Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 397 - 430 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-06-2021

Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma

Öz:
Kahve, 16. Yüzyılda gündelik hayatıniçine yerleşerek, sohbetin, sosyalleşmenin,zihinsel rahatlamanın ve konukseverliğin birsimgesi olarak kabul görmüştür. Kahvenininsanlar üzerindeki bu büyülü etkisi,kahvehanelerin ortaya çıkmasını sağladı. Buçalışmada, kahvenin kökeni, kahvehanelerinortaya çıkışını, Osmanlıdan günümüzekahvehaneler ve Osmanlı döneminde Kahire,Halep, Şam, Selanik ve İran kahvehanelerinedeğinilmiş. Kahvenin İstanbul'a gelişi veİstanbul kahvehaneleri söz konusu edilmiş veçalışmanın asıl konusunu oluşturan resimsanatında kahve ve kahvehane konusubağlamında, Avrupalı ressamların resimlerindebar, kafe, kırathane, kahve ve kahvehanemekanlarını resimlerine konu edinen, JeanLéon Gerome, Jose Benlliure Gil, Edwin LordWeeks, Ludwing Deutsch, William HenryBartlett, Ivan Konstantinovich Aıvazosky,Charles Emile, Carl Spıtzwing Wolfsfield Ericgibi sanatçıların eserlerine yer verilerek, PaulCezanne ve Vincent van Gogh'un birer eseriaçıklanmaya çalışılmıştır. Türk resminde isekahvehane konusunu resmeden, Osman HamdiBey, Hoca Ali Rıza, Bedri Rahmi Eyüboğlu,Sabri Fettah Berkel, Nedim Günsür, FikretMuallâ, Fevzi Karakoç, Mehmet Başbuğ veMehmet Göktepe gibi ressamların kahvehaneyikonu alan eserleri değerlendirilmeyeçalışılmıştır
Anahtar Kelime:

