Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi

ŞAHİN BAYRAM, Sümeyra; AKTAS, Nazan

doi:10.33076/2020.BDD.1386

Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi

Sümeyra ŞAHİN BAYRAM, (Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Konya, Türkiye)

Nazan AKTAŞ (Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Konya, Türkiye)

Beslenme ve Diyet Dergisi

21 4

Yıl: 2020 Cilt: 48 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 65 - 75 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33076/2020.BDD.1386 İndeks Tarihi: 16-06-2021

Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Ülkemizde yetersiz ve dengesiz beslenme; büyük bir toplumsal sorun olup, beslenme sorunları açısından riskli gruplardan birini de üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Akdeniz diyetinin en sağlıklı beslenme modellerinden biri olduğu bilinmektedir. Bu araştırmada Selçuk Üniversitesi öğrencilerinin Akdeniz diyet kalitelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Bireyler ve Yöntem: Araştırmaya 2017-2018 eğitim-öğretim döneminde Selçuk Üniversitesi’nde öğrenim gören 520 öğrenci dahil edilmiştir. Araştırmada veriler, genel bilgi formu ve Serra-Majem et al. (2004) tarafından geliştirilen Çocuklar ve Adölesanlar için Akdeniz Diy et Kalite İndeksi (KIDMED) formu kullanılarak öğrencilerle yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edilmiştir. Araştırmada KIDMED testinden elde edilen puanlar 3 kategoride ( ≥8 puan: iyi, 4-7 puan: orta, ≤3 puan: kötü diyet kalitesi) değerlendirilmiştir. Öğrencilerin vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi ve kalça çevresi ölçümleri araştırmacılar tarafından alınmıştır. Bulgular: Araştırmaya dahil edilen öğrencilerin %50.6’sı kız (n=263), %49.4’ü erkek öğrenci olup (n=257), yaş ortalamaları 20.6±0.9 yıl olarak bulunmuştur. Öğrencilerin toplam KIDMED puan ortalamaları 3.94±0.10 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin %64.6’sı Beden Kütle İndeksi (BKİ) sınıflandırmasına göre “normal” sınıfta bulunmaktadır. Çalışmaya dahil edilen öğrencilerin %45.0’i kötü, %47.1’i orta, %7.9’i iyi KIDMED sınıfında yer almaktadır. Öğrencilerin KIDMED puan ortalamaları ve sınıflandırmaları ile cinsiyetleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Öğrencilerin devam ettiği fakülteye göre KIDMED puanları arasında anlamlı fark bulunmuştur. Tıp Fakültesi (5.24±0.25) ve Sağlık Bilimleri Fakültesi (4.19±0.24) öğrencilerinin KIDMED puanları diğer fakültelerden daha yüksek bulunmuştur (p<0.05).Sonuç: Çalışmaya dahil edilen öğrencilerin KIDMED puanları incelendiğinde Akdeniz diyet kalitelerinin kötü ve orta düzey arasında olduğu görülmektedir. Öğrencilerin KIDMED puanları üzerinde cinsiyetleri ve BKİ değerlerinin etkisinin bulunmadığı görülmüştür. Tıp ve Sağlık Bilimleri alanlarında öğrenim gören öğrencilerin Akdeniz diyetine uyumu diğer öğrencilere kıyasla daha iyidir.

Anahtar Kelime:

Evaluation of Mediterranean Diet Quality of Selcuk University Students

Öz:

