Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri

Tennur YERLİSU LAPA, (Akdeniz Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Antalya, Türkiye)
Emrah SERDAR, (İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa İstanbul, Türkiye)
Evren TERCAN KAAS, (Akdeniz Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Antalya, Türkiye)
Veli Ozan ÇAKIR, (Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Alanya, Türkiye)
Elif KÖSE (Akdeniz Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Antalya, Türkiye)
Spor Bilimleri Dergisi
6 1
Yıl: 2020 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 83 - 95 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17644/sbd.684205 İndeks Tarihi: 03-08-2021

Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri

Öz:
Bu çalışmanın amacı Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin (RASÇÖ) geçerlikve güvenirlik değerlerinin incelenmesidir. Araştırma örneklemini oluşturan ilk grup; birplatformun düzenli olarak organize ettiği açık hava rekreasyon etkinliğine katılan vedüzenli olarak haftada en az iki kez koşan 166 kadın ve 179 erkek olmak üzere toplam345 katılımcıdan (kadınyaş ort=31.59±9.36, erkekyaş ort=34.36±11.10, toplamyaşort=33.02±10.38 yıl), ikinci grup ise 91 kadın ve 109 erkek olmak üzere toplam 200katılımcıdan (kadınyaş ort=33.24±8.71, erkekyaş ort =33.18±9.03, toplamyaşort=33.21±8.87 yıl) oluşmaktadır. Ölçeğin dil geçerliliği süreçlerinden sonra RASÇÖ’nünyapı geçerliğini sınamak amacıyla birinci grupta uygulanan açımlayıcı faktör analizisonuçları; yapının üç faktörlü olduğunu ortaya koymaktadır. Buna göre birinci faktörtoplam varyansın %25.98’ini; ikinci faktör toplam varyansın %22.30’unu ve üçüncüfaktör toplam varyansın %18.05’ini açıklamakta ve toplam varyansın %66.34’ünüaçıkladığı saptanmıştır. RASÇÖ’nün üç faktörlü yapısının düzenli egzersiz yapan bireylerüzerinde doğrulanıp doğrulanmadığını ortaya koymak için yapılan Doğrulayıcı Faktöranalizi sonuçları ise yapıyı desteklemektedir. Birinci düzey DFA analizi, RASÇÖ’nünorijinal formundaki gibi üç faktörlü yapısını doğrulamış ve Türkçe uyarlaması yapılanölçek maddelerinin orijinal formdaki maddeler ile örtüştüğü tespit edilmiştir. Birinci veikinci düzey DFA analizi sonuçlarından elde edilen uyum indekslerinin hem kabuledilebilir ve mükemmel uyum indeksleri arasında yer aldığı hem de birbirine yakınolduğu saptanmıştır ve uyum yeterliğinin iyi olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin üç altboyutu için hesaplanan Cronbach alfa ve bileşik güvenirlik katsayıları ölçeğin güvenilirolduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak; RASÇÖ Türkçe versiyonunun geçerli vegüvenilir bir ölçüm aracı olarak serbest zaman ve rekreasyon araştırmalarındakullanılabileceği söylenebilir.
Anahtar Kelime:

Psychometric Properties of Perceived Health Outcomes of Recreation Scale-Turkish Version

