ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ
Yıl: 2020 Cilt: 22 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1089 - 1122 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33717/deuhfd.791402 İndeks Tarihi: 02-06-2021
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ
Öz: Şehrin asayişinin en küçük yerleşim birimi olan mahallelerden başlayarak korunması gerektiği düşüncesi ile Osmanlı Devleti’nde ve devamında Türkiye Cumhuriyeti döneminde çarşı ve mahalle bekçileri görevlendirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti döneminde ilk olarak mülga 772 Sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’na dayanarak görevlendirilen ve genel kolluk kuvvetlerine yardımcıolan bekçilerin görev ve yetkileri kamuoyunda tartışma konusu olmuş, hatta bazıyargı kararlarına konu olan uyuşmazlıklar; bekçilerin görev ve yetkilerinin günümüz koşullarına göre yeniden düzenlenmesi ve tartışmalı hususların açıklığa kavuşturulması düşüncesini ortaya çıkarmıştır. Bu amaçla yeni bir Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu hazırlanmış, 18/06/2020 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Çalışmamızda; bahsi geçen kanun ile bekçilere verilen görev ve yetkiler, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) açısından değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime: EVALUATION OF LAW OF BAZAAR AND NEIGHBORHOOD GUARDS IN TERMS OF CRIMINAL PROCEDURE LAW
Öz: With the idea that the city’s public order should be preserved starting fromthe smallest residential areas, the bazaar and neighborhood guards were assigned in the Ottoman Empire and later in the Republic period. The duties andpowers of the guards, who were assigned on the basis of the Law No. 772 on theBazaar and Neighborhood Guards during the Republican period and whoassisted the general law enforcement officers, were the subject of controversy inthe public opinion, and even disputes that were subject to some judicialdecisions; brought up the idea of reorganizing the duties and powers of theguards according to today’s conditions and clarifying controversial issues. Forthis purpose, a new Bazaar and Neighborhood Guards Law No.7245 wasprepared and entered into force by being published in the Legal Gazette dated18/06/2020. In our study; With the said law, the duties and powers given to theguards were evaluated in terms of the Criminal Procedure Law (CMK) No.5271.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aksoy İpekçioğlu, Pervin: “Yakalama ve Gözaltına Alma Koruma Tedbirleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Özel Sayı, 2007, ss. 1215-1254.
- Aldemir, Hüsnü: Hürriyeti Kısıtlayan Koruma Tedbirleri Yakalama, Gözaltına Alma, Tutuklama ve Adli Kontrol, Adalet Yayınevi, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara, 2018.
- Ardıçoğlu, M. Artuk: “Türk İdare Hukukuna Yeni Bir Katkı: Erişim Sağlayıcıları Birliği”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, 2014, ss. 119-138.
- Atay, Ender Ethem: İdare Hukuku, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
- Baytaz, Abdullah Batuhan: “6638 s. Kanun ile PVSK ve CMK’da Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt:73, Sayı:2, 2015, ss. 29-47.
- Centel, Nur/Zafer, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınları, Yenilenmiş ve Gözden Geçirilmiş 17. Baskı, İstanbul, 2020.
- Çağlayan, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, Güncellenmiş 7. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
- Doğan, Cem: “Eski İstanbul’da Mahalle Bekçisi ve II. Meşrutiyet’te Bekçi Teşkilatının Düzenlenmesi Bağlamında Mahalle Bekçileri Nizamnamesi (1908-1918)”, Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 14, Mart 2019, ss. 257-273.
- Dülger, Murat Volkan: Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Hukuk Akademisi Yayınları, İstanbul, 2019.
- Erdağ, Ali İhsan: “Kolluğun ‘Durdurma ve Kimlik Sorma’ Yetkisi (PVSK madde 4/A)”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 68, Sayı: 2010/4, ss. 37-60.
- Feyzioğlu, Metin: “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Hakkında Bazı Tespit ve Değerlendirmeler”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 62, 2006, ss. 27-61.
- Gökcen, Ahmet/Balcı, Murat/Alşahin, M. Emin/Çakır, Kerim: Ceza Muhakemesi Hukuku, Dördüncü Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.
- Gözübüyük, Şeref/Tan, Turgut: İdare Hukuku Cilt I Genel Esaslar, Güncelleştirilmiş 12. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2018.
- Gültekin, Sebahattin/Gültekin, Recep: “Toplum Destekli Polislik: Sorun Mu Çözüm Mü?”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 470, Mart 2011, ss. 93-112.
- Kocaoğlu, Serhat Sinan: “Susma Hakkı”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 2011/4, ss. 29-58.
- Özay, İl Han: “Adlî Kolluk - İdarî Kolluk”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: 71, Sayı: 1, Ocak 2013, (Kolluk), ss. 947- 961.
- Özay, İl Han: “İdarî Kolluk Eylemlerinde Amaç”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: 45, Sayı: 1-4, Ocak 1981, (Amaç), ss. 315-319.
- Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Ceza Muhakemesi Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 12. Baskı, Ankara, 2019.
- Öztürk, Bahri/Eker Kazancı, Behiye/Soyer Güleç Sesim: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
- Öztürk, Bahri/Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Gezer, Özge Sırma/Saygılar Kırıt, Yasemin F./Alan Akcan, Esra/Tütüncü, Efser Erden/Özaydın, Özdem/Altınok Villemin, Derya/Tok, Mehmet Can: Ana Hatlarıyla Ceza Muhakemesi Hukuku, Ed. Bahri Öztürk, Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
- Parlar, Ali: İstinaf Sistemi ve Diğer Yeniliklere Göre Ceza Muhakemesi Kanunu El Kitabı, Mevzuat ve İçerik Bakımından Güncellenmiş 3. Baskı, Bilge Yayınevi, Ankara, 2017.
