Yıl: 2019 Cilt: 161 Sayı: 161 Sayfa Aralığı: 163 - 176 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-07-2021

Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri

Öz:
Bu çalışmanın konusunu, Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi envanterine kayıtlı Bizans altın vegümüş sikkeleri oluşturmaktadır. Müzede 9783 adet Antik ve İslami sikke bulunmakta olup bu sikkeler içinde 16 altın ve 17 gümüş sikke, Bizans altın ve gümüş sikkesi olarak müze envanter defterinekaydedilmiştir. Müze müdürlüğünce 33 sikke fotoğraflanması, metal cinsi, çap, ağırlık, kalıp yönügibi teknik bilgilerinin alınması ve kataloglarının yapılması için tarafımıza verilmiştir. Sikkeler üzerinde yaptığımız incelemeler sonucunda 4 altın ve 9 gümüş sikke, Bizans sikkesi olmadığı ya da sahteolduğu için çalışma kapsamından çıkarılmıştır. Makalede, her ne kadar müzeye satın alma yoluylakazandırılmış olsa da Amisos antik kenti ve territorium'unda bulunmuş diyebileceğimiz 12’si altın ve8’i gümüş olmak üzere toplamda 20 Bizans sikkesi incelenmiştir. Altın sikkeler I. Iustinianus (527-565) ile VIII. Konstantinos (1025-1028) arasına tarihlenirken, 6 Bizans gümüş sikkesinin İmparatorHeraklius (610-641) ve II. Manuel Palaeologus (1391-1423) arasına tarihlendiği görülmüştür. 2gümüş sikke ise Trabzon İmparatorluğu’na ait olup, İmparator I. Manuel Komnenos (1238-1263) veIV. Alexsios (1417-1446) dönemlerine tarihlenmektedir. Çalışma kapsamında söz konusu sikkelerinkataloglanması, değerlendirilmesi ve yayımlanmış Bizans altın ve gümüş sikkeleriyle karşılaştırılmasıyapılmış ve birtakım sonuçlara ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

