Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 17 Sayfa Aralığı: 327 - 352 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18009/jcer.860779 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması

Öz:
Bu çalışmanın amacı, 2005-2018 yılları arasında Oyun temelli öğrenme yönteminin öğrencilerin fen dersindeki tutumları üzerindeki genel etki büyüklüğünü, programda önerilen öğrenme yöntemine göre meta-analiz yöntemiyle hesaplamaktır. Bu amaçla konu alanında ilgili Türkiyede yapılan çalışmalar incelenmiş ve kriterleri karşılayan fen tutumlarına yönelik 11 araştırma içerisindeki 12 adet veri meta-analize dahil edilmiştir. Veriler, Comperensive Meta Analiz (CMA) programıyla analiz edilmiş ve sonuçlar Thalheimer ve Cook (2002) sınıflamasıyla açıklanmıştır. Etki büyüklüğünün hesaplanmasında ve bulguların yorumlanmasında Hedges'in g katsayısı kullanılmış ve güven düzeyi% 95 olarak kabul edilmiştir. Bu çalışmadaki meta analiz sonuçları değerlendirildiğinde oyun temelli öğrenmenin öğrencilerin fen dersine yönelik tutumları üzerindeki etki büyüklüğü 0,540 olarak hesaplanmış ve olumlu yönde “orta düzey” olarak sınıflandırılmıştır. Oyun temelli öğrenme, programda öngörülen yönteme göre fen dersine yönelik tutum üzerinde anlamlı bir etkiye sahiptir.
Anahtar Kelime: oyun oyun temelli öğrenme tutum meta analiz Fen eğitimi

The Effect of Game-Based Learning in Science Education on Attitude towards Science Lesson: A Meta-Analysis Study

Öz:
The purpose of present study is to calculate the overall effect size of the game-based learning method on students' attitudes in science lesson between 2005 and 2018 years, using meta-analysis method according to the learning method proposed in the program. For this aim, studies conducted in Turkey related to subject area and 12 data from 11 researches on attitude towards science that met the criteria are included in meta-analysis. The data were analysed with Comprehensive Meta-Analysis (CMA) program and the results were explained with the Thalheimer and Cook (2002) classification. Hedges's g coefficient was used to calculate the effect size and interpret the findings, and the confidence level was accepted as 95%. When the meta-analysis results in this study were evaluated, the effect size of game-based learning on students' attitudes towards science was calculated as 0.540 and positively classified as "medium level". Game-based learning has a significant effect on the attitude towards science lesson according to the method envisaged in the program.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akandere, M. (2006). Eğitici okul oyunları. Ankara: Nobel Yayınevi
  • Akgöz, S., Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Meta-analizi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30 (2), 107-112.
  • Ariffin, K. (2007). The relationship between learning styles and academic achievements in the subject of electromagnetic among first degree students in UTHM. PSP’s Research Digest. 17-21.
  • *Atay, T. (2018). Eğitsel oyunlarla desteklenen öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına, fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına ve bilgilerin kalıcılığına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Bağcı, E. (2011). İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf Türkçe dersi öğretmen kılavuz kitaplarında yer verilen eğitsel oyun etkinliklerinin incelenmesi ve alternatif etkinlik önerileri. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi 9 (2), 487-497
  • Balemen, N. (2016). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen eğitimindeki etkililiği: meta analiz çalışması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara.
  • Borden, K.S., & Horowits, I. A. (2002). Social psychology: second edition. Mahwah New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Borenstein, B., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T. & Rothstein, H. R. (2013). Meta-analize giriş. (S. Dinçer, Çev.), Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Budak, E., Kanlı, U., Köseoğlu, F., & Yağbasan, R. (2006, Eylül). Oyunlarla fen (fizik, kimya, biyoloji) öğretimi. XII. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Pegem yayıncılık.
  • Camnalbur, M. (2008). A meta-analysis for the effectiveness of computer based education. Unpublished Master’s Thesis, Marmara University, Institute of Educational Sciences, Turkey.
  • Can, S., & Yıldırım, M. (2017). Eğitsel oyunlarla fen dersine “var mısın yok musun”?. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (35), 14-30.
  • *Can, I. (2010). İlköğretim fen ve teknoloji öğretiminde oyunlarla fen öğretiminin “maddenin yapısı ve özellikleri” ünitesi için 8. sınıf öğrencilerinin başarı ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York: Routledge.
  • Cooper, H., Hedges, L. V., & Valentine, J. C. (2009). The handbook of research synthesis and metaanalysis (2nd edition). New York: Russell Sage Publication.
  • Coşkun, H., Akarsu, B. & Karaiper, A.İ. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 93-109.
  • *Çelik, O. (2017). Canlıları tanıyalım konusu için tasarlanan eğitsel oyunların 5.sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
  • Çoban, B. & Nacar, E., (2015). Ortaokullarda eğitsel oyunlar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Demirci, C. (2007). Fen bilgisi öğretiminde yaratıcılığın erişi ve tutuma etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32, 65-75.
  • Demirel, M. (1993). Öğrenme stratejilerinin öğretimi. Eğitim ve Bilim, 17(88). 52-59
  • Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz. Ankara: Pegem Akademi
  • Dinçer, S. (2018). Eğitim bilimleri araştırmalarında içerik analizi: Meta-analiz, meta-sentez, betimsel içerik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190.
  • Ellis, P. D. (2010). The essential guide to effect sizes. Statistical power, meta-analysis, and the interpretation of research result. New York: Cambridge University Press.
  • *Eltem, Ö. (2018) Fen bilimlerinde maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin öğretiminde eğitsel oyunların kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Erdoğan, Y., Bayram, S. & Deniz, L. (2008). Web tabanlı eğitimde akademik başarıyı ve tutumları etkileyen faktörler. Uluslararası Eğitim Dergisi, 1 (1), 31-47.
  • Ergene, T. (1999). Effectiveness of test anxiety reduction programs: a meta-analysis review. Phd Thesis. Ohio University, Ohio.
  • *Evmez, S. (2018). Fen bilimleri dersi kapsamında geliştirilen bilim içerikli oyunların ortaokul öğrencileri üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne
  • Feldman, S. R. (1996). Understanding psychology. New York: McGraw-Hill
  • Glass, G. V. (1976). Primary, secondary, and meta-analysis of research. Educational Researcher, 5(10), 3-8. https://doi.org/10.3102/0013189X005010003
  • Glass, G. V., McGaw, B., & Smith, M. L. (1981). Meta-analysis in social research. Sage Publications, Incorporated.
  • *Gürpınar, C. (2017). Fen bilimleri öğretiminde eğitsel oyun destekli öğretim uygulamalarının öğrenme ürünlerine etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Hartzler, R. G., & Buhler, D. D. (2000). Occurrence of common milkweed (Asclepias syriaca) in cropland and adjacent areas. Crop protection, 19(5), 363-366.
  • Hedges, L. V., Shymansky, J. A., & Woodworth, G. (1989). Modern methods of meta-analysis: A Practical Guide.
  • Huffcutt, A. I. (2002). Research perspectives on meta analysis. Handbook of research methods in industrial and organizational psychology, 198-215.
  • Hunter, J.E. & Schmidt, F.L. (1990). Methods of meta-analysis: correcting errorand bias in research findings. London: Sage Publications.
  • Karamustafaoğlu, O., & Kaya, M. (2013). Teaching the subject of ‘reflection and mirrors’ with educational games: A case of reflective race. J. Inq. Based Act.(JIBA), 3, 41-49.
  • Kılıç, Z., Atasoy, B., Tertemiz, N., Şeren, M. & Ercan, L. (2001). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu-Fen Bilgisi 4-8. Ankara: Nobel Yayıncılık
  • Koç, A. & Böyük, U. (2012). Basit malzemelerle yapılan deneylerin fene yönelik tutuma etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(4), 102-118.
  • *Korkmaz, S. (2018). Eğitsel oyun geliştirerek desteklenen fen bilimleri öğretiminin öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
  • Köymen, Ü. & Şahin, F.C. (2004). İnternet tabanlı uzaktan eğitim çalışmalarının değerlendirilmesinde bir yöntem olarak meta analiz, türleri, işlem basamakları, avantajları, sınırlılıkları ve eleştiriler (http://uecalistay.mersin. edu.tr/uzakcalistay/mehmet_can_sahin.ppt Erişim Tarihi: 11.06.2018).
  • Kutluca, T. (2013). Yapılandırmacı öğrenme-öğretme yaklaşımı. In G. Ekici & M. Güven (Eds.), Yeni öğrenme-öğretme yaklaşımları ve uygulama örnekleri (ss. 620-653). Ankara: Pegem Akademi.
  • Lipsey, M.W. & Wilson, D.B. (2001). Practical meta-analysis. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, [MEB]. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4-5. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, [MEB]. (2018). İlköğretim kurumları yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. Ocak 2018 tarih ve 30318 Sayılı Resmî Gazete
  • Okursoy, F.G. (2009). Kavram haritaları öğretim stratejisinin öğrenci başarısına etkisi: bir meta analiz çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Özdemirli, G. (2011). İşbirlikli öğrenme yönteminin öğrencinin matematik başarısı ve matematiğe ilişkin tutumu üzerindeki etkililiği: Bir meta-analiz çalışması. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Pehlivan, K. B. (2010). A study on prospective teachers' learning styles and their attitudes toward teaching profession. Elementary Education Online, 9(2), 749-763.
  • Pigott, T. (2012). Advances in meta-analysis. New York: Springer Science & Business Media.
  • Popham, W. J. (2005). Students' attitudes count. Educational Leadership, 62(5), 84-85.
  • Rosenthal, R. & DiMatteo, M. R. (2001). Meta-analysis: recent developments in quantitative methods for literature reviews. Annual Review of Psychology, 52(1), 59-82.
