Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler
Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 10 Sayfa Aralığı: 297 - 327 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-06-2021
Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler
Öz: Karadeniz Bölgesi’nde ele geçen kalıp yapımı kâseler genel olarak Ephesos,Pergamon ve Kyme gibi Batı Anadolu’nun önemli imalat merkezlerindenihraç edilen örnekler şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanınkonusunu oluşturan, Kurul Kalesi kazılarında ele geçmiş örnekler de, kilve yüzey özellikleri göz önüne alınarak Batı Anadolu kökenli ithal kaplarolarak değerlendirilmiştir. Bu bağlamda 2010-2019 yılları arasında KurulKalesi’nde yürütülen kazı çalışmalarında ele geçmiş toplam 72 parça kalıpyapımı kâsenin 60’a yakını İonia-Ephesos üretimi olan Gri kaplarla ilişkilidir.Geriye kalan az sayıdaki parça ise diğer bir üretim atölyesi olan Pergamon’aait örneklerden oluşmaktadır. Söz konusu kalıp yapımı kabartmalı kâseler,MÖ 2. yüzyılın sonu ile MÖ 1. yüzyılın ikinci yarısına uzanan oldukça kısabir zaman aralığına tarihlendirilir. Yalnızca VI. Mithradates Dönemi ilesınırlı olan bu tarihler Kurul Kalesi’nde ele geçen diğer arkeolojik veriler ilede desteklenmektedir.
Anahtar Kelime: Th e Moldmade Relief Bowls found in Kurul Fortress
Öz: Th e products of important workshops of Western Anatolia, namely Ephesos, Pergamon, and Kyme usually dominate the imported moldmade relief bowls in the Black Sea Region. Th e examples found in Kurul Fortress which form the subject of this study, are regarded as the imported vessels of the Western Anatolian origin by considering their fabric and surface characteristics. In this regard, about 60 of 72 pieces of moldmade relief bowls in total, which were found in the excavations of Kurul Fortress between 2010 and 2019, are associated with the Grey Ware productions of Ionian-Ephesian workshops. Th e few remaining examples comprise of the pieces thought to be Pergamene production, one of another Western Anatolian workshops. Th e moldmade bowls in question are dated to a quite short time period from the end of the 2nd century BC to the second half of the 1st century BC. Th ese dates which are only limited to the period of Mithradates VI, are also supported with other archaeological data from Kurul Fortress.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Anderson-Stojanović 1992 Anderson-Stojanović, V. R., Stobi: Th e Hellenistic and Roman Pottery, New Jersey.
- Anlağan 2000 Anlağan, T., Sadberk Hanım Müzesi Kalıplı Kâseler ve Kabartmalı Kaplar, İstanbul.
- Bouzek 1990 Bouzek, J., Studies of Greek Pottery in the Black Sea Area, Prague.
- Bouzek – Jansová 1974 Bouzek, J., Jansová, L., “Megarian Bowls”, Anatolian Collection of Charles University – Kyme I (ed. J. Bouzek), Praha, 13-76.
- Burke – Pollitt 1975 Burke, S., Pollitt, J., Greek Vases at Yale, New Haven.
- Callaghan 1982 Callaghan, P. J., “On the Origin of the Long Petal Bowl”, Bulletin of the Institute of Classical Studies 29, 63-68.
- Courby 1922 Courby, F., Les Vases Grecs à Reliefs, Paris.
- Daskalakis 2012 Daskalakis, N., “Skyphoi with Relief Decoration from Ancient Lappa (Argyroupoli) near Rethymno”, Creta Antica 13, 227-300.
- Dereboylu 1994 Dereboylu, E., Daskyleion Hellenistik Devir Seramiği, Ege Üniversitesi – Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne sunulan Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- Dereboylu 2001 Dereboylu, E., “Weisgrundige Keramik und Hellenistische Reliefbecher aus dem Hanghaus 2 in Ephesos”, Studien zur hellenistischen Keramik in Ephesos – Ergh. ÖJH 2 (ed. F. Krinzinger, T. Bezecky), 21-44.
- Doksanaltı – Ekici 2017 Doksanaltı, E. M., Ekici, M., “Giresun-Aretias/Khalkeritis Adası Kazıları Seramik Buluntuları,” Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 27, 389-403.
- Domaneantu 2000 Domaneantu, C., Les Bols Hellénistiques à Décor en Relief – Histria 11, Bucarest.
- Duman 2010 Duman, B., Laodikeia Hellenistik ve Erken Roma Dönemi Seramiği, Selçuk Üniversitesi – Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne sunulan Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Edwards 1956 Edwards, G. R., “Small Objects from the Pnyx: 2, Hellenistic Pottery”, Hesperia 10, 79-112.
- Edwards 1975 Edwards, G. R., Corinthian Hellenistic Pottery – Corinth, Vol. 7/3, Princeton, New Jersey.
- Erol – Tamer 2017 Erol, A. F., Tamer, D., “Ordu-Fatsa Cıngırt Kayası Kazısı Hellenistik Dönem Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseleri”, Anadolu/Anatolia 43, 111-145.
- Ersoy 2013 Ersoy, Y., “Smyrna/İzmir Kazıları Kalıp Yapımı Kâseleri ve Kabartmalı Kaplar”, TÜBA-KED 11, 31-50.
- Gassner 1997 Gassner, V., Das Südtor der Tetragonos-Agora. Keramik und Kleinfunde, Wien.
- Guldager-Bilde 2010 Guldager-Bilde, P., “F Moldmade Bowls”, Th e Lower City of Olbia (Sector NGS) in the 6th Century BC to the 4th Century AD – Black Sea Studies 13 (ed. N. A. Lejpunskaja, P. Guldager-Bilde, J. M. Højte, V. V. Krapivina, S. Dmitrievic-Kryžickij), 269-288.
- Günay-Tuluk 2001 Günay-Tuluk, G., “Hellenistische Reliefbecher im Museum von Ephesos”, Studien zur Hellenistischen Keramik in Ephesos – Ergh. ÖJH 2 (ed. F. Krinzinger), 51-70.
- Gürler 1994 Gürler, B., Metropolis’in Hellenistik Dönem Seramiği, Ege Üniversitesi – Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne sunulan Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
- Gürler 2003 Gürler, B., “Hellenistic Ceramic of Metropolis in Ionia: Chronology, Production and Related Cities”, Les Ceramiques En Anatolie Aux Epoques Hellenistique Et Romaine – Varia Anatolica 15 (ed. C. Abaide-Reynal), 9-16.
- Hellström 1965 Hellström, P., Pottery of Classical and Later Date, Terra Cotta Lamps and Glass – Labraunda: Swedish Excavations and Researches II/1, Lund.
- Jones 2018 Jones, R., Hellenistic Moldmade Bowls: Tracking the Connection between Wares and Motifs, Unpublished Masters’ Th esis presented to Brandeis University – Th e Faculty of the Graduate School of Arts and Sciences, Waltham.
- Kossatz 1990 Kossatz, A. U., Die Megarischen Becher – Milet Band 5, Funde aus Milet - Teil 1, Berlin.
- Kramer 2004 Kramer, N., Gindaros: Geschichte und Archaologie einer Siedlung im nordwestlichen Syrien von hellenistischer bis in frühbyzantinische zeit – Internationale Archaologie 41, Rahden.
- Laumonier 1977 Laumonier, A., La céramique hellénistique à reliefs 1. ateliers ‘ioniens’ – Delos 31, Paris.
- Meriç 2002 Meriç, R., Späthellenistisch-Römische Keramik und Kleinfunde aus einem Schachtbrunnen am Staatmarkt in Ephesos, Wien.
- Mitsopoulos-Leon 1991 Mitsopoulos-Leon, V., Die Basilika am Staatmarkin Ephesos, Kleinfunde 1 – Keramik hellenistischer und römischer Zeit, Forschungen in Ephesos, Band IX/212, Vienna.
- Ok 2018 Ok, M., Tripolis Hellenistik ve Roma Dönemi Seramiği, Pamukkale Üniversitesi – Arkeoloji Enstitüsü’ne sunulan Yayımlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale.
- Rogl 2001 Rogl, C., “Eine Vorschau zu den reliefverzierten Trinkbechern der ephesischen Monogramm-Werkstätte”, Studien zur Hellenistischen Keramik in Ephesos – Ergh. ÖJH 2 (ed. F. Krinzinger, T. Bezecky), 99-111.
- Rogl 2014 Rogl, C., “Moldmade Relief Bowls from Ephesos - Th e Current State of Research”, Pottery, Peoples and Places: Study and Interpretations of Late Hellenistic Pottery – Black Sea Studies 16 (ed. P. Guldager-Bilde, M. Lawall), 113-139.
- Rotroff 1982 Rotroff , S. I., Hellenistic Pottery: Athenian and Imported Moldmade Bolws – Th e Athenian Agora XXII, New Jersey
- Rotroff 1988 Rotroff , S. I., “Th e Long-Petal Bowl from the Pithos Settling Basin”, Hesperia 57, 87-93.
- Rotroff 2006 Rotroff , S. I., Hellenistic Pottery: Th e Plain Wares – Th e Athenian Agora XXXIII, New Jersey.
- Rotroff – Oliver 2003 Rotroff , S. I., Oliver, A. Jr., Th e Hellenistic Pottery from Sardis: Th e Finds through 1994 – SardisMon 12, Cambridge - London.
- Sauer 1996 Sauer, R., “Petrographische und schwermineralogische Untersuchungen von Grauen Platten aus Ephesos und Magdalensber”, Hellenistische und kaiserzeitliche Keramik des östlichen Mittelmeergebietes (ed. M. HerfortKoch), Frankfurt a. M., 47-54.
- Schmid 2006 Schmid, S. G., Boire pour Apollon: Céramique Hellénistique et Banquets dans le Sanctuaire d’Apollon Daphnéphoros – Eretria 16, Gollion.
- Schneider 1996 Schneider, G., “Chemische Zusammensetzung der Grauen Platten und abderer Keramik”, Hellenistische und kaiserzeitliche Keramik des östlichen Mittelmeergebietes (ed. M. Herfort-Koch), Frankfurt a. M., 55-60.
- Siebert 1978 Siebert, G., Recherches sur les Ateliers de Bols à Reliefs du Péloponnèse à L’époque Hellénistique – Bibliothèque des Ecoles Françaises d’Athenes et de Rome 233, Paris.
- Şenyurt – Akçay 2016 Şenyurt, S. Y., Akçay, A., “Kurul Kalesi (Ordu) VI. Mithradates Dönemi Yerleşimi Üzerine Ön Değerlendirmeler”, Seleucia 6, 221-248.
- Şenyurt – Akçay 2017 Şenyurt, S. Y., Akçay, A., “Th e Kurul Fortress and the Cult of Kybele as a City Protector”, Colloqium Anatolicum 16, 179-198;
- Th ompson 1934 Th ompson, H. A., “Two Centuries of Hellenistic Pottery”, Hesperia 3, 311- 476.
- Waagé 1948 Waagé, F. O., “Hellenistic and Roman Tableware of North Syria”, Ceramics and Islamic Coins – Antioch on the Orontes 4 (ed. F. O. Waagé), Princeton, 1-60.
- Wiegand-Schrader 1904 Wiegand-Schrader, T. H., Priene. Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den Jahren 1895-1898, Berlin, 401-409.
- Yedidağ 2015 Yedidağ, T. Y., “Dorylaion Kalıp Yapımı Kâseleri”, Olba XXIII, 235-272.
- Yılmazer Çorbacı 2007 Yılmazer Çorbacı, H., “Mersin Müzesi’nde Bulunan Megara Kâseleri”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16/2, 169-186.
- Yorulmaz 2019 Yorulmaz, L., Kurul Kalesi Hellenistik Dönem Seramikleri, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi – Lisansüstü Eğitim Enstitüsü’ne sunulan Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Zhuravlev – Zuravleva 2014 Zhuravlev, D., Zuravleva, N., “Late Hellenistic Pottery and Lamps from Pantikapaion: Recent Finds”, Pottery, People, and Places: Study and Interpretation of Late Hellenistic Pottery – Black Sea Studies 16 (ed. P. Guldager-Bilde, M. Lawall), 255-286.
| APA | Şenyurt S, Yorulmaz L (2020). Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. , 297 - 327. |
| Chicago | Şenyurt S. Yücel,Yorulmaz Leyla Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. (2020): 297 - 327. |
| MLA | Şenyurt S. Yücel,Yorulmaz Leyla Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. , 2020, ss.297 - 327. |
| AMA | Şenyurt S,Yorulmaz L Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. . 2020; 297 - 327. |
| Vancouver | Şenyurt S,Yorulmaz L Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. . 2020; 297 - 327. |
| IEEE | Şenyurt S,Yorulmaz L "Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler." , ss.297 - 327, 2020. |
| ISNAD | Şenyurt, S. Yücel - Yorulmaz, Leyla. "Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler". (2020), 297-327. |
| APA | Şenyurt S, Yorulmaz L (2020). Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. Seleucia (ad Calycadnum), 10(10), 297 - 327. |
| Chicago | Şenyurt S. Yücel,Yorulmaz Leyla Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. Seleucia (ad Calycadnum) 10, no.10 (2020): 297 - 327. |
| MLA | Şenyurt S. Yücel,Yorulmaz Leyla Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. Seleucia (ad Calycadnum), vol.10, no.10, 2020, ss.297 - 327. |
| AMA | Şenyurt S,Yorulmaz L Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. Seleucia (ad Calycadnum). 2020; 10(10): 297 - 327. |
| Vancouver | Şenyurt S,Yorulmaz L Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler. Seleucia (ad Calycadnum). 2020; 10(10): 297 - 327. |
| IEEE | Şenyurt S,Yorulmaz L "Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler." Seleucia (ad Calycadnum), 10, ss.297 - 327, 2020. |
| ISNAD | Şenyurt, S. Yücel - Yorulmaz, Leyla. "Kurul Kalesi Kazılarında Ele Geçen Kalıp Yapımı Kabartmalı Kâseler". Seleucia (ad Calycadnum) 10/10 (2020), 297-327. |