Aim: In Turkey, inadequate and unbalanced nutrition is a major social problem and one of the risk groups in terms ofnutrition problems is the university students. The Mediterranean diet is known to be one of the healthiest nutrition models.The aim of this study was to evaluate the Mediterranean diet quality of Selcuk University students. Subjects and Method: The students (n=520) studying at Selcuk University participated in the study in 2017-2018 academicyear. The data were obtained by using the general information form and Mediterranean Diet Quality Index for Childrenand Adolescents (KIDMED) form developed by Serra-Majem et al. (2004). The scores obtained from the KIDMED test wereevaluated in 3 categories (≥8 points: good, 4-7 points: average, ≤3 points: poor diet quality). Students’ body weight, height,waist and hip circumference measurements were taken by the researchers. Results: Of the participants 50.6% (n=263) were female, 49.4% (n=257) were male students and their average age was foundto be 20.6±0.9 years. Total KIDMED average score of students was found to be 3.94±0.10. Of the students 64.6% were classifiedas normal according to the Body Mass Index (BMI) classification. In terms of KIDMED, 45.0% of the students in the studywere in the poor, 47.1% in the average, and 7.9% in the good class. There was no significant relationship between KIDMEDmean scores and gender of the students (p>0.05). There was a significant difference between KIDMED scores according tothe faculty participants attended. The KIDMED scores of the students of Faculty of Medicine (5.24±0.25) and Faculty of HealthSciences (4.19±0.24) were found to be higher than those of other faculties (p<0.05). Conclusion: When the KIDMED scores of the students who participated in the study were examined, it was seen that theirMediterrenean diet adherences were at the poor and average level. There was no effect of gender and BMI values onKIDMED scores of students. The adherence of the participants studying Medicine and Health to the Mediterranean diet isbetter compared to other students.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. WHO (World Health Organization), Adolescent Health and Development 2009. Available at http://www.searo. who.int/entity/child_adolescent/topics/adolescent_ health/en/. Accessed: 29.09.2019.
2. Sezer FE, Garipağaoğlu M. Adölesan dönemde enerji ve makro besin ögeleri. Türkiye Klinikleri Beslenme ve Diyetetik Özel Sayı 2019;5(1):19-23.
3. Deliens T, Crombruggen RV, Verbruggen S, Bourdeaudhuij ID, Deforche B, Clarrys P. Dietary interventions among university students: A systematic review. Appetite 2016;105:14-26.
4. Roger VL, Go AS, Lloyd-Jones DM, Benjamin EJ, Berry JD, Borden WB, et al. Executive summary: Heart disease and stroke statistics-2012 update a report from the American Heart Association. Circulation 2012;125(1):188-97.
5. Willett WC, Sacks F, Trichopoulou A, Drescher G, Ferro Luzzi A, Helsing A, et al. Mediterranean diet pyramid: A cultural model for healthy eating. Am J Clin Nutr 1995;61:1402-6.
6. Castro-Quezada I, Roman-Vinas B, Serra-Majem L. The Mediterranean diet and nutritional adequacy: A review. Nutrients. 2014;6(1):231-48.
7. Sofi F. The Mediterranean diet revisited: Evidence of its effectiveness grows. Curr Opinion Cardiol. 2009;24(5):442-6.
8. Sanchez-Tainta A, Estruch R, Bullo M, Corella D, Gomez Gracia E, Fiol M, et al. Adherence to a Mediterranean-type diet and reduced prevalence of clustered cardiovascular risk factors in a cohort of 3,204 high-risk patients. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil. 2008;15(5):589-93.
9. Hayran O, Özbek H. Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve İstatistiksel Yöntemler. SPPS Uygulama örnekleri ile Genişletilmiş 2.Baskı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2017. 336 s.
10. Serra-Majem L, Ribas L, Ngo J, Ortega RM, Garcia A, Perez Rodrigo C, et al. Food, youth and the Mediterranean diet in Spain. Development of KIDMED, Mediterranean Diet Quality Index in children and adolescents. Public Health Nutrition. 2004;7(7):931-5.
11. Pekcan G. Beslenme durumunun saptanması. Baysal A, Aksoy M, Besler T, Bozkurt N, Keçecioğlu S, Mercanlıgil S, ve ark. editörler. Diyet El Kitabı. 7. baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2013. s.67-142.
12. World Health Organization. Obesity: Preventing and Managing the Global Epidemic. 2000. Available at: https://www.who.int/nutrition/publications/obesity/ WHO_TRS_894/en/ Accessed: September 29, 2019.
13. World Health Organization. Waist Circumference and Waist-Hip Ratio-Report of a WHO Expert Consultation. 2011. Available at: https://www.who.int/nutrition/ publications/obesity/WHO_report_waistcircumference_ and_waisthip_ratio/en/. Accessed: September 29, 2019.
14. Bach-Faig A, Berry EM, Lairon D, Reguant J, Trichopoulou A, Dernini S, et al. Mediterranean diet pyramid today. Science and cultural updates. Public Health Nutrition. 2011;14(12A):2274-84.
15. Hadjimbei E, Botsaris G, Gekas V, Panayiotou AG. Adherence to the Mediterranean diet and lifestyle characteristics of university students in Cyprus: A cross sectional survey. J Nutr Metabol. 2016;2:1-8.
16. Stefan L, Cule M, Milinovic I, Sporis G, and Juranko D. The relationship between adherence to the Mediterranean diet and body composition in Croatian university students. European Journal of Integrative Medicine. 2017;13:41-6.
17. Gümüş AB, Yardımcı H. Üniversite öğrencilerinin günlük besin ögesi alımlarının Akdeniz diyeti kalite indeksi (KIDMED) ile ilişkisi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;6(2):167-73.
18. Kasap EG. Marmara Üniversitesi 1.sınıf öğrencilerinin kardiyovasküler risk faktörleri ve bu faktörler hakkındaki bilgi, tutum ve davranışları [Uzmanlık Tezi]. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği, İstanbul; 2019.
19. Romaguera D, Norat T, Mouw T, May AM, Bamia C, Slimani N, et al. Adherence to the Mediterranean diet is associated with lower abdominal adiposity in European men and women. J Nutr. 2009;139(9):1728-37.
20. Vassigh G. Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite durumları ile sağlıklı beslenme indekslerinin değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara; 2012.
21. Baydemir C, Ozgur EG, Balci S. Evaluation of adherence to Mediterranean diet in medical students at Kocaeli University, Turkey. J Int Med Res. 2018;46(4):1585-94.
22. Sağır GŞ. Üniversite öğrencilerinin beslenme durumlarının Akdeniz diyet kalite indeksi ile değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep; 2019.
23. Fiore M, Ledda C, Rapisarda V, Sentina E, Mauceri C, D’Agati P, et al. Medical school fails to improve Mediterranean diet adherence among medical students. Eur J Public Health. 2015;25(6):1019-23.
24. Zurita-Ortega F, Roman-Mata SS, Chacon-Cuberos R, Castro-Sanchez M, Muros JJ. Adherence to the mediterranean diet is associated with physical activity, self-concept and sociodemographic factors in university student. Nutrients. 2018;10(8):1-11.
25. Navarro-Gonzalez I, Lopez-Nicolas R, Rodriguez-Tadeo A, Ros-Berruezo G, Martinez-Marin M, Domenech-Asensi G, et al. Adherence to the Mediterranean diet by nursing students of Murcia (Spain). Nutricion Hospitalaria. 2014;30(1):165-72.
26. El Rhazi K, Nejjari C, Romaguera D, Feart C, Obtel M, Zidouh A, et al. Adherence to a Mediterranean diet in Morocco and its correlates: cross-sectional analysis of a sample of the adult Moroccan population. BMC Public Health. 2012;12:345.
27. Giugliano D, Esposito K. Mediterranean diet and metabolic diseases. Curr Opin Lipidol. 2008;19:63-8.
28. Ünal G. Üniversitenin ikinci öğretim lisans programlarında eğitimini sürdüren öğrencilerde uyku düzeninin beslenme alışkanlıkları, diyet kalitesi ve duygu durumu üzerine etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun; 2016.
29. Abakay U, Alıncak F, Ay S. Üniversite öğrencilerinin beden algısı ile atılganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017;9:12-8.
30. Perez-Gallardo L, Gomez TM, Marzo IB, Pascual MAF, Calle EM, Dominguez RR, et al. Diet quality in college students with different academic profile. Nutricion Hospitalaria. 2015;31(5):2230-9.
31. Kuseyri G. Üniversite öğrencilerinde yeme farkındalığı ve sezgisel yeme davranışının beslenme durumu üzerine etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara; 2020.
32. Hlebowicz J, Drake I, Gullberg B, Sonestedt E, Wallstrom P, Persson M, et al. A high diet quality is associated with lower incidence of cardiovascular events in the Malmo Diet and Cancer Cohort. Plos One. 2013;8(8):1-8.
33. Chrysohoou C, Panagiotakos DB, Pitsavos C, Das UN, Stefanadis C. Adherence to the Mediterranean diet attenuates inflammation and coagulation process in healthy adults: the ATTICA study. J Am Coll Cardiol. 2004;44(1):152-8.
34. Panagiotakos DB, Chrysohoou C, Pitsavos C, Stefanadis C. Association between the prevalence of obesity and adherence to the Mediterranean diet: The ATTICA study. Nutrition. 2006;22(5):449-56.

APA	ŞAHİN BAYRAM S, AKTAS N (2020). Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. , 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
Chicago	ŞAHİN BAYRAM Sümeyra,AKTAS Nazan Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. (2020): 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
MLA	ŞAHİN BAYRAM Sümeyra,AKTAS Nazan Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. , 2020, ss.65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
AMA	ŞAHİN BAYRAM S,AKTAS N Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. . 2020; 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
Vancouver	ŞAHİN BAYRAM S,AKTAS N Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. . 2020; 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
IEEE	ŞAHİN BAYRAM S,AKTAS N "Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi." , ss.65 - 75, 2020. 10.33076/2020.BDD.1386
ISNAD	ŞAHİN BAYRAM, Sümeyra - AKTAS, Nazan. "Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi". (2020), 65-75. https://doi.org/10.33076/2020.BDD.1386

APA	ŞAHİN BAYRAM S, AKTAS N (2020). Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 48(3), 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
Chicago	ŞAHİN BAYRAM Sümeyra,AKTAS Nazan Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi 48, no.3 (2020): 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
MLA	ŞAHİN BAYRAM Sümeyra,AKTAS Nazan Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, vol.48, no.3, 2020, ss.65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
AMA	ŞAHİN BAYRAM S,AKTAS N Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2020; 48(3): 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
Vancouver	ŞAHİN BAYRAM S,AKTAS N Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2020; 48(3): 65 - 75. 10.33076/2020.BDD.1386
IEEE	ŞAHİN BAYRAM S,AKTAS N "Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi." Beslenme ve Diyet Dergisi, 48, ss.65 - 75, 2020. 10.33076/2020.BDD.1386
ISNAD	ŞAHİN BAYRAM, Sümeyra - AKTAS, Nazan. "Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Akdeniz Diyet Kalitelerinin Değerlendirilmesi". Beslenme ve Diyet Dergisi 48/3 (2020), 65-75. https://doi.org/10.33076/2020.BDD.1386