Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 791 - 805 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7827/TurkishStudies.44259 İndeks Tarihi: 02-07-2021

Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri

Öz:
Küresel krizler, krizin niteliğine göre, uluslararası sistemi büyük ölçüde etkileyen, değiştiren veya dönüştüren krizlerdir. Söz konusu krizlerden biri; insanlık tarihi kadar eski olan ve uluslararası sistem üzerinde çok ciddi ekonomik, siyasi, sosyal ve toplumsal etkilere yol açan salgınlar/pandemilerdir. 14. yüzyıldan itibaren farklı dönemlerde gözlenen veba salgını, çiçek hastalığı, sarıhumma, Afrika sığır vebası ve İspanyol Gribi gibi bugün yaşanan COVID-19 pandemisi de uluslararası sistem üzerinde çok ciddi etkiler bırakacak küresel bir krizdir. İlk olarak, Aralık 2019 tarihinde Çin’in Wuhan eyaletinde ortaya çıktığı belirtilen ve kısa zaman diliminde hızla tüm dünyaya yayılan, yeni tip korona virüsün (SARS-COV-2) neden olduğu COVID19 yirmi birinci yüzyılın ilk evrensel felaketidir ve küresel bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkmış olsa da; sağlık sektöründen tedarik zincirlerine, ekonomik ilişkilerden sosyal ilişkilere, küresel siyasetten uluslararası ilişkilere kadar hayatın her alanını etkilemiştir. Mevcut düzende süregiden sorunları daha da görünür kılan, bu sorunlara yeni tartışma konuları da ekleyerek yirmi birinci yüzyılın ilk kırılma noktasını temsil eden bu kriz hem ulusal ve bölgesel hem de küresel siyaseti dönüştürecek kapasitededir. COVID-19 krizi ile birlikte mevcut şartlar altında süregiden neo-liberal düzenin kendi içindeki çelişkiler açığa çıkmış ve sistemsel bir dönüşüm kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu dönüşümün ölçeği ve evrileceği istikamet hakkında kesin hükümler vermek zor olsa da pandeminin başından itibaren yaşanan gelişmeler yeni dünya düzenini şekillendiren temel dinamiğin devletler olacağını söylemektedir. COVID-19 sonrası dönem; güçlü devletlerin, bireysel özgürlükler yerine toplumsal ihtiyaçların ve uluslararası işbirliği yerine ulusal eylemlerin ağır basacağı daha az küresel bir dünyanın işaretlerini vermektedir. Bu çalışma COVID-19 pandemisinin uluslararası sistem üzerindeki olası siyasi ve iktisadi etkilerini değerlendirmekte; COVID-19’un sistemde yer alan ulusal, ulus-üstü ve uluslararası aktörler için hayati bir sınav olduğunu ve bu sınavdan varlığını kanıtlayarak çıkan en başarılı aktörün ulus devletler olduğunu ileri sürmektedir.
Anahtar Kelime:

Pandemics through History and Their Impacts on the International System

Öz:
Global crises have the capacity to impact, change and transform the international system. One ofthose crises is epidemics and pandemics that are as old as the human history and cause serious economic,political, social and societal impacts. Similar to other pandemics such as the Black Death, smallpox, yellowfever, cattle plague and Spanish Flue that have been witnessing since the 14th century, the recent COVID-19has turned into a global crisis with its potential to lead to serious impacts on the international system. COVID 19 caused by novel corona virus (SARS-COV-2) is the first universal disaster of the twenty-first century. Itwas first reported in Wuhan province of China in December 2019. Although COVID-19 emerged as a globalhealth problem, its impacts can be recognised in various dimensions of the international system ranging fromhealth sector to supply chains from economic and social relations to global politics and international relations.As the first-breaking point of the 21st century, COVID-19 crisis has the capacity to transform the national,regional and global politics. It has revealed the internal contradictions within the ongoing neo-liberal systemand urged a systemic transformation. Although the current conditions do not allow to make certain judgementsabout the scope and path of this transformation, the developments since the beginning of the crisis havesuggested that the main dynamics that will shape the new world order would be the states. Post COVID-19 erasignals a less globalised world where the main determining forces would be the strong states and nationalactions rather than international cooperation. This study tries to evaluate the possible economic and politicalimpacts of COVID-19 pandemic on the international system and argues that this pandemic has become a vitaltest for the national, supra-national and international actors of the system among which, the states haveappeared as the only ones that could prove their success under the unexpectedly chaotic circumstances.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Agamben, G. (2006). İstisna Hali. Çev. Kemal Atakay. Otonom Yayıncılık.