A Study on Coffee and Coffee Facilities in Painting Art

Öz:
Coffee has been accepted as a symbol for chatting, socialization, mental relaxation, and hospitality by settling into daily life in the 16th century. This magical effect of coffee on people led to the emergence of coffeehouses. The present study aims to discuss the following aspects with regard to coffee: the origin and emergence of coffee. The existence of coffeehouses has been mentioned in different parts of the world in the Ottoman period, some of them were Cairo, Aleppo, Damascus, Thessaloniki, and Iran. This study investigates coffeehouse and their arrival to İstanbul, within this context it also refers to paintings of European painters such as Edwin Lord Weeks, Ludwing Deutsch, William Henry Bartlett, Ivan Konstantinovich Aıvazosky, Charles Emile, Carl Spitzwing Wolfsfield Eric who use bars, cafeterias, kırathane’s, coffee and coffeehouses in their paintings and also mention is made to Paul Cezanne and Vincent van Gogh's works. In the realism of Turkish paintings, the works of painters such as Osman Hamdi Bey, Hoca Ali Rıza, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Sabri Fettah Berkel, Nedim Günsür, Fikret Muallâ, Fevzi Karakoç, Mehmet Başbuğ, and Mehmet Göktepe have been included.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Hattox, R. S. (1998). Kahve ve Kahvehaneler. Elhüseyni, N. (Çev.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Birsel, S. (2002). Kahveler Kitabı. İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Desmet, G. ve Helene, G.F. (1999). Doğu’da Kahve ve Kahvehaneler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Şen, K. (2005). Telvenin İzinde. İstanbul: Apa Yayıcılık.
  • Yaşar, A. (2018). Osmanlı Kahvehaneleri. İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Sajdı, D. (2014). Osmanlı Laleleri, Osmanlı Kahvehaneleri. Onacak, A. (Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Erhan, K. (1980). Hoca Ali Rıza. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Özsezgin, K. (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Türk Resmi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Ayan, A. (2006). Nedim Günsür Retrospektif Sergisi. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Berk, N. ve Koloğlu, O. (1971). Fikret Mualla Hayatı-Sanatı-Eserleri. İstanbul: Milliyet Yayınları.
  • Zeytinoğlu, E. (2016). Kahvehaneler - Mehmet Göktepe. İstanbul: Sergi Kataloğu.
  • Göktepe, M. (2018). Cumhuriyet Dönemi Türk Resminde İnsan Figürü. (Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Eser Metni) . Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi / Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
  • Rubin, J. H. (2015). İzlenimcilik Nasıl Okunur. Kazancı, F.T (Çev.). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
  • Göktepe, M. (2020). Romantizm Sanat Akımı ve Sanatçıları Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Arts, 1, 45-66.
  • Resim Listesi
  • Resim 1: Jean-Léon Gerome A Cafe in Cairo, c, 1883, Kaynak: Orıentalısım In Art, Chrıstıne Peltre,1998
  • Resim 2: Jose Benlliure Gil, Tunus’ta Kahvehane, 54,5 x 92 cm,tüyb. Özel KoleksiyonKaynak: http://www.canvastar.com /josebenlliure-gil-tunus-kahvehane-kanvas-tablo (Erişim Tarihi:4.12.2020)
  • Resim 3: Edwin Lord Weeks, Satranç Oynayanlar Kahire, http://www.canvastar.com /edwin-lord-weeks-satranc-kahirekanvas-tablo (erişim tarihi 5.12.2020)
  • Resim 4: Ludwing Deutsch, Satranç Oynayanlar,Tuval üzerine yağlıboya,41,6x55cm1896 http://www.canvastar.com /ludwing-deutsch--satranc-oynayanlar-kanvas-tablo (Erişim tarihi 5.12.2020)
  • Resim 5: Edwin Lord Weeks, Persiyan Cafe https//www.baskiloji.com/canvas-tablo/Sanatci/614/ edwinlord-weeks (erişim tarihi 5.12.2020)
  • Resim 6: William Henry Bartlett, Kasımpaşa’da Haliç Kıyısında Kahvehane, 1839 https//www.pinterest.com/pin/466052261431020478/ (erişim tarihi 5.12.2020)
  • Resim 7: Ivan Konstantinovich Aıvazosky / İstanbul Ortaköy Yakınlarında Bir Kahvehane, https//deyim.com.tr/urunlerimiz/kanvasa-djital-baskı1/oryantal-tablolar/aik-001-ivan—kostantinovic-aivazovskyistanbul-ortaköy-yakınlarında bir kahvehane (Erişim tarihi 5.12.2020)
  • Resim 8: Charles Emile, Turkısh Smokers in an Alley in Constantinople1826 Orıentalısım In Art, Chrıstıne Peltre,1998
  • Resim 9: Carl Spıtzwing, Turkish Drinking Caffee,1855-60 Orıentalısım In Art, Chrıstıne Peltre,1998
  • Resim 10: Paul Cezanne, Kart Oynayanlar, Tuval Üzerine Yağlıboya, 65x81cm, Metropolitan Museum of Art, New York 1892- 93Web gallery of Art (Erişim tarihi: 5.12.2020)
  • Resim 11: Paul Cezanne, Kart Oynayanlar, Tuval Üzerine Yağlıboya,48x57cm, Musee d’Orsay, Paris, 1890-92 Web gallery of Art (Erişim tarihi: 5.12.2020)
  • Resim 12: Van Gogh, Cafe du Tambourindeki, Agostina Segatori Paris, Tuval Üzerine Yağlıboya, 54x47cm, Van Gogh Museum, Amsterdam Web gallery of Art (Erişim tarihi: 5.12.2020)
  • Resim 13: Van Gogh, Cafe Place du Forum’da,Arles Geceleri ,Tuval Üzerine Yağlıboya, 81x66 cm, Rijksmuseum Kröller-Müller, Otterlo Web gallery of Art (Erişim tarihi: 5.12.2020)
  • Resim 14: Van Gogh, Gece Cafe, Arles’deki Place Lamartine’deTuval Üzerine Yağlıboya,71x90 cm, Yale Unıversity Art Gallery http//wga.hu/art/g/gogh_van/09/arles42.jpg.Web gallery of Art (Erişim tarihi: 5.12.2020)
  • Resim 15: Wolfsfield Eric, Group portrait of five men stead at a table,56 x 79 cm15 http// www.mutualart.com/ Groupportrait-of-five-men-steated-at-a-t/FB, (Erişim tarihi: 5.12.2020)
  • Resim 16: 16. yüzyılda İstanbul’da Bir Kahvehane M.And, Osmanlı Tasvir Sanatları (İstanbul, 2002), 383
  • Resim 17: Osman Hamdi Bey, “Kahve Ocağı”, Tuval üzerine yağlıboya, http://www.forumgercek.com/ turk-ressamlarinbiyografileri/69714-osman- hamdi-bey-turk-arkeologmuzeci-ve-ressam-1842-1910- a.html (Erişim tarihi: 21 Haziran 2020
  • Resim 18: Hoca Ali Rıza, Kahvehane, kağıt desen
  • Resim 19: Hoca Ali Rıza, Kahvehane, kağıt üzerine suluboya
  • Resim 20: Bedri Rahmi Eyüboğlu, “Sarı Saz” T.Ü. karışık teknik, 122x
  • Resim 21: Sabri Berkel, “ Kahve” Kağıt üzerine desen
  • Resim 22: Nedim Günsür, “Gecekondu Kahvesi” Tuval üzerine yağlıboya, 30x40 cm
  • Resim 23: Nedim Günsür, “Kahve”İs mürekkebi,40x61cm
  • Resim 24: Fikret Muallâ, Mor Kahve, Kağıt üzerine guaj 1956
  • Resim 25: Fikret Muallâ, Mavi Kahve, Kağıt üzerine guaj, 1956
  • Resim 26: Fevzi Karakoç, “Nargileciler”Litografi,35x50cm
  • Resim 27: Mehmet Başbuğ “Muş’tan Görünüm” Tuval üzerine yağlıboya,100x140cm
  • Resim 28: Mehmet Göktepe, “Kahvehane Serisi, Suskunlar”, Tuval üzerine yağlıboya, 110 x 140 cm, 2016
  • Resim 29: Mehmet Göktepe, “Kahvehane Serisi” Tuval üzerine yağlı boya , 110x150 cm, 2015
APA GÖKTEPE m (2020). Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. , 397 - 430.
Chicago GÖKTEPE mehmet Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. (2020): 397 - 430.
MLA GÖKTEPE mehmet Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. , 2020, ss.397 - 430.
AMA GÖKTEPE m Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. . 2020; 397 - 430.
Vancouver GÖKTEPE m Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. . 2020; 397 - 430.
IEEE GÖKTEPE m "Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma." , ss.397 - 430, 2020.
ISNAD GÖKTEPE, mehmet. "Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma". (2020), 397-430.
APA GÖKTEPE m (2020). Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(50), 397 - 430.
Chicago GÖKTEPE mehmet Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.50 (2020): 397 - 430.
MLA GÖKTEPE mehmet Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.50, 2020, ss.397 - 430.
AMA GÖKTEPE m Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020; 0(50): 397 - 430.
Vancouver GÖKTEPE m Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020; 0(50): 397 - 430.
IEEE GÖKTEPE m "Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.397 - 430, 2020.
ISNAD GÖKTEPE, mehmet. "Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 50 (2020), 397-430.