QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi

Mustafa HARMAN, (Çankırı Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu, Türkiye)
Hakan ADA, (Kastamonu Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Kastamonu, Türkiye)
Cemil ÇETİNKAYA (Gazi Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)
Politeknik Dergisi
3 2
Yıl: 2020 Cilt: 23 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 829 - 839 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.2339/politeknik.620390 İndeks Tarihi: 16-06-2021

QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi

Öz:
Bu çalışmada; savunma sanayi, otomotiv sanayi, petrol iletim hatları gibi sektörlerde yaygın olarak kullanılan ince taneli ve mikroalaşımlı yapıya sahip QSTE 420TM kalitesindeki çelik sac plaka malzeme, Tungsten Inert Gaz Kaynağı yönteminde 1,6 mm ve2,0 mm çapında ilave metal tel kullanılarak ayrı ayrı birleştirilmiştir. Farklı çaplardaki dolgu tellerine farklı ısı girdileriuygulanmıştır. Böylece kaynak bölgesi (ana malzeme, ısının tesiri altındaki bölge ve kaynak metali) üzerinde meydana gelenmekanik ve metalürjik değişiklikler, çekme, eğme, çentik - darbe, sertlik testleri ve makrografik, mikrografik muayeneler yapılarakincelenmiştir. Gerçekleştirilen testler sonucunda; 1,6 mm ilave telin, kaynaklı birleştirmenin kendinden beklenen mekanik vemetalürjik özellikleri sağladığı gözlenmiştir. % 44 daha yüksek ısı girdisinin uygulandığı 2,0 mm ilave tel ile yapılan kaynaklıbirleştirmelere ait çekme testlerinde ise kaynak metalinden kopma gerçekleşmiştir. Bu sonuçlarla QSTE420TM gibi malzemelerdeyüksek ısı girdisinin mekanik ve metalurjik özelliklere olan olumsuz etkileri de incelenmiştir.
Anahtar Kelime:

Determination of the Effect of Additional Metal Wire Diameter on Metallurgical and Mechanical Properties in TIG Welding of QSTE 420TM Steel

