Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?

GÜNDOĞDU, Yeşim

Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?

Yeşim GÜNDOĞDU (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi

3 1

Yıl: 2004 Cilt: 3 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 11 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?

Öz:

Anahtar Kelime: Avrupa Birliği yurttaşlık hakları vatandaşlık

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1.Füsun Üstel, Yurttaşlık ve Demokrasi, Ankara, Dost, 1999,1.Baskı, s.54.
2.Bu Fransız ansiklopedistlerinin ulus anlayışını yansıtmaktadır. Diderot ve d'Alembart'e göre ulus, belirli bir genişlikte ve sınırları belirli bir ülkede oturan aynı yönetime tabi bulunan kalabalık halkları ifade eder. Sieyes ise ulusu, ortak bir yasaya bağlı olarak yaşayan ve aynı yasama gücü tarafından temsil edilen ortaklar birliği olarak tanımlar.Bkz. Suavi Aydın, Modernleşme ve Milliyetçilik, Ankara, Gündoğan, 1993,1 .Baskı, s.64. Ankara, Gündoğan.
3.William Rogers Brubaker, "Immigration, Citizenship and Nation-State in France and Germany: A Compatitive Historical Analyses , Citizenship and Critical Concepts, ed. Bryan S. Turner, Peter Hamilton, V.2, London , Routledge and New York, 1994, 1. Baskı, s.316-317. London, Routledge
4.Idem.
5.Derek Heater, What is Citizenship?, Cambridge, Polity Press, 1999,1. Baskı, s.106.
6.Idem.
7 .Bryan S. Turner, "Contemporary Problems in the Theory of Citizenship", Citizenship and Social Theory, ed. Bryan S. Turner, London, Sage Publications, 1993,1 .Baskı, s.9-10.
8.Ibid.,s.6.
9.Alev Özkazanç, Türkiye'de Siyasi iktidar ve Meşruiyet Sorunu: 1980'li Yıllarda Yeni Sağ, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 1988, s.88.
10.Avrupa Ekonomik Topluluğu Andlaşması bireylere daha çok ekonomik faaliyetleri dolayısıyla yer vererek, yurttaşlık konusunda kısmi bir yaklaşımı benimsemiştir. Bununla beraber, Avrupa Toplulukları Adalet Divanı'nın , temel hakların korunması, ayrımcılık yasağı, özel hayatın korunması, mesken dokunulmazlığı, idarenin eylemlerine karşı hukuksal koruma, itiraz hakkı, ifade özgürlüğü gibi konularda vermiş olduğu çeşitli kararlarla ilk kez Maastricht Andlaşması ile düzenlecek olan Birlik yurttaşlığı statüsünün içtihatsal temellerini atmıştır ( Bkz. Tezcan, 2002: 20-21 ).
11.Aykut Çelebi, Avrupa Halkların Siyasal Birliği, İstanbul, Metis, 2002,1 Baskı, s.53-54.
12.Idem.
13.Hükümetlerarasılık yaklaşımı esas olarak AET döneminde ortaya çıkmıştır ve daha çok uluslararası ilişkiler teorisine yaklaşmaktadır. (Bkz. Çelebi, 2002: 53 ).
14.Ibid .,s .56.
15.Deniz Vardar, "Avrupa Birliği ve Kimlik Oluşum Süreci", Birikim, N. 157,2002, s.38.
16.Ibid., s.34.
17.Jürgen Habermas, "Avrupa'nın Neden Bir Anayasa'ya İhtiyacı Var?, New Left Review Türkiye Seçkisi 2001/1, (Çev.Kemal Sansözen), İstanbul, Everest, 1 .Baskı, s.21.
18.Ulrich Preuss, Michelle Everson, Mathias Archibugi-Kopenig, Edwige Lefebre, "Traditions of Citizenship in the European Union", Citizenship Studies, Carfax Publishing, V.7, N.l, 2003, s.5.
19.Burada azınlık nitelendirmesi, hukuksal olarak değil, sosyolojik bir olgu olarak ele alınmaktadır.
20.Üstel, Ibid., s.37.
21.Azınlık olgusunun Almanya'daki gelişimi bir anlamda, daha sonraları devletlerin bu topluluklara uygulayacakları politikaların ipucunu vermektedir . Almanya'da bir seçimde kaybeden, dolayısıyla siyasal kontrolden dışlanan kimseler 'minderheit' (azınlık) olarak adlandırılmışlardır, minderheit kimi zaman Jonur olarak düşük', 'güç olarak düşük' anlamlannı da içerecek şekilde kullanılmıştır (Bkz. Üstel,1999: 36-37).
22.Passim, Will Kymlicka, Çokkültürlü Yurttaşlık, Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, (Çev .Abdullah Yılmaz), İstanbul, Ayrıntı, 1998,1 .Baskı. Heater, Kymlicka'dan farklı olarak bir devlette azınlık statüsü oluşturabilecek insan topluluklarını üç kategoride değerlendirmektedir. Birincisi yerli halklar, ikincisi zorunlu ya da iradi göçün sonucunda azınlık durumuna düşen insan toplulukları, ABD, Britanya ve Fransa'daki Afrika kökenliler, ABD'de bazı Hispanikler, çeşitli Avrupa ülkelerindeki müslümanlar, Endonezya ve Malezya başta olmak üzere çeşitli Asya ülkelerine dağılmış olan Çinliler iradi ya da zorunlu göç sonucu azınlık konumuna gelen toplulukları oluşturur. Üçüncü kategori ise, coğrafi ya da siyası olarak devleti çokkültürlü kılmak için birleştirilen insanlardır, mesela Kanada'da Quebeclier devleti Anglo- Fransız devleti haline getirmişler (Bkz. Heater, 1999: 111).
23.Ibid., s.38.
24.Yasemin Özdek, Uluslararası Politika ve insan Hakları, Ankara, Öteki, 2000,1.Baskı, s.215-216.
25.Kymlicka, Ibid., s.51.
26.Heater, Ibid, s.106.
27.Avrupa devletlerinin göçmenlere yurttaşlık tanıma siyasetleri farklılık göstermektedir. Almanya ve İsviçre ikinci kuşak göçmenler özel bir düzenlemeye sahip değildir, özellikle Almanya yurttaşlığı soy esasına göre verdiğinden, Almanya'da doğmak ya da uzun süredir orada yaşamak yurttaşlık elde etmek için yeterli değildir. Fransa ve Hollanda ise, o ülkede doğan ve belirli bir süreden beri o ülkede yaşayan kişilere çoğunlukla yurttaşlığa geçiş hakkı tanımaktadır. Fransa ikinci kuşak göçmenlere otomatikman yurttaşlık hakkı tanımaktadır. İsveç ve Belçika'da ise, bu ülkelerde büyüyen kimseler , bu ülkelerde doğmamış olsalar bile, basit bir bildirimle yurttaşlık kazanabilirler (Bkz. Brubaker, 1994: 315 ).
28.Kymlicka, Ibid., s.298.
29.Ercüment Tezcan, Avrupa Birliği Hukukunda Birey, istanbul, iletişim, 2002,1 .Baskı, s. 27.
30.Ibid., s.32.
31.Ibid., s.40.
32.Ibid., s.58.
33.Ibid., s.74.
34.Jürgen Habermas, "Citizenship and National Identity", The Condition of Citizenship, ed. Bart van Staanbergen, London, Sage Publications, New Delhi, Thousand Oaks, 1994,1. Baskı, s. 21.
35.Jürgen Habermas, Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, ( Çev. Tanıl Bora, Mithat Sancar), İstanbul, İletişim, 1997,1. Baskı, s.214.
36.Habermas, Citizenship and...s.26-27.
37.Habermas, Avrupa'nın...s.18.
38.Habermas, Citizenship..., Idem.
39.Habermas, Avrupa'nın. ..s.21.
40.Idem.
41 Çelebi,Ibid., s.113.

APA	GÜNDOĞDU Y (2004). Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. , 11 - 26.
Chicago	GÜNDOĞDU Yeşim Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. (2004): 11 - 26.
MLA	GÜNDOĞDU Yeşim Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. , 2004, ss.11 - 26.
AMA	GÜNDOĞDU Y Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. . 2004; 11 - 26.
Vancouver	GÜNDOĞDU Y Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. . 2004; 11 - 26.
IEEE	GÜNDOĞDU Y "Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?." , ss.11 - 26, 2004.
ISNAD	GÜNDOĞDU, Yeşim. "Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?". (2004), 11-26.

APA	GÜNDOĞDU Y (2004). Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 3(2), 11 - 26.
Chicago	GÜNDOĞDU Yeşim Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 3, no.2 (2004): 11 - 26.
MLA	GÜNDOĞDU Yeşim Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, vol.3, no.2, 2004, ss.11 - 26.
AMA	GÜNDOĞDU Y Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi. 2004; 3(2): 11 - 26.
Vancouver	GÜNDOĞDU Y Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi. 2004; 3(2): 11 - 26.
IEEE	GÜNDOĞDU Y "Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?." Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 3, ss.11 - 26, 2004.
ISNAD	GÜNDOĞDU, Yeşim. "Avrupa Birliği Yurttaşlığı Avrupa Kimliği Sorununa Çözüm Oluşturabilir mi?". Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 3/2 (2004), 11-26.