  • Saban, A. (2005). Çoklu zeka teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayıncılık
  • Sánchez-Meca, J., & Marín-Martínez, F. (2010). Meta analysis. In P. Peterson, E. Baker, & B. McGaw (Eds.), International encyclopedia of education (Vol. 7, pp. 274-282). Oxford: Elsevier.
  • Sel, R. (1985). Okul öncesi çocukları oyunlar-rondlar. İstanbul: Ya-Pa Yayıncılık
  • Selley, N. (1999). The art of contructivist teaching in the primary school. London: David Fulton Publishers.
  • Sağdıç, M. & Bakırcı, H. (2020). Rehberli araştırma sorgulama öğretim yönteminin 7. sınıf öğrencilerinin FeTeMM tutumları üzerindeki etkisi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (2), 363-376
  • *Şahin, M. (2015). Oyunlaştırılmış oyun temelli öğrenmenin öğrencilerin fen bilimleri dersi başarılarına ve derse yönelik tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Şelli, M., & Doğan, Z. (2011). Agricultural data assessment with Meta Analysis. Journal of the Faculty of Agriculture of Harran University, 15 (4), 45-56
  • Şen-Gümüş, B.(2009). Bilimsel öykülerle fen ve teknoloji eğitiminin öğrencilerin fen tutumlarına ve bilim insanı imajlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Thalheimer, W., & Cook, S. (2002). How to calculate effect sizes from published research articles: A simplified methodology. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2017, http://worklearning.com/effect_sizes.htm
  • *Tokgöz, E., Ö. (2017). Oyun temelli öğrenmenin beşinci sınıf öğrencilerinin fen akademik başarıları, fene karşı tutumları ve bilgi kalıcılığı üzerine etkisinin araştırılması. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Tolan Sürbahanlı, Y. (2018). Ortaokul 5. sınıf fen bilimleri ders kitabında ve EBA derste yer alan etkinliklerin yeni öğretim programı kapsamında incelenerek alternatif etkinlik geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Tural, H. (2005). İlkögretim matematik öğretiminde oyun ve etkinliklerle öğretimin erişi ve tutuma etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Tutkun, Ö. F. (2010). 21. yüzyılda eğitim programının felsefi boyutları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 993-1016.
  • *Yazıcıoğlu, S. (2017). Oyun temelli etkinliklerin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına ve tutumlarına etkisi: Işık ve ses ünitesi örneği. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Giresun.
  • Yenilmez, K., & Özabacı, N. Ş. (2003). Yatılı öğretmen okulu öğrencilerinin matematik ile ilgili tutumları ve matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14), 132-146.
  • Yıldız, N. (2002). Verilerin değerlendirilmesinde meta analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul
  • Yien, J-M., Hung, C-M., Hwang, G-J., & Lin, Y-C. (2011). A game-based learning approach to improving students’ learning achievements in a nutrition course. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 10(2), 1-10.
APA OKUR M, KOCA AKKUŞ B (2021). Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. , 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
Chicago OKUR MURAT,KOCA AKKUŞ Bilge Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. (2021): 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
MLA OKUR MURAT,KOCA AKKUŞ Bilge Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. , 2021, ss.327 - 352. 10.18009/jcer.860779
AMA OKUR M,KOCA AKKUŞ B Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. . 2021; 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
Vancouver OKUR M,KOCA AKKUŞ B Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. . 2021; 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
IEEE OKUR M,KOCA AKKUŞ B "Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması." , ss.327 - 352, 2021. 10.18009/jcer.860779
ISNAD OKUR, MURAT - KOCA AKKUŞ, Bilge. "Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması". (2021), 327-352. https://doi.org/10.18009/jcer.860779
APA OKUR M, KOCA AKKUŞ B (2021). Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Journal of Computer and Education Research, 9(17), 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
Chicago OKUR MURAT,KOCA AKKUŞ Bilge Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Journal of Computer and Education Research 9, no.17 (2021): 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
MLA OKUR MURAT,KOCA AKKUŞ Bilge Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Journal of Computer and Education Research, vol.9, no.17, 2021, ss.327 - 352. 10.18009/jcer.860779
AMA OKUR M,KOCA AKKUŞ B Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Journal of Computer and Education Research. 2021; 9(17): 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
Vancouver OKUR M,KOCA AKKUŞ B Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması. Journal of Computer and Education Research. 2021; 9(17): 327 - 352. 10.18009/jcer.860779
IEEE OKUR M,KOCA AKKUŞ B "Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması." Journal of Computer and Education Research, 9, ss.327 - 352, 2021. 10.18009/jcer.860779
ISNAD OKUR, MURAT - KOCA AKKUŞ, Bilge. "Fen Eğitiminde Oyun Temelli Öğrenmenin Öğrencilerin Fen Dersine Yönelik Tutuma Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması". Journal of Computer and Education Research 9/17 (2021), 327-352. https://doi.org/10.18009/jcer.860779