ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ
Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 776 - 761 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.25287/ohuiibf.731103 İndeks Tarihi: 11-06-2021
ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ
Öz: Afetler, doğal ve yapay olmak üzerefarklı sebeplerdenmeydana gelmekte ve zararlara yol açmaktadır. Afetlere sebep olanriskleri tam anlamıyla sıfırlamak mümkün olmamakla beraber, etkinbir afet yönetimi zararların azaltılmasında fayda sağlamaktadır.Bu noktada risk belirleme ve zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme aşamalarından oluşan bütünleşik afet yönetimi kabul görmektedir. Yer verilen aşamaların etkinliği için “örgütlenme, insan kaynakları ve teknoloji”unsurları temeldüzeyde önemkazanmaktadır. Bu çalışmada bütünleşik afet yönetimi, teknoloji odaklıolarakinceleme konusu yapılmıştır. Nesnelerin interneti, farklı türleriyle sensörler, GPS, 3D baskı,5G, uçan göz,sanal/artırılmış gerçeklik gibi teknolojik gelişmelerin,afet yönetimi açısından ortaya çıkardığıfırsatlarve afet yönetimi sürecinin etkinliğini artırma potansiyeli bu kapsamda incelenmiştir. Risklerin belirlenmesi ve zararların azaltılmasında farklı verilerin desteğiyle coğrafi bilgi sistemlerinin; hazırlık sürecinde uzaktan algılama, AR, VR ve erken uyarı sistemlerinin; müdahaleaşamasında mobil uygulamalar, 5G, nesnelerin interneti, sosyal ağlar, kayıt-zincirveuçan gözgibi yeniliklerin; iyileştirme aşamasında ise ortaya çıkan büyük verive uçan gözünöne çıktığı tespit edilmiştir. Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı baştaolmak üzere, Türkiye’de ilgili kurumların teknolojiyi afet yönetim sürecine dâhiletme çabası bilinmektedir. Bu çalışmada farklı teknolojilerin acil durum ve kriz yönetiminde nasıl kullanıldığı incelenmiş ve Türkiye’deki çabalar değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime: TECHNOLOGYANDSTAGESAPPROACH INEMERGENCYAND DISASTER MANAGEMENT
Öz: Disasters consist of different reasonsthat can be described as natural and artificial and cause damages. It is not possible to completely reset the risks caused by disasters and an effective disaster management becomes important. At this point, integrated disaster management consisting of risk determination and loss reduction, preparation, response,and improvement stages is accepted. “Organization, human resources and technologyelements are gaining importance for the effectiveness of the stages. In this study, integrated disaster management and technology-orientedexamination are made. Opportunities created by technological developments such as the Internet of Things, sensors, GPS, 3D printing, 5G, flying eye, virtual / augmented reality in terms of disaster management and the potential to increase the effectiveness of the disaster management process were examined within this scope.In this context, with the support of different data in determining risks and reducing losses, GIS, GIS, remote sensing, AR, VR and early warning systems in the preparation process; In the intervention stage, innovations such as mobile applications, 5G, internet of things, social networks, blockchain, drone; It is determined that the big data, CBS and drone emerged in the improvement phase.AFAD including primarily in Turkey, the other in technology efforts of the relevant institutions are known to include disaster management process. This study examines how different technologies are used in emergency and crisis managementandefforts in Turkeyare evaluated.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acar, M.,&Çağdaş, D. Y. (2019).Endüstri devriminin ışığında “Afet 4.0”.E. S. Bayrak Meydanoğlu, M. Klein,&D. Kurt (Ed.), Dijital dönüşüm trendlerikitabıiçinde(s. 231—257).İstanbul:Filiz Kitapevi.
- AFAD (2018, 2 Kasım).Türkiye’de Afet Yönetimi ve Doğal Kaynaklı Afet İstatistikleri. Erişim adresi:https://www.afad.gov.tr/kitaplar
- AFAD (2019, 20 Kasım). Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/projelerimizAPCICT (2011).ICT fordisaster risk management.Retrieved fromhttps://www.preventionweb.net/files/47520_ictfordisasterriskmanagement.pdf.
- Arthur, B. (2011).Teknolojinin doğası: Nedir ve nasıl evrilir.İstanbul: Optimist Yayınları.
- Agrawal, A.,Gans, J.,&Goldfarb, A. (2019).Geleceği gören makineler: Yapay zekâekonomisine giriş. İstanbul: Babil Kitap.
- Babaoğlu, C. (2019).Yerel yönetimlerde akıllı şehirler devri.Kriter Dergisi, 3(32), 35-38.Erişim adresi: https://kriterdergi.com/dosya-belediyeciligin-yeni-kodlari/yerel-yonetimlerde-akilli-sehirler-devri.
- Babaoğlu, C.,& Çobanoğlu, S. (2019).Akıllı kentler ve kentsel güvenlik.T.Avaner, &O. Zengin (Ed.), Türkiye’de iç güvenlik yönetimikitabıiçinde(s. 327—353).Ankara: Gazi Kitabevi.
