Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri
Yıl: 2020 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 149 - 161 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33462/jotaf.568073 İndeks Tarihi: 13-06-2021
Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri
Öz: Bu çalışma, artan dozlarda bakır sülfat (BS; CuSO4.5H2O; %35 Cu) ve azot uygulamalarının Quality çeşidi ekmeklik buğdayda verim ve verim unsurları ile kök ve kök boğazı çürüklüğü hastalığına (KKBÇH) etkilerini tespit etmek amacıyla 2016-2017 üretim sezonunda Konya’nın Sarayönü İlçesi’nin Değirmenli Mahallesi’nde 0 ada 307 parsel numaralı bir çiftçi tarlasında yağmurlama sulamalı koşullarda yapılmıştır. Çalışmada 3 blok ve her blokta 24 parsel olmak üzere toplam 72 parsel oluşturulmuştur. Bloklara 10, 15 ve 20 kg N da-1 dozları uygulanmıştır. Ayrıca her blokta kendi içinde 4 tekerrürlü olarak 0, 0.5, 1, 2, 4 ve 6 kg BS da-1dozları kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, en yüksek buğday verimi (405 kg da-1) ‘15 kg N da-1 + 4 kg BS da-1’ uygulamasından alınmıştır. Ayrıca 10 kg N da-1 bloğunda 2 kg BS da-1 dozu ve üzeri dozlarda, 15 kg N da-1 ve 20 kg N da-1bloklarında ise 4 kg BS da-1 dozu ve üzerindeki dozlarda BS uygulanan parsellerde KKBÇH’nın oluşmadığı belirlenmiştir. Uygulanan N dozlarının buğdayda verim ve verim unsurlarına etkilerine bakıldığında, en yüksek verim ve verim unsurları değerleri 15 kg N da-1 uygulamasından elde edilmiştir. Bu yüzden benzer koşullardaki buğday yetiştiriciliğinde 15 kg N da-1 ve 4 kg BS da-1 dozlarının kullanılması önerilebilir.
Anahtar Kelime: Effects of Copper Sulfateand Nitrogen Applications in The Increasing Doses On The Yield and Root and Root Crown Rot Disease of Bread Wheat
Öz: This study was carried out to determine the effects of in the increasing dozes of copper sulfate (CS; CuSO4.5H2O;35% Cu) and nitrogen applications on the yield and yield components, root and root crown disease of Qualityvariety bread wheat grown in a farmer field with spring irrigation in Değirmenli Town of Sarayönü District ofKonya Province in 2016-2017 growing season. In the field experiment, the three block and 24 plots in each block,total 72 plots were formed. 100, 150 and 200 kg N ha-1 dozes were applied into blocks. In addition, 0, 5, 10, 20,40 and 60 kg CS ha-1 dozes were given into each block as four replications. According to the results, the highestwheat yield (4.050 kg ha-1 ) was obtained from ‘150 kg N ha-1 + 40 kg CS ha-1 ’ dozes. In addition, the root and rootcrown diseases were not seen in the 20 kg CS ha-1 doze and more high dozes in the 100 kg N ha-1 block. The samediseases were not determined in the 40 kg CS ha-1 doze and more high dozes in the 150 and 200 kg N ha-1 blocks.When it was look at the effects of N dozes applied, the highest yield and yield components were obtained from150 kg N ha-1 doze (2. block). So, 150 kg N ha-1 and 40 kg CS ha-1 dozes can be suggested in the wheat growingin the similar conditions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktaş H., Kınacı E., Yıldırım, A. F., Sayın L. ve Kural, A., 1999. Konya yöresinde hububatta sorun olan kök ve kök boğazı çürüklüğü etmenlerinin hububatta verim komponetlerine etkileri ve mücadelesi üzerinde araştırmalar. Orta Anadolu Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Semp., 8-11 Haziran 1999, Konya, sf: 392-403.
- Anonim, 2016a. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Bakma tarihi 05.09.2016)
- Anonim, 2016b. Serin İklim Tahıllarında Kök ve Kök Boğazı Hastalıklarının Dünü, Bugünü ve Mücadelesi. Zirai Mücadele Merkez Araşt. Enst. Md.lüğü, Ankara.
- Bayraklı, F., 1987. Toprak ve Bitki Analizleri. O.M.Ü. Ziraat Fak. Yay., No: 17, Samsun.
- Cook R.J., 1992. Wheatroothealtmanagamentandenvironmentalconcern. Can. J. PlantPathology, 14: 76-85.
- Çölkesen, M., Eren, N., Ökten, A. ve Akıncı, C., 1993. Şanlıurfa’da Kuru ve Sulu Koşullarda Uygun Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Makarnalık Buğday ve Mamulleri Semp. Sf: 533-539, Ankara.
- Duffy, B.K. andDefag, G., 1999. Macro and Micro Element fertilizersinfluencetheseverity of fusariumcrownandroot rot of tomato in a soillessproductionsystem. Hortscience 34(2): 287-291.