SAMSUN ARCHEOLOGY AND ETHNOGRAPHY MUSEUM BYZANTINE PERIOD GOLD AND SILVER COINS

Öz:
The topic of this study is the Byzantine gold and silver coins registered in the inventory of Samsun Archeology and Ethnography Museum in the Black Sea Region. There are 9783 ancient and İslamic coins in the museum, However 16 gold and 17 silver coins recorded to museum inventory book as Byzantine period from them. The official permission has been given us to take photo and technical information as metal type, diameter, weight, mint direction and catalogues of them by museum directorate. As a result of the evaluation 4 gold and 9 silver coins have been taken out because they are not byzantine period or are fake. In this article, although 12 gold, 8 silver totally 20 coins have been acqıired through the purchasing, it was noticed that they had been found in Amisos or territory of it. Gold coins Iustinianus (527-565) and VIII. Constantinos (1025 - 1028), while the six Byzantine silver coins of Emperor Heraclius (610-641) and II. Manuel Palaeologus (1391-1423). 2 silver coins belong to the Empire of Trabzon, and Emperor Manuel I Komnenos (1238-1263) and IV. It is dated to the periods of Alexsios (1417-1446). Within the scope of the study, the mentioned coins were cataloged, evaluated and compared with the published Byzantine gold and silver coins and some conclusions were reached.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Bendall, S. 2015. An Introduction to The Coinage Of The Empire Of Trebizond. Spink & Son Ltd, London.
  • Bellinger, A. R. ve P. Grierson (yay.) 1966. Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, Volume 1: Anastasius I to Maurice 491–602. Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies, Washington.
  • Bellinger, A. R. ve P. Grierson (yay.) 1968. Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, Volume 2-Part 1-2: Phocas and Heraclius, (602–641), Phocas to Theodosius III 602–717. Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies, Washington.
  • Bellinger, A. R. ve P. Grierson (yay.) 1973. Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, Volume 3-Part 2: Leo III to Nicephorus III 717- 1081, Leo III to Michael III (717-867). Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies, Washington.
  • Bellinger, A. R. ve P. Grierson (yay.) 1999. Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, Volume 5-Part 2: Michael VIII to Constantine XI (1258-1453). Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies, Washington.
  • Buyruk, H. 2014. Adana Arkeoloji Müzesi’nde Bulunan Bizans Dönemi Altın Sikkeleri. Ordu Üniversitesi Yayınları, Ordu.
  • Buyruk, H. 2015. “Tarsus Müzesi Bizans Altın Sikkeleri”, History Studies 7/2: 13-32.
  • Casey, J. 2010. A Catalogue of the Greek, Roman and Byzantine Coins in Sinop Museum (Turkey) and Related Historical and Numismatic Studies. Royal Numismatic Society, London.
  • Çizmeli Öğün, Z. ve C. Özbil 2012. “Çorum Müzesi Sikke Koleksiyonunda Bulunan Antik Sikkeler”, 2. Çorum Kazı ve Araştırmalar Sempozyumu: 155-170. T.C. Çorum Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayın No: 6, Çorum.
  • Gökalp, D. Z. 2007. Yalvaç ve Isparta Arkeoloji Müzelerinde Bulunan Bizans Sikkeleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Eskişehir.
  • Gökalp, D. Z. 2009. Yalvaç Müzesi Bizans Sikkeleri. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Gökalp, D. Z. 2011a. “Bolu Arkeoloji Müzesi’ndeki Bizans Altın Sikkeleri”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11/2: 147-156.
  • Gökalp, D. Z. 2011b. "Malatya Arkeoloji Müzesi’ndeki Bizans Sikkelerinin Değerlendirilmesi", A. Baş vd. (yay.) XIV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu: 191-200. Kömen Yayınları, Konya.
  • Gökalp, D. Z. 2014a. “Bilecik Müzesi’ndeki Bizans Bronz Sikkeleri”, TÜBA-KED 12: 11-28.
  • Gökalp, D. Z. 2014b. Malatya Arkeoloji Müzesi Bizans Sikkeleri Katalogu. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
  • Gökalp, D. Z. 2017. Kütahya Müzesi Bizans Sikkeleri. Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Ankara.
  • Ireland, S. 2000. Greek, Roman and Byzantine Coins in the Museum at Amasya (Ancient Amaseia) Turkey. Royal Numismatic Society no. 33, British Institute of Archaeology at Ankara, Monograph no. 27, London.
  • Ireland, S. ve S. Ateşoğlu 1996. “The Ancient Coins in Amasra Museum”, R. Ashton (yay.) Studies in Ancient Coinage from Turkey: 115-138. British Institute of Archaeology at Ankara, Ankara.
  • Karaoğlu, T. 2017. Giresun Müzesi’nde Bulunan Bir Grup Bizans Sikkesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Erzurum.
  • Mutlu, S. 1989. "Anadolu Medeniyetleri Müzesi Altın Sikkeleri Katalogu", Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1988 Yıllığı: 67-87. Dönmez Offset Müze Eserleri Turistik Yayınları, Ankara.
  • Okçu, R. 2006. Bursa Arkeoloji Müzesi Sikke Teşhir Kataloğu. Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa.
  • Özyurt, Ö. H. 2007. “Erzurum Arkeoloji Müzesi’ndeki Bizans Sikkeleri”, Araştırma Sonuçları Toplantısı 24/1: 1-16.
  • Retowski, O. 1910. Die Münzen Der Komnenen Von Trapezunt. Klinkhardt & Biermann, Braunschweig.
  • Sear, D. R. 1974. Byzantine Coins and Their Values. Seaby, London.
  • Sear, D. R., S. Bendall ve M. D. O’hara 1987. Byzantine Coins and Their Values. Seaby, London.
  • Tekin, O. 1999. Yapı Kredi Koleksiyonu Bizans Sikkeleri. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Ünal, C. 2012a. Manisa Müzesi Bizans Sikkeleri. Celal Bayar Üniversitesi Yayınlar, Manisa.
  • Ünal, C. 2012b. İzmir İli ve İlçeleri (Bergama, Efes, Ödemiş Müzeleri) Örnekleri ile I. Dönem Bizans Sikkeleri 5. Yüzyıl Sonu – 8. Yüzyıl Ortası. Manisa.
  • Ünal, C. 2012c. “Trabzon İmparatoru I. Manuel Komnenos (1238-1263) Dönemine Tarihlenen Balıkesir Kuva-yi Milliye Müzesi’ndeki Üç Adet Asper”, Selevcia Ad Calycadnum 2: 141-162. Olba Kazısı Yayınları, Ankara.
  • Ünal, C. 2015. Bizans Sikkelerinde Kutsal Kişi Tasvirleri. Türk Tarih Kurumu, Ankara.
  • Ünal, C., Ö. Tatar ve M. Toy 2017. Tunay Demran Koleksiyonu. Şehzadeler Belediyesi Kültür Yayınları, Manisa.
  • Wroth, W. 1911. Catalogue of The Coins of The Vandals, Ostrogoths and Lombards and of The Empires of Thessalonica, Nicaea and Trebizond in The British Museum. Printed by order of the Trustees, London.
APA OYARÇİN K, dervişoğlu ş (2019). Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. , 163 - 176.
Chicago OYARÇİN Kasım,dervişoğlu şeyma Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. (2019): 163 - 176.
MLA OYARÇİN Kasım,dervişoğlu şeyma Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. , 2019, ss.163 - 176.
AMA OYARÇİN K,dervişoğlu ş Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. . 2019; 163 - 176.
Vancouver OYARÇİN K,dervişoğlu ş Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. . 2019; 163 - 176.
IEEE OYARÇİN K,dervişoğlu ş "Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri." , ss.163 - 176, 2019.
ISNAD OYARÇİN, Kasım - dervişoğlu, şeyma. "Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri". (2019), 163-176.
APA OYARÇİN K, dervişoğlu ş (2019). Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. Arkeoloji ve Sanat, 161(161), 163 - 176.
Chicago OYARÇİN Kasım,dervişoğlu şeyma Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. Arkeoloji ve Sanat 161, no.161 (2019): 163 - 176.
MLA OYARÇİN Kasım,dervişoğlu şeyma Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. Arkeoloji ve Sanat, vol.161, no.161, 2019, ss.163 - 176.
AMA OYARÇİN K,dervişoğlu ş Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. Arkeoloji ve Sanat. 2019; 161(161): 163 - 176.
Vancouver OYARÇİN K,dervişoğlu ş Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. Arkeoloji ve Sanat. 2019; 161(161): 163 - 176.
IEEE OYARÇİN K,dervişoğlu ş "Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri." Arkeoloji ve Sanat, 161, ss.163 - 176, 2019.
ISNAD OYARÇİN, Kasım - dervişoğlu, şeyma. "Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Bizans Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri". Arkeoloji ve Sanat 161/161 (2019), 163-176.