Öz:
In this study; QSTE 420TM quality steel sheet plate material, which is widely used in sectors such as defense industry, automotive industry, oil transmission lines, has fine-grained and micro-alloy structure are combined separately. Different heat inputs are applied to the filler wires of different diameters. Thus, mechanical and metallurgical changes occurring on the welded area (base material, heat affected zone and weld metal) were examined by tensile, bending, notch - impact, hardness tests and macrographic and micrographic examinations. As a result of the tests performed; It has been observed that the 1.6 mm additional wire provides the mechanical and metallurgical properties expected of the welded joint. In the tensile tests of welded joints made with 2.0 mm additional wire with 44% higher heat input, breakage from weld metal was realized. With these results, negative effects of high heat input on mechanical and metallurgical properties of materials such as QSTE420TM were also investigated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1]http://www.webcitation.org/query?url=https%3A%2F%2F www.tatasteeleurope.com%2Fstatic_files%2FDownload s%2FGeneral%2520Industry%2520Strip%2FStrip%252 0Products%2FEnglish%2FTata%2520Steel%2520- %2520YMPRESS%2520S420MC%2520- %2520data%2520sheet.pdf&date=2019-03-0
  • [2] Aktarer, S.M., Küçükömeroğlu, T., “The microstructure and mechanical properties of FSPed HSLA steel”, Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering, 75(2): 55-60, (2016).
  • [3] Taş, Z., “Yüksek dayanımlı düsük alaşımlı çeliklerde metalürjik mukavemet artırma”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(2): 97-101, (2012).
  • [4]http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fw ww.e-mep.com%2Fwpcontent%2Fuploads%2F2017%2F02%2FY%C3%BCkse k-Mukavemetli-D%C3%BC%C5%9F%C3%BCkAla%C5%9F%C4%B1ml%C4%B1-Celiklerin-KaynagiOzlem-Karaman.pdf&date=2019-03-04.
  • [5] Kurt, H., “Yüksek Mukavemetli Yapı Çeliklerinde Kaynaklı Bölgenin Mekanik ve Mikro yapı Özelliklerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Esntitüsü, (2014).
  • [6] Yalçın, M. “İnce Taneli Yüksek Mukavemetli Yapı Çeliklerinde Kaynaklı Bölgenin Mekanik ve Mikro yapı Özelliklerinin İncelenmesi”. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Metal Eğitimi Ana Bilim Dalı, (2008).
  • [7]http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fw ww.steeldata.info%2Fcarbides%2Fdemo%2Flist%2Fmc .html&date=2019-02-04.
  • [8] N. Mebarki. N, Lamesle. P, Delagnes. D, Levaillant. C, Delmas. F, “Relationship Between Mıcrostructure and Mechanıcal Propertıes Of A 5%Cr Hotwork Tool Steel”, 6th Internatıonal Toolıng Conference, France, 737-754.
  • [9] J.G.Silva, F., Santos, J., Gouveia, R., “Dissolution Of Grain Boundary Carbides By The Effect Of Solution Annealing Heat Treatment and Aging Treatment On Heat-Resistant Cast Steel”, Hk30. Metals, 7(251): 1-12, (2017).
  • [10] Kendirci, M. F., “İnce Taneli Yüksek Mukavemetli Yapı Çeliklerinde Kaynaklı Bölgelerin Isıl İşlem Mekanik ve Mikroyapı Özelliklerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Metal Eğitimi Ana Bilim Dalı, (2008).
  • [11] Dündar, B., “Tozaltı Kaynak Yönteminde Altlık Olarak Kullanılan Kaynak Yöntemlerinden Kaynak Yeterliliklerinin Ve Maliyetlerinin Karşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Esntitüsü, (2010).
  • [12] Dunđer, M., Vuherer, T., Samardžıć, I., “Weldability of Microalloyed High Strength Steels TStE 420 and S960 QL”, Metalurgıja, 53(3): 335-338, (2014).
  • [13] Samardžıć, I., Čıkıć, A., Dunđer, M., “Accelerated Weldability Investigation Of Tste 420 Steel By Weld Thermal Cycle Simulation”, Metalurgıja, 52(4): 461- 464, (2013).
  • [14] Savaşkan, T, “Malzeme Bilimi ve Malzeme Muayenesi”, Celpler Matbaacılık, 347-350 Trabzon, (2015).
  • [15] Komaç, E., “Teknik Eğitim El kitabı”, Askaynak, 6-8, Kocaeli, (2009).
  • [16] TS EN 10025-6+A1, “Sıcak Haddelenmiş Yapı Çelikleri - Bölüm 6: Suverilmiş ve Temperlenmiş Durumdaki Yüksek Akma Dayanımlı Yapı Çeliklerinden İmal Edilmiş Yassı Mamullerin Teknik Teslim Şartları”, (2013).
  • [17] SEW088:1993, “Weldable Fine Grained Steels; Guidelines For Processing, Particular For Fusion Welding”, (1993).
  • [18] TS EN 15614-1, “Metalik Malzemeler İçin Kaynak Prosedürlerinin Şartnamesi ve Vasıflandırılması - Kaynak Prosedürü Deneyi - Bölüm 1: Çeliklerin Gaz ve Ark Kaynağı”, (2017).
  • [19] TS EN 9606-1, “Kaynakçıların Yeterlilik Sınavı-Ergitme Kaynağı - Bölüm 1: Çelikler”, (2017).
  • [20] TS EN 14731, “Kaynak koordinasyonu - Görevler ve sorumluluklar”, (2010).
  • [21] Akkurt, A., “Su jeti ile kesme sistemleri ve uygulama alanlarının değerlendirilmesi”, Politeknik Dergisi, 7(2): 129-139, (2004).
  • [22] TS EN 17639, “Metalik Malzemelerdeki Kaynaklarda Tahribatlı Muayene - Kaynakların Makroskopik ve Mikroskopik Muayenesi”, (2014).
  • [23] TS EN 9015-1, “Metalik Malzemelerdeki Kaynaklar Üzerinde Tahribatlı Deneyler-Sertlik Deneyi-Bölüm 1: Ark Kaynaklı Birleştirmelerde Sertlik Deneyi”, (2011).
