TY  - JOUR
TI  - Ortaokul öğrencilerinin özetleme başarıları ile özetlemeye yönelik tutumları ve özyeterlik algıları arasındaki ilişki
AB  - Özetleme, bireyin önemli bilgileri seçerek, önemsiz bilgileri silerek kaynak metni öznel yargılarınıkatmadan kısa bir biçimde yeniden yapılandırmasıdır. Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerininözetleme başarısı ile özetlemeye yönelik tutumları ve özetleme özyeterlik algıları arasındaki ilişkininincelenmesidir. Çalışmada genel tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır.Çalışma toplam 108 ortaokul öğrencisi ile yürütülmüştür. Katılımcıların özetleme becerileri “Öykü ÖzetiDeğerlendirme Dereceli Puanlama Anahtarı” aracılığıyla öğrencilerin özet metinleri puanlanarakbelirlenmiştir. Diğer yandan öğrencilerin özetleme tutumları “Özetlemeye Yönelik Tutum Ölçeği”,özetleme özyeterlik algıları ise “Özetleme Özyeterlik Ölçeği” ile belirlenmiştir. Elde edilen verileristatistik programına aktarılmış ve çözümlemeler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre öğrencilerinözetleme başarıları orta ve özyeterlik algıları yeterli düzeydedir. Öğrencilerin özetlemenin önemineinandıkları, özetleme yapmaktan hoşlandıkları ve özetlemeye yönelik yüksek düzeyde olumlu tutumlarıolduğu görülmüştür. Öğrencilerin özetleme başarılarının, özetlemeye yönelik tutumlarının ve özetlemeözyeterlik algılarının cinsiyet ve sınıf düzeyine göre anlamlı fark göstermediği saptanmıştır. Araştırmanınsonuçları; ortaokul öğrencilerinin özetlemeye yönelik olumlu tutumlarının ve yüksek özyeterlikalgılarının özetleme başarısı açısından önemli bir değişken olduğunu ortaya koymuştur. Bunun yanındasınıf düzeyi arttıkça tutumlarının ve özyeterlik algılarının düşmesi dikkat çeken bir sonuçtur. Öğretimortamlarındaki en büyük yanılgı öğrencilerin özetleme becerilerinin var olduğu düşüncesinden yönelimleokudukları bir romanın ya da ders kitabındaki bir metnin özetlenmesi yönündeki ödevlerin onlarasıklıkla verilmesidir. Öğrencilerin üstesinden gelemeyecekleri özetleme görevleri vermek hemözetlemeye yönelik olumsuz tutuma yol açabilir hem de özetleme özyeterlik algılarını düşürebilir. Bunedenle öğrencilerin üstesinden gelemeyecekleri özetleme görevlerinden kaçınılması gerekir. Bununyerine dil gelişimlerine koşut, sıralı ve sarmal bir izlence doğrultusunda aşamalı bir beceri gelişimibenimsenmelidir.
AU  - Çetinkaya, Gökhan
AU  - Bahçıvan, Hatice Kübra
DO  - 10.33400/kuje.907447
PY  - 2021
JO  - Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online)
VL  - 4
IS  - 1
SN  - 2636-8846
SP  - 137
EP  - 162
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/432420
ER  -