  • Arısan Eralp, N. (2020). Schuman Deklarasyonu’nun 70. Yılında AB’nin Korona ile İmtihanı ve Bu Sürecin Türkiye-AB İlişkilerine Etkisi. TEPAV Değerlendirme Raporu, Mayıs 2020, https://www.tepav.org.tr/upload/mce/2020/notlar/schuman_deklarasyonunun_70._yilinda_ abnin_korona_ile_imtihani_ve_bu_surecin_turkiyeab_iliskilerine_etkisi.pdf (Erişim Tarihi: 10.07.2020).
  • Atlı, A. (2020). COVID-19 Küreselleşmenin Sonunu Mu Getirecek? U. Ulutaş (Der.), COVID-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar, Yeni Trendler içinde (ss.54-57). SAM Yayınları.
  • Aydın, M. (2020). COVID-19 ve Uluslararası Düzen. U. Ulutaş (Der.), COVID-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar, Yeni Trendler içinde (ss.40-44). SAM Yayınları.
  • BBC News (2020). Koronavirüs: Tarihin akışını değiştiren beş salgın. 20.03.2020, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51970490 (Erişim Tarihi: 05.06.2020)
  • Balta, E. (2020). Kara Vebadan Koronavirüse Küreselleşme. Uluslararası İlişkiler Konseyi, 10.02.2020, https://www.uikpanorama.com/blog/2020/02/10/kara-vebadan-koronavirusekuresellesme (Erişim Tarihi: 05.06.2020).
  • Bilginer, E. M. (2020). Radikal Sağın Küresel Salgınla Sınavı: Çetrefilleşen Popülist Söylem. Panorama, Çevrimiçi Yayın, 19 Mayıs 2020, https://www.uikpanorama.com/blog/2020/05/19/radikal-sagin-kuresel-salginla-sinavicetrefillesen-populist-soylem/ (Erişim Tarihi: 10.07.2020).
  • Biscop, S. (2020). Coronavirus and Power: The Impact on International Politics, Egmont Institute – Security Policy Review, 126, March 2020, http://www.egmontinstitute.be/content/uploads/2020/03/SPB126-sven-corona260320.pdf?type=pdf (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
  • Borrell, J. (2020). The Post-Coronavirus World Is Already Here. European Council on Foreign Relations, April 2020, https://www.ecfr.eu/publications/summary/the_post_coronavirus_world_is_already_here (Erişim Tarihi: 07.06.2020).
  • Busby, J. (2020). What International Relations Tells Us about COVID-19. E-International Relations, 26.04.2020, https://www.e-ir.info/2020/04/26/what-international-relations-tells-us-aboutcovid-19 (Erişim Tarihi: 01.06.2020)
  • Byerly, C. R. (2010). The US Military and Influenza Pandemic of 1918-1919. Public Health Report, - Supplement, 125(3), 82-91.
  • Byrialsen, M. R., Olesen, F. & Madsen, O. M. (2020). COVID-19 and the Global Recession - The Imperative Need for a Keynes Solution, April 2020, https://www.researchgate.net/publication/341049572_COVID19_and_the_global_recession_-the_imperative_need_for_a_Keynes_solution (Erişim Tarihi: 08.07.2020).
  • Campbell, M.K. & Doshi, R. (2020). The Coronavirus Could Reshape Global Order - China Is Maneuvering for International Leadership as the United States Falters. Foreign Affairs, July/August 2020, https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2020-03-18/coronaviruscould-reshape-global-order (Erişim Tarihi: 08.07.2020).
  • Cherkaoui, M. (2020a). The Shifting Geopolitics of Coronavirus and the Demise of Neoliberalism - Part 1. Al Jazeera Centre for Studies, 19.03.2020, https://studies.aljazeera.net/en/reports/shifting-geopolitics-coronavirus-and-demiseneoliberalism-%E2%80%93-part-1 (Erişim Tarihi: 03.06.2020)
  • Cherkaoui, M. (2020b). The Shifting Geopolitics of Coronavirus and the Demise of Neoliberalism - Part 2. Al Jazeera Centre for Studies, 22. 03.2020, https://studies.aljazeera.net/en/reports/shifting-geopolitics-coronavirus-anddemise-neoliberalism-%E2%80%93-part-2 (Erişim Tarihi: 03.06.2020)
  • Congressional Research Service (2020), COVID-19: Global Implications and Responses. 08.05.2020, https://crsreports.congress.gov/product/pdf/IF/IF11421 (Erişim Tarihi: 07.06.2020).
  • Derviş, K., Strauss, S. (2020). What COVID-19 means for international cooperation. Brookings, 06.03.2020, https://www.brookings.edu/opinions/what-covid-19-means-for-internationalcooperation/ (Erişim Tarihi: 03.06.2020).
  • Duran, B. (2020). Koronavirüs Sonrası Yeni Bir Dünya Düzeni Mi, Düzensizliği Mi?. U. Ulutaş (Der.), COVID-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar, Yeni Trendler içinde (ss. 29-34). SAM Yayınları.
  • Dworkin, A. (2020). How to repair multilateralism after covid-19. European Council on Foreign Relations, 22.05.2020, https://www.ecfr.eu/article/commentary_how_to_repair_multilateralism_after_covid_19 (Erişim Tarihi: 07.06.2020).
  • Edel, C, Rapp-Hooper, M. (2020). The 5 Ways U.S.-China Competition Is Hardening. Foreign Policy, 18.05.2020, https://foreignpolicy.com/2020/05/18/united-states-competitioncoronavirus-pandemic-tensions/ (Erişim Tarihi: 08.07.2020).
  • Fischer, J. (2020). The Politics of the Pandemic. Project Syndicate, 01.04.2020, https://www.projectsyndicate.org/commentary/european-union-covid19-politics-by-joschka-fischer-2020-04 (Erişim Tarihi: 05.06.2020).
  • Fischer, R. (2020). What’s the difference between pandemic, epidemic and outbreak? The Conversation, 11.03.2020, https://theconversation.com/whats-the-difference-betweenpandemic-epidemic-and-outbreak133048?fbclid=IwAR2WK2jm6s6hu7gmLXDUPx9MSY4E4VdODxsdq2QM_u2dugFDD G7toXKVz40 (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
  • Georgieva, K. (2020). The Great Lockdown: Worst Economic Downturn Since the Great Depression, International Monetary Fund - Press Release, 20/98, 23.03.2020, https://www.imf.org/en/News/Articles/2020/03/23/pr2098-imf-managing-directorstatement-following-a-g20-ministerial-call-on-the-coronavirus-emergency (30.05.2020).
  • Harman S. (2011). Global Health Governance. Routledge.
  • Kahle, C. H. (2020). Aftershocks: The Coronavirus Pandemic and The New World Disorder, Stanford University – Freeman Spogli Institute for International Studies, 10.04.2020, https://fsi.stanford.edu/content/aftershocks-coronavirus-pandemic-and-new-world-disorder (Erişim Tarihi: 06.06.2020).
  • Kaplan, R. D. (2020). Why the pandemic should transform the way America thinks about war. The Washington Post, 08.04.2020, https://www.washingtonpost.com/opinions/2020/04/08/whypandemic-should-transform-way-america-thinks-about-war (Erişim Tarihi: 30.05.2020).
  • Karma, R. (2020), Coronavirus is not just a tragedy. It’s an opportunity to build a better World. Vox, 10.04.2020, https://www.vox.com/2020/4/10/21213287/coronavirus-covid-19-pandemicepidemic-society-historian-nationalism-globalization (Erişim Tarihi: 05.06.2020)
  • Keohane R. O. &Nye, J. S. (2012). Power and Interdependence. Longman. Klein, N. (2007). The Shock Doctrine. Metropolitican Books.
  • Labonté, R. & Stuckler D. (2016). The Rise of Neoliberalism: How Bad Economics Imperils Health and What To Do About It. Journal of Epidemiol Community Health, 70, 312-318.
  • Laurent, L. (2020). Salvini and Le Pen Don't Have a Coronavirus Cure, Bloomberg Opinion, 25.02.2020, https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2020-02-25/salvini-and-le-pendon-t-have-a-european-coronavirus-cure (Erişim Tarihi: 02.06.2020).
