,Usul Beyzanur Eren Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. , 2020, ss.402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
AMA	Kabukçu Başay B,basay o,Ürüt A,Hasmercan B,Uysal M,Usul B Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. . 2020; 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
Vancouver	Kabukçu Başay B,basay o,Ürüt A,Hasmercan B,Uysal M,Usul B Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. . 2020; 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
IEEE	Kabukçu Başay B,basay o,Ürüt A,Hasmercan B,Uysal M,Usul B "Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma." , ss.402 - 413, 2020. 10.5505/kpd.2020.80958
ISNAD	Kabukçu Başay, Bürge vd. "Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma". (2020), 402-413. https://doi.org/10.5505/kpd.2020.80958

APA	Kabukçu Başay B, basay o, Ürüt A, Hasmercan B, Uysal M, Usul B (2020). Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(4), 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
Chicago	Kabukçu Başay Bürge,basay omer,Ürüt Atacenk,Hasmercan Berkay,Uysal Melisa,Usul Beyzanur Eren Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Klinik Psikiyatri Dergisi 23, no.4 (2020): 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
MLA	Kabukçu Başay Bürge,basay omer,Ürüt Atacenk,Hasmercan Berkay,Uysal Melisa,Usul Beyzanur Eren Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Klinik Psikiyatri Dergisi, vol.23, no.4, 2020, ss.402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
AMA	Kabukçu Başay B,basay o,Ürüt A,Hasmercan B,Uysal M,Usul B Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2020; 23(4): 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
Vancouver	Kabukçu Başay B,basay o,Ürüt A,Hasmercan B,Uysal M,Usul B Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2020; 23(4): 402 - 413. 10.5505/kpd.2020.80958
IEEE	Kabukçu Başay B,basay o,Ürüt A,Hasmercan B,Uysal M,Usul B "Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma." Klinik Psikiyatri Dergisi, 23, ss.402 - 413, 2020. 10.5505/kpd.2020.80958
ISNAD	Kabukçu Başay, Bürge vd. "Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma". Klinik Psikiyatri Dergisi 23/4 (2020), 402-413. https://doi.org/10.5505/kpd.2020.80958