- Roagna, Ivana: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Gösterilmesi Hakkının Korunması - Avrupa Konseyi İnsan Hakları El Kitapları, çev. Ayşe Gül Alkış Schäling, Avrupa Konseyi, Strasbourg, 2012.
- Şahin, Cumhur/Göktürk, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku Cilt I, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 10. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
- Şeker, Güven/Baytun, Uğur: “Geçmişten Günümüze Kent Güvenliğinde Mahalle Ölçekli Güvenlik Uygulamaları: Çarşı Mahalle Bekçiliği”, Polis Akademisi, Tarihten Günümüze Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Kitabı, 2013, ss. 323-350.
- Toroslu, Nevzat/Feyzioğlu Metin: Ceza Muhakemesi Hukuku, 19. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2019.
- Turhan, Faruk: Ceza Muhakemesi Hukuku, Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 2006.
- Turhan, Faruk/Aksan, Murat: “Ceza Muhakemesinde Şüphelinin İfadesinin Alınması ve Sorguya Çekilmesine İlişkin Hükümlerin Eleştirel Bir Değerlendirmesi”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XXIV, Yıl: 2020, Sayı: 2, ss. 289-331.
- Ünver, Yener/Hakeri, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku Cilt I, 15. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
- Ünver, Yener/Hakeri, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku Cilt II, 15. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
- Yenisey Feridun/Nuhoğlu Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncellenmiş 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019. Yenisey, Feridun: Kolluk Hukuku, 2. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2015.
- Yıldız, Ali Kemal: “Ceza Muhakemesi Hukukunda Yakalama ve Gözaltı Koruma Tedbirleri”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1, 2006, ss. 131-214.
- Erman, R. Barış/Özcan, Onur/Yetkin, Erdi/ Börekçi, Eşref Barış/Üzeltürk, Saba Şahika Tahmaz: Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu Teklifi Hakkında Tespit, Düşünce Ve Eleştiriler, Yeditepe Üniversitesi Yayınevi, 2020 https://law.yeditepe.edu.tr/sites/default/files/carsi_ve_ mahalle_bekcileri_kanunu_teklifi_hakkinda_tespit_dusunce_ve_elestiri ler_-_2020_1.pdf, Erişim Tarihi: 25/02/2020.
- Yenisey, Feridun: “Durdurma, Kimlik Sorma, Kimlik Tespiti”, (http://www.caginpolisi.com.tr/eski_sitemiz/69/10-11.htm, Erişim Tarihi: 22/03/2020).
- “Mahkemeden Bir Karar Daha: Bekçi Kimlik Soramaz”, (https://t24.com.tr/ haber/mahkemeden-bir-karar-daha-bekci-kimlik-soramaz,854924, Erişim Tarihi: 22/02/2020).
- “Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu Teklifi”, (https://www2.tbmm.gov.tr/ d27/2/2-2555.pdf, Erişim Tarihi: 23/02/2020).
- “Adlî ve Önleme Aramaları Yönetmeliği”, R.G. Tarih: 01/06/2005, R.G. Sayı: 25832, (https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod= 7.5.8203&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=5188, Erişim Tarihi: 21/03/2020).
- “Bekçilerin kimlik sorma yetkisi var mı? (Mahkeme: Yok, EGM: Var)” (https://www.ntv.com.tr/turkiye/bekcilerin-kimlik-sorma-yetkisi-var-mi-mahkeme-yok-egm-var,Ob7uF1IUMEKWv-6bbBBjXQ, Erişim Tarihi: 25/02/2020).
- “Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin Vazifeleri İle İlgili Olarak Riayet Etmeleri Gereken Hususları Gösterir Yönetmelik” (https://www.mevzuat.gov.tr/ Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.9179&MevzuatIliski=0&sourceXmlSear ch=çarşı%20ve%20mahalle, Erişim Tarihi:25/02/2020)
- “Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin Kimlik Sorma Yetkisi Hakkında Basın Açıklaması”, (https://www.egm.gov.tr/carsi-ve-mahalle-bekcilerinin-kimlik-sorma-yetkisi-hakkinda-basin-aciklamasi, Erişim Tarihi: 25/02/2020).
- (https://www.egm.gov.tr/31012020-tarihli-basin-aciklamasi, Erişim Tarihi: 22/03/2020).
- (https://icisleri.gov.tr/turkiye-guven-huzur-uygulamasi20-02-2020, Erişim Tarihi: 22/03/2020). www.kazanci.com
APA | Belci O (2020). ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. , 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
Chicago | Belci Ozancan ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. (2020): 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
MLA | Belci Ozancan ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. , 2020, ss.1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
AMA | Belci O ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. . 2020; 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
Vancouver | Belci O ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. . 2020; 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
IEEE | Belci O "ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.1089 - 1122, 2020. 10.33717/deuhfd.791402 |
ISNAD | Belci, Ozancan. "ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ". (2020), 1089-1122. https://doi.org/10.33717/deuhfd.791402 |
APA | Belci O (2020). ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 22(2), 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
Chicago | Belci Ozancan ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 22, no.2 (2020): 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
MLA | Belci Ozancan ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.22, no.2, 2020, ss.1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
AMA | Belci O ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 22(2): 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
Vancouver | Belci O ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 22(2): 1089 - 1122. 10.33717/deuhfd.791402 |
IEEE | Belci O "ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ." Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 22, ss.1089 - 1122, 2020. 10.33717/deuhfd.791402 |
ISNAD | Belci, Ozancan. "ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNUNUNCEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDANDEĞERLENDİRİLMESİ". Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 22/2 (2020), 1089-1122. https://doi.org/10.33717/deuhfd.791402 |