Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması

akan, hasan; ASLAN, Sultan; PEKMEZ, Hatice

doi:10.46309/biodicon.2020.730293

Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması

Sultan ASLAN, (Harran Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Şanlıurfa, Türkiye)

Hasan AKAN, (Harran Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Şanlıurfa, Türkiye)

Hatice PEKMEZ (Gaziantep Üniversitesi, Naci Topçuoğlu Meslek Yüksek Okulu, Gaziantep, Türkiye)

Biological Diversity and Conservation

12 0

Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 44 - 61 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.46309/biodicon.2020.730293 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması

Öz:

Bu araştırma 2017–2019 yılları arasında Şanlıurfa ili Bozova ilçesinde Yaslıca Beldesi ve Arıkök mahallesindeyetişen bitkileri etnobotanik açıdan değerlendirmek amacı ile yapılmıştır. Bu bölgede yaşayan 31 kişi ile görüşülmüştür.Kaynak kişilerden 30-40 yaş arasında olanlar 8 (% 26) kişi, 40-50 yaş arasında olanlar 2 (% 6) kişi, 50-60 yaş arasındaolanlar 5 (% 16) kişi, 60-70 yaş arasında olanlar 8 (%26) kişi, 70-80 yaş arasında olanlar 5 (% 16) kişi ve 80 yaş üstü 3(%10) kişidir. Çalışma alanından 42 familyaya ait 95 takson belirlenmiştir. Kulllanımı belirlenen bitkilerden en fazlataksona sahip ilk 5 familyayı sırası ile Asteraceae 14 (% 34), Lamiaceae 11 (% 27), Fabaceae 6 (% 15), Brassicaeae 5(%12) ve Rosaceae 5 (% 12)’dır. Çalışmadaki bitkilerin 53’ünün tıbbi, 51’inin gıda, gıdalar içerisinde biri mantar(Terfezia boudieri), 6’sı hayvan yemi, 3’ü yakacak, 9’u süs bitkisi, 5’i süpürge, 2’si nazarlık, 2’si boyar madde, 2’sibaharın habercisi, 2’si güzel koku, 1’i oyuncak ve 2’si de zehirli olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime: Arıkök Bozova Etnobotanik Şanlıurfa

The Ethnobotanical investigation of Yaslıca town and Arıkök neighborhood (Şanlıurfa/Turkey)

Öz:

This research was carried out to evaluate the plants grown in Yaslıca Town and Arıkök neighborhood in Bozova district of Şanlıurfa province between 2017-2019. 31 people living in this region were interviewed. 8 (26%) of those between the ages of 30-40, 2 (6%) of those between the ages of 40-50, 5 (16%) of those between the ages of 50-60, 8 (% of those aged between 60 and 70) 26), people between the ages of 70-80 are 5 (16%) and 3 (10%) over 80. 95 taxa belonging to 42 families were determined from the study area. The first 5 families with the highest taxa among the plants determined to be used are Asteraceae 14 (34%), Lamiaceae 11 (27%), Fabaceae 6 (15%), Brassicaeae 5 (12%) and Rosaceae 5 (12%).53 of the plants in the study are medicinal, 51 of them are food, one of them is mushroom (Terfezia boudieri), 6 of them are animal feed, 3 of them will be burned, 9 of them are ornamental plants, 5 of them are broom, 2 of them are evil, 2 of them dyes, 2 harbors of spring, 2 fragrances, 1 toy and 2 poisonous.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Koçyiğit, M. (2005). Yalova İlinde Etnobotanik Bir Araştırma.Yüksek Lisans Tezi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 176s.
[2] Kendir, G. Ve Güvenç, A., 2010. Etnobotanik ve Türkiye’de Etnobotanik Çalışmalara Genel Bir Bakış, Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 30: 49-80.
[3] Baytop, T., 1984. Türkiye’de bitkilerle tedavi, İstanbul Üniv. Yay. No: 3255 Ecz. Fak. No: 40
[4] Yeşil, Y., 2007. Kürecik (Akçadağ/Malatya) Bucağında Etnobotanik Bir Araştırma. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 275s.
[5] Cotton, C. M., 1997. Ethnobotany Principles and Applications. John Wiley & Sons Ltd., West Sussex.
[6] Demirtürk, Y., 1990. Tıbbi bitkilerimizin değerlendirilmesi. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Dergisi, 53, 12- 16.
[7] Öztürk, M. & Özçelik, H. 1991. Doğu Anadolu'nun faydalı bitkiler. Siirt İlim Spor Kültür ve Araştırma Vakfı.
[8] Fidan, E, Ş., & Akan, H. (2019). Tek Tek Dağları Milli Parkı (Ş anlıurfa-Türkiye) Eteklerindeki Bazı Köylerde Etnobotanik Bir Ç alışma. Bağbahçe Bilim Dergisi, 6(2), 64-94.
[9] Çini, M., 1983. Urfa’ya Özgü İlaçlar. Harran Dergisi,19: 6-7.
[10] Akan, H., Aslan, M. & Balos, M. M. 2005. Şanlıurfa Semt Pazarlarında Satılan Doğal Bitkilerin Etnobotaniği. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 12 (2), 43-58.
[11] Akan, H., Korkut, M. M., & Balos, M. M. 2008. Arat Dağı ve çevresinde (Birecik, Şanlıurfa) etnobotanik bir araştırma. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20 (1), 67-81.
[12] Yapıcı, İ. Ü., Hoşgören, H. ve SAYA, Ö., 2009. Kurtalan (Siirt) İlçesinin Etnobotanik Özellikleri. Dicle University Journal of Ziya Gokalp Education Faculty, 12.
[13] Akan, H., 2013. Mardin Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Zembilleri Üzerine Etnobotanik Bir Araştırma. ADYÜTAYAM Dergisi, 1(2):21-30.
[14] Aslan, M., 2013. Plants Used for Medical Purposes in Şanlıurfa (Turkiye). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 16(4): 28-35.
[15] Akan, H. ve Bakır, Y. (2015). Kahta (Adıyaman) merkezi ve Narince köyünün etnobotanik açıdan araştırılması. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 4(2). 219-248.
[16] Akan, H. Ve Ayaz, H. (2016). Gölpınar (Şanlıurfa-Türkiye) mesire yeri florası ve etrafındaki köylerin etnobotanik özellikleri. Bağbahçe Bilim Dergisi, 2(3): 19-56
[17] Bulut, G., Korkmaz, A. And Tuzlacı, E. (2017). The Ethnobotanical Notes from Nizip (Gaziantep-Turkey). Istanbul Journal of Pharmacy, 47(2): 57-62.
[18] Oymak, E. (2018). Bozova (Şanlıurfa) Halkının Kullandığı Doğal Bitkilerin Etnobotanik Özellikleri. Haran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa, 129 s.
[19] Davis P.H. (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 1-9. Edinburgh: Edinburgh Univ. Press.
[20] Davis, P.H., Mill, R.R. & Tan, K. (edlr.) (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
[21] Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). İstanbul: Flora Araştırmaları Derneği ve Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayını.
[22] Anonim (2010). İl Çevre Durum Raporu. Şanlıurfa Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Şanlıurfa.
[23] Akan, H., Aydoğdu, M., Korkut, M.M. & Balos, M.M. (2013). An ethnobotanical research of the Kalecik mountain area (Şanlıurfa, South-East Anatolia). Biological Diversity and Conservation, 6: 84-90.
[24] Balos, M. M. & Akan, H. (2008). Flora of the Region between Zeytinbahçe and Akarçay (Birecik, Şanlıurfa, Turkey). Turkish Journal of Botany, 32(3), 201-226

APA	ASLAN S, akan h, PEKMEZ H (2020). Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. , 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
Chicago	ASLAN Sultan,akan hasan,PEKMEZ Hatice Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. (2020): 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
MLA	ASLAN Sultan,akan hasan,PEKMEZ Hatice Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. , 2020, ss.44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
AMA	ASLAN S,akan h,PEKMEZ H Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. . 2020; 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
Vancouver	ASLAN S,akan h,PEKMEZ H Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. . 2020; 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
IEEE	ASLAN S,akan h,PEKMEZ H "Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması." , ss.44 - 61, 2020. 10.46309/biodicon.2020.730293
ISNAD	ASLAN, Sultan vd. "Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması". (2020), 44-61. https://doi.org/10.46309/biodicon.2020.730293

APA	ASLAN S, akan h, PEKMEZ H (2020). Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. Biological Diversity and Conservation, 13(1), 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
Chicago	ASLAN Sultan,akan hasan,PEKMEZ Hatice Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. Biological Diversity and Conservation 13, no.1 (2020): 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
MLA	ASLAN Sultan,akan hasan,PEKMEZ Hatice Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. Biological Diversity and Conservation, vol.13, no.1, 2020, ss.44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
AMA	ASLAN S,akan h,PEKMEZ H Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. Biological Diversity and Conservation. 2020; 13(1): 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
Vancouver	ASLAN S,akan h,PEKMEZ H Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması. Biological Diversity and Conservation. 2020; 13(1): 44 - 61. 10.46309/biodicon.2020.730293
IEEE	ASLAN S,akan h,PEKMEZ H "Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması." Biological Diversity and Conservation, 13, ss.44 - 61, 2020. 10.46309/biodicon.2020.730293
ISNAD	ASLAN, Sultan vd. "Yaslıca beldesi ve Arıkök mahallesi (Şanlıurfa)’nin etnobotanik açıdan araştırılması". Biological Diversity and Conservation 13/1 (2020), 44-61. https://doi.org/10.46309/biodicon.2020.730293