- Ellmer, F., Erekul, O. andKöhn, W., 2001. EinflusslangjährigdifferenzierterorganischmineralischerDüngungauf den Ertrag, dieErtragsstrukturunddieBackqualitätvonWinterweizen. Archives of AgronomyandSoilSci., 47: 423-444.
- Fageria, N. K. andBaligar, V. C., 2005. Enhancingnitrogenuseefficiency in cropplants. Adv. Agron., 88: 97-185.
- FAO, 1990. Micronutrients Assessment at the Country Level. p. 1-208. An International Study (M. Sillanpä, ed.), FAO Soil Bulletin 63. Published by FAO, Roma, Italy.
- Finci S., 1979. Buğdayın kök ve kök boğazı hastalıkları ve korunma çareleri. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Çiftçi Broşürü No: 21, 15 s.
- Follett, R.H., Lindsay, W.L., 1970. Profile Distribution of Zinc,Iron, Manganese, and Copper in Calorodo Soils. CalorodoExp. Sta. Tech. Walsh and Bealon, Soil Sci Soc. ofAm. Inc. Medison, Winconsin, USA.
- Genç, İ., 1974. Yerli ve Yabancı Makarnalık ve Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Verim ve Verime Etkili Başlıca Karakterler Üzerinde Araştırmalar. Ç.Ü. Ziraat Fak. Yay. No: 82, Adana.
- Gezgin, S., 2003. Buğdayın Gübrelenmesi. Ticaret Borsası Derg., 6(14): 23-27, Konya.
- Gökmen, F., Zengin, M., Arısoy, R.Z., Taner, S., Gezgin, S. ve Çakmak, İ., 2008. Amonyum Nitrat ve Entec Gübrelerinin Çinkosuz ve Çinkolu Bloklarda Yetiştirilen Makarnalık Buğdayın Verim ve Verim Unsurlarına Etkileri. Ülkesel Tahıl Semp., 2-5 Haziran 2008, Konya. Sf: 536-551.
- Hekimhan, H., Bagcı, A., Nicol, J., Arısoy, T. and Sahin, S., 2004. Drylandroot rot: a majorthreattowintercerealproductionundersub-optimal growingconditions. 4th Intl. Crop. Sci. Congress, 26-1 Oct. Brisbane, Australia.
- Hekimhan H., Bağcı S.A., Nicol J., Tunalı, B., 2005. Kök ve kök boğazı çürüklüğü hastalığı etmenlerinin bazı kışlık hububat verimleri üzerine etkileri. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi Bildirileri, 5-9 Eylül 2005, Antalya, Cilt 1: 201-206
- Hoffland, E., Dicke, M., Tintelen, W,V., Dickman, H., andBeusichem M.L., 2000. Nitrogenavailabilityanddefence of tomatoagainsttwospottedspired mite. Journal of ChemicalEcology, 26: 2697-2711.
- Jokinen, R., 1981. TheMagnesiumStatus of Finnish Mineral SoilsandtheRequirement of theMagnesiumSupply. Magnesium-Bull. 3, H. 1a: 1- 5.
- Kacar, B. ve Katkat, A. V., 2007. Gübreler ve Gübreleme Tekniği. Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı. Nobel Yay. No: 1119, ISBN 978- 9944-77-159-7, Ankara.
- Koca Y.. 1999. Yüzyılın Jeoekonomik gücü tahılın üretimi, ticareti ve uluslararası ilişkilere etkileri. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Semp.., 8-11 Haziran 1999, Bahri Dağdaş Milletlerarası Kışlık Hububat Araşt. Merkezi Md.lüğü, Konya, Sf: 539-546.
- Lawrence, E., D., Elmer, W.H. and Don, M.H., 2007. Mineral Nutrition and Plant Disease. APS Press, St. Paul, MN. 278 p.
- Lindsay, W. L. andNorvell, W. A., 1978. Development of DTPA Soil Test forZinc, Iron, ManganeseandCopper. SoilSci. Soc. of Amer. J., 42: 421-428.
- Lopez-Bellido, L., Lopez-Bellido, J. R., Castillo, J. E. and Lopez-Bellido, F. J., 2000. Effects of tillage, croprotationandnitrogenfertilization on wheat-grainqualitygrownunderrainfedMediterraneanconditions. Agron. J., 92: 1054-1063.
- Loughman R., Loughman G., MacNish and McLeod W., 2010. Wheat book. Revised by: R. Loughman, D. Wright, W. MacLeod, J. Bhathal, D. Thackray. Chapter 10: 203-216.
- McMullen, M.P., Jones, R. and Gallenbery, D.. 1997. Scab of wheat and barley : are emerging disease of devastating impact. Plant Dis. 81:1340-1348.
- Nicol J.M., Bagcı A., Bolat N., Erginbas G., Sahin E., Yıldırım A.F., Ozdemir F., Yorgancılar A. veKılınç A. 2008. Identification of bread wheat resistance against dryland crown rot (Fusarıumculmorum) under inoculated field and controlled greenhouse conditions in Turkey.
- Trethowan, R.T., Manes, Y. 10th International Fusarium Workshop, 30th August-2nd September 2008/Italy, Abstract published in International Journal plant Pathology 2008: 90(3)
- Reis, E.M., Cook, R.J. andMcNeal, B.L., 1982. Effect of mineral nutrient on take-all of wheat. Phytopathol., 72:224-229.
- Richard, L.A., 1954. DiagnosisandImprovement of Salineand Alkaline Soils. Handbook 60, U.S. Dept. ofAgriculture.
- Sağlam, N., 1999. Yabancı kökenli beş ekmeklik buğday çeşidinde uygulanan farklı azot dozlarının verim ve verim unsurlarına etkisi ile ekonomik azot dozunun belirlenmesi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, Sf. 372-376, Adana.
- Stubbs, R.W., Prescott, J.M., Saari, E.E. andDubin, H.J., 1992. Tahıl Hastalıkları MetodlarıKlavuzu. S. 120.
- Tipples, K. H., Dubetz, S. and Irvine, G. N., 1976. Effects of high rates of nitrogen on Neepawa wheat grown under irrigation. II. Milling and baking quality. Can. J. Plant Sci., 57: 337-350.
- Tosun, O. ve Yurtman, N., 1973. Ekmeklik Buğdaylarda (Triticumaestivum L. Em Thell) Verime Etkili Morfolojik ve Fizyolojik Karakterler Arasındaki İlişkiler. A.Ü. Ziraat Fak. Yıllığı, 23: 418-431, Ankara.
- Ülgen, N., Yurtsever, N., 1974. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Toprak ve Gübre Araşt. Enst. Teknik Yayın No: 28, Ankara.
- Wallwork, H., 2000. Cereal root and crown diseases. SARDİ, Adelaide, 58 p.
- Wiese M.V., 1991. Compendium of Wheat Diseases. St. Paul, Minnesota, USA. American Phytopathology, 112 p.
- Wolf, B., 1971. The Determination of Boron in Soil Experiment on The Application of Slow-Release Boron Extracts, Plant Materials, Composts, Manures, Water Fertilizer: Part II: Behavior of Boron in The Soil. In: and Nutrient Solutions. Soil Sci. Plant Anal., 2: 363.
- Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotlar. (Mülga) Köy Hizmetleri Genel Md.lüğü Toprak ve Gübre Araşt. Enst. Md.lüğü Yay. No: 121, Teknik Yay. No: 56, Ankara.
- Yürür, N., Tosun, O., Eser, D. ve Geçit, H.H., 1981. Buğdayda Ana Sap Verimi ile Bazı Karakterler Arasındaki İlişkiler. A.Ü. Ziraat Fak. Yay. No: 775, Ankara.
- Zhou, W.C., Eudes, F. and Laroche, A., 2006. Identification of differentially regulated proteins in response to a compatible interaction between the pathogen Fusarium graminearum and its host in T. aestivum. Proteomics, 6: 4599-4609.
| APA | AKDAĞ M, Zengin M (2020). Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. , 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| Chicago | AKDAĞ Muhammet Nurullah,Zengin Mehmet Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. (2020): 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| MLA | AKDAĞ Muhammet Nurullah,Zengin Mehmet Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. , 2020, ss.149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| AMA | AKDAĞ M,Zengin M Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. . 2020; 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| Vancouver | AKDAĞ M,Zengin M Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. . 2020; 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| IEEE | AKDAĞ M,Zengin M "Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri." , ss.149 - 161, 2020. 10.33462/jotaf.568073 |
| ISNAD | AKDAĞ, Muhammet Nurullah - Zengin, Mehmet. "Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri". (2020), 149-161. https://doi.org/10.33462/jotaf.568073 |
| APA | AKDAĞ M, Zengin M (2020). Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(2), 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| Chicago | AKDAĞ Muhammet Nurullah,Zengin Mehmet Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 17, no.2 (2020): 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| MLA | AKDAĞ Muhammet Nurullah,Zengin Mehmet Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.17, no.2, 2020, ss.149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| AMA | AKDAĞ M,Zengin M Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2020; 17(2): 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| Vancouver | AKDAĞ M,Zengin M Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2020; 17(2): 149 - 161. 10.33462/jotaf.568073 |
| IEEE | AKDAĞ M,Zengin M "Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri." Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 17, ss.149 - 161, 2020. 10.33462/jotaf.568073 |
| ISNAD | AKDAĞ, Muhammet Nurullah - Zengin, Mehmet. "Artan Dozlarda Bakır Sülfat ve Azot Uygulamalarının Ekmeklik Buğdayda Verim ileKök ve Kök Boğazı Çürüklüğü Hastalığına Etkileri". Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 17/2 (2020), 149-161. https://doi.org/10.33462/jotaf.568073 |
