Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu

KIŞLAK TUTAREL, Şennur

Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu

Şennur KIŞLAK TUTAREL (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)

Türk Psikoloji Yazıları

7 1

Yıl: 2004 Cilt: 7 Sayı: 14 Sayfa Aralığı: 77 - 90 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu

Öz:

Bu çalışmada, 26 yaşında, görme engelli, erkek üniversite öğrencisine Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden işleme (EMDR; Eye Movement Desensitization and Reprocessing) tedavisi uygulanmıştır. Danışanın görme engelli olması nedeniyle EMDR tedavi yönteminin ritmik hafifçe dize vurma alternatifi uygulanmıştır. Öğrenci, bir kazada ağabeyini kaybetmiş, sonrasında intihar girişiminde bulunmuş ve kriz tedavisi görmüştür. Bazı anıları (örn., ağabeyinin ölümü üzerine çevre baskısıyla zorla morga götürülmesi, ona dokunması, onun soğukluğu ve aldığı koku) ile ilgili psikolojik sıkıntıları ise devam etmektedir. Üniversite öğrencisinin ağabeyinin ölümüyle ilgili anıları, intihar öyküsü, suçluluk, çaresizlik duyguları ile çevresinde hayal kırıklığı yarattığı yönündeki düşünceleri üzerinde çalışılmıştır. Seanslarda bilişsel örme tekniğinden de (cognitive wave) yararlanılmıştır. Çalışma öncesi ve sonrası standart bir ölçüm aracı olan Kısa Semptom Envanteri (KSE) uygulanmıştır, iki seans sonrasında ve bir ay ile üç ay arayla alınan izleme ölçümlerine göre, kişinin KSE puanlarında genel olarak azalma belirlenmiştir. Ayrıca, kendisinde kişisel gelişim yönünde ilerleme gözlenmiştir. Bu olgunun, ilk kez görme engelli bir bireyle çalışılması ve göz hareketlerinin karıştırıcı etkisi olmadan, ritmik dize hafifçe vurma ile duyarsızlaştırma ve yeniden işlemenin gerçekleşmesi nedeniyle ilginçtir. Literatürdeki göz hareketleriyle elde edilen sonuçlara benzer biçimde, dize hafifçe vurma yoluyla da bellekteki travmatik işitme, koku ve dokunmaya dayalı imgelerin canlılığı azalmıştır. Makale, EMDR yöntemi ve etkinliği konusundaki olumsuz bulguları da içermektedir.

Anahtar Kelime: psikoterapi göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme rahatsızlık ölçeği voc ölçeği semptom envanteri görme engelliler psikolojik sorunlar dize vurma yöntemi kör insanlar travmatik anılar

Konular: Psikoloji

A Knee Tapping Variant of Eye Movement Desensitization and Reprocessing with a Blind-Person: A Case Report

Öz:

In this study, the Eye Movement Desensitization and Reprocessing was used with a 26 years old, blind male university student. Because of his visual handicap, knee tapping procedure has been used as an alternative to the EMDR. After his brother's death he attempted to suicide and then the client had a therapy in a crisis center. His psychological distress related to specific memories (e.g., after his brother's death, being forced to the morgue to see and touch him, and his sensations about coldness and scent of the death body) was bothering him in his daily life. His memories about his brother's death, suicidal history, guiltiness, helplessness, and his thoughts that he disappointed the others were evaluated throughout the sessions. Cognitive-weave technique was also utilized during the sessions. The Brief Symptom Inventory (BSI) was applied as a pre and post test measures. After the two sessions and one-month and three-month follow-up, it was found that the BSI scores were generally lowered. In addition, he reported that he had a progress in his personal growth. The case reported here was interesting in the sense that it was the first successful application of knee tapping form of the EMDR technique with a blind person. The results of this study showed that the vividness of traumatic images due to hearing, smelling and touching would be reduced as in the EMDR studies. This article also includes the negative results about EMDR method and its efficacy.

Anahtar Kelime: traumatic memories psychotherapy eye movement desensitization and reprocessing(emdr) disturbance scale voc scale symptom inventory visually impaired psychological problems knee tapping method blind people

Konular: Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Erişime Açık

Davidson, P.R., & Parker, K.C. (2001). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): A Meta-analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 69(2), 305-316.
De Jongh, A., Broeke, E.T., & Renssen, M.R. (1999). Treatment of specific phobias with eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): Protocol, emprical status, and conceptual issues. Journal of Anxiety Disorders, 13, 69-85.
De Jongh, A., Van den Oord, H.J.M., & ten Brooke, E. (2002). Efficacy of eye movement desensitization and reprocessing in the treatment of specific phobias. Four single-case studies on dental phobia. Journal of Clinical Psychology, 58(12), 1489-1503.
DSM IV (1994). Tanı ölçütleri başvuru elkitabı. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Foa, E.B., Zinbarg, R., & Rothbaum, B.O. (1992). Uncontrollability and Unpredictability in post-traumatic stres disorder: An animal model. Psychological Bulletin, 112, 218-238.
Goldstein, A.J. & Fekse, U. (1994). Eye movement desensitization and reprocessing for panic disorder: A case series. Journal of Anxiety Disorders, 8, 351-362.
Gosselin, P., & Mathews, W.J. (1995). Eye movement desensi¬tization and reprocessing in the treatment of test anxiety: a study of the effects of expectancy and eye movement. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 26 (4), 331 -337.
Grupta, M.A., & Grupta, A.K. (2002). Use of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) in the treatment of dermatologic disorders. Journal of Cutaneous Medicine and Surgery, 6(5), 415-421.
Hyer, L., & Brandsma, J.M. (1997). EMDR minus eye movements equals good psychotherapy. Journal of Traumatic Stres, 10(3), 515-522.
Ironson, G., Freund, B., Strauss, J.L., & Williams, J. (2002). Comparison of two treatments for traumatic stress: A community based study of EMDR and prolonged exposure. Journal of Clinical Psychology, 58 (1), 113-128.
Keenan, P.S., & Fareli, D.P. (2004) Bilimsel örmeden yararlanarak göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme ile patolojik kıskançlığın tedavisi- Bir olgu sunumu (Çev. Ş.T.Kışlak). Türk Psikoloji Bülteni, 158-164.
Maxfield, L., & Hyer, L.(2002). The relationship between efficacy and methodology in studies investigation EMDR treatment of PTSD. Journal of Clinical psychology, 58(1), 23-41.
Merckelbach, H., Hogervorst, E., Kampman, M.C., & de Jongh, A. (1994). Effects of eye movement desensitization on emotional processing in normal subjects. Behavioural & Cognitive Psychotherapy, 22, 331-335.
Muris, P., & Merckelbach, H. (1999). Traumatic memories, eye movements, phobia and panic. A critical note on the proliferation of EMDR. Journal of Anxiety Disorders, 13(1-2), 209-223.
Protinsky, H., Sparks, J., & Flemke, K. (2001). Eye movement desensitization and Reprocessing: Innovative clinical applications. Journal of Contemporary Psychotherapy, 31(1), 125-135.
Rogers, S., & Silver, M.S. (2002). Is EMDR an exposure therapy? A review of trauma protocols. Journal of Clinical Psychology, 58(1), 43-59.
Rothbaum, B.O. (1997). A controlled study of eye movement desensitization and reprocessing for posttraumatic stress disordered sexual assault victims. Bulletion of Menninger Clinic, 61, 317-334.
Shapiro, F. (1995). Eye movement desensitizution and reprocessing. New York: Guilford Press.
Shapiro, F., & Maxfield, L. (2002). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): Information processing in the treatment of trauma. Psychotherapy in Practice, .58(8), 933-946.
Stickgold, R. (2002). EMDR: Aputative neurobiological mechanism of action. Journal of Clinical Psychology, 58, 61 -75.
Şahin, N.H., & Durak, A. (1994). Kısa Semptom Envanteri: Türk gençleri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 9, 44-56.
Şalcıoğlu. E. (2003). Travma sonrası stres bozukluğu: Ampirik Bulgular. T.Aker & M:E:Önder (Eds.), Psikolojik trav¬ma ve sonuçları (65-78). İstanbul: 5US Yayınlan.
Taylor, S., Thordarson, D.S., Maxfield, L., Fedoroff, I.C., Lovell. K., & Ogrodniczuk, J. (2003). Comparative efficacy, speed and adverse effects of three PTSD treatments: Exposure therapy, EMDR and relaxation training. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 71 (2), 330-338.
Tutarel-Kısjak, Ş. (2004). Kaygı duyarlığını azaltmada göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) tedavisi. Türk Psikoloji Dergisi, 19(53), 49-67.
Van den Hout, M. & Muris, P:, Salemink, E., & Kindt, M. (2001). Autobiographical memories become less vivid and emotional after eye movements. British Journal of Clinical Psychology, 40, 121-130.
Van Etten, M.L., & Taylor, S. (1998). Comparative efficacy of treatments for posttraumatic stress disorder: A meta-analysis. Clinical Psychology and Psychotherapy, 5, 125-144.
Vaughan, K., Wiese, M., Gold, R.. & Tarrier, N. (1994). Eye-movement desensitization: symptom change in post traumatic stress disorder. British Journal of Psychiatry, 164, 533-541.

APA	KIŞLAK TUTAREL Ş (2004). Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. , 77 - 90.
Chicago	KIŞLAK TUTAREL Şennur Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. (2004): 77 - 90.
MLA	KIŞLAK TUTAREL Şennur Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. , 2004, ss.77 - 90.
AMA	KIŞLAK TUTAREL Ş Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. . 2004; 77 - 90.
Vancouver	KIŞLAK TUTAREL Ş Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. . 2004; 77 - 90.
IEEE	KIŞLAK TUTAREL Ş "Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu." , ss.77 - 90, 2004.
ISNAD	KIŞLAK TUTAREL, Şennur. "Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu". (2004), 77-90.

APA	KIŞLAK TUTAREL Ş (2004). Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. Türk Psikoloji Yazıları, 7(14), 77 - 90.
Chicago	KIŞLAK TUTAREL Şennur Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. Türk Psikoloji Yazıları 7, no.14 (2004): 77 - 90.
MLA	KIŞLAK TUTAREL Şennur Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. Türk Psikoloji Yazıları, vol.7, no.14, 2004, ss.77 - 90.
AMA	KIŞLAK TUTAREL Ş Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. Türk Psikoloji Yazıları. 2004; 7(14): 77 - 90.
Vancouver	KIŞLAK TUTAREL Ş Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu. Türk Psikoloji Yazıları. 2004; 7(14): 77 - 90.
IEEE	KIŞLAK TUTAREL Ş "Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu." Türk Psikoloji Yazıları, 7, ss.77 - 90, 2004.
ISNAD	KIŞLAK TUTAREL, Şennur. "Görme Engelli Bireyde Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme Tedavi Yönteminin Dize Hafifçe Vurma Alternatifinin Uygulanması: Bir Olgu Sunumu". Türk Psikoloji Yazıları 7/14 (2004), 77-90.