İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi

Yildiz, Fusun; ILGAZLI, Ahmet; Basyigit, Ilknur; Duman, Can; BOYACI, HAŞİM

İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi

Haşim BOYACI, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Can DUMAN, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

İlknur BAŞYİĞİT, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Ahmet ILGAZLI, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Füsun YILDIZ (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Tüberküloz ve Toraks

7 0

Yıl: 2004 Cilt: 52 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 231 - 236 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi

Öz:

Çevresel sigara dumanı maruziyetinin, en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olduğu bildirilmektedir. Türkiye'de çocukların yaklaşık %75'inin çevresel sigara dumanına maruz kaldığı tahmin edilmektedir. Bu çalışmada ilkokul çocuklarının ebeveynlerinin sigara içme alışkanlıkları bir anket ile belirlenmiştir. Daha sonra ebeveynlerin verdiği bilgiye göre çocukların çevresel sigara dumanına maruzuyeti ile çocukların idrar kotinin düzeyleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Ebeveynlerin verdiği bilgiye göre çocuklardan %57.8'inin babasının, %23.3'ünün annesinin aktif sigara içicisi olduğu saptanmıştır. Çocukların %69.8'inin evinde en az bir sigara içicisi olduğu, %53.4'ünün ise evde sigara dumanına maruz kaldığı saptanmıştır. Evde sigara dumanına maruz kalan çocukların idrar kotinin düzeyleri, evinde sigara içicisi olmayan çocuklarınkinden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Bu sonuçlar çocukların çevresel sigara dumanına maruziyetnin yüksek oranlarda olduğunu ve bu maruziyetin saptanmasında ebeveynlerden alınan bilgilerin yanı sıra objektif bir belirleyici olan kotinin düzeyinin de çalışılması gerektiğini göstermiştir.

Anahtar Kelime: Çevresel maruziyet Sigara dumanı kirliliği Okullar Kotinin İdrar Çocuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Samet JM. Workshop summary: Assessing exposure to environmental tobacco smoke in the workplace. Environ Health Perspect 1999; 197: 309-12.
2. Hanke W, Sobala W, US Enuironmental Protection Agency (EPA) Respiratory health effects of passive smoking: lung cancer and other disorders. EPA, Department of Health and Human Services, 1993: 93-3605.
3. Ashley MJ, Ferrence R. Reducing children's exposure to enuironmental tobacco smoke in homes: issues and strategies. Tob Control 1998; 7: 3-12.
4. Cook DG, Strachan DP. Health effects of passive smoking: Summary of effects of paternal smoking on the respiratory health of children and implications for research. Thorax 1999; 54: 357-66.
5. Li YF, Gilliland FD, Berhane K, et al. Effects of in utero and environmental tobacco smoke exposure on lung function in boys and girls with and without asthma. Am J Respir Crit Care Med 2000; 162:2097-104.
6. Joad JP. Smoking and pediatric respiratory health. Clin Chest Med 2000; 21: 37-46.
7. Strachan DP, Cook DG. Health effects of passive smoking. 6. Parental smoking and childhood asthma: longitudinal and case-control studies. Thorax 1998; 53:204-12.
8. Ilıcalı OC, Keleş N, Deer K, et al. Evaluation of the effect of passive smoking on otitis media in children by an objective method: urinary cotinine analysis. Laryngoscope 2001; 111: 163-7.
9. 2003 BMJ Publishing Group & Royal College of Pediatrics and Child Health. Passive smoking and children's teeth. Arch Dis Child 2003; 88: 783.
10. Garcia-Algar O, Vall O, Segura J, et al. Nicotine concentrations in deciduous teeth and cumulative exposure to tobacco smoke during childhood. JAMA 2003; 290: 196-7.
11. Weitzman M, Gortmaker S, Sobol A. Maternal smoking and behavior problems of children. 1992; 90: 905-8.
12. Sasco AJ, Vainio H. From in utero and childhood exposure to parental smoking to childhood cancer: a possible link and the need for action. Hum Exp Toxicol 1999; 18: 192-201.
13. Benninger MS. The impact of cigarette smoking and environmental tobacco smoke on nasal and sinus disease: A review of the literature. Am J Rhinol 1999; 13: 435-8.
14. Gergen PJ, Fowler JA, Maurer KR, et al. The burden of environmental tobacco smoke exposure on the respiratory health of children 2 months through 5 years of age in the united States: Third National Health and Nutrition Examination Survey, 1988 to 1994. Pediatrics 1998; 101: 8.
15. Javis MJ, Goddard E, Higgins V, et al. Children's exposure to passive smoking in England since the 1980: Cotinine evidence from population surveys. BMJ 2000; 321:343-5.
16. Lund KE, Skrondal A, Vertio H, et at To what extent do parents strive to protect their children from environmental tobacco smoke in the Nordic countries? A population based study. Tob Control 1998; 7: 1-2.
17. Dağlı E, Başaran M, Hayran O, et al. Prevalance of asthma in two district around in Istanbul with different levels of air pollution. European Respiratory Society Meeting Florance 1993. Europ J 1993; 6: 616.
18. PlAR, Sigara Alışkanlıkları ve Sigara ile Mücadele Kampanyası Kamuoyu Araştırması. İstanbul, 1988: 7-12.
19. Karakoç F, Dağlı E, Kut A ve ark. Çocuklarda pasif sigaraya maruziyetin serum kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. T Klin Pediatri 1998; 7: 77-82.
20. Boyacı H, Çorapçıoğlu A, Ilgazlı A, et al. Kocaeli Üniversitesi öğrencilerinin sigara içme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2003; 14: 169-75.
21. Floyd LR, Rimer KB, Gioviono GA, et al. A reviev of smoking in pregnancy: Effects on pregnancy outcomes and cessation efforts. Annu Rev Publ Health 1993; 14:379-411.
22. Kauffmann F, Tager IB, Munoz A, et al. Familial factors related to lung function in children aged 6-10 years. Am J Epidemiol 1989; 129: 1289-99.
23. Coogan PF, Adams M, Geller AC et al. Factors associated with smoking among children and adolescents in Connecticut. Am J Prev Med 1998; 15: 17-24.
24. Gaeta G, Del Castello E, Cusmo S, et al. Familial and friends who smoke: influence on adolescents. G Ital Cardiol 1998; 28:259-66.
25. Nelson DE, Giovino GA, Shopland DR, et al. Trends in cigarette smoking among US adolescents, 1974 throught 1991. Am J Public Health 1995; 85:34-9.
26. Göksel T, Cirit M, Bayındır Ü. İzmir ili lise öğrencilerinin sigara alışkanlığını etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2001; 2: 49-53.
27. Irvine L, Crombie IK, Clark RA, et al. Advising parents of asthmatic children on passive smoking: randomised controlled trial.BMJ 1999; 318: 1456-9.
28. Mclntosh NA, Claark NM, Howatt WF. Reducing tobacco smoke in the environment of the child with asthma: a cotinine-assisted, minimal contact intervention. J Asthma 1994; 31: 453-62.
29. Eriksen W, Sorum K, Bruusgaard D. Effects of information on smoking behaviour in families with preschool children. Ada Paediatr 1996; 85: 209-12.
30. Benowitz NL. Cotinine as a biomarker of environmental tobacco smoke exposure. Epidemiol Rev 1996; 18: 188- 204.
31. Etzel RA. A review of the use of saliva cotinine as a marker of tobacco smoke exposure. Prev Med 1990; 19:190-7.
32. Pichini S, Basagana X, Pacifici R, et al. Cord serum cotinine as a biomarker of fetal exposure to cigarette smoke at the end of pregnancy. Envir Health Perspectives 2000; 108: 1079-83.
33. Jauniaux E, Gulbis B, Acharya G, et al. Maternal tobacco exposure and cotinine levels in fetal fluids in the first half of pregnancy. Obstet Gynecol 1999; 93:25-9.
34. Derauf C, Katz AR, Easa D. Agreement between maternal self-reported ethanol intake and tobacco use during pregnancy and meconium assays for fatty acid ethyl esters and cotinine. Am J Epidemiol 2003; 158: 705-9.
35. Woodruff SI, Conway TL, Edwards CC, et al. Acceptability and validity of hair collection from Latino children to asses exposure to environmental tobacco smoke. Nicotine Tob Res 2003; 5: 375-85.
36. Akbar-Khanzadeh F. Exposure to environmental tobacco smoke in restaurants without separate ventilation systems for smoking and nonsmoking dining areas. Arch Environ Health 2003; 58: 97-103.
37. Johnsson T, Tuomi T, Hyvarinen M, et al. Occupational exposure of non-smoking restaurant personnel to environmental tobacco smoke in Finland. Am J Ind Med 2003; 43: 523-31.
38. Cornelius MD, Goldschmidt L, Dempsey DA. Environmental tobacco smoke exposure in low-income 6-year-olds: parent report and urine cotinine measures. Nicotine Tob Res 2003; 5: 333-9.
39. Wong GC, Berman BA, Hoang T, et al. Children's exposure to environmental tobacco smoke in the home: comparison of urine cotinine and parental reports. Arch Environ Health 2002; 57: 584-90.
40. Karadağ B, Karakoc F, Ceran O, et al. Does passive smoke exposure trigger acute asthma attack in children? Allergol Immunopathol 2003; 31: 318-23.
41. Chen R, Tavendale R, Tunstall-Pedoe H. Measurement of passive smoking in adults: self-reported questionnaire or serum cotinine? J Cancer Epidemiol Prev 2002; 7: 85-95.
42. Burling AS, Burling TA. A comparison of self-report measures of nicotine dependence among male drug/alcohol-dependent cigarette smokers. Nicotine Tob Res 2003; 5: 625-33.
43. Lewis SJ, Cherry NM, McL Niven R, et al. Cotinine levels and self-reported smoking status in patients attending a bronchoscopy clinic. Biomarkers 2003; 8: 218-28.

APA	BOYACI H, Duman C, Basyigit I, ILGAZLI A, Yildiz F (2004). İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. , 231 - 236.
Chicago	BOYACI HAŞİM,Duman Can,Basyigit Ilknur,ILGAZLI Ahmet,Yildiz Fusun İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. (2004): 231 - 236.
MLA	BOYACI HAŞİM,Duman Can,Basyigit Ilknur,ILGAZLI Ahmet,Yildiz Fusun İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. , 2004, ss.231 - 236.
AMA	BOYACI H,Duman C,Basyigit I,ILGAZLI A,Yildiz F İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. . 2004; 231 - 236.
Vancouver	BOYACI H,Duman C,Basyigit I,ILGAZLI A,Yildiz F İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. . 2004; 231 - 236.
IEEE	BOYACI H,Duman C,Basyigit I,ILGAZLI A,Yildiz F "İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi." , ss.231 - 236, 2004.
ISNAD	BOYACI, HAŞİM vd. "İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi". (2004), 231-236.

APA	BOYACI H, Duman C, Basyigit I, ILGAZLI A, Yildiz F (2004). İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks, 52(3), 231 - 236.
Chicago	BOYACI HAŞİM,Duman Can,Basyigit Ilknur,ILGAZLI Ahmet,Yildiz Fusun İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks 52, no.3 (2004): 231 - 236.
MLA	BOYACI HAŞİM,Duman Can,Basyigit Ilknur,ILGAZLI Ahmet,Yildiz Fusun İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks, vol.52, no.3, 2004, ss.231 - 236.
AMA	BOYACI H,Duman C,Basyigit I,ILGAZLI A,Yildiz F İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks. 2004; 52(3): 231 - 236.
Vancouver	BOYACI H,Duman C,Basyigit I,ILGAZLI A,Yildiz F İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks. 2004; 52(3): 231 - 236.
IEEE	BOYACI H,Duman C,Basyigit I,ILGAZLI A,Yildiz F "İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi." Tüberküloz ve Toraks, 52, ss.231 - 236, 2004.
ISNAD	BOYACI, HAŞİM vd. "İlkokul çocuklarında çevresel sigara dumanına maruziyetin idrar kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi". Tüberküloz ve Toraks 52/3 (2004), 231-236.