  • [24] TS EN 4136, “Metalik Malzemelerin Kaynakları Üzerinde Tahribatlı Deneyler-Enine Çekme Deneyi”, (2013).
  • [25] TS EN 5173:2010/A1, “Metalik Malzemelerde Kaynak Dikişleri Üzerinde Tahribatlı Muayeneler- Eğme Deneyleri”, (2012).
  • [26] TS EN 9016:2012, “Metalik Malzemelerde Kaynaklar Üzerinde Tahribatlı Deneyler - Vurma Deneyleri”, (2012).
  • [27]http://www.webcitation.org/query?url=https%3A%2F%2F nptel.ac.in%2Fcourses%2F112101005%2Fmodules%2F lec4-3%2F1.3.html&date=2019-02-21.
  • [28] Elektronik Kitap, “Uluslararası Kaynak Mühendisliği Eğitim Notları”, O.D.T.Ü K..T.M.-GSI-SLV-TR, Ankara, (2013).
  • [29] Popović, O., Prokić, C., Burzić, R.M., Milutinović, Z., “The Effect of Heat Input on the Weld Metal Toughness of Surface Welded Joint”, 14th International Research/Expert Conference, Mediterranean Cruise, 61- 64, (2010).
  • [30] D. Callister, W., G. Rethwisch, D., “Malzeme bilimi ve mühendisliği 8. basımdan çeviri”, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic.Ltd.Şti, Ankara, 343- 390, (2014).
  • [31] Kang, B.Y., Kim, H.J., Hwang,S.K, “Effect of Mn and Ni on the Variation of the Microstructure and Mechanical Properties of Low-carbon Weld Metals”, ISIJ International, 40(12): 1237–1245, (2000).
  • [32] Zhang, Z., Farrar, R.A., “Influence of Mn and Ni on the Microstructure and Toughness of C-Mn-Ni Weld Metals”, Welding Research Supplement, 183-196, (1997).
  • [33] Tüzünalp, K.K., “Yönlü Katılasma” Basılmamış Ders Notları, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Teknoloji Fakültesi, Ankara, (2017).
  • [34] Faes, K., Maas, F., De Waele, W., De Baets, P.,Verstraete, M., Delbaere, D.,Van Der Donckt, E., “Weldability Of Micro-Alloyed High-Strength Pipeline Steels Using A New Friction Welding Variant”, The 2nd South -East European IIW International Congress, Bulgaria, (2010).
  • [35]http://www.webcitation.org/query?url=https%3A%2F%2F docplayer.biz.tr%2F13903329-Mikroyapisalgoruntuleme-ve-tani.html&date=2019-02-08.
  • [36] Dong, H., Hao, X., Deng, D., “Effect of Welding Heat Input on Microstructure and Mechanical Properties of HSLA Steel Joint”, Springer Science+Business Media, 3: 138-146, (2014),
  • [37] Kalkan, İ., “Yüksek mukavemetli çeliklerde çok pasolu kaynağının mekanik ve mikroyapı özelliklerine etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İmalat Mühendisliği Ana Bilim Dalı, 2018.
  • [38] Duren S. “The Procedure Handbook of Arc Welding”, The James F.Lincoln Arc Welding, 14, 6.3-2.
APA HARMAN M, ADA H, Cetinkaya C (2020). QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. , 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
Chicago HARMAN MUSTAFA,ADA HAKAN,Cetinkaya Cemil QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. (2020): 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
MLA HARMAN MUSTAFA,ADA HAKAN,Cetinkaya Cemil QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. , 2020, ss.829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
AMA HARMAN M,ADA H,Cetinkaya C QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. . 2020; 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
Vancouver HARMAN M,ADA H,Cetinkaya C QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. . 2020; 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
IEEE HARMAN M,ADA H,Cetinkaya C "QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi." , ss.829 - 839, 2020. 10.2339/politeknik.620390
ISNAD HARMAN, MUSTAFA vd. "QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi". (2020), 829-839. https://doi.org/10.2339/politeknik.620390
APA HARMAN M, ADA H, Cetinkaya C (2020). QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. Politeknik Dergisi, 23(3), 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
Chicago HARMAN MUSTAFA,ADA HAKAN,Cetinkaya Cemil QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. Politeknik Dergisi 23, no.3 (2020): 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
MLA HARMAN MUSTAFA,ADA HAKAN,Cetinkaya Cemil QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. Politeknik Dergisi, vol.23, no.3, 2020, ss.829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
AMA HARMAN M,ADA H,Cetinkaya C QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. Politeknik Dergisi. 2020; 23(3): 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
Vancouver HARMAN M,ADA H,Cetinkaya C QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi. Politeknik Dergisi. 2020; 23(3): 829 - 839. 10.2339/politeknik.620390
IEEE HARMAN M,ADA H,Cetinkaya C "QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi." Politeknik Dergisi, 23, ss.829 - 839, 2020. 10.2339/politeknik.620390
ISNAD HARMAN, MUSTAFA vd. "QSTE420TM çeliğinin TIG kaynak yöntemiyle kaynak edilmesinde ilave metal tel çapının metalurjik ve mekanik özelliklere etkisinin belirlenmesi". Politeknik Dergisi 23/3 (2020), 829-839. https://doi.org/10.2339/politeknik.620390
Sayfa Oluşturulma Tarihi
25-04-2024 5:46

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları