Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği
Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 168 - 176 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 İndeks Tarihi: 18-06-2021
Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği
Öz: Endüstrinin hızla gelişmesi ve dünyamızın mevcut enerji kaynaklarının yetersizliği, yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilgiyi güngeçtikçe daha da arttırmıştır. Türkiye’nin hızlı sanayileşme ve hızlı nüfus artışı enerji talebinde de artışa yol açmıştır. Bu nedenleTürkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelinin belirlenmesi ve ekonomiye kazandırılması gerekmektedir. Bu amaçla yenilenebilir enerji türlerinden biri olan rüzgar enerjisi üzerinde durulmuş, enerji üretim miktarlarının doğru verilere dayalı hesaplanması verüzgar enerjisi santralleri (RES) için en uygun yerlerin seçilmesinin, rüzgar enerji santrallerinin ülke ekonomisine katkı sağlaması içinoldukça önemli olduğu görülmüştür. Bu çalışmada Karabük iline bağlı Yenice ilçesinde uygun RES yapım yerleri seçiminin CoğrafiBilgi Sistemlerine dayalı Çok Kriterli Karar Analizi (CBS-ÇKKA) yöntemi kullanılarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Elde edilensonuçlara göre, çalışma alanının RES yapımı için düşük ve orta duyarlılık düzeyinde olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: GIS-Based Analysis of Sites Determination for Wind Power Plant (WPP) by Multi-Criteria Decision Analysis: A Case Study in Yenice District (KARABUK)
Öz: The rapid development of the industry and the inadequacy of the world’s existing energy resources have increased the interest in renewable energy sources day by day. The fast industrialization and rapid population growth in Turkey raised the demand also for energy resources. Therefore it is necessary to determination of Turkey’s renewable energy potential and to enhance the contribution of this renewable energy potential to the economy. In this study, wind energy, one of the renewable energy types, was emphasized. Calculating energy production amounts based on accurate data and determining the most suitable location for wind power plants (WPPs) is very important for wind power plants to contribute to the country’s economy. In this study, it was aimed to determine the selection of suitable WPP construction sites in Yenice district of Karabük province using Geographic Information Systems based Multiple Criteria Decision Analysis (MCDA) methods. According to the results obtained, it was determined that the study area is at low and medium sensitivity level for RES construction.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
0
0
0
- Acar, E., Doğan, A. 2008. Türkiye’nin rüzgar ve hidroelektrik enerji potansiyeli ve çevresel etkilerinin değerlendirilmesi. VII. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, UTES 2008, 675- 682.
- Akpınar, EK., Balpetek, N. 2019. Weibull ve Rayleigh dağılımlarına göre Elazığ ilinin rüzgar enerjisi potansiyelinin istatiksel analizi. Gazi J. Eng. Sci., 34(1): 569-580. Doi: 10.17341/gazimmfd.416517
- Aras, H. 2003. Wind energy status and its assessment in Turkey. Renew. Energ., 2: 2213–2220. Doi: 10.1016/S0960- 1481(03)00130-7
- Alan, İ., Aksay, A. 2002. 1/100000 ölçekli Türkiye jeoloji haritaları No:29 Zonguldak F28 paftası, Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- Bayraç, HN. 2011. Küresel rüzgar enerjisi politikaları ve uygulamaları. Uludağ İİBF Derg., 30(1): 37-57.
- Bingöl, F. 2018. Rüzgar enerji sistemleri için hava yoğunluğunun hesaplanması. Politek Derg., 21(2): 273-281. Doi: 10.2339/ politeknik.385523
- Can, E. 2019. Analysis of risks that are based on the aerial photography used in photogrammetric monitoring maps for environmental wind power energy plant projects. Environ Monit Assess., 191: 746. Doi:10.1007/s10661-019-7944-8
- Çelik, İ., Yıldız, C., Şekelli, M. 2018. Rüzgar enerjisi santrali kurulumunda rüzgar türbinlerinin mikro yerleşimi için bir optimizasyon modeli. GU J Sci, Part C. 6(4): 898-908. Doi: 10.29109/gujsc.424155
- Dikmen, AÇ. 2019. Türkiye’de güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üretiminin sera gazı emisyonları ve çevre maliyetinin azalmasına katkıları. Turkish Studies, 14(2): 275-293. Doi: 10.7827/TurkishStudies.15149
- Dikmen, E., Örgen, FK. 2018. Ağlasun bölgesi için rüzgar hızı tahmini ve en uygun türbin tespiti. ÖHÜ Müh. Bilim. Derg., 7(2): 871-879. Doi: 10.28948/ngumuh.445314
- Doğancı, Ö., Ertürk, M., Özsunar, A., Arcaklıoğlu, E. 2016. Orta ve batı Karadeniz bölgesi rüzgar enerjisi tahmin çalışması. J. Adv. Tech. Sci., 5(1): 153-163.
- Enerji Atlası 2020. Karabük elektrik santralleri. https://www. enerjiatlasi.com/sehir/karabuk/ (18.02.2020).
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2016. 2017 yılı bütçe sunumu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara, 170 s. http://www.elder.org.tr/Content/ yayinlar/2017_B%C3%BCt%C3%A7e_Sunu%C5%9Fu.pdf (20.02.2020).
- Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 2020a. Karabük ili rüzgar kaynak bilgileri. https://www.eigm.gov.tr/File/?path=ROOT%2f4%2fD ocuments%2frepa%2fKARABUK-REPA.pdf (20.02.2020). Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 2020b. Yenilenebilir enerji-rüzgar. https://www.eigm.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Ruzgar (20.02.2020).
- Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 2020c. Yenilenebilir enerji-rüzgar. Türkiye geneli ve il bazlı rüzgar enerjisi teknik potansiyelleri ile ilgili yönlendirici bilgiler. https://www.eigm.gov.tr/tr-TR/ Sayfalar/REPA (20.02.2020).
- Erduman, A., Durusu, A., Kekezoğlu, B. 2018. Küçük güçlü rüzgar santrallerinin kurulumu ve şebekeye etkilerinin teknik ve ekonomik açıdan değerlendirilmesi: Uygulama çalışması. EJOSAT, 13: 112-117. Doi: 10.31590/ejosat.420155
- Hepbasli, A., Ozgener, O. 2004. A review on the development of wind energy in Turkey. Renew. Sust. Energ. Rev., 8 (2004): 257–276. Doi: 10.1016/j.rser.2003.10.006 Karabük Belediyesi 2020. Karabük’ün konumu. https://www. karabuk.bel.tr/icerik.asp?i_id=39 (17.01.2020).
- Karabük Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü 2019. Karabük ili 2018 yılı çevre durum raporu. Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Çed ve Çevre İzinleri Şube Müdürlüğü Karabük, 161 s.
- Karabük İl Özel İdaresi 2020. Turizm bilgi sistemi. http://www. karabukozelidare.gov.tr/turizm-bilgi-sistemi (17.01.2020). Kaymak, MK. 2020. Rüzgar enerjisi. http://web.itu.edu. tr/~kaymak/windpower.html (28.02.2020).
- Koç, T. 1996. Kapıdağ yarımadasında rüzgar ve ortam. Türk Coğ. Derg., 31: 167-182.
- Mazman, T. 2005. Coğrafi bilgi sistemleri ve istatistiksel analiz teknikleri ile Kumluca Havzası (GD Bartın) heyelan duyarlılık değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana 102s.
- Mora, S., Vahrson, W. 1994. Macrozonation methodology for landslide hazard determination. Bull. Assoc. Eng. Geo., 31(1): 49–58. Doi: 10.2113/gseegeosci.xxxi.1.49.
- Nişancı, R., Yıldırım V., Özçelik AE. 2010. Rüzgar enerjisi üretim alanlarının coğrafi bilgi sistemleri ile belirlenmesi: Trabzon ili örneği. III. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu Bildiriler Kitabı s. 213-220.
- Oğulata, RT. 2003. Energy sector and wind energy potential in Turkey. Renew. Sust. Energ. Rev., 7 (2003) 469–484. Doi: 10.1016/S1364-0321(03)00090-X
- Önal, F., Yarbay, RZ. 2010. Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli ve geleceği. İstanbul Tic. Üniv. Fen Bil. Derg., 9(18): 77-96.
- Özşahin, E., Kaymaz, ÇK. 2013. Rüzgar enerji santrallerinin (RES) yapım yeri seçimi üzerine bir CBS analizi: Hatay örneği, Tübav Bil. Derg., 6(2): 1-18.
- Pusat, Ş. 2017. Sakarya Üniversitesi için rüzgar enerjisi potansiyel belirleme çalışması. Pamukkale Üniv. Müh. Bilim. Derg., 23(4): 352-357. Doi: 10.5505/pajes.2017.98250
- REN21 2019. Renewables 2019. Global Status Report. Renewable Energy Policy Network for the 21st century Paris, France, pp: 336. https://www.ren21.net/wp-content/uploads/2019/05/gsr _2019_full_report_en.pdf (20.02.2020).
- Saaty, TL., 1977. A scaling method for priorities in hierarchical structures. J. Math. Psychol., 15: 234–281. Doi: 10.1016/0022- 2496(77)90033-5
- Saral, A., Musaoğlu, N. 2011. Çok kriterli karar verme ve bilgi difüzyonu yöntemleri ile taşkın risk analizi, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı.
- Sözen, A., Mirzapour, A, Çakır, MT., İskender, Ü., Çipil, F. 2015. Selecting best location of wind plants using dea and topsis approach in Turkish cities. Gazi J. Eng. Sci., 1(1): 173‐194.
- Şahin, C., Karaçor, M., Özbay, H. 2019. Yenilenebilir enerji kaynağı kurulum gücü minimize katsayısının belirlenmesi. EJOSAT, 15: 404-411. Doi: 10.31590/ejosat.526918
- Şahin, KE. 2018. Heyelan duyarlılık haritası için adımsal regresyona dayalı faktör seçme yönteminin etkinliğinin araştırılması. Harita Derg., 159: 1-15.
- Tağıl, Ş. 1995. Çanakkale çevresinde rüzgarlar ve rüzgar enerjisinden yararlanma olanaklarının araştırılması. Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, İzmir.
- Tarım ve Orman Bakanlığı 2020. Göç yolları. Tarım ve Orman Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü Hayvan Sağlık Daire Başkanlığı http://www.kusgribi.gov.tr/TR/Genel/ BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF A26CBFDF5F1B259F (17.02.2020).
- Triantaphyllou, E., Mann, SH. 1989. An examination of the effectiveness of multi-dimensional decision-making methods: A decision-making paradox. Decis Support Syst., 5(3): 303-312. Doi: 10.1016/0167-9236(89)90037-7
- TUİK 2020. Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi. Türkiye İstatistik Kurumu https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr (19.02.2020).
- Uyan, M. 2017. Güneş enerjisi santrali kurulabilecek alanların AHP yöntemi kullanılarak CBS destekli haritalanması, Pamukkale Üniv. Müh. Bilim. Derg., 23(4): 343-351. Doi: 10.5505/pajes.2016.59489
- Uyar, TS. 1985. Rüzgar enerjisi sistemleri. 10-14 Haziran 1985, Lisansüstü Yaz Okulu, Yıldız Üniversitesi, İstanbul.
- Ültanır, MÖ. 1996. Şimdi rüzgar çiftliği zamanı. Enerji, l(5): 48- 57.
- Yalçın, A., Reis, S., Aydınoğlu, AC., Yomralıoğlu, T. 2011. A GIS-based comparative study of frequency ratio, analytical hierarchy process, bivariate statistics and logistics regression methods for landslide susceptibility mapping in Trabzon, NE Turkey. Catena, 85(3): 274-287. Doi: 10.1016/j.catena. 2011.01.014
- Yenice Belediyesi 2020. Yenice, coğrafi yapı http://www. karabukyenice.bel.tr/karabukyenice/?syf=yazilargoster&ktg=2& id=16 (19.02.2020).
- Yenice Kaymakamlığı 2020. Mahalli idareler. http://www.yenice. gov.tr/mahalli-idareler (19.02.2020).
- Yıldırım, U., Gazibey, Y., Güngör, A. 2012. Niğde ili rüzgar enerjisi potansiyeli. Niğde Üniv. Müh. Bil. Derg., 1(2): 27-47. Doi: 10.28948/ngumuh.239392
- Yıldırım, V., Yomralıoğlu, T. 2013. Coğrafi Bilgi Sistemleri ile çizgisel mühendislik yapılarında güzergah optimizasyonu: doğalgaz iletim hattı örneği. Afyon Kocatepe Üniv. Fen ve Müh. Bil. Derg., 13(1): 1-10. Doi: 10.5578/fmbd.5433
- Yılmaz, EA., Can Öziç, H. 2018. Türkiye’nin yenilenebilir enerji potansiyeli ve gelecek hedefleri. ODÜ SOBİAD, 8(3): 525-535.
APA | arca d, KESKIN CITIROGLU H (2020). Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. , 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
Chicago | arca deniz,KESKIN CITIROGLU Hulya Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. (2020): 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
MLA | arca deniz,KESKIN CITIROGLU Hulya Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. , 2020, ss.168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
AMA | arca d,KESKIN CITIROGLU H Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. . 2020; 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
Vancouver | arca d,KESKIN CITIROGLU H Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. . 2020; 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
IEEE | arca d,KESKIN CITIROGLU H "Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği." , ss.168 - 176, 2020. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
ISNAD | arca, deniz - KESKIN CITIROGLU, Hulya. "Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği". (2020), 168-176. https://doi.org/10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
APA | arca d, KESKIN CITIROGLU H (2020). Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 10(2), 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
Chicago | arca deniz,KESKIN CITIROGLU Hulya Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 10, no.2 (2020): 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
MLA | arca deniz,KESKIN CITIROGLU Hulya Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, vol.10, no.2, 2020, ss.168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
AMA | arca d,KESKIN CITIROGLU H Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi. 2020; 10(2): 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
Vancouver | arca d,KESKIN CITIROGLU H Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi. 2020; 10(2): 168 - 176. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
IEEE | arca d,KESKIN CITIROGLU H "Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği." Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 10, ss.168 - 176, 2020. 10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |
ISNAD | arca, deniz - KESKIN CITIROGLU, Hulya. "Rüzgar Enerjisi Santral (RES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi ile Belirlenmesi: Yenice İlçesi (KARABÜK) Örneği". Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 10/2 (2020), 168-176. https://doi.org/10.7212/zkufbd.v10i2.1602 |