TY  - JOUR
TI  - HAMİDİYE SUYU TESİSLERİNE AİT YAPILARIN VE ÇEŞMELERİN GÜNÜMÜZDEKİ DURUMU VE KORUMA ÖNERİLERİ
AB  - İstanbul’un son vakıf suyolu, II. Abdülhamid tarafından şehre ve Yıldız Sarayı’nakaliteli içme suyu sağlamak amacıyla “II. Abdülhamid Han Hamidiye Suyu Tesisleri” adıyla kurulmuştur. Hamidiye Su Tesisleri’nin kurulması ile ilk kez şehre basınçlı su verilmeye başlanmıştır. Şehre getirilen su, ishale hattı üzerinde var olan bazı çeşmelere bağlanarak ya da yeni çeşmeler inşa edilerek halka ulaştırılmıştır. Hamidiye Suyu için inşa edilen çeşmeler son derece özenli çeşmelerdir. Ayrıca Hamidiye Suyu ile özdeşen dökme demirden ve mermerden yapılmış çeşmeler bulunmaktadır. 1901-1902 yıllarında hizmete başlayan tesis ile ilk başlarda 30 kadar sokak çeşmesine su verilebilceği hesaplanmıştır. Ancak zamanla daha fazla yere su sağlamak amacıyla girişimlerde bulunulmuştur. Hamidiye Suyu Tesisleri’ne ait yapılar ve çeşmeler kültür ve endüstri mirasımızın önemli yapılarıdır. Ancak bazı yapılar ve çeşmelerin bir çoğu günümüze ulaşamamıştır. Günümüze ulaşabilenlerise değişen yaşam koşulları sonucu işlevlerini ve geleneksel dokunun değişmesi sonucu çevreleriyle olan ilişkilerini yitirmişlerdir. Dönemin en yüksek sanat zevkine sahip olan Hamidiye Çeşmelerinin bazıları zaman içinde tahrip olarak özgün biçimlerini kaybederken bazılarının ise yerleri değiştirilmiştir. Bunlara ek olarak çevresel koşullar, yanlış malzeme ve kötü işçilikle yapılan hatalı onarımlar ile diğer bilinçsiz müdahaleler gibi birçok etmenin neticesinde çeşmelerin özgünlüğünün kaybolması günümüzde de sürmektedir. Bu çalışma ile Hamidiye Suyu Tesisleri’ne ait yapılar ve tarihi kent dokusunun önemli bir parçası olan çeşmelerin günümüz durumu araştırılmıştır. Günümüze ulaşan yapılar ve çeşmelerin koruma sorunları belirlenmiş, günümüze ulaşılamayan yapılar ile bazı çeşmelerin biçim, malzeme özellikleri ile ilgili bilgi edinilmiştir. Ayrıca zaman içinde yeri değişen, ishale hattıdışına çıkartılarak farklı isimler ile anılan çeşmeler tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda da Hamidiye Suyu Tesisleri’ne ait günümüze ulaşan yapı ve çeşmeler için koruma önerileri getirilmiştir.
AU  - uğuryol, drahşan
DO  - 10.29135/std.638640
PY  - 2020
JO  - Sanat Tarihi Dergisi
VL  - 29
IS  - 2
SN  - 1300-5707
SP  - 425
EP  - 453
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/421170
ER  -