  • Lent, J. (2020), Coronavirus spells the end of the neoliberal era. What’s next? Open Democracy, 12.04.2020, https://www.opendemocracy.net/en/transformation/coronavirus-spells-the-endof-the-neoliberal-era-whats-next (Erişim Tarihi: 30.05.2020).
  • Morrison, S. J. & Hillman, J. E. (2018). The Spanish Flu a Century Later: 2018 Is Not That Different from 1918.Center for Strategic&International Studies, 09.03.2018, https://www.csis.org/analysis/spanish-flu-century-later-2018-not-different-1918 (Erişim Tarihi: 08.06.2020)
  • Nas, Ç. (2020). Koronavirüs Salgınının Yeni Merkez Üssü Avrupa: AB’nin Kriz Yönetimi Sınavı. Panorama, Çevirimiçi Yayın, 27.03.2020, https://www.uikpanorama.com/blog/2020/03/27/koronavirus-salgininin-yeni-merkez-ussuavrupa-abnin-kriz-yonetimi-sinavi (Erişim Tarihi: 10.07.2020)
  • Nunes, J. (2020). The COVID-19 pandemic: securitization, neoliberal crisis, and global vulnerabilization. Cadernos de Saúde Pública – Print Version, 36(5). https://doi.org/10.1590/0102-311x00063120
  • Oye, K. A. (1985). Explaining Cooperation under Anarchy: Hypotheses and Strategies, World Politics, 38(1), 1-24.
  • Özatıcı, C. (2020). Korona Salgını ve Neo-liberalizm Çökerken Keynesyenizmin Dirilişi. 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Politik-Sosyal-Kültürel Araştırmalar Merkezi, 24.04.2020, https://21yyte.org/tr/koronavirus-salgini/korona-salgini-ve-neo-liberalizm-cokerkenkeynesyenizmin-dirilisi (Erişim Tarihi: 10.07.2020).
  • Phoofolo, P. (1993). Epidemics and Revolutions: The Rinderpest Epidemic in Late NineteenthCentury Southern Africa. The Past and Present Society, 138, 112-143.
  • Poos, R. L. (2020). Lessons from past pandemics: Disinformation, scapegoating, and social distancing. Brookings, 16.03.2020, ttps://www.brookings.edu/blog/techtank/2020/03/16/lessons-from-past-pandemicsdisinformation-scapegoating-and-social-distancing (Erişim Tarihi: 01.06.2020)
  • Prashad, V. (2020). A Socialist Cry for Civilisational Change: COVID-19 and the Failure of Neoliberalism. Economic & Political Weekly, 14.04.2020, https://www.epw.in/engage/article/socialist-cry-civilisational-change-covid-19-coronavirus (Erişim Tarihi: 30.05.2020).
  • Price-Smith, A. T. (2009). Contagion and Chaos: Disease, Ecology, and National Security in the Era of Globalization. MIT Publishing.
  • Ramlal U. (2020). Politics of the Pandemic: The Failed Neoliberal Response to Coronavirus. Hampton Institute, 16.04.2020, https://www.hamptonthink.org/read/politics-of-thepandemic-the-failed-neoliberal-response-to-the-coronavirus (Erişim Tarihi: 30.05.2020)
  • Roberts, A. & Lamp, N. (2020). Is the Virus Killing Globalization? There’s No One Answer. Barron’s, 15.03.2020, https://www.barrons.com/articles/is-the-virus-killing-globalizationtheres-no-one-answer-51584209741 (Erişim Tarihi: 02.06.2020).
  • Roser, M. (2020). The Spanish flu (1918-20): The global impact of the largest influenza pandemic in history. Our World In Data, 04.03.2020, https://ourworldindata.org/spanish-flu-largestinfluenza-pandemic-in-history (Erişim Tarihi: 08.06.2020).
  • Sachs, D. J. (2020). Bringing the World Health Organization Back to Health. Project Syndicate, 02.02.1999, https://www.project-syndicate.org/commentary/bringing-the-world-healthorganization-back-to-health?barrier=accesspaylog (Erişim Tarihi: 10.07.2020).
  • Saad-Filho, A. (2020). Coronavirus, Crisis and the End of Neoliberalism. Progress in Political Economy, 15.04.2020, https://www.ppesydney.net/coronavirus-crisis-and-the-end-ofneoliberalism/ (Erişim Tarihi: 30.05.2020).
  • Schrecker, T. & Bambra C. (2015). How Politics Makes Us Sick: Neoliberal Epidemics. Palgrave MacMillan.
  • Smith, A. (2020). Coronavirus used by European populist right to challenge E.U. open borders, NBC News, 07.03.2020, https://www.nbcnews.com/news/world/coronavirus-used-europeanpopulist-right-challenge-e-u-open-borders-n1149491 (Erişim Tarihi: 02.06.2020).
  • Snowden, F. M. (2019). Epidemics and Society - From the Black Death to the Present. Yale University Press.
  • Spinney, L. (2018). The flu that transformed the 20th Century. BBC Future, 17.10.2018, https://www.bbc.com/future/article/20181016-the-flu-that-transformed-the-20th-century (Erişim Tarihi: 08.06.2020)
  • Svensson, S. (2020). Hungary: Orban uses pandemic to try and seize unlimited power. International Observatory Human Rights, 25.03.2020, https://observatoryihr.org/news/hungary-orbanuses-pandemic-to-try-and-seize-unlimited-power (Erişim Tarihi: 02.06.2020).
  • Stevis-Gridneff, M. (2020). Coronavirus: Europe’s open borders threatened by spread of disease, Independent, 27.02.2020, https://www.independent.co.uk/news/world/europe/coronaviruseurope-open-borders-eu-italy-france-britain-germany-spain-a9362536.html (Erişim Tarihi: 02.06.2020).
  • Ulutaş, U. (2020). Koronavirüs Sonrası Küresel Trendler. U. Ulutaş (Der.), COVID-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar, Yeni Trendler içinde (ss.10-19). SAM Yayınları.
  • United Nations Secretary-General (2020). Secretary-General's remarks to the Security Council on the COVID-19 Pandemic [as delivered]. 09.04.2020, https://www.un.org/sg/en/content/sg/statement/2020-04-09/secretary-generals-remarks-thesecurity-council-the-covid-19-pandemic-delivered (Erişim Tarihi: 03.06.2020).
  • Uyanık, Ö. (2014), Latin Amerika’nın Devrimci Tarihi. Kaynak Yayınları.
  • Waltz, K. (2001). Men, the State and War – A Theoretical Analysis. Columbia University Press.
  • World Health Organisation (2020). Statement on the second meeting of the International Health
  • Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV). 30.01.2020, https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statementon-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergencycommittee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov) (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
  • Wright, T. & Campbell, K. M. (2020). The Coronavirus is Exposing the Limits of Populism. The Atlantic, 04.03. 2020, https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2020/03/geopoliticscoronavirus/607414 (Erişim Tarihi: 02.06.2020)
APA Ogurlu E (2020). Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. , 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
Chicago Ogurlu Ebru Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. (2020): 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
MLA Ogurlu Ebru Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. , 2020, ss.791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
AMA Ogurlu E Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. . 2020; 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
Vancouver Ogurlu E Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. . 2020; 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
IEEE Ogurlu E "Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri." , ss.791 - 805, 2020. 10.7827/TurkishStudies.44259
ISNAD Ogurlu, Ebru. "Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri". (2020), 791-805. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44259
APA Ogurlu E (2020). Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. Turkish Studies (Elektronik), 15(4), 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
Chicago Ogurlu Ebru Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. Turkish Studies (Elektronik) 15, no.4 (2020): 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
MLA Ogurlu Ebru Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. Turkish Studies (Elektronik), vol.15, no.4, 2020, ss.791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
AMA Ogurlu E Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. Turkish Studies (Elektronik). 2020; 15(4): 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
Vancouver Ogurlu E Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri. Turkish Studies (Elektronik). 2020; 15(4): 791 - 805. 10.7827/TurkishStudies.44259
IEEE Ogurlu E "Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri." Turkish Studies (Elektronik), 15, ss.791 - 805, 2020. 10.7827/TurkishStudies.44259
ISNAD Ogurlu, Ebru. "Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri". Turkish Studies (Elektronik) 15/4 (2020), 791-805. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44259