Öz:
The aim of this study is to assess the validity and reliability of the Turkish version of “The Perceived Health Outcomes of Recreation Scale (PHORS)” which was developed by Gómez et al. (2016). The sample of this study consisted of two groups who attended an outdoor recreational organization in which members regularly run at least twice a week. The first group included 345 participants (166 females and 179 males, femaleage mean=31.59±9.36, maleage mean=34.36±11.10, totalage mean=33.02±10.38) and the second group consisted of 200 participants (91 females and 109 males, femaleage mean=33.24±8.71, maleage mean=33.18±9.03, totalage mean=33.21±8.87). After the language validity processes of the scale according to the results of Exploratory Factor Analysis (EFA) applied to the first group to test construct validity of PHORS, three factors were determined and showed that it explained 66.34% of the total variance. The first factor explained 25.98%, the second one explained 22.30% and the third one explained 18.05% of the total variance. Confirmatory Factor Analysis (CFA), conducted to test three factors construct of PHORS with participants doing regular exercises, supported the results. The results of the first stage CFA confirmed the three factors construct of PHORS as in the original form and suggested that Turkish adaptation of items had similar features with the original items. Fit indices obtained from the results of the first and second stage CFA were determined both between acceptable and perfect values and close to each other. Cronbach's Alpha and composite reliability coefficients calculated for three subscales of PHORS indicated that the scale is reliable. As a result, the Turkish version of PHORS is a reliable and valid assessment tool which can be used in leisure and recreation research.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Akgül BM, Ertüzün E, Karaküçük, S. (2018). Rekreasyon fayda ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 25-34.
  • 2. Alexandris K, Kouthouris C, Funk D, Giovani C. (2009). Segmenting winter sport tourists by motivation: The case of recreational skiers. Journal of Hospitality Marketing & Management, 18(5), 480-499.
  • 3. Bandalos B. (1996). Confirmatory Factor Analysis (J Stevens Ed.) Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences. s. 389-420. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
  • 4. Berry C, Ahl P, Hill E, Gabriele C, Resh R, Rice J, ve diğ. (2019). Examining the health outcomes of college climbers: Applying the perceived health outcomes of recreation scale. Journal of Outdoor Recreation, Education, and Leadership 11(3), 258-261.
  • 5. Brown P. (2016). The benefits of leisure and recreation. Journal of Park and Recreation Administration, 34(4), 103-105.
  • 6. Budruk M, Stanis SAW. (2013). Place attachment and recreation experience preference: A further exploration of the relationship. Journal of Outdoor Recreation and Tourism 1-2, 51-61.
  • 7. Büyüköztürk Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi.
  • 8. Büyüköztürk Ş, Çakmak EK, Akgün ÖE, Karadeniz Ş, Demirel F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • 9. Chang Y-C, Yeh T-M, Pai F-Y, Huan T-P. (2018). Sport activity for health! The effects of karate participants’ involvement, perceived value and leisure benefits on recommendation intention. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(953), 1- 16.
  • 10. Coşkun R, Altunışık R, Yıldırım E, Bayraktaroğlu S. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamaları. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • 11. Comrey A, Lee H. (1992). A First Course in Factor Analysis. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • 12. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • 13. Driver BL. (1998). Uses of the benefits approach to leisure. Parks&Recreation, 33(1), 22–25.
  • 14. Driver BL, Brown PJ, Peterson GL. (1991). Benefits of leisure. Stage College, PA: Venture Publishing.
  • 15. Elçi G, Doğan M, Gürbüz B. (2019). Bireylerin rekreasyonda algılanan sağlık çıktıları ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Antrenman, Egzersiz ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 93-106.
  • 16. Erkuş A. (2012). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • 17. Fornell C, Larcker DF. (1981). Evaluating structural equation models with un observable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
  • 18. Fraenkel JR, Wallen NE, Hyun HH. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education. New York: McGraw Hill.
  • 19. Freidt B, Hill E, Gómez E, Goldenberg M. (2010). A benefits-based study of Appalachian Trail users: Validation and application of the Benefits of Hiking Scale. Physical & Health Education Academic Journal, 2(1), 1-22.
  • 20. Gómez E, Hill E, Zhu X, Freidt B. (2016). Perceived health outcomes of recreation scale (PHORS): Reliability, validity and ınvariance, Measurement in Physical Education and Exercise Science, 20(1), 27-37.
  • 21. Gómez E, Hill E. (2016). First landing state park: Participation patterns and perceived health outcomes of recreation at an urban-proximate park. Journal of Park and Recreation Administration, 34(1), 66-83.
  • 22. Günbayı İ, Sorm S. (2018). Social paradigms in guiding social research design: The functional, interpretive, radical humanist and radical structural paradigms. International Journal on New Trends in Education and their Implications, 9(2), 57-76.
  • 23. Hambleton RK, Patsula L. (1993). Increasing the validity of adapted tests: Myths to be avoided and guidelines for improving test adaptation. Journal of Applied Testing Technology, 1,1-16.
  • 24. Hill E, Goldenberg M, Freidt B. (2009). Benefits of hiking: A means-end approach on the Appalachian Trail. Journal of Unconventional Parks, Tourism & Recreation Research, 2(1), 19-27.
  • 25. Ho TK. (2008). A Study of Leisure Attitudes and Benefits for Senior High School Students at Pingtung City and Country in Taiwan, Unpublished Doctoral Dissertation. United States Sports Academy. Daphne, AL.
  • 26. Kline RB. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (Second Edition). NY: Guildford Publications,Inc.
  • 27. Manfredo MJ, Driver BL, Tarrant MA. (1996). Measuring leisure motivation: A meta-analysis of the Recreation Experience Preference Scales. Journal of Leisure Research, 28(3), 188-213.
  • 28. Moore RL, Driver BL. (2005). Introduction to outdoor recreation: Providing and managing natural resource based opportunities. State College, PA: Venture Publishing.
  • 29. Özdamar K. (2016). Eğitim, Sağlık ve Davranış Bilimlerinde Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi IBM SPSS, IBM SPSS AMOS ve MINITAB Uygulamalı, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
  • 30. Ravid R. (1994). Practical Statistics for Educators. New York: University Press in America.
  • 31. Raykov T. (1998). Coefficient alpha and composite reliability with ınterrelated nonhomogeneous ıtems. Applied Psychological Measurement, 22(4), 375-385.
  • 32. Rosenthal R, Rosnow RL. (2008). Essentials of Behavioral Research: Methods and Data Analysis (Third Edition). New York: McGrawHill.
  • 33. Seçer İ. (2015). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • 34. Shores K, Scott D. (2007). The relationship of ındividual time perspective and recreation experience preferences. Journal of Leisure Research, 39(1), 28-59.
  • 35. Stewart WP, Cole DN. (2001) Number of encounters and experience quality in grand canyon backcountry: Consistently negative and weak relationships. Journal of Leisure Research, 33(1), 106-120.
  • 36. Stewart WP. (1992). Influence of the onsite experience on recreation experience preference judgments. Journal of Leisure Research, 24(2), 185-198.
  • 37. Tabachnick B, Fidell, LS. (2007). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • 38. Tezbaşaran A. (1997). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • 39. Weber D, Anderson D. (2010). Contact with nature: Recreation experience preferences in Australian parks. Annals of Leisure Research, 13(1-2), 46-69,
  • 40. Yaşlıoğlu MM. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(74), 74-85.
APA Yerlisu Lapa T, SERDAR E, Tercan E, ÇAKIR V, KÖSE E (2020). Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. , 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
Chicago Yerlisu Lapa Tennur,SERDAR Emrah,Tercan Evren,ÇAKIR Veli Ozan,KÖSE Elif Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. (2020): 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
MLA Yerlisu Lapa Tennur,SERDAR Emrah,Tercan Evren,ÇAKIR Veli Ozan,KÖSE Elif Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. , 2020, ss.83 - 95. 10.17644/sbd.684205
AMA Yerlisu Lapa T,SERDAR E,Tercan E,ÇAKIR V,KÖSE E Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. . 2020; 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
Vancouver Yerlisu Lapa T,SERDAR E,Tercan E,ÇAKIR V,KÖSE E Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. . 2020; 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
IEEE Yerlisu Lapa T,SERDAR E,Tercan E,ÇAKIR V,KÖSE E "Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri." , ss.83 - 95, 2020. 10.17644/sbd.684205
ISNAD Yerlisu Lapa, Tennur vd. "Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri". (2020), 83-95. https://doi.org/10.17644/sbd.684205
APA Yerlisu Lapa T, SERDAR E, Tercan E, ÇAKIR V, KÖSE E (2020). Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 31(2), 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
Chicago Yerlisu Lapa Tennur,SERDAR Emrah,Tercan Evren,ÇAKIR Veli Ozan,KÖSE Elif Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. Spor Bilimleri Dergisi 31, no.2 (2020): 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
MLA Yerlisu Lapa Tennur,SERDAR Emrah,Tercan Evren,ÇAKIR Veli Ozan,KÖSE Elif Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. Spor Bilimleri Dergisi, vol.31, no.2, 2020, ss.83 - 95. 10.17644/sbd.684205
AMA Yerlisu Lapa T,SERDAR E,Tercan E,ÇAKIR V,KÖSE E Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. Spor Bilimleri Dergisi. 2020; 31(2): 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
Vancouver Yerlisu Lapa T,SERDAR E,Tercan E,ÇAKIR V,KÖSE E Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. Spor Bilimleri Dergisi. 2020; 31(2): 83 - 95. 10.17644/sbd.684205
IEEE Yerlisu Lapa T,SERDAR E,Tercan E,ÇAKIR V,KÖSE E "Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri." Spor Bilimleri Dergisi, 31, ss.83 - 95, 2020. 10.17644/sbd.684205
ISNAD Yerlisu Lapa, Tennur vd. "Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri". Spor Bilimleri Dergisi 31/2 (2020), 83-95. https://doi.org/10.17644/sbd.684205
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 18:58

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları