Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi

GÜLÜMSER, Ali; PEKŞEN, ERKUT; BOZOĞLU, HATICE

Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi

Hatice BOZOĞLU, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Samsun Türkiye)

Erkut PEKŞEN, (Girilmedi)

Ali GÜLÜMSER (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Samsun, Türkiye)

Tarım Bilimleri Dergisi

1 0

Yıl: 2004 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi

Öz:

Bu çalışma, farklı sıra aralıklarında yetiştirilen bezelye çeşitlerine potasyum humat uygulamasının bezelyede taze bakla verimi ve bazı özellikleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Samsun koşullarında iki yıl süre ile 3 tekrarlamalı olarak tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme deseninde yürütülmüştür. Ana parsellere %12'lik humik asit içeren potasyum humat (kontrol, 200 ml/da), alt parsellere çeşitler (Utrillo ve Sprinter), alt alt parsellere sıra aralığı (20, 30, 40 cm) faktörleri yerleştirilmiştir. Ekimler her iki yılda da Kasım ayında yapılmıştır. Çalışmada bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, bakla uzunluğu, taze bakla verimi, taze tane verimi, tanelenme oranı, 9.5 mm elek üstü tane oranı, tanede kuru madde ve ham protein oranlan tespit edilmiştir. Potasyum humat uygulamasının bitkide bakla sayısı, bitki başına taze bakla verimine etkisi istatistiksel olarak önemli, tanenin kuru madde oranına etkisi ise çok önemli bulunmuştur. Bakla sayısı, bakla uzunluğu, tanelenme oranı, 9.5 mm elek üstü tane oranı, bitki başına taze bakla verimi, taze tane verimi ve tanenin kuru madde miktarı bakımından çeşitler arasında istatistiksel olarak çok önemli, baklada tane sayısı bakımından da önemli fark tespit edilmiştir. Sprinter çeşidinde bitkide bakla sayısı (12.84 adet), baklada tane sayısı (6.11), tanelenme oranı (%50.56) ve dekara verim daha yüksek bulunurken, Utrillo çeşidinin bakla ve tanelerinin iri olması nedeniyle bitki başına taze bakla (73.1 g) ve taze tane verimi (26.44 g) daha yüksek bulunmuştur. Değişen sıra arası mesafelerinin de bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, taze bakla verimi ve tanenin ham protein oranı üzerinde istatistiksel olarak etki ettiği tespit edilmiştir. En yüksek bitki taze bakla verimi 40 cm sıra aralığında (71.4 g) elde edilmiştir.

Anahtar Kelime: sıra aralığı verim ögeleri verim potasyum humat bezelye humik asit kültür çeşitleri Samsun

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Effect of row spacing and potassium humate application on yield annd some traits of peas

Öz:

This study was conducted to determine the effects of potassium humate application and row spacing on some traits and fresh pod and fresh seed yield of pea, in Samsun conditions. The study was plannedjn split-split plots in randomized complete block desing with three replications for two years. Potassium humate application (control and 2000 mj/ha), pea cultivars (Utrillo and Sprinter) and row spacing (20, 30 and 40 cm) were placed to main, sub and sub-sub plots, respectively. Seed sowing was performed in November in both years. Some plant traits such as the number of pod per plant, number of seed per pod, pod length, fresh pod yield, fresh seed yield, the ratio of fresh seed weight to fresh pod weight, seed ratio remained above 9.5 mm sieve, seed dry matter and crude protein content were also determined. The effects of potassium humate on the number of pod per plant and fresh pod yield per plant was significant as statistically. Dry matter content of seed was affected from potassium humate highly significantly. Highly significant differences were determined among the pea cultivars in terms of number of pods per plant, fresh pod and seed yield per plant, dry matter content of seeds, pod length, rate of fresh seed weight to fresh pod weight and seed weight remained above 9.5 mm sieve. The number of seeds per pod significantly differed among the pea cultivars. Sprinter cultivar was superior than Utrillo cultivar for the number of pod per p.jjy& (12.84), number of seed per pod (6.11), rate of fresh seed weight to fresh pod weight (50.56%). Fresh seed yield (26.44 g/plant) and pod yield (73.1 g/plant) of Utrillo cultivar were found higher than Sprinter cultivar due to having large pod and seeds. The effects of row spacing on the number of pod per plant, number of seed per pod, fresh seed yield per plant and seed crude protein content were significant. The highest fresh pod yield,(71.4 g/plant) was obtained from 40 cm row spacing.

Anahtar Kelime: peas humic acids cultivars Samsun row spacing yield components yields potassium humate

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık

Ahmed, C. M. S, F. Mahmood, M. A. Khokhor, 1999. Evaluation of some yield components of pea (Pisum sativum) cultivars under Islamabad conditions. Sarhad Journal of Agriculture 15(4)291-293.
Anonymous,2002. http://apps.fao.org/page/collections? subset=agriculture
Cebula, S., T. Nojtaszek, M. Poniedzialek, 1987. The effect of row spacing on the yield and quality of two green pea cultivars. Zeszyty Naukame Akademii Rolniczej im. Hugona Kollataja Krakowie, Ogrodnictwo 211 (16) 185-200. (CABAbst: 1987-1989)
David, P.P. 1991. Effect of applied humic acids on yield, growth, nutrient accumulation, content in selected vegetable crops and soil interactions. Abstract Int. B. Sci. and Eng., 52 (3) 1136-1137.
Gülümser, A., F. Seyis, H. Bozoğlu, 1994. Samsun ekolojik şartlarında kışlık ve yazlık olarak ekilen bezelye çeşitlerinin konservecilik özellikleri ile tane veriminin tespiti. Tarla Bitkileri Kongresi (25-29 Nisan 1994) Agronomi Bildirilen Cilt I: 87-90, İzmir.
Güneş, A., M. Alpaslan, A. inal, H. Samet, I. Erdal, 1997. Ereğli demir çelik fabrikaları baca filitresi atığındaki demirden yerfıstığı (Arachis hypogea L) bitkisinin yararlanmasına humik asidin etkisi. Pamukkale Üniv. Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(2)371-375.
Kara, K., S. Ünver, 2000 Bezelye (Pisum sativum L.)'de farklı azot dozları ve ekim sıklığının verim ve verim öğelerine etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü (TARM) Dergisi (Baskıda).
Kontturi, M. 1990. Sowing rates for different pea cultivars. Vaxtodling, 23, 82-88. (CAB Abst.: 1992).
Kunç, Ş. 2002. Humik asitlerin tarımda kullanımı (I). Hasad Aylık Gıda Tarım Hayvancılık Dergisi, 17 (204) 46.
Mustin, M. 1987. Le Compost. Gestion de LA Matiere organique. Editions Francois Dubus C 35. Reu. Mathurin-Regnier 75015, Paris.
Paksoy, M., N. Sarı, K. Abak, 1995. Quality and yield of some pea cultivars in Çukurova conditions. Çukurova University Faculty of Agriculture, 673, 256-259.
Pekşen, E., H. Bozoğlu, A. Pekşen, A. Gülümser, 2002. Determination of the effects of different row spacings on yield and some other properties of pea (Pisum sativum L.) cultivars sown in spring and autumn. Acta Horticulturae 579, 313-318.
Pilanalı, N. 2002. Humik maddelerin bitki besin madde kapsamları üzerine etkileri. Hasad Aylık Gıda Tarım ve Hayvancılık Dergisi, 17(201)46-49.
Rahway, N.J. 1991. Humic acids. The Merck Index. An Encylopedia of Chemicals Drugs and Biologicals. Published by Merck Co. Inc.751.
Sözüdoğru, S., A. C. Kütük, R. Yalçın, S. Usta, 1996. Humik asidin fasulye bitkisinin gelişimi ve besin maddeleri alımı üzerine etkisi. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın No: 1452, Bilimsel Araştırma ve incelemeler: 800, s. 10.
Voughan, D., D.J. Linehan, 1976. The growth wheat plants in humic acid solutions under axenic conditions. Plant and Soil, 44, 445-449.
Yadav, R.P.', D.V.S. Chauhan, H.S. Kushwaha, 1993. Effect of irrigation, phosphorus and row spacing on physiological characters of pea (Pisum sativum L.). Indian Journal of Agronomy, 38(1), 25-27.

APA	BOZOĞLU H, PEKŞEN E, GÜLÜMSER A (2004). Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. , 53 - 58.
Chicago	BOZOĞLU HATICE,PEKŞEN ERKUT,GÜLÜMSER Ali Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. (2004): 53 - 58.
MLA	BOZOĞLU HATICE,PEKŞEN ERKUT,GÜLÜMSER Ali Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. , 2004, ss.53 - 58.
AMA	BOZOĞLU H,PEKŞEN E,GÜLÜMSER A Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. . 2004; 53 - 58.
Vancouver	BOZOĞLU H,PEKŞEN E,GÜLÜMSER A Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. . 2004; 53 - 58.
IEEE	BOZOĞLU H,PEKŞEN E,GÜLÜMSER A "Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi." , ss.53 - 58, 2004.
ISNAD	BOZOĞLU, HATICE vd. "Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi". (2004), 53-58.

APA	BOZOĞLU H, PEKŞEN E, GÜLÜMSER A (2004). Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 10(1), 53 - 58.
Chicago	BOZOĞLU HATICE,PEKŞEN ERKUT,GÜLÜMSER Ali Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi 10, no.1 (2004): 53 - 58.
MLA	BOZOĞLU HATICE,PEKŞEN ERKUT,GÜLÜMSER Ali Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, vol.10, no.1, 2004, ss.53 - 58.
AMA	BOZOĞLU H,PEKŞEN E,GÜLÜMSER A Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2004; 10(1): 53 - 58.
Vancouver	BOZOĞLU H,PEKŞEN E,GÜLÜMSER A Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2004; 10(1): 53 - 58.
IEEE	BOZOĞLU H,PEKŞEN E,GÜLÜMSER A "Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi." Tarım Bilimleri Dergisi, 10, ss.53 - 58, 2004.
ISNAD	BOZOĞLU, HATICE vd. "Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi". Tarım Bilimleri Dergisi 10/1 (2004), 53-58.