- Bahadır, H.,&Uçku, R. (2018).Uluslararası acil durum veri tabanına göre Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki afetler.Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(1), 28—33.DOI: 10.21324/dacd.348117.
- BİLGEM (2019, 14 Kasım).Türkiye ulusal coğrafi bilgi sistemi altyapısının kurulumu projesi başladı. Erişim adresi: https://bilgem.tubitak.gov.tr/tr/haber/turkiye-ulusal-cografi-bilgi-sistemi-altyapisinin-kurulumu-projesi-basladi,
- Basalla, G. (2013).Teknolojinin evrimi.Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
- Çağlayan, N.,Satoğlu, Ş. I.,&Kapukaya, E. N. (2018, Mayıs).Afet yönetiminde büyük veri ve veri analitiği uygulamaları: Literatür araştırması.7. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi’nde sunulan bildiri, Bursa, Türkiye.
- Demirkesen, C., Gürbüz, S. Z., Sakarya, U., Deveci, H. S., Tankız, S., Öztoprak, F., Yılmaz, Ö., Atıl, İ., Arabacı, M. A., Akbab, N., Mişe, Ö.,& Teke, M. (2014).Afet yönetiminde algılayıcı teknolojilerinin kullanımı.V. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu’nda sunulan bildiri(UZAL-CBS), İstanbul. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/269995083_Afet_Yonetiminde_Algilayici_Teknolojilerinin_Kullanimi
- Deloitte (2020, 24 Nisan).Yeni Nesil Teknolojilerin COVID-19 Mücadelesindeki Önemi –Ülke Örnekleri.Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consulting/yeni-nesil-teknolojilerin-covid-19-mucadelesindeki-onemi.pdf
- Demirci, A.,&Karakuyu, M. (2004).Afet yönetiminde coğrafi bilgi teknolojilerinin rolü.Doğu Coğrafya Dergisi, 12, 67-100.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunidcd/issue/2433/30906.
- Dereli, T., Çelik, N.& Çetinkaya, C. (2018).A literaturereview on big data andsocialmediausage in disastermanagement.Afet ve Risk Dergisi, 1(2), 114-125.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/afet/issue/40112/453396.
- DSİ (2019, 22 Kasım).Ani dere taşkınları uzaktan algılama sistemiyle öğrenilecek. Erişim adresi: http://www.dsi.gov.tr/images/haber-resimler/dokuz-s%C3%BCtun_2019-11-16_1484637755_1768622336_0.jpg?sfvrsn=0
- EENA (2016).Digitaltransformation of cities: Smartcitiesandemergencyservices.Retrieved fromhttps://eena.org/document/smart-cities-emergency-services/
- Ergene OSİ (2011).Havzaya taşkın erken uyarı sistemi kuruluyor. Erişim adresi: http://ergene.ormansu.gov.tr/ergene2/AnaSayfa/Taskin_erken_uyari_sistemi.aspx?sflang=tr
- Genç, N. (2012).Afet yönetimi ve iletişim teknolojileri.M. Z. Sobacı &M.Yıldız (Ed.), E-Devlet: Kamu yönetimi ve teknoloji ilişkisinde güncel gelişmelerkitabıiçinde(s. 353—380).İstanbul:Nobel Yayıncılık.
- INFORM (2018).Global risk indexresults. Retrieved fromhttps://ec.europa.eu/jrc/en/publication/inform-global-risk-index-results-2018,
- İlter, H. B.,&Özkeser, İ. (2007).Coğrafi bilgi sistemleri ile afet ve acil durum yönetim bilgi sistemleri. TMMOB Afet Sempozyumu. Erişim adresi:http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/3910.pdf
- İnan, K. (2019).Bilgi toplumuna geçerken teknolojik işlevsizlik(2.Baskı).İstanbul: İletişim Yayınları.
- Kadıoğlu, M. (2017).Afet yönetimi: Beklenmeyeni beklemek, en kötüsünü yönetmek.İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
- Karaman, Z. T. (2016).Afet yönetimine giriş ve Türkiye’de örgütlenme.Z. Toprak Karaman &A. Altay (Ed.), Bütünleşik afet yönetimikitabıiçinde(s.1—36), İzmir: İlkem Yayınları.
- Karaman, Z. T. (2018).Afetlerde erken uyarı ve toplumsal farkındalık yaratmada etkili kamu politikaları.Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 493—517.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/598098.
- Karadeniz, M.,&Çağlar, C. (2020, 24 Nisan).Yapay zekâya dayalı veri analizinin koronavirüssalgını sürecindeki yeri ve önemi.Erişim adresi: https://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=yz_va_karadeniz_caglar_v3.pdf
- Kavitha, T.,&Saraswathi, S. (2018). Smart technologies for emergency response and disaster management: New sensing Technologies or/and devices for emergency response and disaster management. In Z. Liu ve K. Ota (Eds.), Emergency and Disaster Management (pp.1—40). USA: IGI Global.
- Kurzweil, R. (2017).İnsanlık 2.0(2. Baskı).İstanbul: Alfa Yayınları.Küçük, K., Bayılmış, C., Sönmez, A. F.,& Kaçar, S. (2019).IoTteknolojilerini kullanan afet sonrası yönetim sistemi.Academic Platform Journal of EngineeringandScience, 7(2), 298—305.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/683699.
- Leonhard, G. (2018).Teknolojiye karşı insanlık.İstanbul: Siyah Kitap Yayınları.
- Macit, İ. (2019).Bütünleşik afet yönetiminde Sendai çerçeve eylem planının beklenen etkisi.Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(1), 175—186.DOI: 10.21324/dacd.421564.
- Memiş, L.&Babaoğlu, C. (2020).Afet yönetimi ve teknoloji.M. Yaman &E. Çakır (Ed.), Farklı boyutlarıyla afet yönetimikitabıiçinde (s. 163—178), Ankara:Nobel Yayıncılık.
- Özmen, B. (2017).Türkiye’de afet ve acil durum yönetimi planlarının mevcut durumu ve mevzuat karmaşası.Ö. Önder &M. Yaman (Ed.),Afet yönetimikitabıiçinde(s.149—162), Bursa:Ekin Yayınevi.
- Postman, N. (2016).Teknopoli: Kültürün teknolojiye teslim oluşu.Bursa: Sentez Yayıncılık.
- Rayes, A. & Salam, S. (2019). Internet of Things From Hype to Reality: The Road to Digitization, Cham: Springer.
- Rıfkın, J. (2014).Üçüncü sanayi devrimi.İstanbul: İletişim Yayınları.,
- Schwab, K. (2017).Dördüncü sanayi devrimi.İstanbul: Optimist Yayınları.
- Tanrıcan, G. (2018).Depreme dirençli kentlerin oluşumunda deprem mühendisliğinin rolü.Şehir & Toplum, 10, 7—16.TCCB Dijital Dönüşüm Ofisi (2019).Dijital Dönüşüm Ofisi Projeleri, Erişim adresi: https://cbddo.gov.tr/projeler/
- Toker, S. (2020).Koronovirüssalgını ile mücadelede büyük veri ve yapay zeka çalışmaları. SETA/Perspektif, 266.
- Toros, H.,&Anbarcı, K. (2018).Hava kirliliğine dirençli kentler.Şehir & Toplum, 10, 17—30.
- Türkcan, E. (2011).Teknoloji tarihi.H.Çalışkan(Ed.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Uzun, M., Babagiray, S., Akbaş, A. İ., Yorulmaz, Ö., Soylu, M., Yılmaz, Ö.,&Altın, O. (2018).Orman ve Su İşleri Bakanlığı bünyesinde kurulan Taşkın Tahmini ve Erken Uyarı Merkezi (TATUM) çalışmaları.Erişim adresi: http://www.ishad.info/PastConferences/ISHAD2018/ISHAD2018/papers/A1.6-ISHAD2018ID144.pdf
- Yeum, C. M.,Dyke, S. J.,&Ramirez, J. (2018).Visual data classification in post-eventbuildingreconnaissance.EngineeringStructures, 155, 16—24.
- Yıldız, M.,& Demirhan, K. (2016).Analysis andcomparison of the role of localgovernmentswithotherpolicyactors in disasterreliefviasocialmedia: Thecase of Turkey.In U. Sadioğlu, &K. Dede (Eds.), TheoreticalFoundationsandDiscussions on theReformationProcess in LocalGovernments(pp. 462—483). USA: IGI Global.
- Yıldız, M. &Uzun, M. M. (2020). Koronavirüsle mücadelede kriz yönetimi ve kamu politikası yapımı, İstanbul: SETA Yayınları.
- Yılmaz, Ü. (2019).İnsani yardım lojistiği faaliyetlerinde insansız hava araçlarının kullanım alanları.Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 43—54.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/852441
| APA | memiş l, Babaoglu C (2020). ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. , 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| Chicago | memiş levent,Babaoglu Cenay ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. (2020): 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| MLA | memiş levent,Babaoglu Cenay ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. , 2020, ss.776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| AMA | memiş l,Babaoglu C ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. . 2020; 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| Vancouver | memiş l,Babaoglu C ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. . 2020; 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| IEEE | memiş l,Babaoglu C "ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ." , ss.776 - 761, 2020. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| ISNAD | memiş, levent - Babaoglu, Cenay. "ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ". (2020), 776-761. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.731103 |
| APA | memiş l, Babaoglu C (2020). ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| Chicago | memiş levent,Babaoglu Cenay ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13, no.4 (2020): 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| MLA | memiş levent,Babaoglu Cenay ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.13, no.4, 2020, ss.776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| AMA | memiş l,Babaoglu C ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 13(4): 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| Vancouver | memiş l,Babaoglu C ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 13(4): 776 - 761. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| IEEE | memiş l,Babaoglu C "ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ." Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, ss.776 - 761, 2020. 10.25287/ohuiibf.731103 |
| ISNAD | memiş, levent - Babaoglu, Cenay. "ACİLDURUMVE AFET YÖNETİMİNDE SÜREÇ YAKLAŞIMI VE TEKNOLOJİ". Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13/4 (2020), 776-761. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.731103 |
