ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME

Yıl: 2020 Cilt: 35 Sayı: 6 Sayfa Aralığı: 419 - 455 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-06-2021

ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME

Öz:
Bu makalede, “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı bildirinin imzacılarının verdiği hukuk mücadelesinde önemli bir dönüm noktası olan, Anayasa Mahkemesi’nin Zübeyde Füsun Üstel ve Diğerleri kararı, ifade özgürlüğü, akademik özgürlük ve devlete sadakat kavramı etrafında incelenmiştir. Bu çerçevede ilk olarak İHAM ve AYM’nin ifade özgürlüğüne ilişkin içtihadı aktarılmış ve AYM’nin başvuruyu inceleme usulü tartışılmıştır. İkinci olarak, Barış İçin Akademisyenler vakasının akademik özgürlük ile olan yakın ilişkisi nedeniyle, akademik özgürlük kavramının uluslararası metinler ve İHAM kararlarında nasıl ele alındığı ayrıntılı olarak ortaya koyulmuş, AYM’nin Barış Bildirisi kararıyla bu bağlamda yeni bir içtihat geliştirdiği ileri sürülmüştür. Ardından AYM kararındaki karşıoy gerekçeleri incelenmiş, özellikle kullanılan devlete sadakat borcu kavramı üzerinden, çoğunluk görüşüne muhalif yargıçların hukuk devleti ve insan haklarından ziyade devletin çıkarlarını korumayı AYM’nin görevi olarak gören tutumları, Türkiye’de yargının tarafsızlığı ve bağımsızlığı tartışmalarıyla ilişkilendirilerek ele alınmıştır.
Anahtar Kelime:

The Decision of the Turkish Constitutional Court on the Peace Petition: An Analysis in the Context of Freedom of Expression, Academic Freedom and the Concept of Loyalty to the State

Öz:
In this paper, Turkish Constitutional Court’s decision on the individual application of Zübeyde Füsun Üstel and Others, which is an important turning point in the legal struggle of the signatories of the petition titled “We will not be a party to this crime”, is examined in the context of freedom of expression, academic freedom and the concept of loyalty to the state. Within this framework, firstly, the jurisprudence of the Euro-pean Court of Human Rights and the Turkish Constitutional Court regarding freedom of expression were summarized and the method of exa-mination used by the Constitutional Court in Zübeyde Füsun Üstel and Others case was discussed. Secondly, due to the close relationship of the case of Academics for Peace with academic freedom, the discussions on academic freedom within international human rights mechanisms, especially in the jurisprudence of the European Court of Human Rights was examined in detail, and it was argued that the Constitutional Court developed a new jurisprudence in this context. Thirdly, the dissenting opinions on the case were analyzed with a special focus on the concept of loyalty to the state used by the judges dissenting from the decision of the majority as an indicator of their mindset. The analysis concludedthat the dissenting judges regarded themselves rather as protectors of the interests of the state than as the guardians of the rule of law and human rights. The discussions on the judicial independence and impartiality in Turkey were also taken into consideration for the analysis.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altıparmak, K., Akdeniz, Y. (2018) Türkiye’de Can Çekişen İfade Özgürlüğü, OHAL’de Yazarlar, Yayıncılar ve Akademisyenlerle İlgili Hak İhlalleri, Erişim tarihi: 06.03.2020, https://www.englishpen.org.
  • Altıparmak, K., Öndül, H. (2013) Gözel ve Özer/Türkiye Kararının Uygulanması - İzleme Raporu. İHOP, Erişim tarihi: 06.03.2020, http://www.aihmiz.org.tr.
  • Barendt, E. (2010) Academic Freedom and the Law. A Comparative Study. Hart Publishing.
  • Bychawska-Siniarska, D. (2017) Protecting the Right to Freedom of Expression under the Convention on Human Rights. Council of Europe.
  • Dikmen, P. (2016) Intramural-Extramural Söylem Çerçevesinde Akademik Özgürlük ve Güncel İHAM Kararlar, Güncel Hukuk, 2(146): 28-30.
  • Doğru, O., Nalbant, A. (2013) İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Açıklama ve Önemli Kararlar, 2. Cilt. Yargıtay Başkanlığı.
  • Harris, D., O’Boyle, M., Bates, E., Buckley, C. (2018) Harris/ O’Boyle/Warbick, Law of the European Convention on Human Rights. Oxford University Press.
  • İnceoğlu, S. (2011) İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Çoğulculuk, in E. Göztepe (Eds.), Çoğulcu Demokrasi-Çoğunlukçu Demokrasi İkilemi ve İnsan Hakları Toplantısı, Türkiye Barolar Birliği Yayınları.
  • Karan, U. (2018) İfade Özgürlüğü, Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru El Kitapları Serisi – 2. Avrupa Konseyi.
  • Karpenstein, U., Mayer, F. (2015) Konvention zum Schutz der Menschenrechte und Grundfreiheiten, Kommentar. C. H. Beck.
  • Koca, M., Üzülmez, İ. (2019) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Seçkin Yayınevi.
  • Kükner, B. (2015) Bir Hak Olarak Akademik Özgürlük, Vira- Verita, 2:65-88, Erişim tarihi: 06.03.2020, https://viraverita.org.
  • Meyer-Ladewig, J., Nettesheim, M., von Raumer, S. (2017) Europaische Menschenrechtskonvention, Handkommentar. Nomos.
  • Moody-Adams, M. (2015) What’s So Special About Academic Freedom?, in A. Bilgrami, J. R. Cole (Eds.),Who’s Afraid of Academic Freedom, Columbia University Press.
  • Ördek, A. (2018) Bir İnsan Hakkı Olarak Akademik Özgürlük. İnsan Hakları Okulu, Erişim tarihi: 06.03.2020, https://insanhaklariokulu. org.
  • Özbek, V., Doğan, K., Bacaksız, P., Tepe, İ. (2018) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Seçkin.
  • Rainey, B., Wicks, E., Ovey, C. (2017) Jacobs/White/Ovey, Th e European Convention on Human Rights. Oxford University Press.
  • Şirin, T. (2019a) Bireysel Başvuru, Toplumsal Karar ve Anayasal Diyalog: Zübeyde Füsun Üstel ve Diğerleri Kararı, Anayasa Hukuku Dergisi, 8(16): 471-479.
  • Şirin, T. (2019b) Karşılaştırmalı Anayasa Hukukunda Kanun Kavramı. On İki Levha Yayınevi.
  • Voorhoof, D., Cannie, H. (2010) Freedom of Expression and Information in a Democratic Society, Th e Added but Fragile Value of the European Convention on Human Rights, Th e International Communication Gazette, 72(4-5): 407-423.
  • Yarsuvat, D., Soygüt, M.B. (2019) Bu Suça Ortak Olmayacağız Başlıklı Yazıya İlişkin Türk Ceza Hukuku Derneği’nin Hazırladığı Bilimsel Rapor”, Suç ve Ceza - Ceza Hukuku Dergisi, 12(3): 211-261.
  • Zimmer, R.J. (2015) What Is Academic Freedom For?, in A. Bilgrami, J. R. Cole (Eds.),Who’s Afraid of Academic Freedom, Columbia University Press.
APA Ergün R, Özenç B (2020). ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. , 419 - 455.
Chicago Ergün Reyda,Özenç Berke ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. (2020): 419 - 455.
MLA Ergün Reyda,Özenç Berke ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. , 2020, ss.419 - 455.
AMA Ergün R,Özenç B ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. . 2020; 419 - 455.
Vancouver Ergün R,Özenç B ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. . 2020; 419 - 455.
IEEE Ergün R,Özenç B "ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME." , ss.419 - 455, 2020.
ISNAD Ergün, Reyda - Özenç, Berke. "ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME". (2020), 419-455.
APA Ergün R, Özenç B (2020). ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. Toplum ve Hekim, 35(6), 419 - 455.
Chicago Ergün Reyda,Özenç Berke ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. Toplum ve Hekim 35, no.6 (2020): 419 - 455.
MLA Ergün Reyda,Özenç Berke ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. Toplum ve Hekim, vol.35, no.6, 2020, ss.419 - 455.
AMA Ergün R,Özenç B ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. Toplum ve Hekim. 2020; 35(6): 419 - 455.
Vancouver Ergün R,Özenç B ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. Toplum ve Hekim. 2020; 35(6): 419 - 455.
IEEE Ergün R,Özenç B "ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME." Toplum ve Hekim, 35, ss.419 - 455, 2020.
ISNAD Ergün, Reyda - Özenç, Berke. "ANAYASA MAHKEMESİ’NİN BARIŞ BİLDİRİSİ KARARI: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE DEVLETE SADAKAT KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME". Toplum ve Hekim 35/6 (2020), 419-455.