TY - JOUR TI - Türk Sinemasında Yeni Hayatın Eşiği: Haydarpaşa Garı Üzerine Değerlendirmeler AB - 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransız Lumiere Kardeşlerin sinematografcihazını icat etmeleriyle birlikte ortaya çıkan ve ülkemize de takip edenyüzyılın başlarında gelen sinema sanatının ilk örnekleri tüm dünyadaolduğu gibi ülkemizde de öncelikle belge filmler üzerindenoluşturulmuştur. Dünya savaşlarının hemen ertesinden günümüze gelenedeğin ise sinema, başlangıcındaki belge niteliğinin yanında zaman içerisindegeliştirdiği türlü konu ve teknik altyapı üzerine çok büyük bir birikimkoyarak halk kitlelerinin görsel sanatlar içerisinde en çok ilgi duyduğu vebelki de dünyanın en yaygın bilinen sanat dalı haline gelmiştir.Anlatının dört unsuru olarak ele alınan olay, yer, zaman ve kişiler bir metin(senaryo) olarak başlayan sinema eseri anlatısının da en önemli unsurlarınıoluşturmaktadır. Bu doğrultuda sinema eserlerinin de bir edebi anlatıgözüyle değerlendirilmesi mümkündür. Hatta sinema eseri bu anlamdaedebi eserden bir kat daha ileri giderek özellikle mekân bağlamıylaizleyicinin zihninde daha ayrıntılı bir yer edinebilmektedir. Bu bakımdanmekân sinema eserinin doğru okunabilmesi veya anlamlandırılmasıaçısından çok önemli bir görevi de yerine getirmektedir. Çünkü mekân,sinema eserinin konusunun geçtiği yer olmasının yanında, vermek istediğimesajın da izleyiciye tam anlamıyla yansıtılmasını sağlayan görseltemsillerin sahnelendiği yerdir. Dolayısıyla bir sinema eserinideğerlendirme durumunda mekân bağlamı asla göz ardı edilmemelidir.Türk sinemasında çok önemli bir sinematik gösterge olarak yer alanHaydarpaşa Garı ile ilgili temsillerin değerlendirilmeye çalışıldığı buaraştırmada öncelikle sinema – mekân ilişkisine değinilmiş, ardındanHaydarpaşa Garı’nın tespit edilen filmlerde hangi psiko-sosyal, sosyokültürel, sosyo-ekonomik ve geleneksel kodlarla izleyiciye sunulduğuüzerinde durulmuştur. Bu anlamda 1950-2020 yılları arasındaki yetmiş yıllıksüre zarfında Yeşilçam sineması olarak adlandırılan Türk sinemasıgeleneğinde Haydarpaşa Garı’nı bir şekilde mekân olarak seçen yaklaşık 80eserden yapılan seçkilerdeki gar temsilleri görsel içerik çözümlemesiyöntemiyle ele alınıp değerlendirilmiştir. AU - DİNÇ, MUSTAFA AU - Aça, Mustafa PY - 2021 JO - İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi VL - 10 IS - 1 SN - 2147-1185 SP - 312 EP - 324 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/432168 ER -